KONFLIKT ARABSKO ŻYDOWSKI

Państwo Izrael v. Palestyńczycy

GENEZA:

• Palestyna w Imperium Osmańskim posiadała pewną autonomię (500-600 tys Arabów; ok15tys żydów)

• XIX/XX w. - początek konfliktów;

• XIX - powstanie i rozwój ideoliogii (implikowała inne czynniki)

Syjonizm - (wzgórze syjon, tam gdzie była świątynia salomona (ściana płaczu) )

• tendencje nacjonalistyczne - stworzenie ideologii; utworzenia państwa żydowskiego

Teodor Herzl - założyciel ruchu syjonistycznego :D

• zwołał pierwszy kongres syjonistyczny w Bazylei

utworzenie państwa: 1. w ugandzie

2.na cyprze

3.ziemia święta.

Ideologia syjonizmu:

• charakterystyczna dla narodu żydowskiego

• ideeologia synkretyczna (socjalizm, nacjonalizm, mesjanizm religijny)

syjonizm lewicowy, prawicowy, religijny, generalny (napędznie gosp)

Imigracja żydów do Ziemi Świętaj - fascynacja ideą utworzenia państwa żydowskiego;

ALIJA - IMIGRACJA

1. imigracja 1882 -1902

• z carskiej rosji

• 20-30 tys

• towarzystwa miłośników syjonu

alija 1904 - 1914

• z carksiej rosji

• 35-40tys

• ideologia socjalistyczna

3. 1919 -1923

• z rosji radzieckiej i z polski

• 35tys

• sojaliści

4. 1924 - 1931

• z polski, zsrr, bliski wschód, bałkany,

• żydzi seferadyjscy

• klasy średnie

5. 1932 - 1938

• z poslki, z niemiec

• ok. 217tys

• inteligencja

6. 1939 - 1948

• ocaleni z zagłady

• ok. 153tys

Kibuc - utworzone z I i II aliji

• Daganija 1911.

• Wszyskto wspólne

Moszaw

• Wszystwko wspólne oprócz życia rodzinnego

• Nachalal 1921

1891 - zydowski działacz doszedł do wniosku, że może dojść do buntu, konfliktu

Azuri - „przebudzenie narodu arabskiego”

• Przewidział konflikt

• Syjonizm v. arabski nacjonalizm

1917 - deklaracje Balfour'a przyszłośc narodu żydowskieo w palestynie, „national home for the jewish people”

Przyczyny:

sfera wewnętrzna:

• Konflikt narodowo ideologiczny (1)

• Struktura (2)

• Spory religijne (3)

• Sprzeczności ekonomiczne (4)

• (subiektywna ocena)

sfera zewnętrzna:

• polityka GB (1922-1948) (5)

• udział państw arabskich w sporze arabsko - żydowskim w Palestynie

1. konflikt o charakterze narodowościowo ideologicznym

1920 „rok katastrofy” arabowie

1921 - wzajemne walki wśród ludności żydowskiej (komuniści - socjaliści)

1928 - starcie arabsko żydowskie przy ścianie płaczu (mur zachodni świątyni salomona) Jerozolima;

rozruchy arabsko żydowskie (Hebron plus całe terytorium Palestyny)

od 1928 - permanentny konflikt

1935 - arabowie wzniecili powstanie przeciewko mandatariuszowi brytyjskiemu, od którego domagali się zakazu imigracji

1936 - fala zamieszek w mandacie palestyńskim; GB wysłała oddziały do stłumienia powstania

1936 - plan podziału Palestyny (oddzielenie, odrębne państwa)

komisja Peel'a

• arabowie nie aakceptowali tego podziału

• oskarzyli bryt. O wsparcie ruchu syjonistycznego (pierwszy komisarz GB był syjonistą i z pochodzenia żydem - Herbert Samuel (naprawdę chciał doprowadzić do pojednania))

2. kwestia struktiralna

Ludność żydowska b. dobrze zorganizowała się w palestynie.

