WYKŁAD 1: Podział nauk i metodologii badawczej

1. MOWA / JĘZYK:

• służy do porozumiewania się

• używamy go bezwiednie [nikt z nas nie zastanawia się nad tym, że mówi]

• każdy z nas posiada tę umiejętność

• jest ona nabyta od urodzenia [niemowlak słysząc ludzi uczy się pojedynczych słów]

• powszechnie używa się do tego celu języka

2. LINGWISTYKA= NAUKA O JĘZYKU = JĘZYKOZNASTWO

• wykorzystuje elementy intencjonalne wiedzy na temat języka

2 POZIOMY LINGWISTYKI
WIEDZA IMPLICYTNA [JASNA]	WIEDZA EKSPLICYTNA [WYRAŹNA]
człowiek potrafi łączyć słowa za pomocą składni, ale robi to nieświadomie [nie musi wiedzieć, jak to robi, ważne by umiał zastosować w praktyce] nieświadome, ale poprawne stosowanie języka	zbiór wszystkich sądów na temat wiedzy jasnej tą wiedzę posiadają tylko niektórzy używający języka świadome stosowanie języka

3. TEKST DLA LINGWISTY TO:

• byt konkretny [zauważalny za pomocą zmysłów - dotyk, mowa, pismo]

• byt jednostkowy= niepowtarzalny [każdy tekst powstaje w innej sytuacji, intencji, myśli, miejscu]

• zjawisko momentalne [zjawisko jednego momentu; istnieje krótko; w danej sytuacji, momencie

TEKST
MÓWIONY	PISANY	ZAPISANY
niepowtarzalny [zależy od sytuacji]	np. myśl	np. notatka

• powstaje, kiedy autor ma wiedzę implicytną i elementy eksplicytnej

• jest tworzony na zasadzie reguły, systemów konstruowania [SYSTEM JĘZYKOWY]

• najpierw powstaje w głowie, potem jest zapisany, powiedziany

• zapisany nie jest równy mówionemu

4. SYSTEM JĘZYKOWY

• twór abstrakcyjny [zbiór reguł, które możemy wykorzystać]

• ma charakter społeczny [wszyscy nosiciele języka mają wspólny system, który pozwala na tworzenie tekstów]

• trwały [funkcjonuje jako pewna trwała, która nie wyklucza ewolucji (np. kobieta raz się ubierze na niebiesko, raz na zielono, ale to ta sama kobieta); wszyscy podobnie nazywamy niektóre rzeczy]

• to znajomość reguł tworzących system

WYKŁAD 2:

1. MODEL SYSTEMÓW JĘZYKOWYCH

• przybliżony obraz systemów językowych

• językoznawca wykorzystuje to w swojej pracy, ale też:

• przedmiot materialny

- istota określenia nauki

- może być wycinek rzeczywistości istniejącej (w tym wypadku język).

• przedmiot formalny

- punkt widzenia owego przedmiotu materialnego

- na język można różnie patrzyć i opisywać go, w ten sposób dany punkt widzenia pociąga za sobą, skutek badania

- różni językoznawcy mogą różnie patrzyć na język

• cel zależy jak się patrzy są związane

• metoda z wyborem czynnika formalnego

• Jeżeli wycinek, który badamy jest nauką to nazywamy go metanauką, np. metalingwistyka (metajęzykoznawstwo).

• JĘZYKOZNAWSTWO-> METAJĘZYKOZNASTWO -> META,METAJĘZYKOZNASTWO

• METALINGWISTYKA =METAJĘZYKOZNASTWO = NAUKA O NAUCE JĘZYKA

• METANAUKA = BADANIE O RZECZYWISTOŚCI

2. ETAPY BADANIA

• to zadawanie pytań naukowych

• proces badawczy polega na wnioskowaniu i wyciąganiu sądów

ISTOTNE W BADANIACH JEST
ZADANIE PYTANIA	DEFINICJA/DEFINIOWANIE
coś nie jest oczywiste, więc stawiamy pytanie. pytanie naukowe to takie, które ma 4 cechy: - poprawne- my możemy odpowiedzieć jednoznacznie i tak odpowiedź się może pojawić musi być ono sensowne i jednoznaczne! -> jest JEDNA odpowiedź na to pytanie. trafne- jest poprawne; oparte na prawdziwych założeniach. zasadne- jest trafne i posiada zasadną cechę racji postawienia go w nauce. rozstrzygalne- zasadne i gdy istnieje sposób rozstrzygnięcia i możliwość odpowiedzi jednej z dwóch możliwych -> tzn mamy 2 odpowiedzi i możemy tylko jedną z nich.	typ definicji klasycznej: posiada człon defmiowalny (definiendun), człon definiujący (definienc)- obejmują rodzaj najbliższy oraz różnice gatunkowe. spójnik definicyjny- to, co łączy [np. Jabłko to owoc jabłoni.] błędy definicja nie jest przekładalna (definicja przekładalna- zakres tego, co objętość musi mieć taki sam zakres) nie powtarzamy elementu definiowanego definiować coś czymś nie zdefiniowanym

