Postępowanie w stanach

zagrożenia życia

1.

Nagłe zatrzymanie krążenia

2.

Ostre zespoły wieńcowe

3.

Złośliwe zaburzenia rytmu serca

4.

Krytyczny wzrost ciśnienia
tętniczego

5.

Stan astmatyczny

6.

Wstrząs anafilaktyczny

7.

Udar mózgu

8.

Stany drgawkowe

Mechanizmy zatrzymania

krążenia

• Rytmy serca do defibrylacji

( migotanie komór, częstoskurcz

komorowy bez tętna)

• Rytmy serca nie do defibrylacji

(asystolia, aktywność elektryczna

bez tętna)

ADRENALINA

 Sympatykomimetyk
 Podstawowy lek w zatrzymaniu krążenia,

niezależnie od przyczyny

 Pobudza receptory α (efekt

naczynioskurczowy, zwiększa ciśnienie
perfuzji mózgowej i wieńcowej)

 Pobudza receptory β (niekorzystny efekt,

wzrost zużycia tlenu przez mięsień sercowy,
groźne arytmie komorowe, działa inotropowo
i chronotropowo dodatnio zwiększając
przepływ mózgowy i wieńcowy)

ADRENALINA

 Podawana w NZK co 3-5 minut, lek z wyboru

w przypadku anafilaksji, lek drugiego rzutu
we wstrząsie kardiogennym

 Początkowa dawka to 1mg w 10ml 0,9% NaCl

i.v.

 Dotchawiczo rozpuścić 2-3mg w 10 ml wody

do iniekcji

 Brak dowodów naukowych uzasadniających

stosowanie dużych dawek adrenaliny w
przebiegu opornego na leczenie zatrzymania
krążenia

Atropina

Antagonizuje działanie acetylocholiny na

receptor muskarynowy

Blokuje wpływ nerwu błędnego na węzeł

zatokowo-przedsionkowy i

przedsionkowo-komorowy zwiększając

automatyzm węzła zatokowego i

ułatwiając przewodzenie AV

Stosowana w asystolii, czynności

elektrycznej bez tętna o częstości

zespołów QRS <60/min, bradykardii

zatokowej, węzłowej lub przedsionkowej

powodującej niestabilność

hemodynamiczną

Atropina

Zalecana dawka w PEA wynosi

3mg i.v.

Objawy niepożądane po atropinie

(pogorszenie widzenia bo
rozszerzone źrenice, suchość w
jamie ustnej, retencja moczu,
splątanie u osób w wieku
podeszłym)

Amiodaron

 Lek antyarytmiczny, stabilizator błon,

wydłuża czas trwania potencjału

czynnościowego i okres refrakcji w

kardiomiocytach przedsionków i komór

(zwolnienie przewodnictwa przedsionkowo-

komorowego i dodatkowych dróg)

 Łagodne działanie inotropowo ujemne oraz

rozszerza naczynia obwodowe (blokuje

receptory α)

 Zaleca się stosowanie wodnych preparatów

amiodaronu (mniejsza ilość objawów

niepożądanych)

Amiodaron

Stosowany w przypadku opornego na

leczenie VF/VT oraz w

hemodynamicznie

stabilnym VT i innych opornych

tachyarytmiach

Stosowany po 3 nieskutecznych

defibrylacjach w dawce 300mg i.v. (5%

glukoza do 20ml)

Podany do żyły obwodowej może spowodować

zapalenie zakrzepowe. Lepiej podać do żyły

centralnej i obficie przepłukać.

Działanie niepożądane to głównie

bradykardia, hipotensja

Lidokaina / lignokaina

Zalecana tylko w przypadku braku

amiodaronu w VF/VT

Wydłuża okres refrakcji miocytów,

stabilizuje błony, zmniejsza automatyzm
komór, działa znieczulająco miejscowo a
przez to hamuje ektopową aktywność,
podnosi próg migotania komór

Działanie niepożądane to senność,

parestezje, splątanie, skurcze mięśniowe
aż do drgawek

Lidokaina / lignokaina

Bezpieczna dawka nie może przekraczać

3mg/kg w ciągu godziny

Wstępna dawka lidokainy 100mg (1-

1,5mg/kg), ew. 50mg. Całkowita

dawka

lidokainy max. 300mg w ciągu 1 godziny

Metabolizowana w wątrobie (redukcja

dawki w przypadku zmniejszonego
przepływu przez wątrobę – osoby w
podeszłym wieku, zmniejszony rzut serca,
choroby wątroby)

