A	B	C	D	E	F	G	H	I	J	ΣSI
A	X	0	0	0	2	0	0	0	0	3	5
B	3	X	0	0	0	0	2	0	0	0	5
C	3	2	X	0	0	0	1	0	2	0	8
D	2	2	2	X	1	1	1	2	0	2	13
E	2	2	2	0	X	0	0	0	2	1	9
F	1	1	1	0	0	X	0	0	2	1	6
G	2	2	2	0	3	0	X	0	0	0	9
H	3	3	3	0	1	0	0	X	3	0	13
I	2	2	2	2	0	2	0	0	X	0	10
J	2	2	2	2	0	1	0	2	0	X	11
ΣSR	20	16	14	4	7	4	4	4	9	7

Temat: Wczesne ostrzeganie w zarządzaniu kapitałem

Obiekty trwałe są na stałe zamocowane na określonej powierzchni.

Parametry statystyczne nie są sztywne, muszą ulegać zmianom.

Niektóre zjawiska w otoczeniu stanowią słabe sygnały. Wskazują one, że coś się w otoczeniu zmienia. Są to indykatory wczesnego ostrzegania. Jeżeli indykator przyjmie wyraz wymierny, staje się wskaźnikiem wczesnego ostrzegania.

Procedura wyboru Wskaźników Wczesnego Ostrzegania WWO:

WWO stanowi taką szczególną informację wyrażoną w postaci miernika, która posiada zdolność wczesnej identyfikacji zagrożeń w realizacji wybranej strategii działania lub wczesnej identyfikacji nowych korzyści i sukcesów przedsiębiorstwa. Nie wszystkie wskaźniki mogą pełnić funkcję wczesnego ostrzegania. Ponieważ w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa tworzy się i wykorzystuje wiele informacji, niezbędna jest określona metoda służąca poprawnemu wyborowi tych informacji, które będą mogły być wczesnym ostrzeżeniem. Proponujemy do tego celu następującą metodę, którą nazwiemy „procedurą siły reakcji”. Procedura ta składa się z czterech kroków.

Etapy procedury siły reakcji:

1. Określenie listy zadań wyrażonych w postaci wskaźników niezbędnych dla osiągnięcia założonego celu.

2. Określenie i przedstawienie w postaci tabel siły intensywności i reaktywności między ustalonymi zadaniami. Należy wykorzystać czterostopniową skalę siły oddziaływania:

• 0 - brak wpływu

• 1 - wpływ niewielki

• 2 - wpływ duży

• 3 - wpływ bardzo silny

3. Budowa mapy reaktywności i intensywności

Ilość równoleżników i południków zależy od maksymalnej wartości znalezionej w tablicy spośród wszystkich sił intensywności i reaktywności.

(w naszym przykładzie będzie po 20 kolumn i wierszy).

4. Określenie zadań, których wskaźniki stanowią wskaźniki wczesnego ostrzegania

Ad. Etap 2. Tabela siły intensywności i reaktywności

Ad. Etap 3. mapa intensywności i reaktywności

Ad. Etap 4.

I - zadania reaktywne A(5,20); B(5,16); C(8,14).

II - zadania krytyczne

III - zadania leniwe E,F,G,I

IV - zadania aktywne D,H,J

Zadania w ćwiartce I są reaktywne, a ich podstawowe wskaźniki są wskaźnikami wczesnego ostrzegania. Są to zadania, które silnie reagują na skutki realizacji innych zadań. Mogą więc być używane jako środek wczesnego ostrzegania przed zmianami oraz do monitorowania zadań aktywnych.

Wskaźnikami wczesnego ostrzegania są A,B,C. Dla realizacji określonej strategii trzeba wykorzystywać w pierwszej kolejności zadania aktywne, później krytyczne. Nie mają większego znaczenia wskaźniki, które zajęły miejsce w III ćwiartce. Są to tzw. zadania leniwe - nie wywierają dużego wpływu na inne ani nie są pod silnym wpływem pozostałych. Te wskaźniki wykorzystuje się do tworzenia dobrego wizerunku firmy.

