Polityka konkurencji UE

Plan



Wprowadzenie



Czym jest polityka konkurencji?



Jakie są jej cele?



Jaki jest jej zakres?



Narzędzia i realizacja?



Realizacja



Przykłady realizacji celów w 5 obszarach
polityki konkurencji

Po co UE polityka konkurencji?



Polityka konkurencji należy do głównych polityk UE.

Zasadność i konieczność jej prowadzenia wiąże się z

jednym z głównych celów UE – stworzenie wspólnego

rynku.



Polityka konkurencji –

w interesie konsumentów i dąży

do zapewnienia im łatwego dostępu do dóbr i usług
oferowanych na jednolitym rynku po maksymalnie
zbliżonych cenach.



Równocześnie wpływa korzystnie na konkurencyjność
unijnych przedsiębiorstw na rynku światowym

Wspólna polityka konkurencji UE



Polityka konkurencji obejmuje działania dotyczące:



przedsiębiorstw działających na obszarze

rynku europejskiego



państw członkowskich



Prawo konkurencji obejmuje wszystkie dziedziny

gospodarki (z wyjątkiem rolnictwa i sektora

węgla i stali).



W każdym państwie istnieje urząd, którego zadaniem jest

dbanie o przestrzeganie prawa konkurencji. W Polsce – Urząd

Ochrony Konkurencji i Konsumenta.

Sektory polityki
konkurencji



Energia



Usługi finansowe



ICT



Media



Motoryzacja



Przemysł farmaceutyczny



Usługi pocztowe



Usługi świadczone w ramach wolnych zawodow



Telekomunikacja



Transport



Rolnictwo



Dobra konsumpcyjne



Sport

Zakres polityki konkurencji

(5 obszarów):



1.Zakaz porozumień ograniczających

konkurencję



2. Niedopuszczanie do wykorzystywania

przez przedsiębiorstwa pozycji dominującej



3. Kontrole fuzji przedsiębiorstw



4. Liberalizacja zmonopolizowanych

sektorów gospodarki



5. Monitorowanie pomocy państwa

Wdrażanie polityki konkurencji ,
instrumenty



szczególna rola Komisji Europejskiej.



W niektórych przypadkach Komisja dzieli się uprawnieniami z

władzami i sądami państw członkowskich,



W innych (takich jak np. kontrola fuzji przedsiębiorstw,

monitorowanie pomocy państwa) działa sama.



Komisja ma prawo nakładać na firmy grzywny,



W odniesieniu do pomocy państwa, Komisja ma prawo nakazać

przedsiębiorstwu zwrot bezprawnie uzyskanej pomocy

instytucjom narodowym, które tej pomocy udzieliły.



Od decyzji Komisji przysługuje odwołanie do Trybunału

Sprawiedliwości.

1.

Zakaz porozumień
ograniczających

konkurencję



Artykuł 81 Traktatu o WE wprowadza zakaz

porozumień ograniczających konkurencję

(nazywany często zakazem karteli).



Zakaz ten odnosi się do:



porozumień horyzontalnych

– czyli porozumień

między przedsiębiorstwami działającymi na tym

samym szczeblu produkcji, przetwarzania czy

dystrybucji,



porozumień wertykalnych

– czyli porozumień

między przedsiębiorstwami na różnych szczeblach,

niekonkurującymi bezpośrednio między sobą.

W szczególności zakazane
są:



porozumienia cenowe

(w odniesieniu do ceny

zakupu lub zbytu towarów i usług) oraz ustalające

inne warunki handlowe,



porozumienia kontyngentowe

(ograniczające lub

wprowadzające kontrolę nad wielkością produkcji,

zbytu, inwestycji oraz postępem technicznym),



porozumienia o podziale rynku lub źródeł

zaopatrzenia,



porozumienia dyskryminacyjne

(dotyczące

nierównego traktowania partnerów handlowych przy

równorzędnych umowach, prowadzące do szkód

konkurencyjnych),



porozumienia wiązane

(tzn. wymuszanie na

partnerach dodatkowych zobowiązań, nie mających

bezpośredniego związku z głównym przedmiotem

umowy).

