4. WYCHOWANIE ZAKRES ZNACZENIOWY, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania


WYCHOWANIE - ZAKRESY ZNACZENIOWE I DEFINICJE

  1. Terminologia stosowana w teorii wychowania

Wychowanie jest pojęciem zarezerwowanym człowiekowi, odnosi się wyłącznie w stosunku do człowieka. Bogusław Śliwerski zwraca uwagę w „wychowaniu” na relacje międzyludzkie, dzięki którym zachodzą zmiany rozwojowe, człowiek może się ciągle rozwijać.

Marian Nowak wyróżnił a czego wynikają kłopoty definicyjne „wychowania”

  1. Różnice pedagogiczne a psychologiczne wychowania.

Antonina Gurycka - dokonała analizy pojęcia w znaczeniu pedagogicznym i psychologicznym.

Roman Segit - dokonał analizy pojęć wychowania.

Wychowanie może być rozumiane jako:

  1. Oddziaływanie, wpływy

  2. Oddziaływanie, wpływy i procesy zachodzące w osobowości człowieka

  3. Oddziaływanie, wpływy i wyniki

  4. Oddziaływanie, wpływy oraz procesy, wyniki

  5. Procesy

  6. Procesy i wyniki

  7. Wyniki

Bogdan Suchodolski - wykazał jak mogą być interpretowane czynniki mające wychowawcze skutki.

Wyróżnia 3 zakresy interpretacji definicji wychowania:

  1. Zakres wąski - sprowdza wychowanie do działalności zorganizowanej, intencjonalnej, świadomej - instytucje edukacyjne.

  2. Zakres poszerzony - uwzględnia tą świadomą intencjonalną działalność wychowawczą ale także innego rodzaju wpływy np.: środowisko rodzinne, uwzględnia się także wpływy, których źródłem jest np. zakład pracy, przekazy medialne, gatunki literatury.

  3. Zakres szeroki - uwzględnia dwie poprzednie interpretacje oraz uzupełnia je o czynniki niewychowawcze ale mające wpływy wychowawcze to znaczy cała rzeczywistość oddziałująca na człowieka.

ZNACZENIA WYCHOWANIA

  1. Szerokie Znaczenie - obejmuje wszelkie oddziaływania na człowieka, które powodują zmiany w jego osobowości. Są to wpływy, których źródłem są wpływy rodzinne, sąsiedztwo, kręgi towarzyskie, koleżeńskie, oddziaływania szkolne.

    1. Tchorzewski - poprzez wychowanie rozumie się wszystkie rodzaje działań społecznych, które charakteryzują się następującymi właściwościami

    1. Pomykało - wychowanie to oddziaływania całokształtu specyficznych, pedagogicznych bodźców i doświadczeń ogólnospołecznych, grupowych, indywidualnych, profesjonalnych i nieprofesjonalnych przynoszących względnie trwałe skutki w rozwoju jednostki ludzkiej w sferze fizycznej, umysłowej, społecznej, kulturowej i duchowej

    1. Konarzewski - wychowanie to działalność, w której jeden człowiek stara się zmienić drugiego człowieka. Specyfiką tej działalności jest to, że zachodzi między ludźmi i prowadzi do zmian.

Szerokie podejście krytykuje się za to, że skoro przez wychowanie rozumie się wszystko to wśród tych różnych oddziaływań są też oddziaływania niepożądane, nieintencjonalne, a co za tym idzie niewychowawcze.

  1. Wąskie Znaczenie - to wszystkie stanowiska w których wychowanie jest działalnością zamierzoną podejmowaną wobec wychowanka, o określonym wychowawczym celu, podejmowane w określonej sytuacji.

