Pedagog a profilaktyka anoreksji i bulimii
Negatywne skutki anoreksji i bulimii, występujące trudności w realizacji leczenia młodzieży chorującej (m.in. silna niechęć pacjentów do podejmowania terapii, mała ilość specjalistycznych ośrodków zajmujących się leczeniem tych chorób w Polsce), uzasadniają potrzebę podejmowania działań profilaktycznych w zakresie tych chorób.
Najlepszym miejscem do planowania i realizacji działań profilaktycznych odnośnie anoreksji i bulimii jest szkoła. Nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy szkolni, wchodząc w kontakt opiekuńczy i wychowawczy z uczniami, często jako pierwsi mogą zauważyć u nich zachowania będące przejawami anoreksji i bulimii i w związku z tym projektować i realizować programy profilaktyczne w zakresie tych schorzeń.
Działaniami profilaktycznymi w zakresie anoreksji i bulimii należy obejmować przede wszystkim młodzież gimnazjalną i szkół ponadgimnazjalnych. Działania te trzeba realizować w grupach młodzieży:
nie ujawniającej nieprawidłowości w sferze odżywiania się i stosunku do własnego ciała (profilaktyka pierwszego stopnia),
zagrożonej wystąpieniem anoreksji lub bulimii, a więc przejawiającej pierwsze symptomy nieprawidłowości w sferze odżywiania się i stosunku do własnego ciała i/lub mającej kontakt z osobami (np. koleżankami, kolegami, członkami rodziny) chorującymi na anoreksji
lub bulimię (profilaktyka drugiego stopnia),
chorującej aktualnie lub w przeszłości na anoreksję lub bulimię (profilaktyka trzeciego stopnia).
Głównymi zadaniami pedagoga szkolnego w zakresie profilaktyki anoreksji i bulimii w środowisku szkolnym powinny być:
Prowadzenie badań przesiewowych w grupach młodzieży, mające na celu przede wszystkim wyłanianie tych uczniów, którzy przejawiają nieprawidłowości w sferze odżywiania się i stosunku do własnego ciała.
Diagnozowanie stanu rozumienia przez uczniów istoty anoreksji i bulimii, co może być użyteczne w toku planowania i realizowania zajęć na temat mitów, przesądów i błędnych opinii związanych z tymi chorobami.
Prowadzenie dla młodzieży warsztatów na temat zdrowego stylu życia i odżywiania się.
Organizowanie zajęć dla młodzieży na temat istoty, przyczyn, metod i form terapii anoreksji i bulimii.
Działania profilaktyczne w zakresie anoreksji i bulimii nie powinny być realizowane incydentalnie, tzn. w formie jednej lekcji (zajęć, warsztatów) z klasą, lecz powinny zostać włączone na stałe do programów wychowawczych szkoły i uzupełniać całoroczny program pracy profilaktycznej z uczniami.
Współpraca z organizacjami i instytucjami zajmującymi się leczeniem anoreksji i bulimii.
Motywowanie nauczycieli, wychowawców do rozwijania umiejętności i kompetencji w zakresie diagnozowania i profilaktyki anoreksji i bulimii.
Organizowanie warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli, wychowawców na temat anoreksji i bulimii z udziałem, na przykład, psychologów, psychiatrów specjalizujących się w leczeniu tych chorób.
Pedagog szkolny nie może prowadzić szkoleń dla nauczycieli na wszystkie tematy, bowiem niektóre z nich - np. temat anoreksji i bulimii - wymagają specjalistycznej wiedzy psychologicznej i medycznej. W takiej sytuacji rola pedagoga szkolnego powinna sprowadzać się do wyboru odpowiedniej oferty szkolenia na ten temat, zaproszeniu specjalisty, który zajmuje się tym problemem młodzieży i w sposób kompetentny wyjaśni nauczycielom, wychowawcom, dyrektorowi specyfikę anoreksji i bulimii oraz wskaże sposoby postępowania z zagrożonymi/chorującymi uczniami.
Organizowanie pomocy chorującym uczniom i ich rodzinom, motywowanie ich do podjęcia specjalistycznego leczenia.
Zachęcanie rodziców do włączenia się w działania profilaktyczne odnośnie anoreksji i bulimii.
Realizowanie dla rodziców zajęć na temat specyfiki, przebiegu i problemów w okresie dorastania, ze szczególnym zwróceniem uwagi na problemy związane z odżywianiem się i zmianami w wyglądzie młodych osób.