Układ kostny człowieka

BUDOWA I PODZIAŁ
SZKIELETU

Zaoczna Policealna Szkoła „Cosinus III”

ELŻBIETA GARWACKA-CZACHOR

SZKIELET (KOŚCIEC)



Szkielet, inaczej kościec lub układ kostny (łac. Skeleton

- szkielet) – są to wszystkie kości składające się na ciało

człowieka



Układ kostny stanowi bierną część układu ruchu, a

poruszany jest przez przyczepione do niego mięśnie

szkieletowe, które umożliwiają nam ruch.



Pełni także funkcję podporową i ochronną dla naszych

narządów wewnętrznych, jest magazynem wapnia oraz

odgrywa rolę krwiotwórczą.



U człowieka dorosłego szkielet składa się z 206-207 kości –

liczba ta jest większa u dzieci ze względu na wiele punktów

kostnienia, u starszych ludzi kości może być mniej ze

względu na zrastanie kości czaszki. Średnia waga szkieletu
to 10 kilogramów u kobiet i 12 kilogramów u mężczyzn.

SZKIELET DOROSŁEJ KOBIETY – WIDOK Z PRZODU

.

SZKIELET DOROSŁEJ KOBIETY – WIDOK Z TYŁU

SZKIELET

Zasadniczym materiałem budulcowym kośćca człowieka

jest tkanka kostna oraz w mniejszym stopniu chrzęstna.
Kości mają różne kształty, z tego względu podzielono je na
cztery grupy:



kości długie

np. kość udowa, ramienna



kości płaskie

np. kości czaszki, łopatka



kości krótkie

np. kości nadgarstka, stępu



kości różnokształtne

np. kręgi

Człowiek ma również kilka

kości pneumatycznych

(wypełnionych powietrzem), występują w czaszce (kość
skroniowa, kość czołowa).

SZKIELET



Warstwa zewnętrzna wszystkich kości zbudowana jest z

istoty

zbitej

. Jest to jeden z elementów budulcowych kości. Zawiera

dużo fosforanu wapnia, dzięki czemu kość jest sztywna i
odporna na złamania. Tworzy przede wszystkim ramiona
długich dźwigni w szkielecie - buduje trzony kości długich. W
czaszce współtworzy kości osłaniające mózgowie.



Wewnątrz kości zbudowane są z

istoty gąbczastej

. Istota

gąbczasta zbudowana jest z beleczek kostnych, pomiędzy
którymi znajduje się szpik kostny czerwony (występuje tylko w
nasadach kości długich i w kościach płaskich). Beleczki są
ułożone mało regularnie, tworzą strukturę podobną do gąbki.



W trzonach kości długich znajduje się szpik kostny żółty,
zbudowany z komórek tłuszczowych.



Szkielet zawiera około 1,5 kg szpiku kostnego.

W skład szkieletu wchodzą:



kości kręgosłupa



kości klatki piersiowej



kości kończyny górnej



kości kończyny dolnej



kości czaszki

SZKIELET

Szkielet człowieka można podzielić na dwie

części:



szkielet osiowy

- czaszka, kręgosłup oraz żebra

i mostek. Jego funkcją jest ochrona narządów
wewnętrznych.



szkielet kończyn górnych oraz dolnych wraz
z ich obręczami.

KRĘGOSŁUP

Jest to część szkieletu, stanowiąca jego główną

oś i podporę. Kręgosłup u ludzi i u zwierząt nie

posiadających ogona zbudowany jest z 33-34

kręgów, rozciągających się od głowy do kości

ogonowej.



Rozróżniamy następujące odcinki kręgosłupa:



Szyjny

– 7 kręgów



Piersiowy

– 12 kręgów



Lędźwiowy

– 5 kręgów



Krzyżowy

– 5 kręgów zrastających się w kość

krzyżową



Ogonowy

– 4-5 kręgów zrastających się w kość

guziczną.

Ludzki kręgosłup

KRĘGOSŁUP



Linia kręgosłupa przypomina dwie połączone ze sobą litery

S.

Wygięcia szyjne i lędźwiowe mają wypukłość ku

przodowi – jest to

lordoza fizjologiczna,

a wygięcia

piersiowe i krzyżowe ku tyłowi – jest to

kifoza

fizjologiczna.



Kręgosłup zbudowany jest z 33-34 kręgów, które w

różnych jego odcinkach różnią się między sobą

szczegółami budowy.



W budowie większości kręgów wyróżniamy trzon i łuk, od

którego odchodzą wyrostki: 1 kolczysty, 2 stawowe górne,

2 stawowe dolne, 2 poprzeczne.



