Ergonomia

stanowiska

komputerowe

go

Autorzy :

Krzysztof Wieczorek

Patryk Puchalski

Free Template from

www.brainybetty.com

2

Plan prezentacji.

1. Co to jest ergonomia?
2. Co nam grozi podczas długotrwałej

pracy z komputerem?

3. Omówienie zjawisk zagrażających

zdrowiu.

4. Jak wygląda ergonomiczne stanowisko?
5. Jakie biurko i krzesło?
6. Jakie stosować oświetlenie?
7. Co z używaniem monitora, klawiatury,

myszy, oprogramowania ?

8. Zalecenia dla pomieszczenia.
9. Zalecenia ogólne.

Free Template from

www.brainybetty.com

3

Co to jest ergonomia ?

Ergonomia - nauka o pracy, czyli dyscyplina naukowa

zajmująca się dostosowaniem pracy do możliwości

psychofizycznych człowieka. Ma na celu humanizowanie

pracy poprzez taką organizację układu: człowiek -

maszyna - warunki otoczenia, aby wykonywana ona była

przy możliwie niskim koszcie biologicznym i najbardziej

efektywnie, co uzyskuje się m.in. poprzez eliminację

źródeł chorób zawodowych. Ergonomia jest nauką

interdyscyplinarną. Korzysta z dorobku takich nauk lub

dziedzin naukowych jak: psychologia pracy, socjologia

pracy, fizjologia pracy, higiena, medycyna pracy,

organizacja pracy, oraz nauk

technicznych, np.

materiałoznawstwa, budowy maszyn

.

Free Template from

www.brainybetty.com

4

Dolegliwości występujące

podczas długotrwałej pracy z

komputerem

Praca przy komputerze, wykonywana codziennie dłużej niż

4 godziny, może być uciążliwa, gdyż:

• intensywna praca wzrokowa może powodować

dolegliwości wzroku, bóle głowy, zmęczenie i znużenie,

• długotrwałe unieruchomienie może być przyczyną

dolegliwości pleców, barków, kręgosłupa, spłycenia
oddechu, spowolnienia krążenia, zwłaszcza w obrębie
nóg,

• zła organizacja pracy, szybkie tempo, presja terminów,

odosobnienie podczas pracy, złe oprogramowanie, brak
wsparcia w trudnych sytuacjach, mogą powodować
stres prowadzący do zmęczenia, znużenia, frustracji,
wypalenia zawodowego.

Free Template from

www.brainybetty.com

5

Dolegliwości występujące

podczas długotrwałej pracy z

komputerem

Główne problemy zdrowotne to:

•

Zespół Cieśni Nadgarstka - jego objawy to przewlekły ból ramion,
przedramion, przegubów dłoni występowanie drętwienia palców
wskazujących, które narastająco obejmuje barki. Dochodzi do usztywnienia
mięśni pleców, karku i rąk. Pogarszająca się sprawność kończyn górnych oraz
zakres ruchów i słabnąca siła chwytu palców.

•

Podrażnienia skóry i alergie - wywołuje je kontakt skóry z dodatnio
naładowanymi cząstkami kurzu odpychanymi przez monitory oraz
wypychanymi z jednostek centralnych komputerów przez ich wentylatory.

• Podrażnienia błony śluzowej - podrażnienia śluzówek oczu, nosa,

krtani wywoływane przez reakcję organizmu na zbyt duże stężenie
ozonu w powietrzu

• Narażenie narządu wzroku - po długotrwałej pracy, pojawia się

łzawienie i przekrwienie oczu, zaczerwienione spojówki, uczucie
pieczenia i szczypania, objawy zaburzenia widzenia, wrażenie
suchych oczu oraz bóle głowy senność, apatię. Większość też podaje
objawy zaburzenia widzenia oraz wrażenie suchych oczu.

• Dolegliwości kręgosłupa i pleców - są to bóle kręgosłupa, pleców,

dyskopatia, skurcze mięśni nóg oraz skrzywienie kręgosłupa.

