1. Źródło pasmowatości to niewłaściwe walcowanie, które ma wpływ na segregacje chemiczną, a co za tym idzie, anizotropię własności mechanicznych stali czyli zmianę właściwości mechanicznych stali w zależności od kierunku przyłożenia siły (względem kierunku ułożenia warstw - pasm).
2. Istotą zmiękczania jest uzyskanie określonej, małej twardości, nadającej się do obróbki skrawaniem. Stan ten osiąga się podobnie jak stan sferoidyzowany - czyli przez kilkugodzinne wyżarzanie w okolicach temperatury AC1. Stal zmiękczona to najczęściej stal eutektoidalna lub nadeutektoidalna, zawierająca nie w pełni sferoidyzowany cementyt (kuleczki cementytu) w osnowie ferrytu.
Normalizowanie ma na celu rozdrobnienie ziarna (efekt przy przemianie ferryt + perlit -> austenit) - struktura stali zbliżona jest do równowagowej. Stal normalizowana ma wysoką granicę plastyczności i udarności przy nieznacznej twardości. Zmniejsza się poziom naprężeń własnych, a zwiększa jednorodność struktury.
Wykres T(t) zmiękczania
Wykres T(t) normalizowania Dobór temperatury normalizowania
3.
Wg EN |
Wg PN |
X10CrNi18-9 |
1H18N9 |
Rola pierwiastków stopowych:
Cr - rozszerza zakres występowania ferrytu, powoduje wzrost twardości i wytrzymałości roztworu oraz zmniejszenie udarności, zmniejsza hartowność stali, wpływa na nierdzewność stali.
Chrom wykazuje bardzo dużą odporność na korozję pomimo że ma niższy potencjał elektrochemiczny niż żelazo. Jest to spowodowane tym, że stal węglowa po dodaniu do niej chromu 13% zmienia swój potencjał elektrochemiczny z ujemnego na dodatni. Niektórzy autorzy tłumaczą to wielką zdolnością do pasywacji na skutek wytwarzania na powierzchni warstewki tlenku chromu.
Pasywacja - zjawisko zwiększania odporności metalu na korozję spowodowane przez utlenianie jego powierzchni.
Np.
Stal zwykła węglowa, która w normalnych warunkach jest aktywna, po wprowadzeniu do niej 13% chromu staje się pasywna.
Nikiel działa podobnie.
Ni - rozszerza pole występowania austenitu, zwiększa twardość ferrytu bez ujemnego wpływu na udarność, wpływa na kwasoodporność.
Rola węglików:
Zmniejszają one odporność na korozję. Zawartość węglików można zmniejszyć poprzez dodatek Tytanu (Ti).
Zastosowanie:
Jest to stal nierdzewna i kwasoodporna
W jakim stanie obróbki można zamówić:
Hartowaną i/lub odpuszczoną i/lub przesyconą
4. Oferta huty „Buczek” S.A.
Symbol stali |
C [%] |
Mn [%] |
Inne [%] |
Opis * |
1H18N9T |
0,1 |
2 |
Ti < 0,8 |
przesycona, nierdzewna, kwasoodporna |
08X |
0,08 |
|
|
niestopowa, nieuspokojona |
12X |
0,12 |
|
|
niestopowa, nieuspokojona |
St2SX |
0,15 |
0,5 |
|
og. przeznaczenia, spawalna, nieuspokojona |
St2XS |
0,15 |
0,5 |
|
og. przeznaczenia, spawalna, nieuspokojona |
St3X |
0,22 |
0,6 |
|
og. przeznaczenia, nieuspokojona |
18G2A |
0,18 |
2 |
|
niskostopowa, niskowęglowa, do ul. cieplnego, zaw. zakres P i S, odtleniona aluminium |
Oferta huty im. T. Sędzimira
Symbol stali |
C [%] |
Mn [%] |
Inne [%] |
Opis * |
|
0,08 |
|
|
niestopowa |
12Al |
0,12 |
|
|
niestopowa |
St2SAl |
0,15 |
0,6 |
|
spawalna |
St3SAl |
0,22 |
0,6 |
|
spawalna |
* - wszystkie stale to stale konstrukcyjne.