• SEMANTYKA [badanie znaczeń]

PODZIAŁ LOGICZNY:
1	2	3
funkcja porządkująca [BINARNOŚĆ]	system to zbiór, musimy podzielić zbiór na przynajmniej 2 elementy (podzbiory) tego, co dzielimy np. rozdział-> podrozdział-> podpodrozdział	wskazany dla każdej wiedzy (tzn. każdą dziedzinę wiedzy możemy podzielić właśnie w taki sposób, np. pisząc pracę ucencjacką)

• Tworzenie klasyfikacji [podział tego, co dzielimy] i typologii [i-szy schodek rozdziału/ np. dzieli nasz rok na facetów i babki- typologi!]

• ze względu na jakiś czynnik wyznaczamy przynajmniej 2całości. Ale już: ładny- nie ładny, zdolny- niezdolny - to jest klasyfikacja!

• cechy podziału:

1. adekwatny - po podsumowaniu musimy czytać całość np. jak podzieliłem rok, to dalej jest rok. (tzn. dzielimy jakąś całość na części; po przeczytaniu tych części musi nam zostać znowu ta całość- to jest jak spis treści na początku książki)

2. rozłączy - elementy 1 rozbioru nie mogą być równoznaczne drugiemu zbiorowi, (tzn. jeden rozdział nie może być taki sam jak rozdział kolejny)

• TYPOLOGIA:

• nie zawsze podział jest ścisły i jednoznaczny

• elementy definicji rzeczywistej, które nie są jednoznacznie

• wyjątek od reguły potwierdzający regułę typologii to części bliskie typowi, ale nie odpowiadają typowi. trzeba sobie wyznaczyć coś, co byłoby jednym obrazem i każdy przypasowywać jak najbliżej typu [prototyp (jest to typ, który jest w centrum, wokół którego działamy)

PROTOTYP- idealny element modelowy, któremu przysługuje jakaś wybrana cecha, albo jednoznacznie ta cecha mu nie przysługuje- kluczowa rola dla podziału!!!

• Wnioskujemy [wyprowadzamy sądy z innych sadów]

• PRZESŁANKI- stanowią podstawę wnioskowania.

• WNIOSKI- ogólniejsze, wypowiadane (-)

• PRZESŁANKI- sądy jednostkowe, szczegółowe

• INDUKCJA - od szczegółu do ogółu [ma charakter uprawdopodobniający Przedmiotem wnioskowania jest niezawodna logika- DEDUKCJA]

• DEDUKCJA

• odwrotna od indukcji

• kierunek to budowanie tzw. Systemów dedukcyjnych, które stanowią swoisty system, w którym da się wyodrębnić słownik i elementy tego słownika i relacje, jakie zachodzą.

• przyjęcie tzw. Aksjomatów (podstawowej formuły, której nie definiujemy). Na aksjomatach budujemy wnioski kolejno, jak mamy reguły z tych przekształceń; wyprowadzamy wówczas formuły pochodne, czyli teorematy.

• DEDUKCJA JEST ZAWSZE NIEZAWODNA!

• TEOREMATY - wnioski pochodne z aksjomatów

WYKŁAD 3:

1. NAUKA

• zbiór zadań, sądów najczęściej formułowanych w wypowiedziach oznajmujących

• przypisane są do nich wartości: prawda[ASERCJA]i fałsz

2. RODZAJE WYPOWIEDZEŃ

SZCZEGÓŁOWE	OGÓLNE
np. drzewa mają duże korzenie	np. to drzewo ma korzenie
JEDNOSTKOWE [jeżeli dotyczą jednego elementu]

3. ZDANIE ANALOGICZNE

• taki sąd, któremu możemy nadać znaczenie prawdy lub fałszu

• np. mężczyzna jest kawalerem

4. ZDANIE SYNTETYCZNE

• nie można w nim na podstawie języka przypisać logicznej wartości analogicznej

• np. Jan jest Polakiem

5. WYJAŚNIENIE

• formułowanie prawdziwych zdań na podstawie nauki

• WYJAŚNIENIE MONOTETYCZNE [ budowanie z wielu zdań szczegółowych(na zasadzie dedukcji) sądu prawdziwego]