• Partie polityczne (mapai - partie robotnicze)

• Związki zawodowe (histadrut)

• Siły samoobrony (hagana (w 40. zalążek armii izraelskiej)

Arabowie - klan, ród (Husajnich, Naszaszibich)

3. sprawa religijna

• starcia spod ściany płaczu

• Wileki Muffi Jerozolimy Husajni (lubił adolfa)

• Izz ad - Pin al. - Kassam (przedsięwzięcie przeciewko ludności żydowskiej)

4. przyczyny ekonomiczne:

• różnice w sposobie tworzenia instytucji

• żydzi byli wspierani przez diasporę

• Fundusz Odbudowy i Żydowski Fundusz Finansowy

• Dualizm ekonomiczny w mandacie palestyńskim; brak wspólnoty

Czynniki Zewnętrzne:

5. Polityka GB w Palestynie

• Biała Księga 1922.; Churchill - minister kolonii gb

• miałą zapobiec zaostrzeniu ówczesnej sytuacji

• deklaracja balfoura nie doprowadzi do utworzenia państwa żydowskiego w palestynie

Żydzi sprzeciwili się „BK”.

Złamanie pewnej umowy międyz narodem żydowksim a GB.

Arabowie również nie zaakceptowali postanowień.

• BK nr2 1930.

• cele j.w.

• utworzenie siedziby narodu żydowskiego nie jest jednoznaczne ze stworzeniem państwa

• b. skrytykowana przez instytucje żydowskie

• wprowadzała ograniczenie imigracji żydowskeij do palestyny

1937 - ogłoszenie raportu Peel'a

• podzielenie Palestyny na dwa państwa

• podzielenie mandatu palestyńskiego na 3 części: żydowska, arabska, pod administracją brytyjską;

• część żydowska; ok. 20% terytorium arabskiego (20% jerozolimy);pn. Galilea (pn Izrael);wybrzeże Palestyny (od granicy z Libanem do Jaffy)

• arabskie 70%. terytorium + reszta jerozolimy

05. 1939. - BK nr 3.

• Celem brytyjskiej polityki w palestynie NIE JEST UTWORZENIE ANI ŻYDOWSKIEgo ani arabskiego państwa

• Za 10 lat istnieje możliwość utworzenia państwa palestyńskiego, w którym arabowie i żydzi stworzą wspólny rząd;

• Ograniczenie imigracji do 75tys / 5 lat;

• Zredukowanie różnic ekonomicznych; ograniczenie transferu ziemi na terytorium mandatu palestyńskiego od arabów do żydów;

Złamanie Pacta Sunt Serranda (umów należy przestrzegać)

Środowiska żydowskie - USA

Pojawienie się współczesnego terroryzmu na bliskim wschodzie:

• Zeloci

• Asasyni

30 - pierwsze ugrupowanie; Narodowa Organizacja Zbrojna (Irgun Cwai Leumi); Irgum lub Ezel;

• Po wydaniu BK nr2 żydzi czuli się oszukani

• Skrajnie prawicowe ugrupowania żydowski stworzyły NOZ

• Podczas IIWŚ Irgun ogłosił zawieszenie broni w stosunku do mandatariusza brytyjskiego;

• Wyoidrębniła się grupa Stern'a (gang Stern'a) „Lehi”

• A. Stern; pseudonim Jair (Polak;) chciał zorganizowac w Polsce obozy szkoleniowe

• Zginął w latach 40.

• Zamach w 48. - zabili mediatora ONZ

Po utworzeniu Państwa Izrael organizacje zostały spacyfikowane i utworzono z nich częściowo siły zbrojne;

Okres po IIWŚ

• Palestyna pod mandatem brytyjskim

• Brytyjczycy opuścili Palestynę 13.05.1948

1948 - powstanie Izraela; I wojna arabsko - żydowska

48.