Wodorowęglan sodu

• Wskazania: ciężka kwasica

metaboliczna, hiperkaliemia

• Dawkowanie: 50mmol i.v. (50ml

roztworu 8,4%) pod kontrolą pH

Siarczan magnezu

Ważny składnik wielu systemów

enzymatycznych (generowanie ATP

przez mięśnie), obniża wrażliwość

płytki nerwowo-mięśniowej. Poprawia

skurczową odpowiedź ogłuszonego

miokardium i

zmniejsza obszar

zawału

Prawidłowe stężenie magnezu w

osoczu 0,8-1 mmol/l

Często hipomagnezemia jest

skojarzona z hipokaliemią

Siarczan magnezu

Wskazania: torsade de pointes,

zatrucie digoksyną, oporne na
defibrylację

VF przy

podejrzeniu hipomagnezemii,
tachyarytmie komorowe przy
podejrzeniu hipomagnezemii

Dawkowanie 2mg i.v. (4ml 50%

siarczanu magnezu)

Chlorek wapnia

• Wskazania (WYŁĄCZNIE!!!):

hiperkaliemia, hipokalcemia,
przedawkowanie blokerów kanału
wapniowego

• Dawkowanie: 10ml 10% roztworu

CaCl

2

i.v.

Teofilina / Aminofilina

 Inhibitor fosfodiesterazy, uwalnia adrenalinę z

rdzenia nadnerczy. Ma działanie chrono i

inotropowe.

 Stosowana w asystolii, bradykardia w okresie

około zatrzymania krążenia, oporna na

leczenie atropiną

 Aminofilina to mieszanina teofiliny z

etylenodwuaminą

 Zalecana dawka 250-500mg (5mg/kg) dożylnie

w powolnym wstrzyknięciu

 Wąski zakres terapeutyczny (10-20mg/l, 55-

110mmol/l). Po przekroczeniu tego stężenia

może dochodzić do arytmii i drgawek

OSTRE ZESPOŁY

WIEŃCOWE

• Niestabilna dławica piersiowa
• Zawał serca z uniesieniem ST-

T

• Zawał serca bez uniesieniem

ST-T

• Nagły zgon wieńcowy

1. Bez przetrwałego uniesienia

odcinka ST-T

a) OZW z przejściowym

uniesieniem ST-T

b) OZW z obniżeniem ST-T
c) OZW z odwróceniem załamków

T

d) OZW z pseudonormalizacją

załamków T

e) OZW ze spłaszczeniem

załamków T

f) OZW bez zmian w Ekg

2. Z przetrwałym uniesieniem

odcinka ST-T

Ostry zespół wieńcowy

Ostry zespół wieńcowy

Leczenie OZW

1. Tlen

• Należy podawać tlen chorym, u których

wysycenie tlenem hemoglobiny krwi

tętniczej (SaO2) jest zmniejszone (<90%)

• Uzasadnione jest podawanie tlenu

wszystkim chorym z niepowikłanym

STEMI w ciągu pierwszych 6 godzin

Leczenie OZW

2. Nitrogliceryna

• Chorzy, u których utrzymuje się dyskomfort typu niedokrwiennego,

powinni otrzymywać podjęzykowo nitroglicerynę (0,4 mg) co 5 minut,

łącznie 3 dawki, po czym należy rozważyć potrzebę dożylnego podania

nitrogliceryny

• Dożylne leczenie nitrogliceryną jest wskazane w celu łagodzenia

utrzymującego się dyskomfortu niedokrwiennego, kontrolowania

nadciśnienia tętniczego lub opanowania zastoju w krążeniu płucnym

• Proponowane dawkowanie dożylne nitrogliceryny: wlew początkowo 5-10

µg/min, zwiększany o 5-20 µg/min do chwili ustąpienia objawów lub

obniżenia się średniego ciśnienia tętniczego o 10% względem wartości

wyjściowej u chorych bez nadciśnienia, a o 30% u chorych z

nadciśnieniem.

