STADIUM POCZĄTKOWE (I)

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE TEGO ETAPU

• UCZESTNICY BADAJĄ ATMOSFERĘ I ZAPOZNAJĄ SIĘ ZE SOBĄ

• UCZESTNICY UCZĄ SIĘ, CZEGO TU SIĘ OCZEKUJE, JAK DZIAŁA GRUPA I JAK NALEŻY W NIEJ FUNKCJONOWAĆ

• RYZYKO PODEJMOWANE JEST TYLKO W NIEWIELKIM STOPNIU, A PIERWSZE PRACE MAJĄ CHARAKTER PRÓBNY, NIEOBOWIĄZUJĄCY,

• SPÓJNOŚĆ GRUPY ORAZ POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA I ZAUFANIA STOPNIOWO WZRASTAJĄ, JEŚLI UCZESTNICY SĄ GOTOWI WYRAŻAĆ SWOJE MYŚLI I UCZUCIA,

• U WIELU OSÓB POJAWIA SIĘ ZAPYTANIE „CZY BĘDĘ PRZYJĘTY PRZEZ GRUPĘ?” ZACZYNA SIĘ PROCES OKREŚLANIA SWOJEGO MIEJSCA W STRUKTURZE GRUPY,

• ZDARZA SIĘ EKSPRESJA NEGATYWNYCH EMOCJI, CO DLA GRUPY STANOWI TEST SPRAWDZAJĄCY, CZY WSZYSTKIE RODZAJE UCZUĆ SĄ TU AKCEPTOWANE (OKREŚLANIE GRANIC),

• CENTRALNYM ZAGADNIENIEM JEST PYTANIE „ZAUFAĆ CZY NIE?”

• ZDARZAJĄ SIĘ OKRESY CISZY, CHWILE SKRĘPOWANIA; UCZESTNICY SZUKAJĄ JAKIEGOŚ UKIERUNKOWANIA, MOGĄ DZIWIĆ SIĘ, O CO TUTAJ CHODZI.

• UCZESTNICY PODEJMUJĄ OSOBISTE DECYZJE; KOMU MOGĄ TUTAJ UFAĆ, NA ILE ZDOBĘDĄ SIĘ NA OTWARTOŚĆ, JAK BEZPIECZNY MIEJSCEM JEST GRUPA, KOGO LUBIĄ, A KOGO NIE ORAZ W JAKIM STOPNIU ZAANGAŻUJĄ SIĘ,

• UCZESTNICY UCZĄ SIĘ OKAZYWANIA SOBIE SZACUNKU, EMPATII, AKCEPTACJI, REAGOWANIA NA SIEBIE- UMIEJĘTNOŚCI I POSTAW WAŻNYCH DLA BUDOWANIA ZAUFANIA W GRUPIE,

ZADANIA UCZESTNIKÓW I POTENCJALNE PROBLEMY (I)

ZADANIA:

• AKTYWNE PRZYCZYNIANIE SIĘ DO STWORZENIA KLIMATU ZAUFANIA,

• NAUCZENIE Się WYRAŻANIA SWOICH UCZUĆ I MYŚLI, SZCZEGÓLNIE TYCH, KTÓRE WIĄŻĄ SIĘ Z INTERAKCJAMI W GRUPIE,

• GOTOWOŚĆ DO WYRAŻANIA SIĘ DOTYCZĄCYCH GRUPY OBAW, NADZIEI, PROBLEMÓW, ZASTRZEŻEŃ I OCZEKIWAŃ,

• GOTOWOŚĆ DO MÓWIENIA O SOBIE I SWOICH SPRAWACH,

• UDZIAŁ W TWORZENIU NORM GRUPOWYCH,

• WYPRACOWANIE KONKRETNYCH OSOBISTYCH CELÓW, KTÓRE NADAJĄ KIERUNEK PRACY W GRUPIE,

• POZNANIE PODSTAWOWYCH ZASAD PRACY W GRUPIE, A W SZCZEGÓLNOŚCI REGUŁ FUNKCJONOWANIA INTERPERSONALNEGO.

