Posiadanie

Posiadanie - ujęte w księdze II KC - więc przez niektórych uważane za prawo rzeczowe. Przepisy jednak jasno określają je jako wyłącznie stan faktyczny.

• koncept germański - posiada ten, kto rzecz włada

• koncept romański - posiadanie obejmuje 2 składniki:

• corpus (element obiektywny) - władanie rzeczą;

• 
  
  rzeczywiste władanie rzeczą (realne wykonywanie posiadania) - e.g. używanie.

• władztwo potencjalne - możliwość wykonywania posiadania

• animus (element subiektywny) - stosunek do władztwa polegający na zamiarze zatrzymania posiadania; wg. typu animus wyróżnia się:

• posiadaczy samoistnych - posiadacz sam siebie uważa za jedynego uprawnionego do władania rzeczą

• posiadaczy zależnych - sprawują władztwo na podstawie zobowiązania; dostrzega nad sobą osobę mającą prawa większe od niego.

• w każdej chwili możliwa jest zamiana jednego typu animus w drugi i tym samym zmienia się rodzaj posiadania.

Jedna rzecz może być w posiadaniu dwóch, a nawet więcej osób - posiadacza samoistnego (e.g. wynajmujący) i posiadacza zależnego (e.g. najemca). Nazywa się ich posiadaczami równoległymi. Nie jest to tożsame ze współposiadaniem - ci mają ten sam typ posiadania (e.g. współwłaściciele).

Podziały posiadania:

• samoistne / zależne

• wg. zgodności posiadania ze stanem prawnym:

• prawne

• bezprawne (e.g. złodziej xD)

• wg. sposobu nabycia posiadania

• niewadliwe - posiadanie zostało nabyte prawidłowo i w 100% legalnie ;p

• wadliwe - e.g. w wyniku użycia przemocy, podstępu, kradzieź

• wg. nastawienia posiadacza do rzeczy:

• w dobrej wierze (jest to stan domniemany - art. 7 KC)

• w złej wierze

Nieformalny nabywca nieruchomości - osoba, która zawarła umowę, wskutek której nabyła rzecz, a która to umowa była zawarta w niewłaściwej formie. Nabywca taki nabywał posiadanie - ale były wątpliwości w doktrynie, czy jest to posiadacz w dobrej wierze. Początkowo uznano go za takiego, ale obecnie SN utrzymuje, że wymóg aktu notarialnego dla przeniesienia własności nieruchomości jest tak podstawowy i powszechnie wiary, to niepoinformowanie się co do wymogów uznaje się za niedbalstwo i tym samym odmawia się takiemu posiadaczowi dobrej wiary.

Nabycie posiadania:

• traditio corporalis - przekazanie corpus, czyli władztwa przez wydanie rzeczy (art. 348 KC). Animus przenosi się przez zawarcie umowy.

• traditio longa manu (łac. - wydanie „długą ręką”) - zbywca nie wydaje samej rzeczy ale inne przedmioty, albo dokumenty dające władzę nad rzeczą (e.g. klucze, dowód składowy upoważniający do odbioru towarów).

• 
  
  constitutum possesrium - posiadacz samoistny zbywa posiadanie samoistne na rzecz innej osoby, ale zatrzymuje posiadanie rzeczy i staje się posiadaczem zależnym, albo dzierżyciel.

• posiadacz samoistny nie wykonuje realnego władztwa (e.g. bo je wynajął), ale zbywa posiadanie samoistne na rzecz innej osoby - nabywca staje się posiadaczem po zawiadomieniu osoby, która rzeczą włada (art. 350 KC).

• traditio brevi manu (łac. krótką ręką) - sprzedaż posiadania osobie, która już wcześniej władała rzeczą. W takiej sytuacji wystarczy zawrzeć umowę i przenieść animus.

Nabycie przez dziedziczenie - wątpliwe - bo dziedziczy się prawa i obowiązki, a posiadanie jest wyłącznie stanem faktycznym. Niektórzy dopuszczają odziedziczenie posiadania, kiedy spadkobierca realnie obiera rzecz w swoje władanie. SN od 1999r. utrzymuje, że posiadania mimo wszystko podlega dziedziczeniu, ponieważ w przypadku sukcesji uniwersalnej spadkobierca wchodzi w całość stosunków spadkodawcy, a więc również w stany faktyczne.

Księga II „Własność i inne prawa rzeczowe”.

Art. 337 KC

Ustawa ustanawia tu fikcję prawną, że corpus został wydany razem z aniums.

E.g. dziadek, który oddaje dom wnukom, ale zachowuje sobie służebność mieszkania.

wystarczy jedno z dwojga

nabycie posiadania bez wydania rzeczy

---