brzmienie od 2007-12-05

Rozporz

ą

dzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu

usprawiedliwiania nieobecno

ś

ci w pracy oraz udzielania pracownikom

zwolnie

ń

od pracy

z dnia 15 maja 1996 r. (Dz.U. Nr 60, poz. 281)

Na podstawie art. 298

2

Kodeksu pracy zarz

ą

dza si

ę

, co nast

ę

puje:

Rozdział 1. Usprawiedliwianie nieobecno

ś

ci w pracy

§ 1. [Przyczyny usprawiedliwiaj

ą

ce] Przyczynami usprawiedliwiaj

ą

cymi nieobecno

ść

pracownika w

pracy s

ą

zdarzenia i okoliczno

ś

ci okre

ś

lone przepisami prawa pracy, które uniemo

ż

liwiaj

ą

stawienie si

ę

pracownika do pracy i jej

ś

wiadczenie, a tak

ż

e inne przypadki niemo

ż

no

ś

ci wykonywania pracy wskazane

przez pracownika i uznane przez pracodawc

ę

za usprawiedliwiaj

ą

ce nieobecno

ść

w pracy.

§ 2. [Zawiadomienie pracodawcy] 1. Pracownik powinien uprzedzi

ć

pracodawc

ę

o przyczynie i

przewidywanym okresie nieobecno

ś

ci w pracy, je

ż

eli przyczyna tej nieobecno

ś

ci jest z góry wiadoma lub

mo

ż

liwa do przewidzenia.

2. W razie zaistnienia przyczyn uniemo

ż

liwiaj

ą

cych stawienie si

ę

do pracy, pracownik jest obowi

ą

zany

niezwłocznie zawiadomi

ć

pracodawc

ę

o przyczynie swojej nieobecno

ś

ci i przewidywanym okresie jej

trwania, nie pó

ź

niej jednak ni

ż

w drugim dniu nieobecno

ś

ci w pracy. Je

ż

eli przepisy prawa pracy

obowi

ą

zuj

ą

ce u danego pracodawcy nie okre

ś

laj

ą

sposobu zawiadomienia pracodawcy o przyczynie

nieobecno

ś

ci pracownika w pracy, zawiadomienia tego pracownik dokonuje osobi

ś

cie lub przez inn

ą

osob

ę

, telefonicznie lub za po

ś

rednictwem innego

ś

rodka ł

ą

czno

ś

ci albo drog

ą

pocztow

ą

, przy czym za

dat

ę

zawiadomienia uwa

ż

a si

ę

wtedy dat

ę

stempla pocztowego.

3. Niedotrzymanie terminu przewidzianego w ust. 1 mo

ż

e by

ć

usprawiedliwione szczególnymi

okoliczno

ś

ciami uniemo

ż

liwiaj

ą

cymi terminowe dopełnienie przez pracownika obowi

ą

zku okre

ś

lonego w

tym przepisie, zwłaszcza jego obło

ż

n

ą

chorob

ą

poł

ą

czon

ą

z brakiem lub nieobecno

ś

ci

ą

domowników albo

innym zdarzeniem losowym. Przepis ust. 2 stosuje si

ę

odpowiednio po ustaniu przyczyn

uniemo

ż

liwiaj

ą

cych terminowe zawiadomienie pracodawcy o przyczynie i okresie nieobecno

ś

ci

pracownika w pracy.

§ 3. [Dowody usprawiedliwiaj

ą

ce nieobecno

ść

] Dowodami usprawiedliwiaj

ą

cymi nieobecno

ść

w pracy

s

ą

:

1) za

ś

wiadczenie lekarskie o czasowej niezdolno

ś

ci do pracy, wystawione zgodnie z przepisami o

orzekaniu o czasowej niezdolno

ś

ci do pracy,

2) decyzja wła

ś

ciwego pa

ń

stwowego inspektora sanitarnego, wydana zgodnie z przepisami o

zwalczaniu chorób zaka

ź

nych - w razie odosobnienia pracownika z przyczyn przewidzianych tymi

przepisami,

3) o

ś

wiadczenie pracownika - w razie zaistnienia okoliczno

ś

ci uzasadniaj

ą

cych konieczno

ść

sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8 z powodu
nieprzewidzianego zamkni

ę

cia

ż

łobka, przedszkola lub szkoły, do której dziecko ucz

ę

szcza,

4) imienne wezwanie pracownika do osobistego stawienia si

ę

, wystosowane przez organ wła

ś

ciwy

w sprawach powszechnego obowi

ą

zku obrony, organ administracji rz

ą

dowej lub samorz

ą

du

terytorialnego, s

ą

d, prokuratur

ę

, policj

ę

lub organ prowadz

ą

cy post

ę

powanie w sprawach o

wykroczenia - w charakterze strony lub

ś

wiadka w post

ę

powaniu prowadzonym przed tymi

organami, zawieraj

ą

ce adnotacj

ę

potwierdzaj

ą

c

ą

stawienie si

ę

pracownika na to wezwanie,

5) o

ś

wiadczenie pracownika potwierdzaj

ą

ce odbycie podró

ż

y słu

ż

bowej w godzinach nocnych,

zako

ń

czonej w takim czasie,

ż

e do rozpocz

ę

cia pracy nie upłyn

ę

ło 8 godzin, w warunkach

uniemo

ż

liwiaj

ą

cych odpoczynek nocny.