PROBLEMY:

• BIERNE OCZEKIWANIE UCZESTNIKÓW „AŻ COŚ SIĘ ZDARZY”,

• UCZESTNICY MOGĄ UTRZYMYWAĆ W SOBIE NIEUFNOŚĆ I LĘK WOBEC GRUPY, I W TEN SPOSÓB OKOPAĆ SIĘ W SWOIM OPORZE,

• UCZESTNICY MOGĄ POZOSTAWIAĆ DLA SIEBIE ZBYT SŁABO ZNANI I NIEDOOKREŚLENI, CO UTRUDNIAĆ BĘDZIE ZNACZĄCE INTERAKCJE,

• MOŻE WYTWORZYĆ SIĘ ZWYCZAJ UDZIELANIA RAD I SZYBKIEGO „ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW”

STADIUM PRZEJŚCIOWE (II)

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE TEGO ETAPU

PRZEJŚCIOWE STADIUM GRUPY CECHUJĄ PRZEJAWY LĘKU I URUCHAMIANIE MECHANIZMÓW OBRONNYCH, CO UWIDACZNIA SIĘ W RÓŻNYCH FORMACH OPORU

• UCZESTNICY OBAWIAJĄ SIĘ, CO ODKRYJĄ I JAK O SOBIE BĘDĄ MYŚLELI, JEŚLI ZWIĘKSZĄ ŚWIADOMOŚĆ SIEBIE, MARTWIĄ SIĘ TEŻ TYM, CZY INNI ICH ZAAKCEPTUJĄ, CZY RACZEJ ODRZUCĄ,

• SPRAWDZAJĄ PROWADZĄCEGO I INNYCH CZŁONKÓW GRUPY, ABY OKREŚLIĆ, W JAKIEJ MIERZE GRUPA JEST BEZPIECZNYM MIEJSCEM ( SPRAWDZANIE ELASTYCZNOŚCI GRANIC)

• TOCZĄ W SOBIE ZMAGANIA MIĘDZY PRAGNIENIEM POZOSTANIA W BEZPIECZNYM CIEPEŁKU A CHĘCIĄ PODJĘCIA RYZYKA I WYRAŹNEGO ZAANGAŻOWANIA SIĘ,

• ANGAŻUJĄ SIĘ W WALKĘ O WŁADZĘ I KONTROLĘ NAD SYTUACJĄ, A PRZEZ TO WCHODZĄ W KONFLIKTY MIĘDZY SOBĄ I Z PROWADZĄCYM,

• OBSERWUJĄ PROWADZĄCEGO, ABY WIEDZIEĆ, CZY JEST ON GODNY ZAUFANIA,

• UCZĄ SIĘ, W JAKI SPOSÓB MAJA TU WYRAŻAĆ SIEBIE, ABY INNI BYLI GOTOWI ICH SŁUCHAĆ.

ZADANIA UCZESTNIKÓW I POTENCJALNE PROBLEMY (II)

NA TYM ETAPIE PODSTAWOWYM ZADANIEM UCZESTNIKÓW JEST ROZPOZNANIE I PORADZENIE SOBIE Z WIELOMA FORMAMI ZACHOWAŃ I OPORU. OBEJMUJE TO:

• ROZPOZNAWANIE I WYRAŻANIE WSZELKICH NEGATYWNYCH UCZUĆ,

• SZANOWANIE WŁASNYCH OPORÓW, ALE ZARAZEM PRZEPRACOWANIE ICH,

• PRZECHODZENIE Z POZYCJI ZALEŻNOŚCI DO NIEZALEŻNOŚCI,

• UCZENIE SIĘ, JAK KONSTRUKTYWNIE KONFRONTOWAĆ INNYCH,

• GOTOWOŚĆ DO UJAWNIENIA I BADANIA SWOICH REAKCJI NA TO, CO DZIEJE SIĘ W GRUPIE,

• GOTOWOŚĆ DO PRZEPRACOWYWANIA KONFLIKTÓW ZAMIAST DO UNIKANIA ICH,

• CZĘŚĆ CZŁONKÓW GRUPY MOŻE ZOSTAĆ ZASZUFLADKOWANA , A INNI MOGĄ SAMI SOBIE PRZYKLEJAĆ OGRANICZAJĄCE ETYKIETKI,

• UCZESTNICY MOGĄ ODMAWIAĆ UJAWNIANIA UPORCZYWIE UTRZYMUJĄCYCH SIĘ NEGATYWNYCH UCZUĆ, CO BĘDZIE PRZYCZYNIAŁO SIĘ DO UTRZYMANIA KLIMATU NIEUFNOŚCI,