• Nie należy podawać azotanów chorym:

- ze skurczowym ciśnieniem tętniczym <90 mm Hg lub obniżonym o 30

mm Hg względem wartości wyjściowej - ze znaczną bradykardią

(<50/min)

- z tachykardią (>100/min)

- z podejrzeniem zawału prawej komory

- którzy przyjęli inhibitor fosfodiesterazy z powodu zaburzeń wzwodu w

ciągu ostatnich 24 godzin (w przypadku sildenafilu) lub 48 godzin (w

przypadku tadalafilu)

Leczenie OZW

Leczenie przeciwbólowe

• Lekiem przeciwbólowym z wyboru do uśmierzenia bólu towarzyszącego

STEMI jest siarczan morfiny (w dawkach 2-4 mg i.v. zwiększanych o 2-8

mg i.v. i powtarzanych co 5-15 minut)

ASA

• Wszyscy chorzy, którzy nie przyjęli ASA przed przybyciem do szpitala,

powinni otrzymać ASA do żucia (lepiej w postaci tabletki

niepowlekanej). Początkowa dawka powinna wynosić od 162 mg do 325

mg

Beta-blokery

• U chorych bez przeciwwskazań należy szybko zastosować doustne

leczenie beta-blokerem, niezależnie od równoczesnego leczenia

fibrynolitycznego lub wykonywania pierwotnej PCI

• Uzasadnione jest też szybkie podanie beta-blokerów dożylnie,

zwłaszcza jeżeli występuje tachyarytmia lub nadciśnienie tętnicze.

(Przykładowe dawkowanie: metoprolol 15 mg i.v., potem p.o. 50 mg 2 x

dz. w 1. dniu, następnie 100 mg 2 x dz.).

Doraźne leczenie częstoskurczów

nadkomorowych (bez WPW)

(wg standardów PTK)

USPOKOJENIE CHOREGO
PRÓBA VALSALVY
MECHANICZNE POBUDZENIE

N.BŁĘDNEGO

(np. łyk zimnego płynu, prowokowanie

wymiotów, zanurzenie twarzy w
zimnej wodzie)

ADENOZYNA/WERAPAMIL

Defibrylacja



Defibrylacja polega na wywołaniu jednoczesnej

depolaryzacji wszystkich komórek mięśnia serca na

skutek przepuszczenia przez nie prądu elektrycznego

odpowiednio dużej mocy. Wszystkie ośrodki

wytwarzające pobudzenia zostają przejściowo

zablokowane i powstaje „cisza elektryczna”.

Następująca samoistnie depolaryzacja w naturalnych

ośrodkach bodżcotwórczych „ na nowo” ustala

właściwy rytm serca



Defibrylację stosuje się w migotaniu komór i

częstoskurczu komorowym bez tętna. Stosowana jest

przy utraconej świadomości, więc (w odróżnieniu od

kardiowersji) nie ma potrzeby zastosowania

krótkotrwałego znieczulenia ogólnego



Defibrylacja to inaczej „kardiowersja bez

synchronizacji z rytmem komór”- robi się ją „na

ślepo” ze względu na brak zespołów QRS

(kardiowersja synchronizowana jest z załamkiem R)

Defibrylacja

• Posmarować powierzchnie elektrod żelem, który

zmniejszy opór przewodzenia

• Wybrać wartość energii (200J dla pierwszych

dwóch defibrylacji, 300-360 dla następnych;

poprzednio skuteczna energia przy kolejnej

defibrylacji w przypadku nawrotu migotania

komór)

• Przyłożyć elektrody do klp pacjenta (jedna

poniżej prawego obojczyka przy mostku, druga

nad koniuszkiem serca)

• Naładować defibrylator; nie dotykać pacjenta

ani łóżka

• Nacisnąć w tym samym czasie oba przyciski

rozładowujące na elektrodach

• Po każdym wyładowaniu ocenić wynik

defibrylacji (EKG, tętno)

PRZEŁOM

PRZEŁOM

NADCIŚNIENIOWY

NADCIŚNIENIOWY

Przełom nadciśnieniowy

Gwałtowny wzrost ciśnienia tętniczego krwi
do wartości powyżej 200/120 – 130 mmHg
(szczególnie istotne jest nagłe zwiększenie
ciśnienia rozkurczowego) lub też znaczny
stopniowy wzrost ciśnienia powyżej
300/150 mmHg.