Między trzonem a łukiem znajduje się otwór kręgowy,

który łącząc się z otworami pozostałych kręgów tworzy

kanał kręgowy

. W kanale kręgowym biegnie

rdzeń

kręgowy

.

KRĘGOSŁUP



Pomiędzy trzonami kolejnych kręgów występują krążki

międzykręgowe, zwane

dyskami

. Ich podstawową funkcją

jest amortyzowanie wstrząsów i zapewnienie ruchomości

sąsiadującym kręgom. Wysunięcie się krążka, popularnie

zwane

dyskopatią,

może być bardzo bolesne. Jest to

najczęściej pierwszy etap choroby zwyrodnieniowej

kręgosłupa.



Niewłaściwa postawa ciała może doprowadzić do

zniekształceń kręgosłupa:

hiperlordozy

(nadmierne wygięcie

kręgosłupa ku przodowi – plecy wklęsłe),

zniesienia lordozy

(zniesienie wygięcia ku przodowi – plecy płaskie),

zniesienia

kifozy

(zniesienie wygięcia ku tyłowi – plecy płaskie),

hiperkifozy

(nadmierne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi –

plecy okrągłe),

skoliozy

(boczne skrzywienie kręgosłupa).

KOŚCI KLATKI
PIERSIOWEJ

Część tułowia między szyją i jamą

brzuszną.

Chroni

ona

narządy

wewnętrzne

(głównie serce i płuca) i

umożliwia proces wymiany
gazowej.

Szkielet kostny klatki
piersiowej

Szkielet kostny tworzą:



mostek,



12 par żeber



12 kręgów piersiowych.

KOŚCIEC
KLATKI
PIERSIOWEJ

Mostek



nieparzysta płaska kość stanowiąca

środkową część przedniej ściany klatki

piersiowej człowieka. Rzutując mostek na

kręgosłup, leży on na wysokości od 2.-3.

do 9.-10. kręgu piersiowego. Dodatkowo

mostek wzmocniony jest silną i bardzo

elastyczną błoną, która ściśle do niego

przylegając zapobiega zapadaniu się

mostka podczas złamania, a także

zapobiega przebiciu płuca przez złamany

mostek.

Mostek

Składa się z 3 części:



rękojeść mostka

to górna część mostka

mająca postać czworokątnej kości płaskiej, do

której powierzchni górno-bocznej przyczepiają

się obustronnie obojczyki, natomiast do

powierzchni bocznej — obustronnie żebra.



trzon mostka

który ma kształt podłużnej

płaskiej kości, do której bocznej powierzchni

przyczepiają się żebra III do VI,



wyrostek mieczykowaty który jest

najmniejszą i najcieńszą kością mostka.

Żebra



stanowią część układu kostnego człowieka.
Należą do kości płaskich. Jest to dwanaście par
półkoliście wygiętych kości klatki piersiowej,
które z jednej strony łączą się z kręgami
piersiowymi, a z drugiej strony, w wypadku
żeber I-X, z mostkiem. Żebra I-X połączone są
bezpośrednio z mostkiem własną chrząstką -
żebrową. Żebra XI i XII nazywa się żebrami
wolnymi z racji braku połączenia z mostkiem.
Żebra od VIII do X połączone są z mostkiem
tzw. łukiem żebrowym.

Funkcje żeber



Podstawową funkcją żeber jest ochrona

ważnych dla życia narządów znajdujących się

w klatce piersiowej - serca i płuc. Żebra

odgrywają także ważną rolę w procesie

oddychania; stanowią miejsce przyczepu

mięśni oddechowych, a także dzięki

występowaniu chrząstek między żebrami, a

mostkiem możliwe jest zwiększanie i

zmniejszanie objętości klatki piersiowej, co

tworzy zmianę ciśnień w jej wnętrzu i

umożliwia wdech i wydech.

Źródła:



Magdalena Kaniewska: Podstawy anatomiczno-dermatologiczne w

kosmetyce. WSIP 2013.



Bogusław K. Gołąb: Podstawy anatomii człowieka, Wydawnictwo

Lekarskie PZWL, 2008.



Ryszard Aleksandrowicz: Mały atlas anatomiczny, Wydawnictwo

Lekarskie PZWL, 2006.



http://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_kostny_cz%C5%82owieka



http://pl.wikipedia.org/wiki/Kr%C4%99gos%C5%82up



http://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9B%C4%87_ciemieniowa



http://pl.wikipedia.org/wiki/Ko%C5%9B%C4%87_czo%C5%82owa



http://www.leksykonmasazu.pl/slowko/staw-skokowy-gorny/1341