1

Rachunkowość podatkowa

dr Piotr Gut

Katedra Rachunkowości

[e-mail]

pokój 117 C

Wykład 8

• Opodatkowanie wynagrodzeń

pracowniczych, zasady naliczania
zaliczek i rocznego rozliczenia podatku,
dokumentacja, ewidencja

2

PIT – źródła przychodów

Ź

ródłami przychodów są:

1) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek
pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej
spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza,
emerytura lub renta,

2) działalność wykonywana osobiście,

3) pozarolnicza działalność gospodarcza,

4) działy specjalne produkcji rolnej,

6) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o
podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa
działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub
jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów
specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku
związanych z działalnością gospodarczą,

Przychody ze stosunku pracy

• Art.12 ustawy o PIT
• Wynagrodzenie zasadnicze, nadgodziny,

premie, nagrody, świadczenia
nieodpłatne lub częściowo odpłatne

3

Przychody z działalności wykonywanej

osoboście

• Art.13 ustawy o PIT
• Głównie umowy zlecenia i umowy o

dzieło uzyskane od podmiotów
prowadzących działalność gospodarczą,
osób prawnych i jednostek
organizacyjnych nie posiadających
osobowości prawnej

Koszty uzyskania przychodów ze stosunku

pracy

Jedno m iejsce pracy

M-cznie

Max

rocznie

Podatnik pracuje w
miejscowo

ś

ci

zamieszkania

111,25

1 335,00

Miejsce stałego lub
czasowego zamieszkania
jest poło

ż

one poza

miejscowo

ś

ci

ą

, w której

znajduje si

ę

zakład pracy a

podatnik nie uzyskuje
dodatku za rozł

ą

k

ę

139,06

1 668,72

4

Koszty uzyskania przychodów ze stosunku

pracy

"Wieloetatow cy"

Max rocznie

Podatnik pracuje w
miejscowo

ś

ci

zamieszkania

2 002,05

Miejsce stałego lub
czasowego zamieszkania
jest poło

ż

one poza

miejscowo

ś

ci

ą

, w której

znajduje si

ę

zakład pracy a

podatnik nie uzyskuje
dodatku za rozł

ą

k

ę

2 502,56

Koszty uzyskania przychodu z działalności

wykonywanej osobiście

• Prawa autorskie – 50% (W roku podatkowym

łączne koszty uzyskania przychodów, o których
mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć 1/2
kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego
przedziału skali podatkowej, o której mowa w art.
27 ust. 1.)

• W 2013: 0,5 x 85.528 = 42.764

• Efektywnie limit przychodów, dla których

kup=50% wynosi 85.528, powyżej limitu KUP=0

5

Koszty uzyskania przychodu z działalności

wykonywanej osobiście

• Umowy zlecenia i umowy o dzieło,

których przedmiotem nie jest
udostępnienie praw autorskich – 20%

Zaliczki na PIT

• Zakład pracy jako płatnik
• Wysokość zaliczki
• za miesiące od początku roku do miesiąca

włącznie,

w

którym

dochód

podatnika

uzyskany od początku roku w tym zakładzie
pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną
granicę

pierwszego

przedziału

skali

–18%

dochodu uzyskanego w danym miesiącu,

• za

miesiące

następujące

po

miesiącu,

w

którym dochód uzyskany od początku roku
przekroczył granicę pierwszego progu –32%
dochodu uzyskanego w danym miesiącu

6

Zaliczki na PIT

•

Jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok
zamierza opodatkować wspólnie ze współmałżonkiem bądź z
dzieckiem a za rok podatkowy przewidywane, określone w
oświadczeniu:

•

1)

dochody

podatnika

nie

przekroczą

górnej

granicy

pierwszego przedziału skali, a odpowiednio małżonek lub
dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty
rodzinnej – zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego
wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu i są
dodatkowo

pomniejszane

za

każdy

miesiąc

o

kwotę

stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, określonej w
pierwszym przedziale obowiązującej skali podatkowej,

•

2) dochody podatnika przekroczą górną granicę pierwszego
lub drugiego przedziału skali, a odpowiednio małżonek lub
dziecko nie uzyskują żadnych dochodów z wyjątkiem renty
rodzinnej lub dochody małżonka mieszczą się w niższych
przedziałach skali – zaliczki za wszystkie miesiące roku
wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Zaliczki na PIT