Ważniejsza od wielkości ciśnienia jest szybkość
jego wzrostu i sytuacja kliniczna w jakiej nastąpił
wzrost ciśnienia.

Przełom nadciśnieniowy -

powikłania

• Obrzęk płuc
• Ostra niewydolność wieńcowa
• Zawał serca
• Tętniak rozwarstwiający aorty
• Krwotok śródmózgowy lub

podpajęczynówkowy

• Odwarstwienie siatkówki

Przełom nadciśnieniowy -

powikłania

• Obrzęk tarczy nerwu

wzrokowego

• Utrata wzroku
• Niewydolność nerek
• Krwotok wewnętrzny
• Zaburzenia rytmu
• Rzucawka porodowa

Przełom nadciśnieniowy –

doraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

1) Wskazania naglące –

bezpośrednie zagrożenie życia
(konieczność obniżenia ciśnienia
w ciągu kilku minut – podawanie
leków dożylnie, najlepiej w
stałym wlewie:

 Ostra encefalopatia nadciśnieniowa
 Krwotok śródmózgowy lub

podpajęczynówkowy

Przełom nadciśnieniowy –

doraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

1) Wskazania naglące – cd:

 Tętniak rozwarstwiający aorty

 Zatrucie ciążowe

 Ostra niewydolność wieńcowa,

świeży zawał serca

 Obrzęk płuc

 Hiperkatecholanemia (guz

chromochłonny, zatrucie

amfetaminą, kokainą, interakcje

lekowe, nagłe odstawienie leków

działających ośrodkowo)

Przełom nadciśnieniowy –

doraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

2) Wskazania pilne – ryzyko

wystąpienia groźnych powikłań,

nie ma bezpośredniego

zagrożenia życia (konieczność

obniżenia ciśnienia w ciągu 30 i

więcej minut):

 Nadciśnienie złośliwe/faza

przyspieszona nadciśnienia (nie

powikłane encefalopatią, zawałem

serca, obrzękiem płuc)

Przełom nadciśnieniowy –

doraźne obniżenie ciśnienia tętniczego

2) Wskazania pilne – cd:

 Niewydolność lewej komory
 Niestabilna choroba wieńcowa
 Stan przedrzucawkowy
 Udar mózgu niedokrwienny
 Nadciśnienie w okresie

okołooperacyjnym

Przełom nadciśnieniowy –

leki

1) Leki szybko działające (początek

działania w ciągu kilku – kilkunastu
minut):

 Nitroprusydek sodu – wlew dożylny

0,05 – 0,2 mg/min (5 mg/50 ml 5%
glukozy)

 Labetalol: w bolusach – początkowo 20

mg i.v. (zwiększane do 40 mg) co 10 –
15 min. lub wlew dożylny 2 mg/min
(przeciętna dawka łączna 1 – 2 mg/kg)

Przełom nadciśnieniowy –

leki

1) Leki szybko działające - cd:

 Diazoksyd: w bolusach – początkowo 50

mg/3 min i.v. (powtórzone po 5 – 10
min), następnie 100 mg co 10 min (do
dawki łącznej 300 – 450 mg) albo wlew
dożylny 15 – 30 mg/min w ciągu 20 – 30
min (przeciętna dawka łączna 5 mg/kg)

 Nitrogliceryna: wlew dożylny z

szybkością początkową 5 – 10 μg/min
zwiększaną stopniowo do 100 – 200
μg/min

Przełom nadciśnieniowy –

leki

1) Leki szybko działające - cd:

 Trimetafan: wlew dożylny z

szybkością 1 – 10 mg/min (500 mg

leku/500 ml 5% glukozy)

 Urapidil: bolus 12,5-25 mg i.v., a

następnie wlew 5 - 40 mg/min

 Furosemid: 40 – 100 mg i.v. w

bolusie, wlew dożylny 200 – 500

mg/dobę

 Dihydralazyna: 5 – 10 mg i.v. lub

10 – 25 mg i.m.

Przełom nadciśnieniowy –

leki

2) Leki działające z opóźnieniem

(początek działania w ciągu
kilkudziesięciu minut – kilku
godzin):

 Captopril: 12,5 – 50 mg p.o. lub s.l.
 Nitrendypina 20 mg p.o.

