POLITYKA

HANDLOWA

W KONTEKŚCIE

ZMIAN

KLIMATYCZNYCH

dr Mieczysław SZOSTAK

dr Mieczysław SZOSTAK

Instytut Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych

Instytut Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych

.

2

Ograniczenia wolnego handlu
wywołane
polityką ekologiczną

• Zasoby naturalne (zwłaszcza paliwa, metale i inne surowce

górnicze oraz rolnicze) są od dawna przedmiotem wymiany

międzynarodowej, zaś zapotrzebowanie na zasoby importowane

wyższe ze strony grupy KWR niż KSR.

• Różnego rodzaju zakazy i nakazy oraz inne środki stosowane

dzisiaj powszechnie zwłaszcza w ramach narodowej polityki

ekologicznej KWR dotyczą zarówno produkcji, jak i konsumpcji.

• Przepisy ekologiczne czasami wręcz uniemożliwiają transakcje

eksportu i importu. – Przykłady:

zakaz importu odpadów przemysłowych;

zakaz importu przez kraje UE modyfikowanego genetycznie mięsa wołowego z

USA; spory wokół wprowadzonego w USA zakazu importu konserw z tuńczyków

odławianych niewłaściwymi sieciami przez rybaków z Meksyku i Wenezueli
(zagrożenie dla delfinów)

.

Stąd KSR oskarżają KWR o

„ekoimperializm”, zaś KSR zarzuca się stosowanie

„ekodumpingu.”

• Jednak zazwyczaj narodowa polityka ekologiczna tylko znacznie

utrudnia handel zagraniczny

(np. konieczność dostosowania

samochodów produkowanych w Chinach do rygorystycznych wymogów
ekologicznych KWR)

.

3

Wpływ międzynarodowych
konwencji
ekologicznych na handel
światowy

• Międzynarodowe konwencje ekologiczne, uchwalane zazwyczaj

głownie z inicjatywy KWR, traktowane często przez rządy KSR

jako poważna bariera wymiany handlowej.

• Przykłady wielostronnych porozumień międzypaństwowych

w dziedzinie ochrony środowiska naturalnego :
1) Protokół z Montrealu (z 1987 r.) o zapobieganiu niszczeniu

poduszki ozonowej,
2) Konwencja Bazylejska (z roku 1989) o ochronie

transgranicznego przemieszczania niebezpiecznych odpadów,
3)

Ramowa Konwencja NZ w sprawie walki z

niekorzystnymi zmianami klimatycznymi

(lub z globalnym ociepleniem):
--- Uchwalona podczas konferencji w Rio de Janeiro w 1992 r. nt.

„Środowisko i rozwój”, zwanej Pierwszym Szczytem Ziemi.
--- Przyjęcie programu działania pt.: „Agenda 21 - Kierunki

rozwoju gospodarczego na świecie w XXI wieku”; narodziny

koncepcji ekorozwoju i zrównoważonego (trwałego) rozwoju

(sustainable development).

4

Wpływ zmian klimatycznych i

globalnego ocieplenia na

wymianę handlową

5

Zmiany klimatyczne jako
globalne
wyzwanie i zagrożenia

•

Według opinii większości polityków i naukowców,

zmiana klimatu jest jednym z największych zagrożeń

globalnych stojących przed naszą planetą.

• Głoszą oni, że jeżeli temperatura na Ziemi wzrośnie o ponad

2°C w porównaniu do poziomów z okresu przedindustrialnego,

to zmiana klimatu może okazać się nieodwracalna, a jej
długoterminowe

konsekwencje będą katastrofalne

:

• Nisko położone obszary Ziemi, łącznie z dużymi częściami

wielu państw europejskich, mogą zniknąć w wyniku

podnoszenia się poziomu morza.

• W wielu częściach świata może wystąpić niedobór wody

słodkiej.

• Coraz częściej występować będą ekstremalne zjawiska

pogodowe (np. huragany, sztormy, powodzie, susze itp.), które

spowodują ogromne szkody fizyczne i gospodarcze.