• 31.08. Plan Morrisona - Grady'ego „plan kantonizacji”

• przekształcanie mandatu palestyńskiego w powiernictwo

• dwa okręgi pod administracją brytyjską

• 2 prowincje: arabska i żydowska

• odrzucony przez Żydów i Arabów;

Arabowie:

• utworzenie państwa arabskiego na terytorium całej Palestyny

Żydzi:

• dwa państwa

30.0 9.1946 - arabska propozycja rozwiązania kwestii palestyńskiej

• utworzenie rządu tymczasowego (7 arabów, 3 zydów)

• 60 - osobowe zgromadzenie

• wstrzymanie imigracji do ziemi świętej

• koniec „transferu ziemi”

• po wyborach do zgromadzenia miało nastąpić całkowite uniezależnienie się od GB

Zmiany w ruchu syjonistycznym:

• odsunięcie od włądzy Weizmana (zbyt brytyjskie nastawienie)

• nieoficjalnie władze przejmuje Ben Gurion

Ben Gurion:

• „ojciec założyciel Izraela”

• urodzony w Polsce (zabór rosyjski)

• pierwszy premier tymczasowego rządu

Sprawa Indii a Palestyna

• jedna z przyczyn wycofania się brytyjczyków z Palestyny

• wycofanie się GB z Indii, więc po co militaryzowac Bliski Wschód?

• Zbyt duży koszt utrzymania wojsk

• 2.04.1947 - orzekazanie sprawy palestyny do onz

• 14.05 - koniec mandatu w Palestynie

• ogłoszenie jednostronnej deklaracji niepodległości;

Sprawa Palestyńska na forum ONZ (47-48)

• specjalna sesja zgromadzenia ogólnego

• powołanie komitetu do spraw palestyny

• 11 państw

• raport do 1.09.47, (napisany 31.08)

Brak jednomyślności wśród państw wchodzących w skład komisji

• Projekt większościowy - dwa państwa połączone unią gospodarczą

• Projekt mniejszościowy - Palestyna mia ła być arabsko - żydowską federacją ze stolica w Jerozolimie; (za Indie, Iran, Jugosławia)

• Brak poparcia Australii dla obu projektów

Powołanie komisji ad hoc do sprawy palestyńskiej, do którego mogli wejść przedstawiciele wszystkich państw zasiadających w zgromadzeniu ogólnym.

Rezolucja 181 zgromadzenia ONZ

29 listopada 1947 r. Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję nr 181 w sprawie podziału Palestyny (głosowanie: poparcie 33 państwa, przeciwko 13 państw, wstrzymało się 10 państw). W myśl rezolucji ONZ w Palestynie miały powstać dwa państwa: żydowskie (o powierzchni 14 257 km kw. i 935 tys. mieszkańców) oraz arabskie ( o powierzchni 11 664 km kw. powierzchni i 814 tys. mieszkańców). Państwo żydowskie miało składać się z trzech kawałków, o trudnych do obrony granicach. Poza jego granicami miała być także stolica judaizmu i symbol tradycji żydowskiej - Jerozolima. Rezolucja przewidywała, że Brytyjczycy opuszczą Palestynę do 1 lutego 1948 r., jednak Wielka Brytania starając się utrzymać dobre stosunki z krajami arabskimi zmieniła datę ewakuacji na 15 maja.

(znaleźć mapkę!! ;) )

reakcje na rezolucję 181:

• Ruch syjonistyczny pozytywnie przyjął rezolucję w przeciwieństwie do arabów z Palestyny i państw arabskich (państwa arabskie 43% terytorium palestyny)

• 51% żydzi w państwie żydowskim

• 49% arabów

rezolucja 181 a rzeczywistość:

• starcia żydowsko arabskie 47/48

• „armia izraelska realizowała plan C (utrzymanie dobrych pozycji na terenie palestyny pomimo niezgodności z rezolucją)

ONZ a rezolucja 181:

• ONZ próbowała umożliwić wprowadzenie rezolucji

• Apel do rządów i społeczności wszystkich państw w celu uspokojenia sytuacji w Palestynie

• Brak jakiegokolwiek rezultatu

Początki wojny:

Atak na arabską wioskę -> atak na żydowski konwój medyczny

Ataki na wioski arabskie - > imigracja arabów z terytorium żydowskiego (300tys)

14.05 - deklaracja niepodległości izraela

15.05 - pierwsza woja arabsko - żydowska jako reakcja świata arabskiego

Atak arabski:

• Armia libańska, syryjska, egipska,iracka,saudyjska

• Oblężenie jerozolimy przez oddziały transjordańskie

Liczba wojsk (w ramach ciekawostki i shine shine blink blink):

• Arabskie - 46tys

• Izrael - 97tys (Irgun, Grupa Stern'a, armia obronna)

Sir John Bagot Glubb (Glubb Pasza) - dowodził oblążeniem Jerozolimy

Hrabia Folke Bernadotte - wyznaczony przez ONZ do opracowania planu zawieszenia broni: unia obejmująca teren Palestyny - żydzi i transjordania); a potem go zabili (grupa Stern'a)

Wojan trwała do sierpnia 1949 - ostateczny rozejm z państwem syryjskim

Izrael obronił swoją niepodległość, chociaż dowódcy Hagany oceniali swoje szanse 50-50

Rozejm (mapka :/)

• Podział Jerozolimy (Izrael - Transjordania)

• Strefa Gazy do Egiptu

• Zachodni brzeg Jordanu do Transjordanii

WOJNA SUESKA 1956

II konflikt arabsko - żydowski

Izrael v. Egipt plus wojska brytyjskie i francuski

Zmiany 48-56

• Arabowie nie chcieli uznać niepodległości izraela

• Uchodźcy palestyńscy

Izrael między wojnami :

• Neutralna postawa (bez ekspansji)

Bengurionizm - wszystko pod dyktando Ben Guriona 48- 53; odejście na emeryturę;

Bengurionizm - sposób prowadzenie polityki umiarkowanej Mapai - zgodnie z założeniami tej partii;

1950 „Prawo powrotu”; Ben Gurion i Mosze Szapira

• Każdy żyd mógł otrzymać obywatelstwo Izraelskie i osiedlić się w Izraelu;

• 50 - 667 tys imigrantów żydowskich; 56 - 1mln590 tys

Syjonizm i polityka zagraniczna

• 48 - 53 - zagrożenie z zewnątrz; wiara w militarną przewagę państwa żydowskiego nad państwami arabskimi;

• B en Gurion przyjął politykę retaliacji - na terytorium Izraela przedostawali się feduini (bojownicy palestyńscy) co oznaczała dla państwa arabskiego, ze Izrael cały czas pozostaje w gotowości bojowej;

Według teorii jednego z twórców gen Moszego Dajana - polityka odwetu + polityka permanentnej gotowości bojowej wprowaazdza w szeregi armii i narodu dyscyplinę, bez której izrael by przegrał.

Polityka Odwetu odnosiła się do Egiptu. W 1952 obalono monarchię. W 53 prolklamowano republikę.

Dżamal Abdel Naser - arabski nacjonalizm

• Stał się kandydatem świata arabskiego głosząc populistyczne hasła arabskiej solidarności.

• Pełna niezalezno śc Egiptu a następnie świata arabskiego

• Wyjście GB ze strefy kanału sueskiego

• 54 - opuszczenie strefy kanału sueskiego przez ostatnich żołnierzy gb

Zmiana władz w Izraelu:

• eberytura Ben Guriona; następca zostaje Mosze Szarett;

• potępienie militaryzmu izraelskiego; brak kontynuacji bez gurionizmu

54 - rozłam w Izraelu; Dajen kontra Szarett

Lavon zainicjował operację Suzannah - stworzenie szpiegów w Egipcie; (egipscy żydzi) 131;

• podkłądanie bomb pod ambasady USA, GB

• zrzucanie podejrzeń na „stowarzyszenie braci muzułmanów”

Egipt nie był w stanie obronić urzędników zagranicznych i pokoju u siebie bez stacjonujących wojsk brytyjskich.

Rywalizacja ideologiczna pomiędzy Izraelem a Egiptem.

Naser uznał iż armia egipska jest silna i dobrze zorganizowana i może oprzeć się armii izraelskiej;

„izraelsko egipski wyścig zzbrojeń”

Potencjalnym kontrachentem dla Izreala była Francja, gdyż Francja utraciła imperium kolonialne w Indochinach..