• JEŻELI KONFRONTACJE SĄ W KIEPSKI SPOSÓB PROWADZONE I NIE DOKOŃCZONE, UCZESTNICY MOGĄ WYCOFAĆ SIĘ W POZYCJE OBRONNE, A ISTOTNE PROBLEMY POZOSTANĄ UKRYTE,

• W GRUPIE MOGĄ POJAWIAĆ SIĘ KLIKI I PODGRUPY, CO BĘDZIE SPRZYJAŁO TEMU, ŻE NEGATYWNE UCZUCIA BĘDĄ WYRAŻANE POZA GRUPĄ, A POMIJANE MILCZENIEM PODCZAS SESJI.

STADIUM KONSTRUKTYWNEJ PRACY III

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE TEGO ETAPU

• WYSOKI POZIOM AKTYWNOŚCI I SPÓJNOŚCI,

• OTWARTA KOMUNIKACJA, UCZESTNICY WYRAŻAJĄ DOKŁADNIE TO, CZEGO DOŚWIADCZAJĄ,

• PODEJMOWANIE PRZEZ UCZESTNIKÓW CZĘŚCI ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z PROWADZENIEM GRUPY, INTERAKCJE POMIĘDZY CZŁONKAMI SĄ PODEJMOWANE SWOBODNIE, NIE WYMAGAJĄ NA OGÓŁ POMOCY I INTERWENCJI PROWADZĄCEGO,

• GOTOWOŚĆ DO ODWAŻNEGO UJAWNIANIA TRUDNYCH TREŚCI, LUDZIE CHCĄ SIĘ ODSŁANIAĆ, DAJĄ SIĘ POZNAĆ INNYM. UCZESTNICY WNOSZĄ NA SPOTKANIA GRUPY OSOBISTE TEMATY, KTÓRE CHCĄ LEPIEJ ZROZUMIEĆ I GRUNTOWNIE OMÓWIĆ,

• ZAUWAŻANIE I ROZPOZNAWANIE SYTUACJI KONFLIKTOWYCH MIĘDZY UCZESTNIKAMI,

• SWOBODNY PRZEPŁYW INFORMACJI ZWROTNYCH, SĄ ONE DAWANE SPONTANICZNIE, A PRZYJMOWANE W SPOSÓB NIEOBRONNY I AKCEPTUJĄCY,

• KONFRONTOWANIE BEZ PRZYKLEJANIA ETYKIET, SĄDÓW I OCEN,

• GOTOWOŚĆ UCZESTNIKÓW DO PRACY MIĘDZY SESJAMI GRUPY, BY WYPEŁNIAĆ ZADANIA WYNIKAJĄCE Z SESJI ORAZ ZMIENIAĆ SWA ZACHOWANIA W REALNYM ŻYCIU,

• ATMOSFERA WSPARCIA DLA PODEJMOWANIA PRZEZ POSZCZEGÓLNE OSOBY WYSIŁKÓW W KIERUNKU ZMIANY, W EFEKCIE SĄ ONE GOTOWE ODWAŻNIE PODEJMOWAĆ NOWE ZACHOWANIA,

• KLIMAT NADZIEI NA TO, ŻE ZMIANA JEST MOŻLIWA, JEŚLI PODEJMIE SIĘ ODPOWIEDNIE DZIAŁANIA, UCZESTNICY NIE CZUJĄ SIĘ BEZRADNIE.

