Synteza potomnej cząsteczki DNA to replikacja ( etap 1),przekazanie informacji z DNA na RNA - transkrypcja ( etap 2 ) , a z RNA dla syntezy białka - translacja (etap 3) Translacja jest związana z przetłumaczeniem informacji zapisanej w sekwencji nukleotydów na„język aminokwasów.Istnieje możliwość przekazania informacji z RNA na DNA tj. odwrotna transkrypcja (etap 4) DNA jest polimerem zbudowanym z jednostek monomerycznych - deoksyrybonukleotydów . Każdy nukleotyd składa się z zasady azotowej, cukru oraz z jednej lub więcej grup fosforanowych. Cukrem występującym w deoksyrybonukleotydach jest deoksyryboza. Zasady azotowe to : pochodne puryny lub pirymidyny. Zasadami purynowymi w DNA są adenina (A) i guanina (G), a pirymidynowymi - tymina (T) i cytozyna (C). Nukleozydem - Związek zasady purynowej lub pirymidynowej z cukrem, W DNA występuje 4 rodzaje nukleozydów: deoksyadenozyna, deoksyguanozyna, deoksytymidyna i deoksycytydyna. W deoksyrybonukleotydach N-9 zasady purynowej lub N-1 zasady pirymidynowej jest związany z C-1 deoksyrybozy wiązaniem N-glikozydowym nukleotydem - Ester nukleozydu i kwasu fosforowego, Najczęstszym miejscem estryfikacji w nukleotydach występujących w przyrodzie jest grupa hydroksylowa związana z C-5 cukru. Tego rodzaju związek jest nazywany nukleozydo-5^'- fosforanem lub 5^'-

nukleotydem. ( Cyfra ze znaczkiem prim ^` określa atom w cząsteczce cukru). łańcuchu komplementarnego - Podczas replikacji obydwa łańcuchy helisy DNA ulegają rozpleceniu i rozdzielają się w miarę postępu syntezy nowych łańcuchów. Każdy łańcuch rodzicielski stanowi matrycę dla nowo powstającego. Tak więc replikacja DNA jest procesem semikonserwtywnym - każda potomna cząsteczka uzyskuje jeden łańcuch z rodzicielskiej cząsteczki DNA i drugi nowo syntetyzowany. Aktywnymi prekursorami w syntezie DNA są cztery 5^' -trifosforany deoksyrybonukleozydów. Nowa nić jest syntetyzowana w kierunku 5^' Ⴎ 3^'. cząsteczki RNA - kwasu rybonukleinowego. RNA jest długą nierozgałęzioną makrocząsteczką złożoną z nukleotydów połączonych wiązaniami fosfodiestrowymi 3^' Ⴎ 5^'. Jednostką cukrową w RNA jest ryboza. Głównymi zasadami w RNA są : adeina (A) uracyl, (U) guanina (G) oraz cytozyna (C). Adenina może tworzyć parę z uracylem , a guanina z cytozyną Funkcję pośredników przenoszących informację w procesie biosyntezy białka pełni klasa cząsteczek RNA nazywanych informacyjnymi RNA (mRNA). Inne cząsteczki RNA, jak transportujący RNA (tRNA) i rybosomowy RNA (rRNA) stanowią część mechanizmu syntezy białka . Wszystkie rodzaje komórkowych RNA są syntetyzowane przez polimerazy RNA zgodnie z instrukcjami przekazywanymi przez matrycę DNA.

Hydroliza kwasów nukleinowych, badanie produktów hydrolizy. w czasie ogrzewania z kwasami, kwasy nukleinowe ulegają hydrolizie rozpadając się na zasady purynowe i pirymidynowe, kwas fosforowy i pentozę. Przez łagodną hydrolizę, przeprowadzoną zasadami lub enzymami, uzyskuje się większe fragmenty kwasów nukleinowych, mianowicie nukleotydy i nukleozydy. 1.napisz sekwencje nukleotydow czasteczki mrna syntetyzowanej na nastepujacej matrycy 5-atc-gac-cca-3: w rna a=u : g=c w dnaa=t :g=c uag-cug-ggu Wykrywanie cukrów - reakcja Molischa - powstają dwie oddzielne warstwy, powstaje fioletowo-czerwony pierścień, Próba Biala z orcyną na pentozy - obecności soli żelaza III fur fal powstający z rybozy w środowisku HCL daje z oryną kompleks, kolor zielony Wykrywanie zasad purynowych - obecności płynu powstaje brązowy osad Wykrywanie kwasu fosforowego - ogrzewany do wrzenia, pojawia się żółty osad fosforanolibdenian amonu Odróżnienie RNA od DNA Reakcja orcynolowa RNA - ryboza wolna oraz związana w nukleozydach i nukleotydach ogrzewana ze stężonym roztworem HCL przechodzi w furfural . W probówce zawierającej RNA powstaje ciemno-zielone zabarwienie, probówka z DNA pozostaje jasnozielona (reakcja negatywna). Reakcja z difenyloaminą. DNA daje barwny kompleks z deoksyrybozą. W probówce zawierającej DNA powstaje niebieskie zabarwienie. RNA nie wykazuje dodatniego odczynu, próbka pozostaje bezbarwna.

Biosynteza białka - pełny proces w którym informacja zapisana w sekwencji DNA jest w procesie transkrypcji przepisywana na cząsteczki RNA, a powstałe w ten sposób cząsteczki RNA są wykorzystywane przez rybosomy jako źródło informacji potrzebnej do syntezy białka w procesie translacji. U organizmów eukariotycznych cząsteczki RNA powstałe w procesie transkrypcji są zwykle poddawane procesowi splicingu polegającemu na wycinaniu intronów.

---