• W efekcie tego może nastąpić głęboka ogólnoświatowa recesja

(depresja) w gospodarce związana z kosztami walki ze

skutkami zmienionego klimatu.

6

Plac Św. Marka w Wenecja zalany wodą:
Czy to efekt
globalnego ocieplenia?

7

Ekologiczny odcisk stopy jako
syntetyczny
miernik ujemnego wpływu
człowieka
na środowisko naturalne

• Próbą całościowego mierzenia negatywnego oddziaływania

człowieka na środowisko naturalne (ze szczególnym

uwzględnieniem kwestii zużywania zasobów naturalnych) jest

koncepcja ekologicznego odcisku stopy ludzkiej

(ecological footprint)

.

• Według opinii wyrażonej przez A. Budnikowskiego (w artykule z

2003 r.), „istotę tej koncepcji stanowi przeliczenie wszystkich

dóbr i usług konsumowanych przez mieszkańca danego kraju

czy regionu na powierzchnię, która jest niezbędna do

pozyskania energii i źródeł surowców koniecznych do ich

wytworzenia oraz składowania wszelkich odpadów związanych z

produkcją i konsumpcją tych dóbr i usług”.

• Pod koniec lat 90-tych przeciętny ekologiczny odcisk stopy 1

mieszkańca Ziemi wynosił 1,5 ha. Ale występowały ogromna

rozpiętość pod tym względem między mieszkańcami KWR i

KSR. Podczas gdy w USA wskaźnik ten równał się 5,1 ha per

capita, a w Niderlandach=3,3 ha, to w Indiach wynosił

zaledwie 0,4 ha.

8

Ekologiczny odcisk stopy
według ujęcia
Global Footprint Network
(GFN)

• W ostatnich latach najbardziej znaną na świecie instytucją, która

zajmuje się obliczaniem zarówno globalnego ekologicznego
odcisku stopy ludzkiej, jak też kalkulacją tego wskaźnika dla
mieszkańców poszczególnych krajów i regionów, stała się
organizacja pozarządowa Global Footprint Network (

www.footprintwork.org

).

• Według GFN, ekologiczny odcisk stopy ludzkiej pozwala na

oszacowanie popytu ludzi na zasoby ziemskiej biosfery. Wskaźnik
ten umożliwia mianowicie „zmierzenie, jakiej powierzchni lądowej
i wodnej potrzebuje populacja ludzka, żeby wytworzyć zasoby,
które zużywa, a także, żeby poddać recyklingowi wytworzone
przez siebie odpady przy wykorzystaniu dostępnych technologii”.

• Eksperci GFN podkreślają, że jeśli każdy obecnie żyjący na świecie

człowiek chciałby zapewnić sobie poziom życia przeciętnego
Amerykanina (tj. mieszkańca USA), to wymagałoby to zasobów
biosfery pięciokrotnie większych od znanych nam dzisiaj zasobów
naszej kuli ziemskiej.

9

Schemat ilustrujący koncepcję
ekologicznego odcisku stopy

(według

Global Footprint Network)

10

Zmiany zapotrzebowania ludzkości
na zasoby
ziemskiej biosfery według
szacunków GFN

• W prezentacji przedstawionej podczas Europejskich Dni

Rozwoju (w Lizbonie listopadzie 2007r.) - noszącej dość trudny
do przetłumaczenia na język polski tytuł: „Ecological Footprint
Accounting: Building a Winning Hand” – Prezes GFN P. M.
Wackernagel wskazywał, że

o ile w 1961 r. popyt całej

ludzkości na zasoby naszej wspólnej biosfery równał się
0,5 ogółu dostępnych zasobów, to w obecnej dekadzie
(według danych dla roku 2003) zwiększył się on do 1,3
zdolności biologicznej Ziemi

(Earth’s biological capacity).

• Gdyby dotychczasowe tendencje w zakresie potrzeb ludzkich i

wykorzystania zasobów ziemskich utrzymały się w najbliższej
przyszłości, to

w 2050 r. ludzkość musiałaby mieć do swej

dyspozycje dwie, a nie jedną Ziemię.

