Antropologia kulturowa

Funkcjonalizm (2)

Alfred Reginald (Radcliffe) Brown

Birmingham 1881

Cambridge

Andamany 1906-
1908

Australia Zach.
1910-1911

katedry
antropologii:
Kapsztad, Sydney,
Chicago, Oxford

Andamany

Funkcjonalizm Radcliffa-Browna

perspektywa porównawcza

poszukiwanie ‘naturalnych praw
społeczeństwa’

koncentracja na społeczeństwie, nie
na jednostce

opozycja ‘historyczne’ vs
‘socjologiczne’



diachroniczne vs synchroniczne



historia vs funkcja

‘socjologizm RB’

aspekty systemu społecznego



struktura społeczna



ogół społecznych praktyk



szczególne sposoby myślenia i
odczuwania związanych z praktykami i
stosunkami społecznymi

kultura nie jest autonomicznym
przedmiotem badań, lecz aspektem
systemu społecznego

ład społeczny tworzy się
spontanicznie w procesie koaptacji
(wzajemnego dostosowywania się do
siebie członków społeczeństwa)

‘przyrodnicza nauka o

społeczeństwie’

„rozwiązanie najważniejszych problemów
tej nauki jest uwarunkowane
systematycznym porównaniem
wystarczającej liczby społeczeństw
wystarczająco różnych typów”

rozwój tej nauki zależy teraz od
stopniowego doskonalenia metody
porównawczej i jej wysubtelnienia jako
instrumentu analiz”

‘badanie muszli morskich’

‘forma strukturalna’



uogólnienia dotyczące konkretnego
społeczeństwa, tworzone na podstawie
obserwacji jednostek



rozumienie relacji między typowymi instytucjami



możliwość porównania form strukturalnych
poszczególnych społeczeństw



konsekwencja: ogólne prawa dotyczące
sposobów działania społeczeństw

Krytyka ‘formy strukturalnej’

fa - zazwyczaj określana jako
‘struktura społeczna’

‘struktura społeczna’ u RB - ‘dane’

indukcja niewłaściwym sposobem
opisu społeczeństw (zarzut stawiany
przez strukturalistów (najpierw ‘logika
społeczeństwa’)

Struktura społeczna

termin stosowany do relacji między

jednostkami

„suma wszystkich stosunków społecznych

wszystkich jednostek w danym momencie

czasu”

jednostki = osoby (jednostki grające

określone role społeczne)

rola ss - regulacja stosunków miedzy

jednostkami



solidarność społeczna wg E. Durkheima



jedność, harmonia, zwartość

struktura pokrewieństwa

wartość terminologii pokrewieństwa



współczesna klasyfikacja, związek
łączący ją z istniejącymi faktami
społecznymi



Kroeber - tp odzwierciedla ‘psychologię
społeczeństwa’ (formalne właściwości
ludzkiego myślenia, struktury myślenia)



Rivers - tp ‘archeologią języka’, pokazuje
zmiany zachodzące w organizacji
społecznej

teorie totemizmu

‘Socjologiczna teoria totemizmu’



australijscy aborygeni i ich klasyfikacja świata



odwołania do Durkheima - solidarność klanowa



etap rozwoju symboliki natury (gatunek posiada
znaczenie obrzędowe, dlatego wybiera się go, by
symbolizował grupę)



totemizm australijski

patrylinearna grupa lokalna (horda)

totemy (zwierzęta, rośliny, deszcz, słońce, upał,
chłód)

święte miejsca w obrębie terytorium

istoty mityczne (uświęciły święte miejsca)

‘The comparative method in social
anthropology’ (1952)



jak aborygeni klasyfikują ludzi jako
członków grup społecznych



jak klasyfikują zwierzęta jako
przedstawicieli gatunków



związki pomiędzy oboma systemami
klasyfikacji



porównania pomiędzy poszczególnymi
społecznościami