Hipoglikemia - objawy

• Pobudzenie
• Osłabienie
• Bladość powłok
• Pocenie się
• Rozszerzenie źrenic
• Częstoskurcz
• Umiarkowany

wzrost ciśnienia

• Psychiczne

- niepokój
- zaburzenia myślenia
- zaburzenia poznawcze
- zmiana osobowości
- niemożność skupienia się

• Neurologiczne

- zaburzenia mowy, widzenia
- kurcze mięśni
- utrata przytomności,
drgawki

Adrenergiczne

Adrenergiczne

Neuroglikopen

Neuroglikopen

ii

ii

Śpiączka hipoglikemiczna

leczenie

• Cukrzyca typu 1

1. Glukagon i.m., ew. glukoza dożylnie 
rozpuszczona glukoza doustnie, następnie
posiłek węglowodanowy;
2. Jeżeli ciężki stan, ból głowy lub inne
niepokojące objawy - hospitalizacja
3. Analiza przyczyn  zapobieganie;

Śpiączka hipoglikemiczna

leczenie

•Cukrzyca typu 2

1. Dożylny długotrwały wlew
glukozy

2. Obserwacja szpitalna

Definicja:

Jest to zaostrzenie astmy oskrzelowej

lub przewlekłej obturacyjnej choroby

płuc ( POCHP), która może zagrażać

życiu. Można to porównać do choroby

wieńcowej, która od dławicy piersiowej

przechodzi nagle w zawał mięśnia

sercowego.

Jest to ciężkie, rozlane zwężenie

oskrzeli, które przejściowo nie

ustępuje pod wpływem

konwencjonalnego leczenia.

Prof.dr hab.n.med. Wacław Droszcz

Czynniki wywołujące stan

astmatyczny

Niewystarczające (niewłaściwe)

leczenie

Alergeny

Infekcje

Wysiłek fizyczny

Zmiany atmosferyczne

Leki (beta-blokery,

niesteroidowe leki

przeciwzapalne)

Chory w stanie astmatycznym nie

jest w stanie wypowiedzieć

krótkiego zdania na pojedynczym

wydechu. Przyjmuje pozycję

orthopnoe, może być siny,

częstość oddechów >25/min, z

daleka słychać świsty. Objawom

tym towarzyszy tachykardia

(>120.min)

Konwencjonalne leczenie obejmuje

• Inhalacja beta2-mimetyku szybko

działającego (np. salbutamolu); 2-4 dawki

co 20 minut w ciągu pierwszej godziny

• Dożylne podanie 100mg hydrokortyzonu

lub innego glikokortykosteroidu w dawce

równoważnej

Wstrząs anafilaktyczny

• Ciężka, szybko rozwijająca się

reakcja anafilaktyczna, w której

występuje obniżenie ciśnienia

tętniczego zagrażające życiu.

• Anafilaksję wywołaną

mechanizmem

immunologicznym określa się

jako alergiczną, a wszelkie inne

postacie jako niealergiczną.

• Anafilaksję, której przyczyny

nie można ustalić, nazywa się

idiopatyczna.

1. Alergiczne

a) Leki (najczęściej antybiotyki beta-

laktamowe, cytostatyki)

b) Jady owadów błonkoskrzydłych

c) Lateks

d) Alergeny wziewne (sierść kota)

e) Pokarmy (orzeszki ziemne, owoce

cytrusowe, owoce morza, ryby)

f) Białka podawane pozaustrojowo

(insulina, krew i preparaty

krwiopochodne, surowice,

streptokinaza)

Przyczyny wstrząsu

anafilaktycznego

1. Niealergiczne

a) Opioidy, leki zwiotczające mięśnie

szkieletowe, roztwory koloidalne,

mannitol, wysiłek fizyczny

b) Radiologiczne środki cieniujące,

niesteroidowe leki przeciwzapalne,

zanieczyszczenia pokarmów i środki

konserwujące

c) Krew i preparaty krwiopochodne,

immunoglobuliny, szczepionki i

surowice zwierzęce, błony

dializacyjne

Przyczyny wstrząsu anafilaktycznego

1. Oceń drożność dróg oddechowych,

oddychanie, krążenie i stan świadomości

(zaburzenia procesów myślowych mogą

sugerować niedotlenienie)

2. Podaj adrenalinę (podskórnie lub

domięśniowo wodny roztwór w

rozcieńczeniu 1:1000 (1mg/ml) w ilości

0,2-0,5 ml (0,01mg/kg u dzieci, dawka

max. 0,3mg) co 5 minut, jeśli to

konieczne. Najlepiej domięśniowo w udo

(szybsze wchłanianie i wyższe stężenie

adrenaliny w osoczu). Można też podać

podjęzykowo lub we wdechach.