Free Template from

www.brainybetty.com

6

Zjawiska zagrażające zdrowiu

•

Promieniowanie ekranu - promieniowanie ekranu jest powodem zachwiania
równowagi między jonami dodatnimi a jonami ujemnymi w powietrzu, przez
zwiększenie się ilości jonów ujemnych. Reakcją człowieka jest depresja,
obniżenie ciśnienia krwi, obniżenie sprawności organizmu i ból głowy.
Przeciwdziałamy tym zjawiskom przez umieszczanie w pomieszczeniu roślin
ewentualnie jonizatorów (w odległości 1 do 2 m od stanowiska pracy).

•

Pole elektromagnetyczne - jest wytwarzane przez płynący prąd.Powoduje
polaryzację napięcia elektrostatycznego pomiędzy człowiekiem a ekranem
monitora. W jej rezultacie twarz operatora przyciąga naładowane cząsteczki
kurzu w takim samym stopniu, co naładowany elektrycznie ekran.

•

Promieniowanie rentgenowskie -emisja promieniowania rentgenowskiego
przez nowoczesne monitory została w ostatnich latach obniżoną i obecnie jest
niższą od tła.

• Pole elektrostatyczne - Promieniowanie to jest neutralizowanym

przez działanie wody zawartej w powietrzu. Przy wilgotności
powietrza 50 - 60% potencjał elektrostatyczny jest znacznie
ograniczonym. Dlatego ważnym zagadnieniem jest wietrzenie
pomieszczeń, zwłaszcza w okresie zimowym, kiedy wilgotność może
spadać do 30%. Najbardziej intensywne pole elektrostatyczne
występuje przez pierwszy kwadrans od włączenia monitora. Zaleca
się włączanie komputera kilka minut przed rozpoczęciem pracy

Free Template from

www.brainybetty.com

7

Zjawiska zagrażające zdrowiu

•

Promieniowanie jonizujące - w nowych monitorach jest filtrowane przez
szkło ołowiowe. Samo szkło oraz warstwa antystatyczna redukuje niemal
całkowicie pole elektryczne i ładunki statyczne ekranu. Konstrukcja
odchylania i ekranowanie zamyka pole magnetyczne wewnątrz obudowy.

•

Ruch powietrza - zainstalowane wewnątrz komputera urządzenia wirujące
(wentylatory) wymuszają ruch powietrza przenosząc pyłki, alergeny oraz
zjonizowane powietrze wytworzone przez monitor. Wzrostowi natężenia
zjonizowanego powietrza i pyłków w pomieszczeniu zapobiega wietrzenie
pomieszczeń.

•

Szkodliwe gazy -razem z nagrzanym powietrzem z wnętrza komputera i
monitora wydzielają się związki chemiczne. Są to gazy bezwonne, tlenki i
furany. Są zaliczanymi

do najgroźniejszych trucizn środowiska

naturalnego oraz mają działanie

rakotwórcze. Wydostają się z

emulsji ognioodpornej, którą pokryte są

obudowy nowych

monitorów i jednostek centralnych i dlatego występują

najczęściej w

pomieszczeniu, do, którego został wstawiony nowo zakupiony
sprzęt. Przeciwdziałamy tym zjawiskom przez dobre „wygrzanie” sprzętu w

czasie kilku dni w często wietrzonym pomieszczeniu. Szkodliwe

substancje

w tym czasie ulatniają się.

Free Template from

www.brainybetty.com

8

Organizacja stanowiska

komputerowego

Ergonomiczne,
wydzielone stanowisko
komputerowe z
przestrzenią na pracę
bez komputera

Free Template from

www.brainybetty.com

9

Organizacja stanowiska

komputerowego

Free Template from

www.brainybetty.com

10

Układ stanowiska

komputerowego

Wariantowe układy pulpitów umożliwiają

zachowanie kąta obserwacji i położenia

klawiatury względem przedramienia

Free Template from

www.brainybetty.com

11

Układ stanowiska

komputerowego

• Miejsce pod biurkiem powinno być zajęte tylko przez nogi i ew. podnóżek, nie powinno tam być

innych rzeczy.

• W przypadku gdy stół nie posiada regulacji wysokości należy (na życzenie pracownika) wyposażyć

stanowisko w podnóżek.

• Biurko powinno mieć jasny, matowy kolor i zaokrąglone brzegi.
• Istotne znaczenie mają dodatkowe urządzenia wspomagające pracę jak wysięgnik z podstawką na

dokumenty umieszczany obok monitora, na wysokości oczu operatora i umożliwiający odczyt

dokumentów bez odrywania wzroku od monitora.