• WYJASNIENIE INDIOGRAFICZNE [ na zasadzie indukcji]

6. GLOTTOGONIA = GLOTTOGENEZA = NAUKA O POCHODZENIU JĘZYKA

• Przypuszczano, że język pierwotny musi się skądś wywodzić. Skoro istniał człowiek pierwotny, to musiał być prajęzyk. Snuto wiele teorii, które są tylko hipotezami zmieniającymi się na przełomie lat.

• Zainteresowanie tym tematem sięga starożytności. HERODAT zanotował historię króla, który po urodzeniu się bliźniąt rozdzielił je od siebie i świata. Chciał się przekonać w jakim języku będą mówić. W tym samym czasie bliźniaki wypowiedziały jedno słowo chleb [beko]. Słowo z frygijskiego. Król stwierdził na tej podstawie, że ów język jest najstarszym językiem świata.

• Średniowiecze to mocne znaczenie chrześcijaństwa. Za pierwotny język uważano hebrajski [bo tak zostało zapisane w Piśmie Świętym i pięknie uzupełniała to historia o wierzy Babel].

• Wiedza językowa wiązała się z czynnościami umysłowymi i zmysłami.

• Język to worek znaków rzeczywistości, które cos określają.

• Nie ma pewnych inf. na temat pochodzenia języka; możliwe są hipotezy:

TEORIE O POCHODZENIU JĘZYKA
ONOMATOPEICZNA	INTERIEKCYJNA [wykrzyknik]	GESTU
BAŁ - WAŁ zakłada ścisły związek języka z dźwiękiem korzenie: stoicyzm i IV w. p.n.e. XIX w. - język wyrósł od człowieka, który kształtował swój język naśladując środowisko naturalne	PUCH - PUCH korzenie: Epikur i zwolennicy człowiek przechodzi wstępny etap fizjologiczny; są to okrzyki emocjonalne będące podstawą rozwoju języka dowody: w każdym języku są takie okrzyki ewoluowała w kolejne teorie: REFLEKSJI XVIII w. Johan Herder język tworzy się na mocy wrażeń i odczuć przekształca się w okrzyki [wykrzykniki] dalej język ONOMATEPOETYCKA XIX w. H. Szteinal język formułuje się równocześnie z człowiekiem i jego świadomością [żywiołowo] zaczyna się szczegółem [wykrzyknienie] do ogółu [wykrzyknienie coś znaczy] dla powstania języka kluczowy jest znak wewnętrzny	Wilhelm Wundt psychologiczna i psychoanalityczna analiza człowieka biska teorii PUCH - PUCH z dołączeniem gestu pierwotny wyraz to nieświadomy produkt zew. świata człowieka, któremu towarzyszą psychiczne drgnienia[jego źródło to cecha(dźwięk +gest= onomatopeja) przedmiotu (ruch)] tego świata najważniejszy w teorii jest gest początkowo istniały dwa języki: GEST i DŹWIĘK [wyrażały uczucia, stany emocji za pomocą ruchów części ciała, co było wyrażeniem, obrazowaniem] GEIDER podstawą języka jest wzrokowe wrażenie [zwłaszcza to, spowodowane ruchem np. mimik] przeciwstawia dźwięk i ruch [zjawisko wtórn] gest był już widoczny w plemionach, obecnie to uzupełnienie języka TEORIA LOGOSTYCZNA LOGOS [stwórcza siła Boga u św. Jana; Słowo] Odmiana wedyjska, konfucjańska [czynnik religijny jest konieczny w rozwoju człowieka], biblijna

WYKŁAD 4:




2. JĘZYK




• system znaków

• powiązanych ze sobą

• służący do porozumiewania się

• tworzących strukturę

• uniwersalny [można nim przekazywać inf. ogólne]

• dwuklasowy [słownik i gramatyka]

• środek oddziaływania




• na człowieka, ludzi




3. POROZUMIEWANIE

• może się odbywać poza słowami [gesty, kody, alfabet morsa, mimika, mowa bębnowa]

• istotą dla niego, jest to, że pewien znak, sygnał coś oznacza

4. ZNAK

• wchodzą w systemy nazywane kodem [wtedy dany znak zaczyna coś oznaczać]

• cechy:

• postrzegalny zmysłowo

• musi istnieć nadawca i odbiorca znaku posługujący się tym samym kodem

2 STRONY ZNAKU:
SINIFIANT	SYNIFIE
oznaczający znak, symbol, kolor kolor zielony	oznaczaną możesz przejść

RODZAJE ZNAKÓW
NATURALNE [SYMPTOMY]	KONWEKCJONALNE[SYGNAŁY]
mają odbiorcę nie mają nadawcy i celu oparte na przyczynach i skutkach np. spadające jesienią liście dają znak o porze roku RÓWNOCZESNE NIERÓWNOCZESNE przyczyna i skutek np. płonie ognisko - mamy czerwone policzki ŚLADY ZAPOWIEDZI wnioskowanie ze skutku o wczesnieśniejszej przyczynie ślady łap psa na śniegu wnioskowanie z istniejących dookoła warunków np. ciemne chmury = zapowiedź deszczu	zamierzone nośniki informacji mają nadawcę i odbiorcę mają cel i funkcje ZNAKI MOTYWOWANE ZNAKI AMBIWALENTNE ikoniczne mające przesłanie zmysłowe oparte na podobieństwie znaków i tego do czego odsyłają np. znak drogowy > dzieci > uwaga dzieci umowa społeczna brak przesłania zmysłowego np. zakaz zatrzymywania się




6. ZNAK OKAZJONALNY

• znak mający w pewnym konkretnym momencie swoje znaczenie

• np. zaimki [Grażyna ma 12 lat. Jest ona (nie kto inny np. Kasia) zdolną uczennicą.]

7. PASIMOLOGIA / PAZIMOLOGIA

• nauka zajmująca się gestami w innych kulturach [służącymi porozumiewaniu się]




8. SYMBOL

• znak pomysłowości ludzkiej

• wytwór więzi społecznej

• dowód na dwustronność znaku [nadawca i odbiorca]

• przez swoje właściwości odsłania i uobecnia odbiorcy pewną dziedzinę egzystencjonalną [w jakiś sposób wartościowaną]

• wartość dla odbiorcy w pewnym przeżyciu np. żałoba [Polska - czerń / Korea - biel (u nas symbol czystości) ]

• rodzaje symboli:




• piktogramy [pismo obrazkowe]

• gr. ikony

• loga

• ideogramy [ oznaczające konkretne rzeczy, pojęcia]

• emotikiony

• ukryte w sztuce

• językowe




9. INDEKS

• charakteryzuje się stycznością na zasadzie znaczeniowej

• zbliżony termin do symbol / symptom

10. KOMUNIKACJA

• warunki komunikacji wg. Jacobsona:

NADAWCA

KOMUNIKAT KOD KONTEKST KONTAKT

ODBIORCA





WYKŁAD 6:

1. JĘZYK

• to system znaków

RODZAJE JĘZYKÓW:
NATURALNY	służy do porozumiewania się ludzi, ale w określonym środowisku etnicznym narzędzie do porozumiewania się pojęcie wiąże się z systemem językowym
ŻYWY	używany przez członków danej społeczności jako pierwszy, rodzimy cały czas się rozwijają to otwarty system językowy np. polski, angielski	charakteryzują inne społeczeństwa
MARTWE	dawniej były żywe, a dziś jako takie nie istnieją w społeczeństwie [są różne przyczyny zamiany języka z żywego na martwy] wyszły z codziennego użycia nie rozwijają się to zamknięty system osobowy często języki martwe rozwijają się przez przodków; np. łacina jest podstawą innych języków rzadko zdarza się by j. martwy na powrót stał się żywym; np. hebrajski WEGETUJĄCE ODCYFROWANE ZREKONSTRUOWANE o tradycji ciągłej w małym [określonym] środowisku jeszcze nie wygasły np. łacina starocerkiewna wygasłe można je zrekonstruować, bo są zapisane np. egipski, arkadyjski martwe nieznane niemożna ich zrekonstruować dopiero analiza pozwala je odkryć np. prasłowiański
ETNICZNE	rodzaj mowy społecznej DOMINUJĄCY MNIEJSZOŚCIOWY używany przez grupy mniejszościowe w Polsce to: Litwini - Ukraińcy - Białorusini - Rosjanie Łemkowie - Żydzi - Romowie - Mazurzy Czesi - Karaimi - Tatarzy - Niemcy Kaszubi - Grecy - Macedończycy Słowacy [spisko-magurskie dialekty] Willamowidzcy Flamandowie [j. flamandzki]
POMOCNICZE	sztuczne nie ma ich i nie było grupy społecznej, gdzie ludzie porozumiewaliby się nimi naturalnie założeniem stworzenia takich języków była chęć porozumienia się z innymi grupami etnicznymi np. esperanto [tzn. mający nadzieję] był to pierwszy język sztuczny [pomocniczy] stworzony w XIX w. -1887- [choć już mniszka w średniowieczu podjęła pierwsze próby] - nie udało się go wprowadzić; opierał się natronie romańskim we wszystkich językach sztucznych jest łatwa gramatyka, słownictwo oparte o łacine 1909 adamiszyn [nazwa od Adama z Biblii]; język Węgra - Welitsa; podobny do esperanto Inne: IDO [oparty na esperanto] NOVIAL [oparty na językach zach-europejskich] OCCIDENTAL [powstał pod koniec XX w] VOLAPUK [najszersze zastosowanie; oparty na j. ang. (VOLA - word / PUK - speak )] LINKOS [wymyślili Holendrzy, by kontaktować się z kosmitami (LIN-lingua /KOS-kosmita)] język międzynarodowy nie zawsze jest sztuczny np. handlowy DIOLGIN [uniwersalny kod różnych grup etnicznych]