3. Podaj tlen u chorych z przedłużającym

się wstrząsem, chorobą niedokrwienną

serca, przyjmujących β-blokery,

wymagających wielu dawek adrenaliny

4. Rozważ dożylny wlew 0,9% roztworu soli

fizjologicznej (płyn Ringera może

spowodować kwasicę metaboliczną a

glukoza szybko się przemieszcza z naczyń

do tkanek śródmiąższowych). Na

początku przetaczamy 1-2 litry z

szybkością 5-10 ml/kg w ciągu

pierwszych 5 minut (dzieci do 30ml/kg w

ciągu pierwszej godziny).

5. W przypadku braku odpowiedzi można

podać dożylnie 0,1-0,3mg wodnego

roztworu adrenaliny 1:1000 w 10ml 0,9%

NaCl w ciągu kilku minut i powtarzać

dawkę w razie konieczności.

6. Rozważ podanie difenhydraminy w dawce

25-50 mg pozajelitowo (antagoniści

receptora H1 jako leki drugiego rzutu)

7. Rozważ podanie ranitydyny w dawce 50mg

u dorosłych i 12,5-50mg (1mg/kg) u dzieci.

Można rozcieńczyć w 5% roztworze glukozy

do całkowitej objętości 20ml i podawać i.v.

w ciągu 5 minut. Lepiej działa w

połączeniu z difenhydraminą.

8. Wziewnie podaj szybkodziałający β-

mimetyk (np. 2,5-5mg salbutamolu w 3ml

0,9% NaCl w nebulizacji), w razie

konieczności dawkę powtarzaj.

9. Rozważ wlew z dopaminy (400mg w 500ml

5% roztworu glukozy). Skurczowe ciśnienie

tętnicze > 90mmHg

10.Rozważ wlew glukagonu u chorego, który

przyjął β-bloker utrudniający leczenie .

Podajemy w dawce 1-5mg w ciągu 5 minut

i.v. a następnie we wlewie (5-15ug/min)

11.Podaj glikokortykosteroid choremu z

anafilaksją idiopatyczną lub astmą w

wywiadzie oraz chorym z ciężką lub

przedłużającą się anafilaksją. One

chronią przed nawrotem lub

przedłużeniem anafilaksji. W

przypadkach lżejszych można podać

doustnie (np. 0,5 mg/kg prednizonu)

DEFINICJA

Nagłe wystąpienie ogniskowych

lub uogólnionych zaburzeń

czynności mózgu, trwających

dłużej niż 24 godzin (o ile

wcześniej nie doprowadzą do

zgonu). Są one spowodowane

wyłącznie przyczynami

naczyniowymi, związanymi z

mózgowym przepływem krwi.

( WHO

1980r.)

Terapia ogólna

1. Obniżanie temperatury ciała

(paracetamol)

2. Kontrola ciśnienia tętniczego

W udarze krwotocznym terapia przeciwnadciśnieniowa

>180/105 mmHg

Należy unikać gwałtownego obniżania ciśnienia tętniczego

Przeciwwskazana jest nifedypina!!!

Captopril 6,25mg – 12,5mg p.o.

3. Kontrola glikemii

• Hiperglikemia (ograniczyć podaż cukrów

prostych, insulina)

• Hipoglikemia (10-20% roztwór glukozy we

wlewie dożylnym, 5% roztwór glukozy może

powodować obrzęk mózgu)

Postępowanie w udarze mózgu

Ciśnienie

tętnicze

(mmHg)

Postępowanie (ASA 2003, EUSI

2003) w udarze niedokrwiennym

u osób nieotrzymujących

trombolityków

SBP < 220 i
DBP < 120

Nie stosować leków hipotensyjnych.
Rozważyć leczenie hipotensyjne w
przypadku rozwarstwienia aorty,

świeżego zawału serca, obrzęku płuc
lub objawów encefalopatii
nadciśnieniowej

SBP > 220 lub

DBP <
120 – 140

Urapidyl 10-50mg i.v., następnie 4-

8mg/h
Labetalol 10-20mg i.v. w ciągu 1-2
min, powtarzać co 10 minut (max.

dawka 300mg)

DBP > 140

Nitrogliceryna 5µg i.v., następnie 1-
4 µg/h
Nitroprusydek sodu, początkowo 0,5

µ/kg m.c/min i.v.