Wyłączenie spod zakazu:



- możliwość wyłączenia spod zakazu zawierania takich

porozumień. Zakaz może nie być stosowany gdy

porozumienie służy

wzrostowi efektywności

gospodarowania, postępowi technologicznemu i

przyniesie bezpośrednie korzyści konsumentom

(np. w

postaci obniżki cen), a zarazem nie będzie ograniczać

konkurencji ponad miarę.



Wyłączenie może mieć charakter indywidualny lub

grupowy. Komisja Europejska może zgodzić się na wyłączenie

indywidualne na wniosek stron porozumienia, które muszą

uprzednio zawiadomić Komisję o porozumieniu. Natomiast

wyłączenia grupowe są dokonywane w drodze rozporządzeń

Rady oraz rozporządzeń wykonawczych Komisji i nie wymagają

notyfikacji. Wyłączenia grupowe np. w dziedzinie licencji

patentowych, badań i rozwoju oraz know-how, porozumień

franchisingowych, niektórych porozumień dystrybucyjnych i

specjalizacyjnych,

Naruszenie zakazu



Naruszenie zakazu zawierania porozumień

ograniczających konkurencję między

przedsiębiorstwami wiąże się z różnymi

skutkami prawnymi:



Porozumienia te stają się z mocy prawa nieważne.



Komisja Europejska może nakazać jego natychmiastowe

zaniechanie, może też nałożyć na przedsiębiorstwo

grzywnę pieniężną.



Naruszenie zakazu upoważnia do występowania z

roszczeniami odszkodowawczymi.

Działania w 2006



Komisja przyjęła 7

decyzji ostatecznych

, na

mocy których nałożyła na 41 przedsiębiorstw
grzywny w łącznej wysokości 1,846 mld EUR

(w 2005 r. były to 33 przedsiębiorstwa i łączna
kwota grzywien 683 mln EUR).



Dziesięć przedsiębiorstw ukaranych na
podstawie tych decyzji uzyskało zmniejszenie
grzywien w zamian za udzielenie Komisji
informacji.

Przykłady:

1.

W 2001 r. Komisja Europejska ukarała

grzywną

w wysokości 52 mln euro

skandynawskie linie lotnicze

SAS i duńskie Maersk Air za „dzielenie się” trasami

lotniczymi ze szkodą dla pasażerów, którzy płacili

m.in. zawyżone ceny biletów.

1.

W 2002 r. Komisja Europejska ukarała francuski

koncern Aventis

grzywną w wysokości 2,85 miliona

euro za praktyki kartelowe.

Należące do tego koncernu

firmy Aventis Pharma S.A. i Rhone–Poulenc Biochemie S.A. oraz

niemiecka firma Merck KgaA w 1990-1999 łamały prawo,

uzgadniając między sobą cenę jednego z półproduktów dla

przemysłu farmaceutycznego.

2.

Firma Merck zdecydowała się na współpracę z KE, dostarczyła

informacji o nielegalnych praktykach kartelowych i jako

„świadek koronny”, nie została ukarana grzywną.

Przykłady:

3.

W 2006 r. Komisja Europejska podjęła
decyzję o ukaraniu (267 mln euro)

14

europejskich koncernów i firm
budowlanych

za udowodnienie im

udziału w nielegalnej zmowie cenowej.

Inicjator zawiązania kartelu – koncern Shell razem z
innymi firmami (m.in. Ballast Nedam NV) w 1994-2002 r.
potajemnie ustalał ceny asfaltu sprzedawanego
wykonawcom dróg. Koncern BP zdecydował się ujawnić
wszystko, za co został objęty „amnestią” .

2. Niedopuszczania do

wykorzystywania przez

przedsiębiorstwa pozycji

dominującej



Konkurencja na rynku może zostać ograniczona na skutek

działań przedsiębiorstw, mających duży udział w rynku.



W UE obowiązuje

zakaz wszelkiego nadużywania przez

jeden podmiot gospodarczy lub grupę podmiotów

pozycji dominującej na rynku,

jeśli takie działanie może

negatywnie wpływać na handel między państwami

członkowskimi.



Pozycja dominująca – sytuacja,

kiedy udział jednej firmy na

rynku jest bardzo wysoki (np. powyżej 65%), a aktualni

lub potencjalni rywale tej firmy nie mają realnej

możliwości podważenia jej pozycji.