    1. Schulz - wychowanie jest interpretowane na dwa sposoby:

    1. Tchorzewski - wychowanie to byt społeczny; jest określony zjawiskiem społecznym, w obrębie społeczeństwa; dokonuje się co mniej miej pomiędzy dwoma osobami (aspekt prakseologiczny). Wychowanie wyróżnia to, że kieruje się powszechnie uznawanym dobrem, wzrost własnej tożsamości wychowanka (aspekt teologiczny)

  1. Najwęższe znaczenie - to wychowanie które sprowadza się tylko do pewnej sery wychowanka - jest to sfera wolicjonalno - emocjonalna

    1. Muszyński - wychowanie ukierunkowujące - świadoma, intencjonalna działalności, ale odnosząca się tylko do jednej sfery

PODZIAŁ DEFINICJI WYCHOWANIA

  1. Kawula:

    1. Szerokie - wychowanie jest wartościową pomocą (interwencją) w układanie się człowieka ze światem

    2. selektywne - wychowanie jest określane jako: naprawa ludzkiego świata, wprowadzanie w życie, uczestnictwo, towarzyszenie jednostce, kierowanie życiem jednostki

  1. Kunowski:

    1. Prakseologiczne - istotą tych definicji jest to, że są eksponowane działania wychowawców. Wychowanie to szczególnego rodzaju działalność odbywająca się w określonym miejscu. Działalność ta to: troska, kształcenie, wyżywienie, kształtowanie - wychowawca ma być twórczy, aktywny.

    1. Ewolucyjne - wskazują na proces rozwoju jednostkowego. Wychowanek podejmuje różnego typu działania, a wychowawca wspiera, symuluje, pobudza tę aktywność. Wychowanek nabywa doświadczenie poprzez aktywność.

    1. Sytuacyjne - wychowanie jest ujmowane jako proces i jako relacja interpersonalna; podkreśla się kontekst relacji, mówi się o tym, że relacje charakteryzuje dość duża złożoność, podlegają uwarunkowaniom zewnętrznym. Przede wszystkim zwraca uwagę na te bodźce środowiska, które prowadzą do zmian.

    1. Adaptacyjne - koncentruje się na rezultatach, efektach, wytworach działania wychowawczego . Podkreśla się, że rezultat to złożony wysiłek wychowawcy i wychowanka

Stefan Kunowski zastrzega, że nie jest to podział ostateczny. Ciężko dokonać ostrego, wyraźnego podziału, gdyż na proces wychowania składa się wiele czynników. Można podzielić definicję z uwagi na to z jakiej perspektywy patrzy się na wychowawcę:

  1. Śliwerski:

    1. Wychowanie jako jednostronne oddziaływanie wychowawcy na wychowanka

    2. Wychowanie jako swoisty typ oddziaływań; uwzględnia dwustronny rodzaj relacji: wychowawcy na wychowanka i odwrotnie

    3. Wychowanie jako proces zachodzący w środowisku życia człowieka; wychowanie jest osadzone, usytuowane w dziejach kulturowych



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
FORMY I TECHNIKI WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
16. ZASADY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
9. ROLA WARTOŚCI, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
15. METODY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
11. KLASYFIKACJA CELÓW WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
7. ANALIZA WYCHOWANIA JAKO ZJAWISKA SPOŁECZNEGO, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
2. GENEZA KSZTAŁTOWANIA SIĘ TEORII WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
TYPOLOGIA METOD WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
12. STRUKTURA I WŁAŚCIWOŚCI PROCESU WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
5. FUNKCJE I ZADANIA TEORII WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
POMIARY WYNIKÓW WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
8. AKSJOLOGICZNE PODSTAWY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
6. POJĘCIA PRZYDATNE W TEORII WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
10. TELEOLOGICZNE PODSTAWY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
14. TECHNOLOGIE I STRATEGIE WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
1. PRZEDMIOT BADAŃ TEORII WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
13. ELEMENTY POWTARZAJĄCE SIĘ W PROCESIE WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
3. ZWIĄZKI TEORII WYCHOWANIA Z INNYMI NAUKAMI, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
FORMY I TECHNIKI WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania

więcej podobnych podstron