Free Template from

www.brainybetty.com

12

Parametry siedziska

Możliwość regulacji siedziska to jeden z
ważniejszych elementów dobrego stanowiska
pracy z komputerem

Free Template from

www.brainybetty.com

13

Parametry siedziska

• Siedzisko powinno być stabilne, wyposażone w podstawę co najmniej pięciopodporową z kółkami jezdnymi, powinno

mieć możliwość obrotu wokół osi pionowej o 360°.

• Powinno posiadać regulację wysokości w zakresie min. 40÷50 cm, licząc od podłogi, regulację wysokości oparcia oraz

regulację pochylenia oparcia w zakresie: 5° do przodu i 30° do tyłu.

• Wyprofilowanie płyty siedziska i oparcia powinno być odpowiednie do naturalnego wygięcia kręgosłupa i odcinka

udowego kończyn dolnych.

• Mechanizmy regulacji powinny być łatwo dostępne i proste w obsłudze oraz tak usytuowane, aby regulację można

było wykonywać w pozycji siedzącej.

Free Template from

www.brainybetty.com

14

Oświetlenie stanowiska

Odpowiednie oświetlenie stanowiska zapewniają trzy źródła światła:
• Oświetlenie dzienne (regulowane np. żaluzjami)
• Oświetlenie ogólne pomieszczenia
• Oświetlenie punktowe stanowiska

Free Template from

www.brainybetty.com

15

Oświetlenie stanowiska

• Najkorzystniejszym jest oświetlenie w przedziale od 300lx do 700lx .Bardzo ważnym

jest, aby na klawiaturze komputera średnie natężenie oświetlenia wynosiło 500 lx.

• Z pola widzenia pracującego powinny być usunięte wszelkie źródła światła

emitujące oświetlenie silniejsze od monitora.

Free Template from

www.brainybetty.com

16

Umiejscowienie monitora

Free Template from

www.brainybetty.com

17

Umiejscowienie monitora

• Górna krawędź monitora powinna znajdować się na wysokości oczu operatora (w pozycji siedzącej), lub niżej.
• Monitor powinien znajdować się pomiędzy oprawami oświetleniowymi i stać bokiem do okien.
• Nie ustawiamy monitora na tle okna, naprzeciw okna ani na tle innych jaskrawych obiektów.
• Odległość między tyłem monitorem a osobą pracującą obok powinna być większa niż 80 cm.

• Odległość między sąsiednimi monitorami powinna być większa niż 60 cm.
• Minimalna odległość ekranu od oczu wynosi 1,5 – 2 przekątne monitora.

Free Template from

www.brainybetty.com

18

Klawiatura

• Klawiatura powinna być umieszczona na wysokości łokcia.
• Odległość między klawiaturą a przednią krawędzią stołu nie powinna być

mniejsza niż 10 cm.

• Klawiatura powinna być usytuowaną w linii środkowej ciała operatora.
• Ręce podczas pisania na klawiaturze powinny być swobodne

Free Template from

www.brainybetty.com

19

Klawiatura

•

Jeśli klawiatura jest wyżej wówczas powinno się stosować wsporniki

nadgarstkowe do klawiatury.

•

W zachowaniu właściwej pozycji pracy mogą pomagać wyprofilowane tak,

aby dłonie leżały na klawiaturze w sposób naturalny, klawiatury

ergonomiczne.

Free Template from

www.brainybetty.com

20

Mysz

• Cała dłoń od kciuka po końce palców powinna leżeć

wygodnie na myszy.

• Część myszki, na której leży ręka winna być wypukła,

a przednia część musi być niższa od tylnej.

• Osoby redagujące teksty oraz internauci winni kupować

myszki z rolką przewijającą tekst.

• Mysz powinna znajdować się w pobliżu klawiatury, tak aby

po nią nie sięga na dalszą odległość

Free Template from

www.brainybetty.com

21

Oprogramowanie

• Łatwość obsługi
• Intuicyjny sposób poruszania się po aplikacji.
• Najważniejsze i najczęściej używane funkcje są łatwo

dostępne („są na wierzchu”)

• Duże znaczenie ma odpowiednie nasycenie barwy i

kontrastu.