Formami nadużywania pozycji
dominującej są m.in



narzucanie w sposób bezpośredni lub

pośredni uciążliwych cen

i dyskryminacyjnych warunków transakcji;



ograniczanie produkcji, zbytu lub postępu

technicznego, niekorzystnych dla

konsumentów;



stosowanie zróżnicowanych warunków przy

analogicznych transakcjach z różnymi

partnerami;



uwarunkowanie kontraktów od

dodatkowych zobowiązań, nie związanych

z przedmiotem transakcji.

Przykłady:



W 2001 r. KE nałożyła

grzywnę 72 mln euro na

amerykańsko-niemiecki koncern
DaimlerChrysler za nadużywanie pozycji
dominującej na rynku europejskim.



Zabraniał członkom swojej sieci Mercedesa w Niemczech sprzedaży

samochodów poza wyznaczonym rejonem działania; zmuszał ich do

pobierania 15% zaliczki od nabywców z innych krajów UE kupujących

samochód w Niemczech, mimo że nie byli do tego zobowiązani niemieccy

klienci.



Zakazywał sprzedaży mercedesów niezależnym firmom leasingowym w

Niemczech i Hiszpanii, dopóki nie znaleźli konkretnego klienta. W

rezultacie nie mogli oni wystawiać samochodów w swoich salonach. Byli

więc w gorszej sytuacji niż firmy leasingowe należące do

DaimleraChryslera.



Ograniczał możliwość promocji mercedesów w Belgii. Filia Mercedes

Belgium i inni dealerzy, nie chcąc narazić się dostawcy, musieli ograniczać

rabaty do 3% w stosunku do ceny wyznaczonej przez koncern.



W 2004r.

koncern Microsoft został ukarany przez

KE grzywną 497 mln euro

za nadużywanie pozycji

dominującej na rynku komputerowych systemów
operacyjnych poprzez stosowanie sprzedaży
wiązanej zakazanej unijnym prawem konkurencji



Microsoft naruszał przepisy o konkurencji, ponieważ jego system

operacyjny Windows, dominujący w komputerach osobistych (PC), utrudnia
korzystanie z oprogramowania pochodzącego z innych źródeł. Chodzi przede
wszystkim o zintegrowanie z systemem Windows aplikacji Media Player,
służącej do odtwarzania plików audio i video.



Użytkownicy Windows nie mieli wyboru, zmuszeni byli do kupowania

kolejnych produktów firmy Microsoft, żeby zapewnić niezakłóconą pracę

swych systemów komputerowych.



Oprócz nałożenia kary pieniężnej, Microsoft został zobligowany do jak

najszybszego zaoferowania klientom zmienionej wersji Windows,

pozbawionej aplikacji Media Player. Ma to zwiększyć rynkowe szanse firm

konkurencyjnych, w tym Sun Microsystems. Microsoft został też

zobowiązany do przedstawienia dokładnych i pełnych informacji o swym

oprogramowaniu dla serwerów, aby twórcy konku ren cyjnego

oprogramowania mogli zapewnić pełną współpracę ich produktów z

serwerami i komputerami osobistymi (PC) Microsoftu

3. Kontrola fuzji
przedsiębiorstw



W procesie globalizacji powszechna jest tendencja do łączenia

się przedsiębiorstw. Prawo UE zakazuje nadmiernej koncentracji,

która grozi zniekształceniem swobody konkurencji.





„Koncentracja” przedsiębiorstw –

kiedy jedna

firma przejmuje całkowitą kontrolę nad drugą,

gdy firma jest kontrolowana wspólnie z drugą

firmą lub też w przypadku, kiedy kilka firm łączy

się, przejmuje wspólnie kontrolę nad daną firmą

lub tworzy nową.



Przedmiotem przejęcia może być całość lub część

przedsiębiorstwa , a przejęcie kontroli może nastąpić

przez nabycie akcji, nabycie majątku, zawarcie

stosownej umowy lub w inny sposób.

Procedura kontroli połączeń
przedsiębiorstw



Kontrola połączeń sprawowana przez Komisję ma
charakter dwustopniowy:



- badanie wstępne (ewaluacji zgłoszeń) oraz badania zasadniczego
(ewaluacji fuzji).