11

Potrzeba rezygnacji z nadmiernej
konsumpcji i racjonalniejszego
wykorzystania biosfery

• Skoro pełne zaspokojenie rosnących potrzeb materialnych ludzi

nie będzie z oczywistych względów w praktyce możliwe, to pilnie
należy - zdaniem M. Wackernagela z GFN -

zmienić zarówno

model i paradygmat rozwoju, jak też reguły gry, które

do tej pory obowiązują w światowym życiu

ekonomiczno-społecznym

.

• Trzeba odejść od pogoni za zyskiem i nieracjonalną konsumpcją,

bo przyroda jest potężniejsza niż gospodarka. Ludzkie aspiracje

konsumpcyjne muszą uwzględniać ograniczoną wielkość

dostępnych zasobów biosfery.

• Już obecnie

aktywa ekologiczne

stają się decydującym

czynnikiem, od którego zależy

przewaga konkurencyjna

przedsiębiorstw i krajów

. Aby zapewnić większy dobrobyt

mieszkańcom różnych państw, należy nie tylko

poznać i

ocenić wielkość posiadanych aktywów ekologicznych,

ale też racjonalnie nimi zarządzać, chronić je
i – przede wszystkim – oszczędniej niż dotychczas

zużywać

.

12

Kontrowersyjna koncepcja
klasyfikacji wszystkich krajów
współczesnego świata
na ekologicznych dłużników i
wierzycieli

• Ożywioną debatę i spory odzew wywołała

przedstawiona podczas Europejskich Dni Rozwoju

w Lizbonie przez M. Wackernagela (z Global

Footprint Network) koncepcja podziału wszystkich

krajów współczesnego świata na ekologicznych

dłużników (ecological debtors) i ekologicznych

wierzycieli (ecological creditors).

• Do pierwszej grupy zaliczył on takie kraje wysoko

rozwinięte, w których przypadku ekologiczny

odcisk stopy (ecological footprint) jest większy niż

ich własna zdolność biologiczna (np. Szwajcaria).

• Natomiast drugą grupę tworzą te kraje słabo

rozwinięte, które charakteryzują się ekologicznym

odciskiem stopy mniejszym od zdolności

biologicznej (np. Tanzania lub Maroko).

13

Poglądy przeciwników uzależniania
zmian klimatycznych od działalności
gospodarczej

• Poprzedno wspomniane katastroficzne wizje i twierdzenia

dotyczące negatywnego wpływu działalności biznesowej na

klimat stanowczo odrzucane przez niektórych polityków (np.

przez czeskiego prezydenta prof. V. Klausa) i przez część

naukowców.

• Oskarżają oni zwolenników walki z globalnym ociepleniem o

narzucanie ludziom nowej fałszywej i dogmatycznej ideologii,

która

przypomina

skompromitowaną

marksistowsko-

leninowską ideologię budowy ustroju komunistycznego

(uznawaną

za

„jedynie

słuszną”

w

byłych

krajach

socjalistycznych).

• Warto przytoczyć w tym kontekście zwłaszcza

poglądy V. Klausa

(cytaty z książki

„Błękitna planeta w zielonych okowach: Co

jest zagrożone: klimat czy wolność?”)

:

• „Najważniejszym zadaniem ludzkości jest oddzielenie rzeczywistości

od fantazji i prawdy od propagandy. Kwestia globalnego ocieplenia

stała się symbolem tego procesu. Ustalona bowiem została jedna,

politycznie poprawna prawda i kwestionować ją nie jest łatwo.”

14

Krytyka „environmentalizmu” przez
Klausa

• Poglądy V. Klausa (c. d. cytatów): „Przyszłe generacje zapewne

ze szczyptą rozbawienia dziwić się będą, że na początku XXI

wieku rozwinięty świat wpadł w panikę z powodu wzrostu

średniej temperatury o kilka dziesiątych stopnia i zastanawiał

się, czy nie powrócić do czasów przedindustrialnych.

