Europejski system ubezpieczeń

System jednolitego rynku finansowego Unii Europejskiej

Rynek finansowy UE:

• jeden z najbardziej rozwiniętych rynków na świecie

• zasady funkcjonowania jednolitego rynku finansowego:

• zasady fundamentalne (określone przez Traktat Rzymski w 1957 roku):

• swoboda osiedlania się

• swoboda świadczenia usług

• swoboda przepływu kapitału

• zasada minimalnych standardów (nie jak wskazywano wcześniej - regulacja wszystkiego, a jedynie regulacja ogólna)

• zasada wzajemnego uznawania przepisów narodowych

• zasada jednolitej licencji

• zasada prymatu nadzoru macierzystego

Instytucjonalne uwarunkowania procesów regulacyjnych rynków finansowych

• projekty legislacyjne dotyczące rynku finansowego inicjowane są przez Komisję Europejską i przekazywane do współdecydowania Radzie Ministrów oraz Parlamentowi Europejskiemu

• występowanie znacznej ilości ciał doradczych i opiniodawczych powodujący nadmierną komplikację procesów tworzenia regulacji

• poziom złożoności struktur instytucjonalnych spowodował konieczność uproszczenia zasad regulacji wspólnego rynku finansowego - PROCEDURA LUMFALUSS'YEGO

• Procedura Lamfalussy'ego to proces tworzenia, konsultowania, przyjmowania i wdrażania w życie nowego prawa wspólnotowego dotyczącego rynku papierów wartościowych, ubezpieczeń, instytucji pracowniczego zaopatrzenia emerytalnego i bankowego

• procedura obejmuje także nie mające mocy aktu prawnego rekomendacje, standardy, wytyczne oraz zalecenia we wspomnianych dziedzinach

• powstanie dyrektywy 2005/1/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej nową strukturę organizacyjną dla komitetów usług finansowych

Sektory rynku finansowego UE

• bankowość

• ubezpieczenia i pracownicze programy emerytalne

• papiery wartościowe

Zasady organizacji jednolitego rynku ubezpieczeń UE

Etapy rozwoju jednolitego rynku ubezpieczeniowego:

• etap pierwszy (dyrektywy pierwszej generacji [1973])

• etap drugi (dyrektywy drugiej generacji [1988])

• etap trzeci (dyrektywy trzeciej generacji [1992])

Nadzór nad jednolitym rynkiem ubezpieczeń w Unii Europejskiej

Obecny system nadzoru finansowego w Unii Europejskiej

• podstawy organizacji nadzoru - Dyrektywy III generacji

• nadzór wykonywany przez państwo siedziby zakładu ubezpieczeń

• zasada jednolitej licencji

• koncentracja na sferze finansowej ubezpieczyciela

• oparcie finansowej stabilności działania zakładów ubezpieczeń na koncepcji MARGINESU WYPŁACALNOŚCI oraz MINIMALNYM KAPITALE GWARANCYJNYM

• opracowanie systemów wczesnego ostrzegania (SWO) pozwalających na działania nadzorcze już w momencie identyfikacji symptomów zagrożenia wypłacalności

Zmiany w systemie nadzoru nad jednolitym rynkiem ubezpieczeniowym

• konieczność podjęcia działań zmieniających zasady nadzoru wynika z dążenia do przekształcenia rynku unijnego w obszar o wysokim poziomie integracji

• zmiany te są powiązane z założeniami Strategii Lizbońskiej - utworzenie najbardziej konkurencyjnego rynku na świecie

• projekt zmian w systemie nadzoru ubezpieczeniowego - Solvency II

• główne założenie - skuteczne dopasowanie analizy i oceny wypłacalności zakładu ubezpieczeń do rzeczywistych typów i zakresów ryzyka zagrażającego działalności zakładów ubezpieczeń

• model nadzoru ubezpieczeniowego Solvency II - system trzech filarów:

• filar I - ryzyka kwantytatywne (minimalny kapitał gwarancyjny, rezerwy, lokaty) - wymagania kapitałowe

• filar II - ryzyka kwalifikowane (kontrola wewnętrzna, zarządzanie ryzykiem, ład korporacyjny, weryfikacja zasad nadzoru) - zarządzanie zakładem i praktyki nadzorcze

• filar III - transparentność rynku ubezpieczeń (publikacje danych, rachunkowość ubezpieczeń) - raportowanie dla nadzoru

• budowanie modeli oceny ryzyka - model nadzorczy vs. modele wewnętrzne

Instytucje europejskiego systemu ubezpieczeń

Komitet Europejskich Nadzorów Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych (CEIOPS)

• utworzony decyzją Komisji Europejskiej z dnia 5 listopada 2003r.

• zrzesza przedstawicieli nadzorów ubezpieczeniowych i emerytalnych krajów członkowskich UE

• CEIOPS - jeden z 3 komitetów doradczych Komisji europejskiej ds. tworzenia i wdrażania wspólnotowych regulacji prawnych dotyczących rynku finansowego

CEA (Comite Europeen des Assurances) - organizacja zrzeszająca izby i związki ubezpieczeniowe z 33 europejskich krajów

• podstawowy cel - rozwiązywanie problemów związanych ze strategicznymi interesami europejskich firm ubezpieczeniowych

• reprezentowanie europejskiego środowiska ubezpieczeniowego na forum takich organizacji międzynarodowych

• rozwijanie biznesu ubezpieczeniowego - w kontekście jego wpływu na struktury społeczno-ekonomiczne

12

1