Procedura kończy się bezwarunkową zgodą Komisji na

fuzję

(taka

decyzja zapada już na etapie badania wstępnego w ok. 90 proc.
przypadków), zgodą warunkową (częstą na etapie badania
zasadniczego), albo (rzadko) - odmową.



UE kontroluje

fuzje i przejęcia

, w których:



- całkowity obrót łączących się firm

przekracza 5 mld eur rocznie

,



- suma obrotów firm w UE jest wyższa

od 250 mln euro

,



- całkowity obrót przypadający na UE co najmniej dwóch

zaangażowanych przedsiębiorstw wynosi więcej niż 250 mln euro,



Przejęcia – postępowania



4218 postępowań wszczętych w

latach 1990 – 2009;



91 pozwoleń warunkowych



20 zakazów



9 decyzji o nałożeniu kar

finansowych

Przykłady:

1. Warunkowa zgoda na fuzję przedsiębiorstw

W 2000r. KE zatwierdziła wartą

34 mld euro fuzję

trzech firm:

francuskiej grupy multimedialnej

Vivendi, sieci płatnej telewizji Canal+ i

kanadyjskiego koncernu filmowo-muzycznego

Seagram

.

W efekcie powstał w Europie silny koncern na rynku multimedialnym.



Vivendi zapewnia kanały dystrybucji w Internecie, a Canal+ i Saegram

zawartość – filmy i muzykę. KE wyraziła zgodę na fuzję pod pewnymi

warunkami, gdyż obawiała się, że połączenie trzech koncernów mogłoby

doprowadzić do monopolu na rynku płatnej telewizji i w dystrybucji filmów

oraz muzyki w Internecie w UE.



Koncern Vivendi zobowiązał się m.in. do sprzedaży swoich udziałów w

brytyjskiej płatnej telewizji British Sky Broadcasting, powiązanej z

amerykańskim studiem filmowym Fox. Koncern, mający 49% udziałów w

Canal+ obiecał również Komisji, że Canal+ odda konkurentom na 5 lat prawo

pierwszeństwa w wyświetlaniu 50% filmów amerykańskich studia Universal

należącego do Seagram. Zobowiązania koncernu Vivendi rozwiały obawy

Komisji – dlatego też wyraziła zgodę na fuzję.

2. Odmowa dokonania połączenia

W 2003

KE sprzeciwiła się fuzji

dwóch

szwedzkich producentów samochodów

ciężarowych i autobusów – Volvo i Scanii.

Po analizie projektu fuzji Komisja uznała, że nowa szwedzka firma

motoryzacyjna byłaby zbyt potężna w krajach Europy Północnej, z czym

wiąże się zagrożenie nadużywania pozycji dominującej ze szkodą dla

innych firm i konsumentów.



Na rynku skandynawskim firma miałaby około 70% udziału w rynku

autobusów i ciężarówek, a w samej Szwecji jeszcze więcej. Na całym

rynku Unii Europejskiej nowo powstałe przedsiębiorstwo miałoby ponad

30% udział w rynku, co mogłoby zaowocować zwiększeniem produkcji a

tym samym przychodów, łatwiejszym dostępem do rynków

pozaeuropejskich. Fuzja pozwoliłaby na znaczne obniżenie kosztów

badań i rozwoju, stanowiłaby szansę na wprowadzenie nowych rozwią

zań technologicznych, na poprawę jakości i wzrost rywalizacji w branży i

możliwość obniżki cen dla konsumentów, osłabiłaby pozycję konku ren

tów: DaimlerChryslera czy Renault. Mimo tych korzyści eksponowa nych

przez szefów Volvo i Scanii – Komisja Europejska nie zgodziła się na ich

połączenie.

4. Liberalizacja

zmonopolizowanych sektorów

gospodarki



W UE nadal istnieją przedsiębiorstwa publiczne (lub prywatne)

posiadające faktyczny monopol działania w niektórych dziedzinach.

Dotyczy to



usług o charakterze powszechnym, takich jak

usługi

pocztowe, transport kolejowy, wysyłanie i

przesyłanie energii elektrycznej, wodociągi,

telekomunikacja

itp. Samo istnienie monopolu, jeśli nie jest

usprawiedliwione ekonomicznie, prowadzi do wysokich cen, niskiej

jakości usług oraz zapóźnienia technologicznego.



Z tego względu UE dąży do

liberalizacji branż i sektorów.