Poszukując WWO należy najpierw rozpoznać:

• Czynniki kształtujące dane zjawisko

• Dziedzinę gospodarowania

• Zadania / cel

Czynniki te należy opisać za pomocą określonych mierników. Miernikom tym należy przyporządkować określone, pożądane wielkości, których poziom może wynikać z ogólnie przyjętych norm i normatywów, może być też rezultatem badań statystycznych, retrospekcji, prognozowania itp.

Jeżeli zespół tych mierników poddamy procedurze siły reakcji, to otrzymamy zbiór tych mierników, które znalazły się w pierwszej ćwiartce. Jeżeli wcześniej określono, że A powinno być np., co najmniej równe 10, to każda wielkość A mniejsza od 10 ostrzega nas, że określony cel jest zagrożony. Jeśli np. B powinno być mniejsze od 10, to każda wielkość wyższa niż 10 sygnalizuje kłopoty. Jeżeli A jest znacznie większe, a B znacznie mniejsze od 10, oznacza to, że A i B informują nas o pojawiających się szansach na sukces.

Warunki wyboru WWO:

1. należy skoncentrować się na głównych obszarach problemowych

2. liczbę wskaźników należy ograniczyć do niezbędnych dla potrzeb decyzyjnych użytkownika

3. zbiór wskaźników wczesnego ostrzegania musi pozostawać w zgodzie z podstawowym wskaźnikiem wyrażającym główny cel przedsiębiorstwa lub dziedziny problemowe

4. konieczne jest stałe obserwowanie tych wskaźników

Przykład: cechy charakteryzujące jakość środków trwałych:

• wymagane zdolności produkcyjne

• struktura środków trwałych mierzona dominującym udziałem produkcyjnych

• aktywnych grup rodzajowych

• poziom techniczny charakteryzujący nowoczesność środków trwałych

• stopień złożenia oznaczający ich nowość

• poziom bezawaryjności obiektów

• koszty ich eksploatacji

• możliwość znacznego wykorzystania dysponowanego czasu eksploatacji

Zastosowanie procedury siły reakcji wykazało, że w tym obszarze WWO są:

• rosnące umorzenie

• zła struktura

• niski poziom techniczny

Obszar (dziedzina) zarządzania	WWO
Jakość środków trwałych	rosnące umorzenie zła struktura niski poziom techniczny
Gotowość produkcyjna zasobu kapitału trwałego	wskaźnik poziomu technicznego wskaźnik kosztów remontu wskaźnik czasu postojów z tytułu remontów i awarii
Aktywa pracujące	wskaźnik materiałochłonności produkcji wskaźnik zmian cen zużywanych materiałów i surowców
Rentowność kapitału (efekt struktury kapitału)	koszt kapitału wartość sprzedaży koszty produktu
Płynność kapitału	wskaźnik zadłużenia wskaźnik obciążenia majątku długiem

Systemy wczesnego ostrzegania

Informacje będące podstawą SWO możemy podzielić na słabe i silne.

Sygnały silne to takie, które występują na tyle jawnie, iż podmioty zarządzające mogą je nie tylko zidentyfikować, ale jednoznacznie określić ich zasięg i znaczenie dla realizacji celów strategicznych.

Słabe sygnały sygnalizują początek zmian strategicznych zagrażających realizacji określonej strategii.

SWO, oparty na koncepcji słabych sygnałów, umożliwia emisję informacji o zmianie trendów, nowych zjawiskach i nowych zdarzeniach, czyli o symptomach potencjalnych szans i zagrożeń.

W SWO zachodzą procesy zdobywanie, transformacji, edycji i przekazywania informacji.

Zadania reaktywne (ćwiartka I) - ich podstawowe wskaźniki są WWO. Mogą być używane jako wskaźniki ostrzegania przed zmianami oraz do monitoringu skutków realizacji zadań krytycznych (II) i aktywnych (IV).

Systemy wczesnego ostrzegania w zarządzaniu zasobami finansowymi

W obszarze kształtowania struktury zapasów kapitału finansowego trzeba brać pod uwagę następujące okoliczności:

• Sprzedaż

• Zyskowność

• Stopy procentowe

• Analizę przepływu gotówki i strukturę aktywów

• Stanowisko pożyczkodawców

• Koszt kapitału

• Dywidendę

35

Zarządzanie kapitałem

Wykład 10 2001-01-17

Agata

II

I

IV

III

---