Ekonomia Wk VI
T: Polityka podatkowa.
Zwolnienie podatkowe- państwo w ramach prowadzonej polityki fiskalnej wyłącza z obowiązku podatkowego pewną grupę podatników lub pewną część przedmiotu opodatkowania.
Zwyżka podatkowa- powoduje, że podatnik jest zobowiązany do płacenia podwyższonej wysokości płaconego podatku, podatnik musi zapłacić nowe zobowiązanie podatkowe.
Ulga podatkowa- częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego. Może być związana z jedna określona cecha lub kilkoma określonymi cechami opodatkowania lub przedmiotu opodatkowania.
Termin i warunki poboru podatku:
termin płatności podatku może być określony w formie względnej lub bezwzględnej
podatek może być płacony sporadycznie lub okresowo
Wyłączenie podatkowe- istotnym elementem podatku nie wyodrębnionym w elementach techniki podatkowej są ...... . Wyłączenie jest korektą określenia podmiotu lub przedmiotu. Oznacza sytuacje która podlega opodatkowaniu mimo istnienia stanu faktycznego, z którym ustawodawca łączy obowiązek podatkowy.
Klasyfikacja podatku:
przedmiotowe kryterium- przychodowe, dochodowe, majątkowe konsumpcyjne.
prawne kryterium- pośrednie, bezpośrednie
przedmiotowe k. -podatki osób prawnych od osób fizycznych, które prowadzą działalność gospodarczą i od ludności
cel przeznaczenia środków finansowych- ogólne i celowe
władztwa podatkowego- podatki nakładane przez władze samorządowe, kościół, związki wyznaniowe, i inne publiczne związki.
miejsca przeznaczenia- państwowe, lokalne i wspólne
stopnia obligatoryjności- obligatoryjne, fakultatywne
okoliczności wprowadzenia podatku - zwyczajne i nadzwyczajne
Funkcja podatku:
fiskalna
redystrybucyjna
alokacyjna
stabilizacyjna
stymulacyjna(bodźcowa)
społeczna(socjalna)
informacyjno kontrolna
4 zasady podatkowe:
ekonomiczne
techniczne
fiskalne
sprawiedliwości
Podział podatków:
Bezpośrednie
dochodowy od osób fizycznych
dochodowy od osób prawnych
podatek od spadków i darowizn
rolny
leśny
środków transportowych
nieruchomości
posiadania psów
czynności cywilno-prawnych
Pośrednie
od towarów i usług
akcyzowy
od gier
Krzywa Laffera
Ilustruje zależność między stopą opodatkowanych dochodów, a wpływami do budżetu państwa.
Krzywa ta opiera się na założeniu że wpływy do budżetu państwa ( z podatków) zależą od dwóch wielkości:
Podstawy opodatkowania (wysokości dochodów)
Wielkości stop podatkowych
Kształt krzywej Laffera wynika ze sposobu reagowania podatków na wzrost lub spadek stóp podatkowych. Przy niskich podatkach przedsiębiorcy wykazują wyższą skłonność do inwestowania i wzrostu produkcji wykazując jednocześnie niska skłonność do unikania i prowadzenia podatków i prowadzenia działalności nielegalnej.
Z wykresu wynika że zwiększenie stopy opodatkowania poza punkt optymalny prowadzi do zmniejszenia łącznego dochodu fiskalnego gdyż producenci nie wykazują chęci zwiększenia produkcji (nie widząc w tym opłacalnego celu), a zaczną szukać alternatywnych nie legalnych rozwiązań ominięcia podatków.
Wydatki związane z tradycyjnym przeznaczeniem przez państwo takich funkcji jak:
Obrona narodowa
Administracja
Wymiar sprawiedliwości
Wydatki związane z realizacją celów społecznych „ państwa dobrobytu”
Oświata
Kultura
Ochrona zdrowia
Wydatki wynikające z pełnienia funkcji interwencyjnych państw w gospodarce
Subsydia dla rolnictwa
Przedsiębiorstw państwowych i prywatnych
Oddziaływania na inwestycje
Aktywna polityka fiskalna!!!
podejmowanie decyzji z podejmowaniem zmian dochodów i wydatków budżetowych, które pozwolą osiągnąć zamierzone w danej sytuacji cele gospodarcze.
polega na świadomym interwencjoniźmie, który wymaga każdorazowo podejmowania decyzji o wykorzystaniu konkretnych instrumentów takich jak: zwiększenie i ograniczenie wydatków budżetowych zmian stawek i zasad opodatkowania, zmian zasad subwencjonowania przedsiębiorstw. Istotna słabość polityki fiskalnej to konieczność korygowania działań instrumentów za pomocą zmian legislacyjnych co prowadzi do opóźnienia w działaniu.
Pasywna polityka fiskalna.
polega na stosowaniu automatycznych stabilizatorach koniunktury (instrumenty, które reagują na zmiany aktywności gospodarczej bez potrzeby podejmowania jakichkolwiek decyzji dotyczące ich użycia.
najważniejsze automatyczne stabilizatory koniunktury to: podatek od dochodów ludzi, przedsiębiorstw, podatki pośrednie, zasiłki dla bezrobotnych i inne formy świadczeń społecznych (subwencje, polityka gwarantowanych cen dla produktów rolnych)
zaletą automatycznych stabilizatorów gospodarczych jest to, że reagują one natychmiast, natomiast ich wady to; nie są w stanie zapewnić zrównoważonego wzrostu gospodarki.
pasywna polityka fiskalna jako polityka polegająca przede wszystkim na dostosowaniu się do przychodów budżetu państwa, do państwowej sytuacji gospodarczej, a nie wyrażają się w próbach jej aktywnego kształtowania.
Defekt budżetowy - występuje gdy planowane wydatki budżetowe są większe od spodziewanych przychodów. Są dwa sposoby finansowania defektu publicznego:
pożyczanie pieniędzy od innych podmiotów gospodarczych
zwiększanie emisji pieniądza
Dług publiczny - zakumulowana wielkość pożyczek, która pokrywa deficyt budżetowy. Inaczej mówiąc jest to finansowe zobowiązanie państwa z tytułu zaciągniętych pożyczek. Biorąc pod uwagę źródła zaciąganych długu można mówić o :
długu pub. Krajowym - wierzycielami długu publicznego mogą być osoby fizyczne, przedsiębiorstwa w tym banki i różne instytucje finansowe. Następstwem wewnętrznego zadłużenia jest redystrybucja dochodu narodowego w obrębie danego społeczeństwa.
dług pub. Zagraniczny -