ZADANIA UCZESTNIKÓW I POTENCJALNE PROBLEMY. (III)

DO TEGO ETAPU PRACY GRUPY CHARAKTERYSTYCZNE JEST PRZEPRACOWYWANIE OSOBISTYCH, ZNACZĄCYCH PROBLEMÓW. ABY OSIĄGNĄĆ TO STADIUM, UCZESTNICY MAJĄ DO WYPEŁNIENIA PEWNE ZADANIA I ROLE:

• ZGŁASZANIE W GRUPIE TEMATÓW, KTÓRYMI CHCIELIBY SIĘ ZAJĄĆ,

• UDZIELANIE INFORMACJI ZWROTNYCH I BYCIE OTWARTYM NA REAKCJE ZWROTNE INNYCH OSÓB,

• PODEJMOWANIE PEWNYCH ZADAŃ ZWIĄZANYCH Z PROWADZENIEM GRUPY, W SZCZEGÓLNOŚCI POPRZEZ WYRAŻANIE SWOICH ODCZUĆ I OPINII W ZWIĄZKU Z PRACĄ INNYCH OSÓB,

• GOTOWOŚĆ DO PRAKTYKOWANIA NOWYCH UMIEJĘTNOŚCI I ZACHOWAŃ W CODZIENNYM ŻYCIU I DZIELENIA SIĘ REZULTATAMI Z GRUPĄ,

• DAWANIE INNYM OSOBĄ WSPARCIA, INICJOWANIE KONFRONTACJI I OTWARTE PRZYJMOWANIE KONFRONTACJI KIEROWANYCH DO SIEBIE,

• DOKONYWANIE BIEŻĄCEJ OCENY POZIOMY WŁASNEJ SATYSFAKCJI Z PRACY W GRUPIE, A JEŚLI TO POTRZEBNE - PODEJMOWANYCH STARAŃ W CELU ZMIANY POZIOMU ZAANGAŻOWANIA.

PROBLEMY:

• UCZESTNICY MOGĄ „ZMÓWIĆ SIĘ” I PRACOWAĆ W BEZPIECZNY, RELAKSACYJNYM I KOMFORTOWYM KLIMACIE PRZYJEMNYCH INTERAKCJI, ZNAJOMYCH RELACJI, UNIKAJĄC PRZY TYM INICJOWANIA KONFRONTACJI I WZAJEMNEGO STAWIANIA SOBIE WYZWAŃ,

• UCZESTNICY, UZYSKUJĄC W TRAKCIE SESJI ZNACZĄCE ROZUMIENIE I WGLĄD, MOGĄ NIE WIDZIEĆ POTRZEBY SWOJEGO DZIAŁANIA POZA GRUPĄ NA RZECZ ZMIANY,

• NIEKTÓRZY UCZESTNICY MOGĄ WYCOFYWAĆ SIĘ W ZWIĄZKU Z LĘKIEM SPOWODOWANYM INTENSYWNOŚCIĄ PRACY INNYCH.

STADIUM KOŃCOWE (IV)

CECHY CHARAKTERYSTYCZNE TEGO ETAPU:

W KOŃCOWYM STADIUM WIDOCZNE STAJĄ SIĘ NASTĘPUJĄCE TYPOWE ZJAWISKA I CECHY:

• MOŻE POJAWIĆ SIĘ SMUTEK I LĘK W ZWIĄZKU Z REALNYM FAKTEM ZBLIŻAJĄCEGO SIĘ ROZSTANIA,

• PRAWDOPODOBNE JEST, ŻE UCZESTNICY ZROBIĄ KROK WSTECZ; MOGĄ MNIEJ INTENSYWNIE ANGAŻOWAĆ SIĘ W PRACĘ W PRZEWIDYWANIU KOŃCA GRUPY,

• CZŁONKOWIE GRUPY DECYDUJĄ SIĘ, JAKIEGO RODZAJU DZIAŁANIA PODEJMĄ PO ZAKOŃCZENIU JEJ PRACY,

• POJAWIAJĄCY SIĘ W GRUPIE LĘK MOŻE DOTYCZYĆ ZARÓWNO ROZSTANIA Z INNYMI UCZESTNIKAMI, JAK I MOŻLIWOŚCI PRZENIESIENIA DO CODZIENNEGO ŻYCIA CENNYCH DOŚWIADCZEŃ Z GRUPY,