Militarne wzmocnienie Izraela:

• przeciwwaga dla egiptu, który inspiruje do rozwuchów w Algierii

• więzi francusko izraelskie miały ugruntować pozycję francji na bliskim wschodzie (ad Syria)

• sierpień 1954 Izrael kupuje czołgi, sprzęta radarowy; Pakt Bagdadzki; dalesze zakupy w listopadzie

Zakup Broni przez Egipt (USA czy ZSRR?)

Wątek budowy tamy asuańskiej - finansowane przez USA

• zneutralizowany Egipt; tzw doktryna okrążania; Dwight Eisenhower i John Dulles; personel USA sprawował kontrole nad terytorium Egiptu

• zawarcie pokoju egipsko - izraelskiego

• Naser zwraca się do ZSRR

• 55. Naser ogłasza fakt podpisania umowy z Czechosłowacją (pod egidą ZSRR) -> zaniepokojenie

Ben Gurion po wyborach do Knesetu w 1955 powraca do polityki. -> obawa o przyszłość relacji izraelsko - egipskich

Mosze Dajan uważał, ze morganizacjaarmii Izraela jest ponad wojskami egipskimi (Izrael nie spodziewał się ataku arabów Jomkippur)

• w tym czasie od 9 wrzesnia Egipt zablokował cieśnine Tiran

21.10.55 - syria i egipt zawarły układ przeciwko Izraelowi (na 5 lat)

21.04 - plus arabia s\audyjska

Nacjonalizacja Kanału Sueskiego 13.06.1956 (ostatni brytyjski żołnierz opuścił teren kanału)

Naser nie pozwolił korzystać z kanału państwom zahcodnim.

26.07.56 - dekret -> kanał sueski jest własnością egiptu

Nacjonalizacja K.S. stała się pretekstem do działań wojennych.

WOJNA

Opanowanie kanału sueskieo 29.10 przez izraelskich komandosów; dowódcą wojsk był Dajan; wyparcie wojsk egipskich (operacja Kadesz)

5.11. Francja i Wlk. Brytania domagają się zaprzestania działań wojennych i wycofania wojsk na odległość 10 mil od brzegu Kanału Sueskiego

GB i Fr zajmują Port Said (operacja muszkieter)

56 - okręt Ibrahim al. - awal ostrzelał zatoke hajfy w izraelu. Został ostrzelany z huraganów i zmienił bandere na izraelską.

6.11.56 - rozejm.

Z punktu widzenia militarnego izrael gb i fr wygrały.

Politycznie nikt nie odniósł zwyciestwa.

Dla Izraela - strefa gazy i płw synaj; nie był jednak w stanie na stałe zając tych terenów;

Naser stał się bohaterem świata arabskiego + „naser schował się przed izraelem” za siłami ONZ

WOJNA 6 - DNIOWA 1967r

Wojna utajona (damant war)

57-67

• brak starć zbrojnych

• napięcie między Izraelem a sąsiadującymi państwami arabskimi

• uczucie „okrężenia (izrael)

• układ Egipt - Syria = Zjednoczona Republika Arabska (ZRA)

Zmiany polityczne w Izraelu:

• Ben Guriopjn odchodzi ze swojej partii Mapai i stanowiska premiera (afera Lavona)

• Nowy premier Levi Eszkol

• kompromisowa postawa wobec egiptu

• chęć spotkania z naserem (63)

Ziarno pacyfizmu w Izraelu:

• j.w.

• nawiązanie stosunków dyplomatycznych z RFN

• tendencje pacyfistyczne (eszkol, Kneset 65 - przemówienie)

Plan pokojowy Eszkola

• przemówienie z 65

• poszanowanie niepodległości, suwerenności i integralności terytorialnej wszystkich państw bliskiego wschodu

Uchodźcy:

• stałe osiedlenie w krajach arabskich

• żydzi do Izraela

Republika Nasera

• nacjonalizm palestyński

• działania Izraela wynikają z obawy przed pojawianiem się zorganizowancyh struktur palestyńskich (OWP - 64)

