T: Choroby odcinka szyjnego

ŁYKAWOŚĆ

• Dwa typy: z podparcia i bez podparcia

• Wskazanie do zabiegu u koni, u których zawiodły metody zachowawcze

• Warunki anatomiczne

• Gałąź dobrzuszna nerwu dodatkowego XI - grzbietowo przyśrodkowa powierzchnia mięśnia mostkowo-żuchwowego przechodzi na powierzchnię 5 cm od rozcięgna

• Mięsień mostkowo-tarczkowy leży na tchawicy - przyczep na bocznej powierzchni chrząstki tarczowej

• Mięsień mostkowo-gnykowy - biegnie w linii

• Mięsień łopatkowo-gnykowy łączy się z mięśniem mostkowo gnykowym na wysokości ½ bliższej długości szyi

• Operacja - 2 warianty (koń w pozycji stojącej i leżącej)

• Cięcie skórne - około 30cm, początek cięcia 2 cm do przodu od krtani

• Odciągnięcie skóry, tamowanie krwawienia

• Uwidocznienie środkowej części m. mostkowo-żuchwowego w odległości 5 cm od jego rozcięgna, odpreparowanie m. łopatkowo-gnykowego

• Odciągnięcie mięśnia mostkowo-żuchwowego aby odsłonić powierzchnię grzbietowo-przyśrodkową czasem konieczne jest odszukanie tętnicy dochodzącej do mięśnia mostkowo-żuchwowego, odpreparowanie powięzi, chwytamy kleszczami nerw powoduje skurcze mięśni, zginanie szyi

• Wycięcie nerwu na odcinku 5-10 cm

• Wycięcie fragmentu mięśnia łopatkowo gnykowego - do krtani

• Wycięcie fragmentu mięśnia mostkowo-gnykowego - do przodu od krtani

• Wycięcie fragmentu mięśnia mostkowo-żuchwowego

• Postępowanie pooperacyjne

• Podawanie fenylbutazonu

• 4,4 mg/kg 1.dzień 2xdz

• 2,2 mg/kg dwa następne dni, 2xdz

• Antybiotyk

• Usunięcie drenów lub sączków …dzień po operacji

• Powikłania

• Nawrót łykawości

• Brak zmiany otoczenia

• Niecałkowite usunięcie brzuśca mięśni

• Powstanie krwiaków

• Gromadzenie płynu - brak ograniczenia aktywności ruchowej

• Rozejście brzegów rany

• 50% skuteczności - wg Wilsona istotne jest usunięcie mięśni do przodu od krtani

• Niechirurgiczne metody leczenia

• Zwiększenie częstotliwości wyprowadzania na wybieg

• Smarowanie substancjami drażniącymi

• Zapewnienie towarzystwa: kucyk, koza, królik

• Łykawka z elektrowstrząsem

• Akupunktura

• Podawanie antagonistów rec.opioidowych, np. nalokson

KRETOWINA (TALPA)

1. Istota

• Obrzęk okolicy potylicznej spowodowany chorobą kaletki podpowięziowej karkowej i kaletka szczytowa

2. Przyczyna

• Uraz

• Martwica więzadła karkowego

• Zakażenie przyranne

• Ropowica

• Zakażenie Brucella abortus

3. Leczenie zamkniętych zapaleń kaletki

• Usuwanie zawartości

• Podawanie antybiotyków

4. Przypadki zestarzałe - leczenie operacyjne

• Znieczulenie ogólne

• Cięcie skórne długości 30 cm

• Podanie do kaletki roztworu błękitu metylowego

• Wycięcie więzadła w dwóch porcjach

• Wypełnienie rany tamponami i opracowanie chirurgiczne rany

ZAPALENIE ŻYŁY SZYJNEJ ZEWNĘTRZNEJ

Przyczyny

Powikłania przy podawaniu środka drażniącego

1. Zakrzepica żylna i obliteracja

2. Ropne zapalenie tkanki łącznej w okolicy żyły

3. Ropne zakrzepowe zapalenie żyły i tkanki około żylnej

Leczenie

1. Zachowawcze: środki znieczulające, DMSO, NLPZ

2. Operacyjne: wycięcie odcinka żyły szyjnej zewnętrznej

CHOROBY KŁĘBU

1. Warunki anatomiczne

• Zrąb kostny

• Kręgi piersiowe 2-12

• Najwyższe wyrostki kolczyste Th 3-5; duże konie do 20 cm długości

• Więzadło nadkolcowe: kontynuacja powrózka karkowego

• Blaszka główna rozpościera się pomiędzy łopatkami a wyrostkiem kolczystym 2-5 - 3 warstwy

2. Odsednienie

• Różne stopnie uszkodzenia skóry w zależności od ucisku

• Może być zgorzel sucha lub wilgotna

1. Przyczyny

• Ucisk siodła i uprzęży

• Wysoki kłąb

• Zbyt ścisłe zakładanie siodła

• Ciężki jeździec

• Pofałdowany czaprak

• Damskie siodło

2. Formy odsednienia: stłuczenie, wylew podskórny, otarcie skóry, suchy strup, ognisko zgorzeli wilgotnej

3. Zapalenie kaletki maziowej kłębu

• Ostre zapalenie kaletki maziowej, kontuzje

• Wodniak kaletki maziowej - tarzanie się, małe urazy

• Ropne zapalenie kaletki maziowej - rany kłute, miażdżone, szarpane

1. Etiologia

• Rany

• Pasożyty Onchocerca reticullta, C. cervicalis

• Salmonella abortus equi

2. Leczenie

• Zapalenie aseptyczne - zachowawczo

• Rzadko operacyjnie - usunięcie kaletki zgodnie z zasadami chirurgii ogólnej

• Rozległe cięcia - sączkowanie, dreny

4. Norzyca

• Istota: choroba kłębu z postępującą martwicą tkanek kostnych i powstającymi przetokami

• Przyczyny

• Martwica więzadła karkowego, więzadła nadkolcowego lub części kapturowej

• Ropne zapalenie kaletki kłębowej

• Martwica wyrostków kolczystych, chrząstek

• Ropowica międzypowięziowa

• Tworzenie kieszonek z powstawaniem ropni za łopatką lub między blaszkami więzadła karkowego

• Objawy

• Zgrubienie okolicy kłębu

• Przetoki

• Wypełnienie naczyń limfatycznych

• Wypadanie włosów

• Ropa o różnym wyglądzie

• Niepewny chód

• Zaburzenia ruchu

• RTG: punktowe ogniska zwapnienia

• Przydatne zgłębnikowanie; wypełnienie środkami kontrastowymi

• Przyczyny

• Rany nakłucia

• Brucella abortus

• Onchocerca spp

• Rokowanie

• Pomyślne lub ostrożne

• Leczenie niekiedy trwa 3-4m-ce przy głębokich zachyłkach

• Leczenie

• Antybiotyk ogram - wysokie dawki antybiotyków

• Cięcia i płukanie drenów

• Wycięcie wyrostków kolczystych prowadzi do zniekształcenia zwierzęcia

• Stajnia wolna od owadów

• Cięcia prostopadłe od linii pośrodkowej, nie powinny wykraczać na drugą stronę

• Niebieskie chrząstki = martwica

• Płukanie 0,5% chloraminą, 3% wodą utlenioną, KMnO₄, vagothyl

3