Rozdział 2. Zwolnienia od pracy

§ 4. [Obowi

ą

zek pracodawcy] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

pracownika od pracy, je

ż

eli

obowi

ą

zek taki wynika z Kodeksu pracy, z przepisów wykonawczych do Kodeksu pracy albo z innych

przepisów prawa.

§ 5. [Wezwanie organu wła

ś

ciwego w zakresie powszechnego obowi

ą

zku obrony] Pracodawca

jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika wezwanego do osobistego stawienia si

ę

przed organem

wła

ś

ciwym w zakresie powszechnego obowi

ą

zku obrony na czas niezb

ę

dny w celu załatwienia sprawy

b

ę

d

ą

cej przedmiotem wezwania.

§ 6. [Wezwanie organu administracji, s

ą

du, prokuratury, policji] Pracodawca jest obowi

ą

zany

zwolni

ć

pracownika od pracy na czas niezb

ę

dny do stawienia si

ę

na wezwanie organu administracji

rz

ą

dowej lub samorz

ą

du terytorialnego, s

ą

du, prokuratury, policji albo organu prowadz

ą

cego

post

ę

powanie w sprawach o wykroczenia.

§ 7. [Wezwanie dla biegłego] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika wezwanego

w celu wykonywania czynno

ś

ci biegłego w post

ę

powaniu administracyjnym, karnym przygotowawczym,

s

ą

dowym lub przed kolegium do spraw wykrocze

ń

; ł

ą

czny wymiar zwolnie

ń

z tego tytułu nie mo

ż

e

przekracza

ć

6 dni w ci

ą

gu roku kalendarzowego.

§ 8. [Wezwanie dla członka komisji pojednawczej] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy

pracownika na czas niezb

ę

dny do wzi

ę

cia udziału w posiedzeniu komisji pojednawczej w charakterze

członka tej komisji. Dotyczy to tak

ż

e pracownika b

ę

d

ą

cego stron

ą

lub

ś

wiadkiem w post

ę

powaniu

pojednawczym.

§ 9. [Badania lekarskie, szczepienia ochronne] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy

pracownika na czas niezb

ę

dny do przeprowadzenia obowi

ą

zkowych bada

ń

lekarskich i szczepie

ń

ochronnych przewidzianych przepisami o zwalczaniu chorób zaka

ź

nych, o zwalczaniu gru

ź

licy oraz o

zwalczaniu chorób wenerycznych.

§ 10. [

Ś

wiadek wezwany przez NIK] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika

wezwanego w charakterze

ś

wiadka w post

ę

powaniu kontrolnym prowadzonym przez Najwy

ż

sz

ą

Izb

ę

Kontroli i pracownika powołanego do udziału w tym post

ę

powaniu w charakterze specjalisty.

§ 11. [Inne przypadki] 1.

[1]

Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika:

1) b

ę

d

ą

cego członkiem ochotniczej stra

ż

y po

ż

arnej - na czas niezb

ę

dny do uczestniczenia w

działaniach ratowniczych i do wypoczynku koniecznego po ich zako

ń

czeniu, a tak

ż

e - w wymiarze

nie przekraczaj

ą

cym ł

ą

cznie 6 dni w ci

ą

gu roku kalendarzowego - na szkolenie po

ż

arnicze,

2) b

ę

d

ą

cego ratownikiem Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego - na czas niezb

ę

dny

do uczestniczenia w akcji ratowniczej i do wypoczynku koniecznego po jej zako

ń

czeniu,

2a) b

ę

d

ą

cego członkiem dora

ź

nym Pa

ń

stwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, uj

ę

tym na

li

ś

cie ministra wła

ś

ciwego do spraw transportu, na czas wyznaczenia przez przewodnicz

ą

cego

Pa

ń

stwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych do udziału w post

ę

powaniu,

3) na czas wykonywania obowi

ą

zku

ś

wiadcze

ń

osobistych, w trybie i na warunkach przewidzianych

w odr

ę

bnych przepisach.

2. Zwolnienie pracownika od pracy w razie konieczno

ś

ci udziału w akcji ratowniczej nast

ę

puje w trybie

przyj

ę

tym przez słu

ż

b

ę

ratownicz

ą

odpowiedni

ą

do organizowania takich akcji, za

ś

w celu uczestniczenia

w szkoleniu po

ż

arniczym - na podstawie wniosku wła

ś

ciwej terytorialnie jednostki organizacyjnej

Pa

ń

stwowej Stra

ż

y Po

ż

arnej. Czas koniecznego wypoczynku pracownika po zako

ń

czeniu akcji

ratowniczej ustala osoba, która kierowała tak

ą

akcj

ą

.

