MSP by me
POLITYKA ZAGRANICZNA
Co to? - zespół politycznych celów ustalający zasady interakcji danego państwa z pozostałymi państwami na świecie. proces formułowania i realizacji interesów narodowo-państwowych, ściśle powiązana z polityką wew.
Racja stanu - nadrzędny interes państwowy, wyższość interesu państwa nad innymi interesami i normami, wspólny dla większości obywateli i organizacji działających w państwie lub poza jego granicami ale na jego
Francuski myśliciel polityczny Cardin Le Bret twierdził, że Król powinien rządzić sprawiedliwie, są jednak przypadki (jednym z nich była według Le Breta i Richelieu wojna trzydziestoletnia i udział Francji w tym konflikcie), kiedy władca powinien porzucić etykę i postępować tak jak nakazuje "racja stanu" (raison d'état).
Charakterystyczne cechy racji stanu: suwerenność, niepodległość i integralność terytorialna, ochrona bezpieczeństwa państwa, narodowej tożsamości, możliwości rozwojowych kraju. Racji stanu służy polityka zagraniczna, dobór sojuszników, koordynacja poczynań wszystkich organów państwa i uzyskiwanie akceptacji ze strony obywateli.
Uwarunkowania:
Wew:
środowisko geograficzne (ob.)
potencjał demograficzny (ob.)
potencjal naukowo tech - ekon (ob.)
system społ - poli (ob.)
Zew:
wybitne jednostki
charakter umów i zobowiązań mn
służba dyplom
otoczenie zewnętrzne (aktywność innych państw, koncepcje polit zagr)
Typy państ:
Aktywne - wywiera wplyw na inne panstwa aby osiągnąć zamierzone cele
Pasywne - bierne na arenie mn, dostosowuje się do woli i zaleceń innych państw
Kreatywne - połączenie dwóch powyższych
POLITYKA ZAGRANICZNA POLSKI
91 - przystąpienie do Rady Europy, zmiana systemu polit w pl, wyprowadzenie wojsk radzieckich, nowe strategie wobec sąsiadów
Cele:
UE + NATO
stosunki z sąsiadami (wsch)
próba integracji regionalnej (grupa wyszechradzka, trójkąt weimarski (wymiar polit, nth special))
90. XXw.
J.w.+
Umacnianie suwerenności
Bezpieczeństwo: NATO, OBWE, sąsiedzi
Ściślejsza współpraca z USA
Uczestnictwo w operacjach pokojowych
UE
Aktywne działanie na arenie mn i w środowisku mn
Brak unormowanych stosunków z Rosją ( i Białorusią)
Lakko niet ze Słowacją i Czechami
Polityka zagr - NIE kreatywna
OECD (organizacja bezpieczeństwa i współpracy w europie)
preferuje państwa wysoko rozwinięte
organizacja elitarna
wysokie kryteria akcesyjne
REGIONALIZM
> Skuteczniejszy od globalizmu -> zrzesza podobne do siebie państwa( np. rel, kult,gosp)
najlepiej rozwinięte -> UE, ewentualnie NAFTA
Stopnie regionalizacji:
strefa wolnego handlu
unia celna
wspolny rynek
unia walutowa
pelna unia ekonomiczna
UE-> kieyd miały miejsce pierwsze inicjatywy?
Przyczyny powstania?
Kontrola nad Niemcami
Przeciwstawienie się potędze ZSRR
Usystematyzowanie pomocy płynącej z USA
Odpoweidź na komunizm
Manet, Shumann, Adenauer
-> nie ma wspólnej polityki bezpieczestwa, każde państwo prowadzi swoją własną politykę zagraniczną;
ŁAD MN
Do I wś stosunki mś ksztaltowaly wojna i pokój
Nie kodyfikowano prawa mn
Nierespektowano konferencji itp.
Starożytność: model hegemona
Zdobycze kulturalne + rozwój
Siłamilitarna
Duży obszar
Średniowiecze: równowaga sił
Ze starożytności - dyplomacja ad hoc - wysyłanie określonej misji do załatwienia konkretnej sprawy
Podział: rzym + reszta i spólka
Dualizm stosunków międzynarodowych
1698 - pokój westfalski - równowaga sił
europa środkowa - rozdrobnienie (ad państewka niemieckie)
Racja stanu!!
Realistyczna wizja stosunków międyznarodowych: jedynymi aktorami na scenie międyznarodowej mogą być państwa; nie dopuszczano myśli, że ktoś inny może być podmiotem w stos mn
Zasada suwerenności państw od 1648.
Po zjednoczeniu Niemiec (XIX) by Otto von Bismarck
Od tego czasu francuzi nie interweniowali sami w sprawy europejskie.
Nie było już miejsca starć międyz wschodem a zachodem.
! Równowaga sił najskuteczniejszym sposobem utrzymania pokoju na kontynencie europejskim!
Po 1815r utrzymywała się równowaga sił pomimo tego, że Rosja praktycznienie musiala jej przestrzegać
Od Paktu B-K (1928) sieć bilateralnych porozumień
Państwa za bardzo strzegą swojej podmiotowości żeby ponadpaństwowy system był naprawdę skuteczny.
Wspólczesny łąd:
Rozproszenie; Teraz - jedno mocarstwo śwaitowe; reszta aplikuje do bycia mocarstwami regionalnymi
Budowany przez usa, próba dogadania się z rosją(`pozwolenie' żeby rosja umacniala się w regionie)