• Kwestia globalnego ocieplenia coraz bardziej staje się polem

zasadniczego

starcia

ideowego

i

politycznego

naszej

współczesności... Environmentalizm stał się dominującą

alternatywą dla ideologii... ukierunkowanych na prawa i

wolności ludzkie. Jest on poglądem światowym, który w sposób

radykalny... chce zmienić człowieka, jego zachowania,

organizację społeczeństwa, system wartości.

•

Podejście environmentalistów do przyrody jest

podobne

do podejścia

marksistów

do praw

ekonomicznych

dlatego, że podobnie jak oni starają się

naturalny rozwój świata zastąpić ...globalnym planowaniem

światowego rozwoju. A to nie jest możliwe...

• Dlatego obecna debata o globalnym ociepleniu jest więc w swej

istocie

debatą o wolności.

”

15

Krytyka stanowiska
„environmentalizmu”
przez Zb. Jaworskiego a dane
empiryczne ilustrujące skalę
globalnego ocieplenia

•

Polemizując z „fałszywymi prorokami” globalnego

ocieplenia, jeden z polskich naukowców prof. Zb.

Jaworowski twierdzi:

• „Pogląd, ze człowiek może wpływać na klimat globalny jest

przejawem pychy. Naszym klimatem rządzi Słońce i naturalne

procesy zachodzące na Ziemi... Najnowsze prognozy oparte na

przewidywanej aktywności Słońca wskazują na czekającą nas

kolejną miniepokę lodowcową około roku 2020. Natomiast

wielka epoka lodowcowa ... może nastąpić za 50 albo 500 lat”.

•

Znawcy klimatu uważają, że średnia temperatura na

Ziemi była stabilna przez 10 000 lat, aż do czasu

rewolucji przemysłowej. Natomiast od 1850 r., kiedy

to rozpoczęto regularne i dokładne pomiary,

przeciętna dla całej kuli ziemskiej temperatura

wzrosła zaledwie o 0,76°C.

16

Protokół z Kioto - Program
ograniczania
emisji gazów cieplarnianych
(1)

• Nie wszyscy podzielają opinię międzynarodowego panelu

naukowców zwołanego przed kilku laty przez ONZ, który
ogłosił, że w przypadku, gdy nie podejmiemy działań,
temperatura może wzrosnąć w tym stuleciu o kolejne 1,8–
4,0°C, a być może nawet o 6,4°C.

• Na forum międzynarodowym przeważył jednak pogląd, że

trzeba podjąć intensywne działania celem ograniczenia skali
wzrostu temperatury w XXI wieku do 2°C, uznawanemu za
punkt graniczny. Uznano, że walkę o realizację tego celu
najprawdopodobniej przegramy, jeśli globalne emisje nie
zostaną ustabilizowane najpóźniej około 2020 r., a następnie
ograniczone do 2050 r. o około połowę do ich poziomu z 1990 r.

• Protokoł

z

Kioto

do

Ramowej

Konwencji

Narodów

Zjednoczonych w sprawie zmian klimatycznych został
uzgodniony w 1997 r.

• Według tego Protokołu obowiązkiem wszystkich krajów wysoko

rozwiniętych jest w latach 1990–2012 ograniczenie emisji
gazów cieplarnianych o średnio 5,2%.

17

Protokół z Kioto - Program
ograniczania
emisji gazów cieplarnianych
(2)

• Grupa 15 krajów będących państwami członkowskimi UE

w

momencie podpisania Protokołu z Kioto poszła dalej i

zobowiązała się do wspólnego ograniczenia emisji dwutlenku
węgla

o 8%

.

• W Protokole przewidziano także elastyczne mechanizmy rynkowe,

takie jak handel emisjami gazów cieplarnianych, aby pomóc

krajom uprzemysłowionym w osiąganiu ich celów dotyczących

ograniczeń jak najmniejszym kosztem, a także aby pobudzić

inwestycje w projekty dotyczące czystej energii w krajach słabo

rozwiniętych oraz w gospodarkach w okresie transformacji.