Dążąc do przynajmniej częściowej demonopolizacji rynku w

wymienionych dziedzinach, Komisja Europejska rozwinęła

koncepcję

oddzielenia infrastruktury od działalności komercyjnej

.

Infrastruktura, z uwagi na olbrzymie koszty, może nadal pozostawać

we władaniu jednego przedsiębiorstwa. Ma ono jednak obowiązek

zapewnić do niej dostęp, po komercyjnych cenach, innym firmom.

Liberalizacja

cd.



Od 2004 r. zliberalizowano w ten sposób m.in. rynek usług

telekomunikacyjnych, zarówno w telefonii stacjonarnej jak i

komórkowej, rynek gazu i elektryczności, rynek lotniczy.

Rozpoczęto proces liberalizacji rynku usług pocztowych.



Według Komisji Europejskiej nadal niewystarczający jest

stopień integracji unijnego

rynku energii elektrycznej

,

czego przejawem są: utrzymujące się znaczne różnice cenowe

pomiędzy krajami Unii oraz niski poziom transgranicznego

handlu energią.



Według Europejskiej Unii Przemysłu Elektroenergetycznego

(Eurelectric), potrzebne są stabilne ramy regulacyjne

sprzyjające inwestycjom w rozbudowę nie tylko nowych

połączeń transgranicznych, zwiększających ich

przepustowość, ale również nowych źródeł wytwarzania

energii.

Transport kolejowy



Od 2007 r. nastąpiła w UE

pełna liberalizacja kolejowych

przewozów towarowych

. Oznacza to m.in., że publiczne lub

prywatne przedsiębiorstwo transportowe, chcące użyć sieci

kolejowej innego kraju będzie mogło to zrobić pod warunkiem

posiadania licencji we własnym kraju i zgody władz kraju, przez

który przejeżdża. Te władze będą zaś mogły odmówić zgody, jeżeli

przedsiębiorstwo nie spełnia europejskich norm, przede wszystkim

w dziedzinie bezpieczeństwa.



W Polsce nie nastąpiła pełna liberalizacja rynku towarowych

przewozów kolejowych. Rozwój rynku hamują nadal skomplikowane

procedury dostępu do infrastruktury i jej zły stan techniczny.



Systematycznie zmienia się jednak struktura rynku. Maleje udział

w tym rynku PKP Cargo na rzecz wzrostu udziału przewoźników

prywatnych, co można uznać za pozytywny trend. Do 1 czerwca

2006 r. w Polsce wydano 70 licencji na przewozy kolejowe, w tym

56 na przewóz towarów. Prywatne firmy opanowały już ponad 18%

rynku. W Niemczech taki rezultat osiągnięto po 10 latach reform. 

Polska – transport kolejowy

Stopniowa liberalizacja rynku
towarowych przewozów kolejowych
w Polsce oznacza m.in. następujące
skutki:



Wzrost konkurencji i systematyczny spadek stawek

przewozowych, zwłaszcza w stosunku do transportu

ładunków masowych (od 15% do 30%).



Wojnę cenową pomiędzy przewoźnikami.



Trudności niektórych przewoźników z wywiązywaniem się

z realizacji kontraktów pozyskanych po niezwykle niskich

cenach.



Spadek przewozu węgla w eksporcie (w ostatnich 3-4 latach

wyniósł około 30%). Dla większości przewoźników

prywatnych był to podstawowy ładunek, na którym

dotychczas zarabiali. Zmiana sytuacji zmusiła ich do rozwoju

przewozów innych grup towarowych, głównie

skonteneryzowanych.



Rozszerzenie działalności poprzez działanie na rynkach

innych państw unijnych.



Inwestycje pozwalające na rozszerzenie usług kolejowych o

usługi logistyczne.

5. Monitorowanie pomocy
państwa



wszelka

pomoc państwa

jest

niedopuszczalna,

jeśli

prowadzi do wypaczenia konkurencji w handlu między

krajami członkowskimi, w wyniku uprzywilejowania

niektórych przedsiębiorstw lub wybranych dziedzin

produkcji.



Ogólny zakaz pomocy dotyczy zarówno

bezpośrednich

subsydiów i dotacji, nabywania udziałów w spółkach, ulg

podatkowych czy ulg w składkach na ubezpieczenie

społeczne, udzielania gwarancji, dofinansowywania

oprocentowania kredytów itd.