• Czarne pismo na jasnym tle działa na oczy najłagodniej. Z

uwagi na różną długość fal świetlnych, kolorowe barwy
niejednakowo załamują się na soczewce oka i oko musi się
dostosowywać. Zalecane jest pisanie ciemnych liter na
jasnym tle.

• Należy dopasować rozmiar czcionki aby zapewnić

odpowiedni poziom komfortu podczas przeglądania tekstu
wyświetlanego na ekranie.

• Zmiany kontrastu powodują szybkie zmęczenie się oczu.
• Zapewnienie szkoleń z obsługi programu
• Dostępność pomocy w razie kłopotów ze oprogramowaniem

Free Template from

www.brainybetty.com

22

Czynniki otoczenia

Temperatura :
•latem (20-24

°

C)

•zimą (18-22

°

C)

Poziom hałasu:
•poniżej 55dB

Free Template from

www.brainybetty.com

23

Pomieszczenie w którym

pracujemy.

• Jest wskazanym, aby pomieszczenia posiadały klimatyzację.
• Przy braku klimatyzacji pomieszczenia powinny być często, co 3 - 4 godziny wietrzone, zwłaszcza w okresie grzewczym.
• W czasie wietrzenia należy unikać powstawania przeciągów. Ruch powietrza nie powinien przekraczać od 0,1 do 0,15 m/sek.
• wilgotność powietrza w pomieszczeniu wynosząca powyżej 50% jest wilgotnością bardzo pożądaną, ponieważ zapobiega wytwarzaniu się nadmiernego natężenia pola elektrostatycznego w pobliżu

komputera.

• W okresie zimowym w pomieszczeniach z centralnym ogrzewaniem wilgotność spada do 30% i potencjał elektrostatyczny ekranu monitora może być szczególnie wysoki. Należy zadbać o zwiększenie

wilgotności powietrza w pomieszczeniach zakładając odpowiednie parowniki.

• Za pomocą żaluzji lub pionowych zasłon zapobiegamy nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeń i urządzeń pod wpływem światła słonecznego, a jednocześnie eliminujemy olśnienia i odbicia

pochodzące od jaskrawych płaszczyzn okien.

• Na 1 stanowisko pracy przy monitorze ekranowym powinno przypadać 6 m

2

powierzchni pokoju o wysokości najmniej 3,3 m.

• Podłoga w pomieszczeniu z komputerami powinna być gładka, bez szczelin, pokryta wykładziną antyelektrostatyczną.
• Stanowiska pracy muszą być tak usytuowane, aby zapewniały każdemu pracownikowi swobodny dostęp do stanowiska pracy.

Free Template from

www.brainybetty.com

24

Zalecenia ogólne

• Zaleca się robienie 10 minutowych przerw w pracy

(przeznaczonych na wykonywanie pracy o innym

charakterze bądź odpoczynek) po każdej 1 lub 2

godzinach pracy.

• Zaleca się, aby podczas przerw w pracy z komputerem,

wykonać kilka ćwiczeń relaksujących.

• Kąt w stawie kolanowym nie powinien być

mniejszy niż 90 stopni, a stopy nie mogą

znajdować się pod siedziskiem.

• Miejsce na krzesło pracownika (między biurkiem a

ścianą) powinno być większe niż 80 cm.

Free Template from

www.brainybetty.com

25

Źródła

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy

(http://www.ciop.pl/11221.html)

• Poradnik Internetu dla firm – eGospodarka.pl

(http://www.praca.egospodarka.pl/13972,Ergonomia-stanowiska-komputerowego,1,46,1.html)

• CHIP.PL

(http://klub.chip.pl/lipka/praktyczne/zdrowie.htm)
(http://www.chip.pl/archiwum/sub/article_29559.html)

•Monitory.mastiff.pl

(http://www.monitory.mastiff.pl/faq.php?ID=33)

• ErgoTest

(http://www.ergotest.pl/zdrowieMozeszZostacKaleka.php)

• Wikipedia

(http://pl.wikipedia.org/wiki/Ergonomia)

Free Template from

www.brainybetty.com

26

Dziękujemy za uwagę !