• Mimo że

Stany Zjednoczone nie ratyfikowały Protokołu

, a

zatem formalnie nie przyczyniają się do realizacji powyższego

celu, kraje UE postanowiły kontynuować stosowanie konkretnych

środków zmierzających do osiągnięcia założeń dotyczących emisji,

które

uwzględniają

poziom

rozwoju

gospodarczego

i

przemysłowego każdego z państw członkowskich. Dotąd zatem

tylko kraje UE jako grupa (tj. w pojedynkę) tak ambitnie

ograniczają emisję szkodliwych gazów

.

• Większość z 10 państw, które przystępowały do UE od roku 2004

(w tym Polska) wynegocjowała swoje indywidualne cele w ramach

Protokołu z Kioto, nie będąc jeszcze krajami członkowskimi UE.

18

Elektrownie węglowe przykładem
szkodliwej dla klimatu emisji
gazów cieplarnianych

19

Handel uprawnieniami do emisji
gazów nową formą wymiany
międzynarodowej (1)

• Podstawą strategii UE na rzecz walki ze zmianami klimatu jest

system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), wprowadzony w

styczniu 2005 r.

• Był to pierwszy międzynarodowy system handlu uprawnieniami do

emisji CO

2.

Stał się on głównym „motorem” szybkiej ekspansji

handlu uprawnieniami do emisji na całym świecie. Handel

uprawnieniami do emisji pomaga w zapewnieniu ograniczeń

emisji jak najniższym kosztem.

• EU ETS obejmuje obecnie 11 600 obiektów w sektorze

energetycznym (tj. elektrowni i elektrociepłowni) oraz w

niektórych gałęziach przemysłu (cementowy, chemiczny itp.),

które są odpowiedzialne za prawie połowę emisji CO

2

w krajach

Unii Europejskiej.

• Poprzez nałożenie ceny na emisję dwutlenku węgla przez te

obiekty, system EU ETS tworzy stałą zachętę do uczestnictwa

przedsiębiorstw w minimalizacji emisji w jak największym

zakresie.

• W ramach powyższego systemu władze krajowe państw UE

przydzielają każdemu z takich obiektów konkretną liczbę

uprawnień do emisji. Limit na łączną liczbę uprawnień tworzy

ograniczenie niezbędne, aby rynek mógł funkcjonować.

20

Handel uprawnieniami do emisji
gazów nową formą wymiany
międzynarodowej (2)

• Przedsiębiorstwa, które utrzymują emisje poniżej poziomu,

do jakiego są uprawnione, mogą sprzedawać swoje

uprawnienia, których nie potrzebują. Zaś zakłady, które mają

trudności w zmieszczeniu się w swoich uprawnieniach,

muszą albo podjąć kroki zmierzające do redukcji emisji (na

przykład poprzez inwestycje w bardziej wydajne technologie

lub przez stosowanie źródeł energii powodujących mniejszą

emisję dwutlenku węgla), albo nabyć na rynku dodatkowe

uprawnienia, płacąc innej firmie za ograniczenie emisji w ich

imieniu.

• Przedsiębiorstwa objęte systemem EU ETS są także

uprawnione do wykorzystywania uprawnień do emisji gazów

powstałych w ramach projektów dotyczących ograniczenia

takich emisji realizowanych w krajach spoza UE. Działania te

mają miejsce w ramach mechanizmu czystego rozwoju (CDM)

oraz

instrumentu

wspólnych

wdrożeń

(JI)

objętych

Protokołem z Kioto.

• Komisja Europejska zaproponowała rozszerzenie EU ETS od

2011 r. także na lotnictwo (aby uwzględnić szybko rosnące

emisje, których źródłem są samoloty).

21

Dotychczasowe wyniki realizacji
program ograniczania emisji gazów
przez kraje UE

• Grupa 27 krajów UE osiągnęła spory sukces, zrywając związek

między

rozwojem

gospodarczym

a

emisjami

gazów

cieplarnianych. Podczas gdy gospodarka UE wzrosła od roku

bazowego 1990 do 2006 r., ogólny poziom emisji w jej 27

państwach członkowskich spadł o 10,8%.