• CZŁONKOWIE GRUPY MOGĄ MÓWIĆ, JAKIE MAJĄ W ZWIĄZKU ZE SOBĄ NADZIEJE, OBAWY, CI ICH MARTWI LUB NIEPOKOI,

• SESJE GRUPY MOGĄ BYĆ CZĘŚCIOWO PRZEZNACZONE NA PRZYGOTOWANIE SIĘ UCZESTNIKÓW DO SPOTKANIA ZA ZNACZĄCYMI OSOBAMI Z ICH ŻYCIA. CZĘSTO UŻYWANE SĄ SCENKI, W KTÓRYCH PRÓBUJE SIĘ BARDZIEJ EFEKTYWNIE POSTĘPOWAĆ Z INNYMI LUDŹMI,

• UCZESTNICY MOGĄ ZAANGAŻOWAĆ SIĘ W OCENĄ I PODSUMOWANIE PRACY W GRUPIE,

• MOGĄ POJAWIAĆ SIĘ ROZMOWY O SPOTKANIACH PO ZAKOŃCZENIU GRUPY, A TAKŻE O PLANACH NA PRZYSZŁOŚĆ, CO SPRZYJA ZACHĘCANIU UCZESTNIKÓW DO WYWIĄZANIA SIĘ Z ICH ZAMIARÓW DOKONANIA ZMIAN W ŻYCIU.

ZADANIA UCZESTNIKÓW I POTENCJALNE PROBLEMY (IV)

ZADANIA:

GŁÓWNYM ZADANIEM, PRZED JAKIM STAJĄ CZŁONKOWIE GRUPY W TEJ FAZIE JEST UTRWALENIE I KONSOLIDACJA NABYTYCH TREŚCI ORAZ PRZYGOTOWANIE SIĘ DO ICH PRZENIESIENIA DO ŚWIATA POZA GRUPĄ, JEST TO CZAS NA PRZYJRZENIE SIĘ DOŚWIADCZENIOM ZDOBYTYM W GRUPIE ORAZ NADANIE IM KONKRETNEGO ZNACZENIA I PEWNYCH RAM POZNAWCZYCH. ZADANIAMI UCZESTNIKÓW NA TYM ETAPIE SĄ:

• RADZENIE SOBIE Z ROZMAITYMI UCZUCIAMI WIĄŻĄCYMI SIĘ Z ROZSTANIEM I KOŃCEM GRUPY,

• PRZYGOTOWANIE SIĘ DO PRZENIESIENIA NAUKI Z GRUPY DO CODZIENNEGO ŻYCIA,

• PRZEKAZYWANIE SOBIE INFORMACJI ZWROTNYCH, KTÓRE DADZĄ INNYM LEPSZY OBRAZ TEGO, JAK BYLI POSTRZEGANI W GRUPIE,

• DOMYKANIE NIEPRZEPRACOWANYCH DOTĄD SPRAW I PROBLEMÓW; ZARÓWNO OSOBISTYCH KŁOPOTÓW, Z JAKIMI PRZYSZLI DO GRUPY, JAK I EWENTUALNYCH WĄTKÓW INTERPERSONALNYCH W GRUPIE,

• OCENA WPŁYWU, JAKI WYWARŁA NA NICH GRUPA,

• PODJĘCIE DECYZJI CO DO ZMIAN, KTÓRYCH CHCĄ DOKONAĆ W SWOIM ŻYCIU I ZAPLANOWANIE, W JAKI SPOSÓB MAJĄ TO ZAMIAR ZREALIZOWAĆ.

PROBLEMY:

• UCZESTNICY MOGĄ UNIKAĆ PODSUMOWANIA SWYCH DOŚWIADCZEŃ I NIE BYĆ SKŁONNI DO WYSIŁKU, ABY NADAWAĆ IM JAKĄŚ POJĘCIOWĄ STRUKTURĘ, BĘDZIE TO OGRANICZAŁO TRANSFER UCZENIA SIĘ ,

• WSKUTEK LĘKU SEPARACYJNEGO NIEKTÓRZY UCZESTNICY MOGĄ DYSTANSOWAĆ SIĘ WOBEC SWYCH UCZUĆ,

• NIEKTÓRZY MOGĄ POSTRZEGAĆ UDZIAŁ W GRUPIE JAKO CEL SAM W SOBIE I NIE TRAKTOWAĆ TEGO DOŚWIADCZENIA JAKO IMPULSU DO RZECZYWISTEGO ROZWOJU.