2. ZNAKI

• dla ludzi najważniejsze to: akustyczne [słyszalne] & optyczne [widzialne]

4 SUBKODY ZNAKOWE:
WZROKOWE [WZROKOWO - ]			INSTRUMENTALNO -
NIETRWAŁE	TRWAŁE	- SŁUCHOWE
ulotne [szybko przemijają] np. język migowy	pismo	mowa ustna	mowa bębnioba

WYKŁAD 7:

1. CECHY JĘZYKA NATURALNEGO

• konwencjonalność

• znaki są zrozumiałe nie same przez się, ale dzięki umowie społecznej

• cech ę tę naruszają wyrazy pozornie konwencjonalne:

• wyrazy ekspresywne [okrzyki itp.]

• wyrazy dźwiękonaśladowcze [np. miałczenie]

• dla znaku konwencjonalnego ważne jest moment, kiedy dana umowa została zawarta [lepiej mówić o UZUSIE SEMIOTYCZNYM (znaczeniowym), niż o mowie znaku, bo ona tak naprawdę nigdy nie została zapisana / uzus ma charakter umowy społecznej]

• foniczność

• znaki językowe są tworzone za pomocą dźwięków [pismo, język migowy czy alfabet Braila są wtórne (j.migowy i a.Braila odnoszę nas do pewnego wyrazu - nie znaku!)]

• ludzie dysponują oprócz formy fonicznej języka również forma graficzną [obraz liter]

• powoduje ogromną ekonomiczność języka

• dzięki niej tworzymy, rozumiemy i zapamiętujemy słowa

• służy porozumiewaniu się

• uniwersalność

• zdolność tworzenia dowolnych informacji

• możność mówienia o wszystkim

dwustopniowość	podwójna artykulacja języka DIAKRYT [fonemy] - mała jednostka bez znaczenia tworząca znak językowy
dwuklasowość	= tekstotwórczość = produktywność = otwartość system +gramatyka składa się z 2 klas słownik gramatyka [reguły pozwalające na tworzenie wypowiedzi] nie wszystkie znaki są otwarte [np. drogowe, system zapisu dziesiętnych i nieskończonych cyfr[np.3]; są one ZAMKNIĘTE (jednostkowe)]

• abstrakcyjność [zdalność]

• możność mówienia o zjawiskach abstrakcyjnych, przyszłych, ale tylko pomyślanych

• znak odnosi się do całego zbioru zjawisk jakoś ze sobą powiązanych

• porozumiewając się za pomocą języka możemy używać myślenia abstrakcyjnego np. pies [odsyła do konkretnego typu zwierząt, a nie zwierzątka]

• polisemiczność [kreatywność]

• metaforyczne lub metatoniczne posługiwanie się językiem odnosząc się do zjawisk, które nie maja nazwy

• dotyczy człowieka ludzkiego, jak i w niektórych przypadkach zwierzęcego

• np. DOCHODZIĆ[stan bycia daleko (dźwięk dochodzi z daleka) zostaje zamieniony na stan bycia blisko(dochodzę do domu - stan bycia blisko)]

• wymienność

• stosowany przez nadawcę i odbiorcę

• zdolność

• możność mówienia o faktach odległych w przestrzeni i czasie

• uczenie się języków drogą kulturową [nie genetyczną]

• nad używalność

• możemy mówić prawdę, ale też kłamać

• ciekawostka: zwierzęta tez umieją kłamać np. szympanse udają niepełnosprawne, gdy chcą cos osiągnąć

• samo zwrotność

• możność mówienia o samym sobie

• w języku można mówić o samym języku

WYKŁAD 8: Język jako system. Język jako użycie tego systemu.