Zaliczkę na PIT zmniejsza się o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty

zmniejszającej podatek, określonej w pierwszym przedziale
obowiązującej skali podatkowej, jeżeli pracownik przed pierwszą
wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym złoży zakładowi pracy
oświadczenie według ustalonego wzoru (PIT-2), w którym stwierdzi, że:

• 1) nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
• 2) nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni

produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,

• 3) nie osiąga dochodów, od których jest obowiązany opłacać zaliczki na

podstawie art. 44, - z działalności gospodarczej

• 4) nie otrzymuje świadczeń pieniężnych od organu zatrudnienia lub

terenowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

• 5) ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.

7

Zaliczki na PIT

• Zaliczki na PIT od umów zleceń i umów o

dzieło pobiera się w wysokości 18%

Ulgi i odliczenia

• Zasady odliczania składek ZUS
• Zasady

odliczania

składek

na

ubezpieczenie zdrowotne

• Ulga na internet
• Ulga na wychowywanie dzieci

8

ZUS - składki

Składka

Pracodawca

Pracownik

Emerytalna

9,76%

9,76%

Rentowa

6,50%

1,50%

Chorobowa

x

2,45%

Wypadkowa

1,93%

x

Fundusz Pracy

2,45%

x

FGFŚP

0,10%

x

Zdrowotne

x

9%

ZUS – ograniczenie poboru składek

Ustawa z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych
(Dz. U. z 1998r., Nr 137, poz.887, z późn. zm.):
"Art. 19. 1. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i
rentowe osób, o których mowa w art. 6, 7 i 10, w danym roku
kalendarzowym nie może być wyższa od kwoty odpowiadającej
trzydziestokrotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia
miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy,
określonego w ustawie budżetowej, ustawie o prowizorium budżetowym lub
ich projektach, jeżeli odpowiednie ustawy nie zostały uchwalone - z
zastrzeżeniem ust. 2 i 9.
Art. 20. 2. Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie
chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia, o
którym mowa w art. 19 ust. 1.
3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które
ubezpieczeniu chorobowemu podlegają

dobrowolnie, nie może przekraczać

miesięcznie 250% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim
kwartale. Kwotę tę ustala się miesięcznie poczynając od trzeciego miesiąca
kwartału kalendarzowego na okres 3 miesięcy na podstawie przeciętnego
wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, ogłaszanego dla celów
emerytalnych."

9

ZUS – ograniczenie podstawy poboru

składek

• 112.380,00 zł rocznie – emerytalne i rentowe 2014

• 9.365,00 zł miesięcznie – dobrowolne chorobowe 2014

• Dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu podlegają

przedsiębiorcy

ZUS – Fundusz Emerytur

Pomostowych

• Stawka 1,5% wynagrodzenia brutto
• Obciąża pracodawcę
• Dotyczy

pracowników

pracujących

w

szczególnych

warunkach oraz wykonujących pracę o szczególnym
charakterze, m.in.:

• Pilotów,

ratowników

medycznych,

kierowców

autobusów i motorniczych w transporcie publicznym,
maszynistów,

kierowców

w

transporcie

uprzywilejowanym, praca w górnictwie, hutnictwie.

10

Przykład

• Andrzej Nowak mieszka w Poznaniu, ma niepracującą

żonę, dwoje dzieci. Pracuje w Tarnowie Podgórnym w
spółce X na stanowisku dyrektora finansowego. W roku
2014 zarabia 18.000 zł brutto miesięcznie.

• Złożył

oświadczenie

PIT-2

oraz

oświadczenie,

że

zamierza opodatkować dochody wspólnie z małżonką,
która nie osiąga żadnych dochodów.

• Oblicz poszczególne składniki wynagrodzenia i obciążeń

wynagrodzenia

za

rok

2014,

zarówno

dotyczące

pracownika jak i pracodawcy.

• Zaprezentuj

sposób

księgowania

poszczególnych

składników wynagrodzeń.

• Oblicz łączny podatek dochodowy od osób fizycznych

małżonków Nowak za rok 2014.