§ 12. [Honorowy krwiodawca] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika b

ę

d

ą

cego

krwiodawc

ą

na czas oznaczony przez stacj

ę

krwiodawstwa w celu oddania krwi. Pracodawca jest równie

ż

obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika b

ę

d

ą

cego krwiodawc

ą

na czas niezb

ę

dny do przeprowadzenia

zaleconych przez stacj

ę

krwiodawstwa okresowych bada

ń

lekarskich, je

ż

eli nie mog

ą

one by

ć

wykonane

w czasie wolnym od pracy.

§ 13. [Zaj

ę

cia dydaktyczne] 1. Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika, w celu

przeprowadzenia zaj

ęć

dydaktycznych w szkole zawodowej, w szkole wy

ż

szej, w placówce naukowej albo

w jednostce badawczo-rozwojowej; ł

ą

czny wymiar zwolnie

ń

z tego tytułu nie mo

ż

e przekracza

ć

6 godzin

w tygodniu lub 24 godzin w miesi

ą

cu.

2. Przepis ust. 1 stosuje si

ę

odpowiednio do pracownika w razie prowadzenia szkolenia na kursie

zawodowym.

§ 14. [Posiedzenia rady nadzorczej] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika

b

ę

d

ą

cego członkiem rady nadzorczej, działaj

ą

cej u zatrudniaj

ą

cego go pracodawcy, na czas niezb

ę

dny

do uczestniczenia w posiedzeniach tej rady.

§ 15. [Okoliczno

ś

ci osobiste] Pracodawca jest obowi

ą

zany zwolni

ć

od pracy pracownika na czas

obejmuj

ą

cy:

1) 2 dni - w razie

ś

lubu pracownika lub urodzenia si

ę

jego dziecka albo zgonu i pogrzebu mał

ż

onka

pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,

2) 1 dzie

ń

- w razie

ś

lubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, te

ś

ciowej,

te

ś

cia, babki, dziadka, a tak

ż

e innej osoby pozostaj

ą

cej na utrzymaniu pracownika lub pod jego

bezpo

ś

redni

ą

opiek

ą

.

§ 16. [Wynagrodzenie] 1. Za czas zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 8 zdanie drugie, § 9, § 11
ust. 1 pkt 2, § 12 oraz § 15, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia ustalonego w sposób
okre

ś

lony w przepisach wydanych na podstawie art. 297 Kodeksu pracy.

2. W razie skorzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy, o którym mowa w § 5-7, 10 oraz w §
11 ust. 1 pkt 1 i 3, pracodawca wydaje za

ś

wiadczenie okre

ś

laj

ą

ce wysoko

ść

utraconego wynagrodzenia

za czas tego zwolnienia w celu uzyskania przez pracownika od wła

ś

ciwego organu rekompensaty

pieni

ęż

nej z tego tytułu - w wysoko

ś

ci i na warunkach przewidzianych w odr

ę

bnych przepisach, chyba

ż

e

obowi

ą

zuj

ą

ce u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewiduj

ą

zachowanie przez pracownika

prawa do wynagrodzenia za czas zwolnienia.

Rozdział 3. Przepisy ko

ń

cowe

§ 17. [Derogacja] 1. Traci moc rozporz

ą

dzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 1974 r. w sprawie

regulaminów pracy oraz zasad usprawiedliwiania nieobecno

ś

ci w pracy i udzielania zwolnie

ń

od pracy

(Dz.U. Nr 49, poz. 299, z 1975 r. Nr 27, poz. 141, z 1976 r. Nr 35, poz. 209, z 1977 r. Nr 10, poz. 41, z
1981 r. Nr 22, poz. 110, z 1982 r. Nr 37, poz. 247, z 1983 r. Nr 40, poz. 181, z 1985 r. Nr 1, poz. 1, z 1989
r. Nr 49, poz. 272 i z 1991 r. Nr 92, poz. 409), z zastrze

ż

eniem ust. 2.

2. Do pracowników przebywaj

ą

cych w areszcie tymczasowym w dniu wej

ś

cia w

ż

ycie niniejszego

rozporz

ą

dzenia stosuje si

ę

uprawnienia wynikaj

ą

ce z § 11 ust. 2 rozporz

ą

dzenia, o którym mowa w ust. 1

- do upływu terminu płatno

ś

ci wynagrodzenia przewidzianego w tym przepisie.

§ 18. [Wej

ś

cie w

ż

ycie] Rozporz

ą

dzenie wchodzi w

ż

ycie z dniem 2 czerwca 1996 r.