Leczenie udaru niedokrwiennego

Kwas acetylosalicylowy – początkowo

150-300mg/d, później 75 - 150mg/d.

Należy wykluczyć krwawienie

śródczaszkowe za pomocą CT. Podać

niezwłocznie!

U chorych otrzymujących tPA po 24

godzinach.

Tkankowy aktywator plazminogenu

(tPA, alteplaza) – 0,9mg/kg m.c. 10%

dawki we wstrzyknięciu i.v., pozostała

część dawki we wlewie i.v. w ciągu

godziny. W ciągu 3 godzin najlepsza

skuteczność. Po 4,5-6 godzinach

skuteczność wątpliwa.

Heparyna niefrakcjonowana

Definicja: Jest to pojedynczy napad

trwający > 5 minut lub kolejno

występujące napady w ciągu > 15 minut,

niezależnie od tego czy chory odzyskiwał

przytomność między napadami

Stan padaczkowy może być pierwszym

objawem padaczki (30%)

Przyczyny:

a) Infekcje (ropień mózgu, ZOMR,

mózgowa postać malarii)

b) Urazy, zabiegi neurochirurgiczne

(kraniotomia)

c) Toksyczne (alkoholowy zespół abstynencyjny,
odstawienie leków – benzodiazepiny, barbiturany, zatrucie
i przedawkowanie leków, narkotyki)

d) Naczyniowe (udar zwłaszcza krwotoczny, zakrzepica
zatok mózgowych, rzucawka, encefalopatia
nadciśnieniowa, zatrzymanie czynności serca)

e) Nowotwory (chłoniaki, białaczki, przerzuty

nowotworowe)

f) Hormonalne (hiponatremia, hipoglikemia, hipokalcemia)

g) Metaboliczne (zator tłuszczowy, porfiria)

Postępowanie w napadzie

padaczkowym

• ułóż chorego na boku by uchronić go przed zakrztuszeniem się
• nie podawać nic do picia

• ochronić (szczególnie głowę i kręgosłup) przed okaleczeniem o

okoliczne przedmioty

• nie powstrzymywać na siłę drgawek

• rozpiąć pasek, kołnierz koszuli, aby ułatwić oddychanie

• nie wkładać niczego między zęby, szczególnie nic twardego. Nie

otwierać siłą zaciśniętych szczęk

• zachować spokój, dopiero jeżeli po 2-3 minutach atak nie mija,

wezwać pogotowie

• po ataku osoba może mieć problem z logicznym kontaktem,

mówieniem, kojarzeniem faktów i samodzielnym chodzeniem,

wiec powiedzieć spokojnie, co się stało i pomóc usiąść lub dojść

do łóżka i pozwolić odpocząć. Należy sprawdzić, czy podczas

napadu nie było mimowolnego oddania moczu (lub kału) i

adekwatnie pomóc choremu. Najlepszą alternatywą po ustąpieniu

napadu jest sen trwający 1-2 godziny. Napad naprawdę jest

sporym wysiłkiem umysłowym i fizycznym dla organizmu.

Farmakoterapia podstawowa

Benzodiazepiny (diazepam, lorazepam)

– najskuteczniejsze w pierwszej godzinie

stanu padaczkowego. Objawy

niepożądane to depresja układu

oddechowego i zatrzymanie oddechu,

mniejsze ryzyko przy lorazepamie.

Fenytoina - wymaga monitorowania Ekg

i ciśnienia tętniczego, zbyt

szybki

wlew może wywołać hipotonię,

zaburzenia przewodzenia i migotanie

komór (lek jest rozpuszczony w glikolu

propylenowym)

Fenobarbital – w opornym na

leczenie stanie padaczkowym.

Może wywołać przedłużającą się

sedację, hipotonię i depresję OUN
Tiopental (100-250mg i.v.,

następnie 3-5mg/kg/h) oraz

propofol (1-2mg/kg, następnie 2-

10mg/kg/h) – leki do znieczulenia

ogólnego .