• W przypadku Piętnastki „starych” państw członkowskich (UE-15),

spadek emisji wyniósł jednak tylko 2,7%. Jest to zachęcający

wynik, ale powinny one podjąć o wiele więcej działań, aby

osiągnąć cel UE-15 dotyczący ograniczenia emisji o 8% do 2012 r.

Najnowsze prognozy dotyczące przyszłych emisji wskazują, że cel

ten zostanie osiągnięty, jeżeli państwa UE rzeczywiście zrealizują

wszystkie zaplanowane działania.

• Na tle skromnych wyników państw Piętnastki rewelacyjnie

wyglądają osiągnięcia nowych państw członkowskich UE

(zwłaszcza Polski) w zakresie ograniczania emisji gazów

cieplarnianych, będące głównie efektem zmian systemowych i

strukturalnych zrealizowanych w ramach transformacji rynkowej.

22

Przykład walki z globalnym
ociepleniem: Szybka kolej zamiast
transportu samochodowego

23

UE liderem negocjacji w sprawie
nowego programu ograniczania
emisji gazów

• Z tego względu, że Protokół z Kioto w wersji z 1997 r. ma obowiązywać

tylko do 2012 r., w ostatnich latach zorganizowano serię konferencji

międzynarodowych w sprawie uchwalenia nowego programu

stopniowego ograniczania wielkości emisji gazów cieplarnianych.

• Podczas XIII konferencji klimatycznej na Bali w grudniu 2007 r. nie udało

się osiągnąć konsensusu dotyczącego nowych zobowiązań zmniejszenia

emisji szkodliwych gazów na okres od 2012 r..

• Uczestnicy XIV konferencji klimatycznej w Poznaniu (1-12.XII. 2008 r.)

mieli za zadanie przedyskutować i uzgodnić zarys nowego Protokołu,

który powinien być uchwalony w roku 2009 podczas planowanej XV
konferencji w Kopenhadze.

• Mając ambicje odgrywania wiodącej w skali globalnej roli w walce

ze zmianami klimatycznymi, Unia Europejska lansuje koncepcję

zintegrowanej polityka w zakresie energii i zmian klimatycznych.

Uznaje bowiem, że właśnie spalanie paliw kopalnych do celów

energetycznych w największym stopniu przyczynia się do zmiany

klimatu.

• Chociaż jest to stanowisko budzące spore kontrowersje, to

przywódcy UE zatwierdzili taką politykę już w marcu 2007 r.

24

Stanowisko negocjacyjne UE w
sprawie nowego programu redukcji
emisji gazów

• Unia uważa również, że w pierwszej kolejności cała grupa krajów

uprzemysłowionych powinna do 2020 r. wspólnie ograniczyć emisje

gazów cieplarnianych do 30% poniżej poziomu z 1990 r.

• Równocześnie domaga się, żeby takie kraje słabiej rozwinięte jak

Chiny czy Indie także rozpoczęły ograniczanie ich emisji, przyjmując

stosowne zobowiązania.

• Aby podkreślić swoje zaangażowanie oraz dać partnerom przykład do

naśladowania, państwa UE uzgodniły w marcu 2007 r. ograniczenie

do 2020 r. własnej emisji gazów cieplarnianych przynajmniej o 20%,

bez względu na to, czy inne kraje podejmą podobne działania, czy nie

podejmą.

• Przywódcy UE zdecydowali też o zaoszczędzeniu do 2020 roku 20%

zużywanej energii poprzez poprawę efektywności jej wykorzystania.

• UE zobowiązała się również podnieść do 2020 r. do 20% udział

odnawialnych źródeł energii w ogólnym zużyciu energii (co

stanowiłoby prawie trzykrotne zwiększenie obecnego poziomu).

