Podstawowe funkcje

pedagogiki opiekuńczej

Z.Dąbrowski: Pedagogika opiekuńcza w
zarysie



Ma dostarczyć niezbędnej wiedzy o potrzebach
ludzkich i ich diagnozowaniu



Dawać obiektywną diagnozę rzeczywistych
zewnętrznych i wewnętrznych warunków, w jakich
przebiegają procesy opiekuńczo – wychowawcze



Wskazywać jakie należy stosować zasady, formy,
metody i techniki sprawowania opieki, aby jej
przebieg był prawidłowy, a efekty jak najbardziej
korzystne



Wskazywać jak może i powinna być sprawowana
opieka, aby zawsze wtedy, gdy to jest możliwe i
wskazane, można było równolegle do jej funkcji
merytorycznych, kształtować osobowość
podopiecznego



Jak należy realizować cele i zadania w zakresie
różnych dziedzin i form wychowania, aby
równolegle z tym lub poprzez to zaspokajać
potrzeby wychowanków



Opisywać i wyjaśniać wszelkie istotne relacje
zachodzące między opieką a wychowaniem



Wskazuje jakie nieodzowne i jednocześnie
możliwe do spełnienia wymagania stawia
opiekunowi – wychowawcy podopieczny i cały
proces opiekuńczo – wychowawczy



Dostarczać wiedzy o samej sobie – jej specyficzne
treści, funkcje, charakter



Gromadzić i rozwijać wiedzę historyczną z zakresu
opieki międzyludzkiej, wychowania przez opiekę i
wychowania opiekuńczego

Podział zakresów opieki

ze względu na kryteria

wg.Z.Dąbrowskiego

1. Zakres opieki według

zróżnicowania pionowego

2. Zakres opieki według jej

podmiotu i charakteru

OPIEKA MIĘDZYLUDZKA

rodzinna społeczna

spontaniczna

normalna: interwencyjno-kompensacyjna:

powszechna

kompensacja niedostatków op.

rodzinnej
„zakładowa”

kompensacja niedostatków rozwojowych

funkcje opiekuńcze

kompensacja szkód losowych

instytucji społecznych

3. Zakres opieki według jej
przedmiotu

• odchylenia standardowe
• odchylenia hiperstandardowe
• wiek opiekuńczy
• szczególne role
• wierzeniowe stany świadomości

4. Zakres opieki według jej
przebiegu w życiu jednostki

5. Zakres opieki według skali
zaspokojenia potrzeb
podopiecznych

• wyprzedzająca
• interwencyjna
• zbieżna
• kompensacyjna
• rewalidacyjna
• lecznicza

6. Zakres opieki według jej
bieżącego i
perspektywistycznego
wymiaru

•bieżąca
•perspektywistyczna

7. Zakres opieki
wyznaczany stopniem jej
powszechności

8. Zakres opieki
wyznaczany funkcjami
opiekuńczymi różnych
instytucji społecznych

funkcje opiekuńcze:
• rodziny
• szkoły
• instytucje opieki powszechnej
• placówki opieki „normalnej”
• placówki opieki interwencyjno-kompensacyjnej
• placówki opieki rewalidacyjnej i leczniczej
• pozostałe (np. zakłady pracy, organizacje ideowo-

polityczne)

9.Zakres opieki według ilości
zaspokajanych potrzeb

Opieka zapewniająca zarówno potrzeby
biologiczne, bezpieczeństwa jak również
potrzeby ponadpodmiotowe.

10. Zakres opieki
wyznaczany stopniem
zaspokojenia potrzeb

11. Zakres opieki według
stopnia
jej zagęszczenia,
intensyfikacji
i perfekcyjności