Przewidziano jednak pewne wyłączenia automatyczne spod

tego zakazu – np. kiedy pomoc ma charakter socjalny i jest

przyznawana indywidualnym konsumentom lub ma na celu

naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi.





Kraje mają

obowiązek powiadamiania Komisji

o

każdym zamierzonym nowym programie pomocy lub

zmianie już istniejącego, z wyjątkiem pomocy na

rzecz małych i średnich przedsiębiorstw, na

szkolenia oraz pomocy o wartości nie

przekraczającej niewielkiego pułapu.



Po otrzymaniu notyfikacji, Komisja wszczyna postępowanie

zamieszczając informację o zamierzonym systemie pomocy w

Dzienniku Urzędowym Wspólnoty Europejskiej. Daje to

zainteresowanym stronom możliwość przekazania Komisji swoich

opinii. Jeśli Komisja uzna, że notyfikowana pomoc jest sprzeczna z

prawem i że nie można jej potraktować jako wyjątek, nakazuje

danemu państwu zmianę lub likwidację tej formy pomocy.

W przypadku, gdy państwo członkowskie nie zastosuje się do

decyzji Komisji, może ono zostać zaskarżone przez Komisję lub

inne państwo członkowskie przed Europejskim Trybunałem

Sprawiedliwości.

Do wyłączeń fakultatywnych, czyli wyjątków od
ogólnej zasady zabraniającej udzielania pomocy
publicznej w Unii Europejskiej kwalifikują się
następujące przypadki:



wsparcie rozwoju ekonomicznego obszarów, gdzie standard

życia jest szczególnie niski lub występuje wysoki poziom

bezrobocia;



promowanie realizacji projektów ważnych dla wspólnego

interesu europejskiego;



ułatwianie rozwoju pewnych rodzajów działalności

gospodarczej lub pewnych obszarów, jeśli nie wpływa to

negatywnie na warunki handlu między krajami członkowskimi;



promowanie kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego.



wsparcie socjalne dla poszczególnych konsumentów, pod

warunkiem jednak, że nie faworyzuje się żadnego z dostawców

towarów lub usług przekazywanych potrzebującym,



pomoc w likwidacji klęsk żywiołowych,

W niektórych przypadkach zakaz
pomocy nie dotyczy także (decyzję
podejmuje Komisja Europejska):



pomocy w rozwoju gospodarczym regionów o nienormalnie

niskim poziomie życia lub niedostatecznym zatrudnieniu

(PKB na mieszkańca niższy o 15% od średniej krajowej,

stopa bezrobocia wyższa od średniej o 10%),



projektów o ogólnoeuropejskim znaczeniu (ochrona

środowiska, telekomunikacja, transport w skali UE) lub

zapobiegających poważnym zakłóceniom w gospodarce

któregokolwiek państwa UE,



ułatwiania rozwoju pewnych form działalności lub

regionów gospodarczych, jeżeli nie zmienia to warunków

handlu w ramach UE,



wsparcia kultury i ochrony dziedzictwa kulturowego

Pomoc państwa cd.



Pomoc państwa może mieć charakter

sektorowy lub horyzontalny.

Stosunek UE do pomocy o charakterze sektorowym jest zasadniczo

negatywny, ale istnieją możliwości udzielania takiej pomocy, na

podstawie wytycznych KE, w sektorach odczuwających największe

trudności strukturalne (m.in. w przemyśle odzieżowym, włókien

syntetycznych, tekstylnym, motoryzacyjnym, stoczniowym, stalowym,

górniczym). Na podstawie specjalnych kryteriów sektorowych jest też

oceniania i kontrolowana pomoc państwa w dziedzinach objętych

wspólną polityką, takich jak: rolnictwo, rybołówstwo i transport.

Pomoc o charakterze

horyzontalnym

horyzontalnym

ma charakter powszechny i jest

adresowana do wszystkich przedsiębiorstw spełniających określone

kryteria lub warunki. Popularne są np. w UE różne

programy pomocy

dla małych i średnich przedsiębiorstw, dla firm podejmujących

inwestycje mające na celu lepszą ochronę środowiska naturalnego, dla

przedsiębiorstw inwestujących w badania i rozwój, na rzecz ułatwienia

przekwalifikowania pracowników, a także w ramach pomocy

regionalnej

.