• Stąd też program UE dotyczący walki z globalnym ociepleniem, tj.

pakiet klimatyczno-energetyczny określany jest mianem

„pakietu 3

x 20”

.

25

Nowy pakiet klimatyczno-
energetyczny UE (1)

• Dalej nowy pakiet zakłada 10-krotne podniesienie do 2020 r.

(przynajmniej do wysokości 10%) udziału paliw ze źródeł

odnawialnych (w tym biopaliw), w ogólnym zużyciu benzyny i oleju

napędowego, przy zachowaniu zasady zrównoważonej produkcji

biopaliw, zarówno miejscowych, jak i wytwarzanych poza granicami

UE. Przewiduje się specjalne zachęty dla producentów biopaliw z

odpadów, resztek lub innych źródeł niezwiązanych z przemysłem

spożywczym,

• Ważnym

kierunkiem

działania

będzie

rozwój

technologii

niskoemisyjnych

lub

nawet

bezemisyjnych,

łącznie

z

przechwytywaniem i przechowywaniem dwutlenku węgla w celu

zapobiegania

uwalnianiu

się

CO

2

do

atmosfery

dzięki

przechwytywaniu go i przechowywaniu w miejscach po wyczerpanych

złożach gazowych lub w kawernach solnych (tak, by mogły znacznie

przyczynić się do ograniczenia emisji do 2020 r.).

• Kraje UE dążyć mają do lepszej integracji unijnych rynków energii,

tj. do bardziej konkurencyjnych rynków elektryczności i gazu

obejmujących całą Europę, jak też do lepszej integracji polityki

energetycznej UE z innymi dziedzinami polityki, nie tylko w zakresie

środowiska naturalnego, ale także badań, rolnictwa oraz handlu.

26

Nowy pakiet klimatyczno-
energetyczny UE (2)

• Krajom UE bardzo zależy na zwiększeniu współpracy

międzynarodowej w walce z globalnym ociepleniem.

Jeżeli

bowiem

uda

się

im

stworzyć

wspólne

ogólnoświatowe podejście do kwestii współzależności

energii i zmian klimatycznych oraz mówić w tej kwestii

jednym głosem, będą one faktycznie mogły przewodzić

światowej debacie w tej dziedzinie.

• Komisja Europejska podkreśla, że ponieważ ostrzeżenia

naukowców przed skutkami zmian klimatycznych były

coraz poważniejsze, to UE uznała pilną potrzebę

jednoczesnego działania w wielu dziedzinach w ramach

wspólnej zintegrowanej polityki w zakresie klimatu i

energii dla Europy. Taka polityka zapewni – zdaniem

Komisji - konkurencyjne, zrównoważone i bezpieczne

dostawy energii, które będą zintegrowane z dobrymi

praktykami dotyczącymi środowiska, i które ograniczą

emisje CO

2

i innych gazów cieplarnianych.

27

Nowy pakiet klimatyczno-
energetyczny UE (3)

• Ale

krytycy

stanowiska

Komisji

Europejskiej

twierdzą,

że

proponowany przez UE pakiet energetyczno-klimatyczny jest nie

tylko zbyt ambitny i nierealistyczny, lecz grozi poważnym

osłabieniem międzynarodowej pozycji konkurencyjnej całego tego

ugrupowania integracyjnego.

• Szczególnie fatalnie realizacja powyższego pakietu może

odbić się na międzynarodowej konkurencyjności oraz na

sytuacji gospodarczo-społecznej Polski

i innych nowych

postsocjalistycznych krajów członkowskich (których energetyka jest

najbardziej uzależniona od wykorzystania węgla).

• Perspektywy wdrożenia unijnego pakietu energetyczno-klimatyczny

zależeć będą jednak poważnie – z jednej strony - od tego, jaki kształt

on ostatecznie przybierze w trakcie dalszych negocjacji w tej sprawie

na forum samej UE, a z drugiej strony - od losów globalnych

negocjacji dotyczących programu ograniczenia emisji gazów i walki z

niekorzystnymi zmianami ziemskiego klimatu.