T: BUDOWA I FUNKCJE SZKIELETU CZŁOWIEKA.
1. FUNKCJE SZKIELETU:
- jest podporą, rusztowaniem ciała
- jest mięśniem przyczepu mięśni szkieletowych
- ochrania ważne narządy wewnętrzne(np. czaszka, klatka piersiowa)
- jest biernym układem ruchu
- produkuje komórki krwi
2. UKŁAD RUCHU dzielimy na czynny, do którego zaliczamy mięśnie oraz układ ruchu bierny – kości, stawy, chrząstki.
3. BUDOWA FIZYCZNA KOŚCI-RODZAJE KOŚCI:
- PŁASKIE
> mózgoczaszki
> łopatka
> biodrowa
> mostek
- DŁUGIE
> paliczki
> ramienna
> przedramienia
> udowa
> podudzia
> śródręcza
> śródstopia
> obojczyk
> żebra
- KRÓTKIE
> nadgarstek
> stępu
> różnokształtne
> kulszowa
> łonowa
> kręgi
> żuchwa
> nosowa
4. BUDOWA KOŚCI DŁUGIEJ:
- ramienna
> nasada górna
> błona
> okostna (ma w sobie komórki kościotwórcze, jama ze szpikiem w momencie złamania kostnym kość zrasta się) na zewnątrz
> nasada dolna
> istota zbita (komórki ściśle ułożone) wewnątrz
> istota gąbczasta (komórki luźno ułożone)
5. BUDOWA CHEMICZNA KOŚCI:
- związek organiczny tzw. osseina, która nadaje kościom elastyczność
- sole wapnia, fosforu, magnezu nadają kościom sztywność, wytrzymałość i ruchowość
6. PROCES KOSTNIENIA trwa do około 20 roku życia i polega na tym, że chrząstki zamieniane są w tkankę kostną, która jest maksymalnie wysycona solami wapnia i fosforami. Z wiekiem zmniejsza się ilość osseiny(substancji białkowej) na korzyść soli mineralnych. Dziecko ma 356 kości, a do 20 roku życia mamy 206 kości. Dzieje się tak, dlatego że kości łączą się.
T: RODZAJE POŁĄCZEŃ KOŚCI.
1. TYPY POŁĄCZEŃ KOŚCI:
- półruchome
> chrząstkozrosty(np. żeber do mostka, spojenie łonowe, dyski międzykręgowe)
- ruchome
> stawy
>>okulisty(panewkowy, obrotowy), umożliwia ruch kończyny o 360o (staw biodrowy i barkowy)
>> zawiasowy umożliwia ruch kończyny do 180o (staw łokciowy i kolanowy)
>> obrotowy występuje między pierwszym, a drugim kręgiem szyjnym (atlasem, a obrotnikiem), umożliwia obrót głowy około 200o
>> siodełkowy występuje między kośćmi nadgarstka i śródręcza