1. WSTĘP DO WYKŁADU

• samą czynność mówienia należy odróżnić od pewnej potencji; możemy mówić, ale nie musimy

• np. wykładowca:

• ma potencję [ma system]

• używa tego systemu

2. SYSTEM A UŻYCIE SYSTEMU

• pierwszym, który odróżnił system od użycia systemu był Ferdynand de Soussere z nim Jan Badoine de Courtenay

2 TERMINY WPROWADZONE PRZEZ FERDYNANDA DE SOUSSANE OPISUJĄCE CAŁY SYSTEM I UŻYCIE
LANGUE	PAROLE
system, potencja język wraz z kodem i kompetencją abstrakcyjność społeczność[język dany jest całej społeczności] potencjalność [na bazie własnego systemu jesteśmy w stanie tworzyć własna wypowiedź] organiczność [słownik i gramatyka są ograniczone] psychiczność [istnieje w naszej psychice]	użycie systemu przy konkretnej, istniejącej sytuacji mówienie, tekst, wypowiedź praktyczne zastosowanie kodu i jego realizacja konkretyzm [dana wypowiedź jest konkretna, jednostkowa] aktualność [tu i teraz, w danym czasie, miejscu i sytuacji ograniczonej] nieograniczoność [to o czym będę chciała mówić zależy tylko ode mnie] fizyczność [ruch wiązadeł głosowych - konkretne zdarzenie fizyczne]

• ta opozycja jest szczególnie widoczna, kiedy w języku pojawia się nie tylko jednostkowe, nowe użycie, ale gdy wypowiedź jest odtwarzana[wcześniej zasłyszane i powtarzane wypowiedzi - znaczenie jest takie samo, ale sytuacja inna]\

• FRAZEMY

• punkty styczne Langue i Parole [np. dzień dobry (bezrefleksyjna, mechaniczna reguła grzecznościowa), świeżo malowane (nowa sytuacja)]

• produkty przywoływane bezrefleksyjnie [odtwarzane w danych sytuacjach]

• konkretne wytworzenie wypowiedzi języka[tekst oryginalny lub wynikający z danej konwencji]

3. ZJAWISKA

• charakter zdarzeniowy i wytworowy

4. MOWA

• to czynność i wytwór

5. JĘZYK

• charakteryzuje się użyciem kodu w:

• słownictwie

• gramatyce

• frazemach

• schematach zachowań gatunkach mowy GENERACH MOWY

6. TEKST

• rozmaicie definiowany

• każda dowolna i spójna wypowiedź ustna i pisemna

• wg językoznawców strukturalnych

• obiekt konkretny

• służy do przekazywania informacji na bazie języka abstrakcyjnego używanego w mowie lub piśmie

• przejaw istnienia języka

• wg nauki literaturoznawców

• obiekt językowy dzięki któremu zostało zrealizowane dzieło literackie

• inny wytwór komunikacji

• wg Dobrzyńskiej

• skończony i uporządkowany ciąg elementów językowych

• spełnia funkcje komunikacyjną

• to pierwszy globalny znak

• należy do PAROLE, bo ma wymiar pragmatyczny

• słownik terminów literackich

• wypowiedź utrwalona graficznie lub ustnie

• powstaje w obrazowo określonych systemach językowych

• zamknięta i skończona całość [z punktu widzenia treściowego]

• może być krótki lub długi

• wszyscy zakładają spójność semantyczną tekstu

TEKST JAKO:
CZYNNOŚĆ	WYTWÓR
ulotny jednostkowy powiązanie z: tu i teraz nadawcą i odbiorcą pierwotny [postać ustna] i wtórny [postać pisemna]	brak powiązania z sytuacją istnieje w kulturze może być wtórnie wykozystany

• sensowność

RÓŻNICA ROZUMIENIA
SUBIEKTYWNA [intencjonalna]	OBIEKTYWNA [zamierzony sens komunikacji]

• obiekt

SPÓJNOŚĆ
SEMANTYCZNA = KOHERENCJA = LOGIKA	GRAMATYCZNA = KOHEZJA TEKSTU [sygnalizacja związków formalnych w tekście]

PODSTAWY JĘZYKOZNASTWA

1

---