• zasoby ludzkie należy wykorzystać zgodnie z założeniami arabskimi

• tendencje rewolucjonistyczne

Plan Eskzola a opinie w Izraelu

• osłabienie pozycji premiera we własnym kraju

• silna pozycja Ben Guriona

kryzys ekonomiczny w Izraelu (Eszkol musiał znaleźć wyjście z sytuacji aby polepszyć swój wizerunek)

• atak na miejscowość Samua wymierzony w Palestyńczyków

• zbrojenia wojskowe (odejście od pacyfizmu) - amerykański sprzęt wojskowy

Incydenty graniczne:

• Izrael - Jordania, Syria

• 67 - użycie broni artyleryjskiej; czołgów

• walki powietrzne

• Izrael, Egipt - oficjalne oświadczenie o możliwości działan wojennych

67 - oświadczenie Eszkola o podjęciu:odpowiednich kontrakcji” wobec państw arabskich w odpowiedzi na „sabotaz i intrygi” na terytoium Izraela

Tuż przed wojną:

• Swobodna żegluga na morzu czerwonym (blokada cieśniny iran przez egipt)

• Egipskie ruchy na półwyspie synaj po wycofaniu się wojsk ONZ

• Oświadczenie propagandowe Eszkola w Knesecie

• Potępienie Eszkola przez Nasera; mprzedstawienie wizji jedności arabskiej (potępienie sojuszników izraela)

Konferencja prasowa Nasera

• Minimalizacja sprawy cieśniny Tiran (pretekst do sporu)

• Naczelnym problemem kwestia palestyńska

• Propaganda nacjonalizmu arabskiego

Wojna 5.06.67 - 11.06.67

Izrael zajął:

• Płw Synaj

• Strefę Gazy

• Zach brzeg jordanu

• Wschodnią jerozolimę

• Wzgórza golan

Powiększył swoje terytorium dwa razy. Zwycięstwo izraela (spektakularne itd.)

• Płw Synaj wrócił do Egiptu w 82.

• Wzgórza golan (ad. Woda) Izrael - zagrożenie ze strony Syrii

• Wsch Jerozolima

• Wycofanie się ze strefy Gazy

Dzien po inwazji msz izraela tłumaczył się przed ONZ z ataku:

• Synaj - zwolnienie sił ONZ

• Mobilizacja armii egipskiej

Euforia w Izraelu

Dramat świata arabskiego

Rezygnacja Nasera z życia politycznego (i tka został prezydentem)

SKUTKI:

• Izrael zajał ziemie od kanału sueskiego do Jordanu i wzgórz golan

• Pogłębienie problemu uchodźców palestyńskich (z zach. Brzegu jordanu i jerozolimy 350tys do jordanii, 150 do syrii)

Straty:

• Izrael - 766 zabitych

• Jordania 4 tys zabitych

• Syria 2,5tys zabitych (tak w ramach ciekawostki)

JOM KIPPUR 1973

Zmiana prezydenta w Egipcie. Nowym prezydentem zostaje Sadat. Zmiana polityki zagranicznej - otwarcie na zachód.

Egipsko Izraelska wojna na wyniszczenie - polegała na często pojawiających się starciach aby spowodować wyniszczenie od strony psychicznej;

1400 izraelczyków zginęło (mega dużo)

To co dzieje się na bliskim Wschodzie ma wpływ na mocarstwa. Do dzisiaj chcą mieć wpływy na B.Wsch.

69' - plan Rogers'a

uznano, że podstawa wykonania jest wcielenie w zycie rezolucji 242. Jakakolwiek Rezolucja nie zapewnia bezpieczeństwa bez bezpośrednich rozmów.

Nie zawierał gwarancji arabskich.

Obie strony - be

Golda Meir - w odpowiedzi na pokojowe inicjatywy zpowiedziała, że będzie kontynuuowana wojna na wyniszczenie

Egipt uzyskuje bardzo dużą pomoc ZSRR

72 - układy ??

Delegacja ZSRR i USA nie będą zaprzepaszczać rozbrojeń - musza podpisać ten układ i nie pozwola aby Bliski Wschó im przeszkodził.