Pomoc państwa jako procent PKB

Pomoc Państwa 2001 - 2005

Realizacja monitoringu pomocy
państwa



W 2006 r. zarejestrowano

921 nowych spraw, a

Komisja podjęła 710 decyzji ostatecznych

. W

większości przypadków Komisja zatwierdziła

zgłoszone środki, stwierdzając w:



91 % wszystkich decyzji zgodność pomocy z zasadami

pomocy państwa; w 4 % spraw uznała, że przyznana pomoc

nie spełnia kryteriów pomocy państwa. Ponadto w

przypadkach, w których wystąpiły wątpliwości, czy dane

środki pomocy są zgodne z zasadami pomocy państwa,

Komisja przeprowadziła formalne
postępowanie wyjaśniające. W wyniku tych postępowań

Komisja podjęła decyzje zatwierdzające pomoc, decyzje

warunkowe lub stwierdzające, że dany środek nie stanowi

pomocy (3 % wszystkich decyzji), a także uznała, że dana

pomoc nie jest zgodna z zasadami pomocy państwa (2 %

wszystkich decyzji).

Przykłady :

1.

Pod koniec lat 90. Komisja Europejska podjęła
decyzję, że nie będzie się sprzeciwiać udzielaniu

pomocy przez rząd hiszpański dla regionów:

Andaluzji i Galicji

.

Pomoc dla Andaluzji miała być

przeznaczona na realizację projektów związanych m.in. z

ochroną środowiska naturalnego i elektryfikacją wsi. W

Galicji – wsparcie projektów służących poprawie jakości

środowiska przemysłowego oraz utworzeniu systemu

recyclingu odpadów przemysłowych. KE uznała, że oba

programy spełniają kryteria pomocy regionalnej, pomocy na

rzecz urzeczywistniania projektów europejskich oraz

wsparcia badań i rozwoju.



2. W 2003 r. KE zdecydowała się na skorzystanie z drogi

sądowej, by zmusić rząd grecki do zwrotu 194 mln euro

przekazanych w formie subsydiów nierentownym liniom

lotniczym Olimpic Airways

.

Komisja dowodziła, że subsydiowanie

greckiego przewoźnika stawia innych rywali w niekorzystnej sytuacji. Grecja

odmówiła wykonania zaleceń, twierdząc, że odebranie środków liniom

lotniczym doprowadziłoby je do bankructwa przed Igrzyskami Olimpijskimi

w Atenach w 2004 roku. Komisja zdecydowała się na wnie sienie sprawy do

Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu.



W 2002 r. Komisja Europejska zaakceptowała plan

restrukturyzacji włoskich linii lotniczych Alitalia,

opiewający na 1,4 mld euro.

Oprócz środków

zagwarantowanych przez rząd włoski, 38% sumy

zdecydowali się pokryć trzej prywatni inwestorzy.



W 2001 r. włoskie linie lotnicze Alitalia zanotowały 907 mln euro strat.

Po kryzysie w branży lotniczej wywołanej atakami na World Trade

Centre w 2001 r. i stratami przewoźników lotniczych, związanymi m.in.

z cztero dniowym zamknięciem przestrzeni powietrznej USA dla

zagranicznych towarzystw lotniczych – Komisja Europejska zgodziła się

na czasowe wsparcie tej branży dotacjami państwowymi.



Dyskusyjna wydaje się kolejna zgoda Komisji (z lipca 2004 r.) na

udzielenie pomocy publicznej (w formie rządowych gwarancji

kredytowych) Alitalii w wysokości 400 mln euro. Dzięki tym

gwarancjom narodowy włoski przewoźnik będzie mógł zaciągnąć

pożyczkę oprocentowaną według rynkowych stóp procentowych, którą

będzie musiał spłacić w ciągu roku. Ponowne wsparcie Alitalii oceniane

jest jako wynik skutecznych negocjacji rządu włoskiego z Komisją

Europejską, a krytykowane przez przewoźników brytyjskich – British

Airways (BA) oraz easyJet. Uważają oni, że pomoc dla włoskiego

konkurenta wpłynie na ich pozycję na rynku przewoź ników lotniczych.