Golda Meir - wstrzymanie działań, ale z gwarancjami od USA

1970 - porozumienie, ucichła wojna na wyniszczenie;

Syria - kolejne państwo uczestniczące w Jom Kippur

Hafisan Asad - przejął władzę, przestał wspierać politykę fatahu i arafata;

Ludowy Front Wyzwolenia Palestyny - działał tam; chciał sprawić aby myślano, że to Syria panuje nad ładem wewnętrznym w Palestynie;

W Jordanii większość Palestyńczyków. Więc król wyrzuca OWP żeby nie doszło do rewolucji.

Dobre kontakty z ZSRR

Syria i Egipt utajniły swoje plany i zaatakowały z zaskoczenia

Decyzję podjął Asadat; niepopierany przez oficerów egipskich.

Od końca wojny 6 dniowej kanał sueskibył zamknięty. Musiłą zachowac gotowość bojową.

????

6.10.73;

• Trwała 18 dni

• P[rowadzona na 2 frontach

• Egipt - półwysep synaj

• Syria - wzgórza golan

• Jom Kippur - święto żydowskie - nie spodziewali się ataku

Generał z przepaską na oku mówi, że napływ sprzętu wojskowego z USA zapewni bezpieczeństwo na 10 lat.

Aman -0 wywiad wojskowy

Szinbed - wywiad wewnętrzny

Wywołali fałszywe alarmy

O planowanej wojnie wiedziął góra 20 osób

Manipulacja w Izraelu: wprowadzenie w błąd wywiadu; mobilizacja na 2 dni przed, prezydent na wschodzie kraju

Wojna zaczęla się błyskawicznie:

• Działania wojskowe bardzo szybko (minimalistyczny plan)

• Nie wiedzieli jakie działanie podjąć

Izrael się zmobilizował (z pomocą USA, most powietrzny)

USA,Holandia, Portugalia, RPA - embargo na rope naftową

OPEC - podjęła decyzję o podwyższeniu cen ropy;

Wzmocnienie pozycji Iranu

Rada ONZ przyjęła rezolucję 292

Rozejm w ramach konfliktu

Zmiany polityczne po wojnie:

• Umowa pokojowa z Izraelem w Camp David

• Ostracyzm Egiptu, zerwanie więzi dyplomatycznych

Z czasem Egipt nawiązał kontakty z zachodem a zerwał kontatky z ZSRR.

74 - szczyt państw arabskich; żadne państwo arabskie nie zawiera separatystycznych umów z Izraelem; złamane przez egipt (jako pierwszy)

Konflikt w Libanie 75 - 89

1982 - V wojna izraelsko arabska

państwo sztuczne - wydzielone jako mandat francuski w latach 20; dużo chrześcijan;

w latach 30. (1932) - określenie jak będą wyglądały instytucje pod względem wyznania; (50/50)

Przyczyny:

• Początek lat 70. - król Jordanii wypowiada wojnę OWP i kierowniczym organizacji i nakazal im wygnanie

• 1975 - wybuch wojny domowej - muzlumanie VS.

• 1976 - wojska syryjskie wkraczają do Libanu

• 1978 - atak na poludniowy liban, operacja miala kryptonim liotani (chyba) rzeka

• Izrael wycofuje się pozostając w strefie bezpieczeństwa

• 1982 - „pokój dla Galilei”

• Ariel Sharon - głównodowodzący armii

• Masakra w obozach szatra i szartira

powstanie Hezbollahu

• Szyici

• Powstał z inicjatywy Iranu'

• teoria eksportu rewolucji

• ……… religijny

Amal

• Ugrupowanie szyickie, świeckie

Hezbollah

• Priorytet walka z Izraelem (..)

• Fadalloch - Przywódca religijny

Układ w …. (1989)

• wszysktie bojówki mają się rozbroić

• Hezbollah nie wyraża zgody

2000 - Izrael wychodzi z Libanu pd.

Hezboll;ah powinien się rozbroić

Konflikt o farmy szaba

Ok25km2

konflikt między Syrią a Libanem

Część Syrii (wzgórza golan)

---