Dr n. wet. Lech Rybarczyk

Aspekty prawne dotyczące karmienia zwierząt hodowlanych białkiem pochodzenia zwierzęcego.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiające zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnych gąbczastych encefalopatii ustanowiło zasady dotyczące karmienia zwierząt hodowlany białkiem pochodzenia zwierzęcego w celu zapobiegania rozprzestrzeniania się TSE wśród zwierząt. (Art7.ust. 1. Zabronione jest karmienie zwierząt przeżuwających białkiem pochodzącym ze ssaków.)
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1292/2005 z dnia 5 sierpnia 2005 r. zmieniające załącznik IV do Rozporządzenia (WE) 999/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie żywienia zwierząt.

Zakaz przewidziany w art.7 ust. 1 Rozp. 999/2001 jest rozszerzony na karmienie :

- zwierząt hodowlanych (z wyj. mięsożernych futerkowych): przetworzonym białkiem zwierzęcym, żelatyną pochodzącą od przeżuwaczy, produktami z krwi, hydrolizatami białkowymi, fosforanem dwu- i trójwapniowym i paszami je zawierającymi,

- przeżuwaczy białkiem zwierzęcym i paszami zawierającymi takie białka.

Odstępstwa - w żywieniu przeżuwaczy można stosować następujące materiały paszowe pochodzące z tkanek zwierzęcych:

1. Mleko, produkty na bazie mleka i siara

2. Jaja i produkty jajeczne

3. Żelatyna od zwierząt innych niż przeżuwacze

4. Hydrolizaty białkowe pochodzące od zwierząt innych niż przeżuwacze i otrzymanych
   ze skór i skórek przeżuwaczy

Odstępstwa - w żywieniu zwierząt hodowlanych innych niż przeżuwacze stosuje się następujące materiały paszowe pochodzące z tkanek zwierzęcych:

1. Mączka rybna

2. Fosforan dwuwapniowy i fosforan trójwapniowy

3. Produkty z krwi pochodzące od zwierząt innych niż przeżuwacze

4. Mleko, produkty na bazie mleka i siara

5. Jaja i produkty jajeczne

6. Żelatyna od zwierząt innych niż przeżuwacze

7. Hydrolizaty białkowe pochodzące od zwierząt innych niż przeżuwacze i otrzymanych
   ze skór i skórek przeżuwaczy

Odstępstwa w żywieniu zwierząt dotyczą również:

• Karmienia zwierzą hodowlanych roślinami bulwiastymi i korzeniowymi oraz paszami je zawierającymi po wykryciu obecności drzazg kostnych - może być dozwolone przez Państwo Członkowskie po analizie ryzyka (należy tu uwzględnić: pochodzenie drzazg kostnych- zwierzęta dzikie, właściwe użycie mączek jako polepszacze itp.),

• karmienia ryb - mączkami z krwi, pochodzącymi od zwierząt innych niż przeżuwacze,

• karmienia nieodsadzonych przeżuwaczy hodowlanych mączką rybną. ( 956/2008)

Rozporządzenie Komisji (WE) NR 956/2008 z 29 września 2008r. zmieniające zał. IV
do rozporządzenia 999/2001

• zezwala na karmienie nieodsadzonych przeżuwaczy hodowlanych mączką rybną zgodnie z określonymi warunkami:

• stosowanie mączki rybnej w przypadku młodych przeżuwaczy hodowlanych jest dozwolone tylko w produkcji preparatów mlekozastępczych, dystrybuowanych w formie suchej i podawanych po rozcieńczeniu w określonej ilości płynu,

przeznaczonych do karmienia nieodsadzonych przeżuwaczy i mających charakter dodatku do mleka przejściowego lub jego substytutu, przed zakończeniem odsadzania;

Wprowadzanie do obrotu preparatów mlekozastępczych

W dokumencie handlowym towarzyszącym przesyłkom preparatów mlekozastępczych zawierających mączkę rybną przeznaczonych dla młodych przeżuwaczy hodowlanych, i na wszelkich opakowaniach zawierających takie przesyłki, musi znajdować się wyraźny napis »zawiera mączkę rybną - może być stosowany wyłącznie do karmienia nieodsadzonych przeżuwaczy«;

Uzasadnienie dopuszczenia stosowania mączki rybnej u młodych przeżuwaczy

• Dobra przyswajalność białka

• Profil aminokwasów lepszy niż w roślinnych źródłach białka stosowanych preparatach mlekozastępczych

• Znikoma możliwość wystąpienia TSE u ryb

Bezpieczeństwo - zastosowanie ograniczone do produkcji preparatów mlekozastępczych dystrybuowanych w formie suchej i stosowanych po rozcieńczeniu w określonej ilości płynu

Nadzór - zarówno podczas produkcji mączki rybnej, jej stosowania do produkcji preparatów mlekozastępczych, pakowania, znakowania, w transporcie, oznakowania i dokumentów.

Wykorzystanie białek przetworzonych do produkcji pasz :

• dla zwierząt hodowlanych innych niż przeżuwacze, zgodnie z Rozp. 1292/2005

• dla nieodsadzonych przeżuwaczy, zgodnie z Rozp. 956/2008

!!! Produkcja pasz z udziałem mączek rybnych, fosforanów (dwu- i trójwapniowych) oraz produktów z krwi pochodzących od zwierząt innych niż przeżuwacze wymaga zezwolenia Powiatowego Lekarza Weterynarii - zgodnie zrozp.1292/2005.

Wykorzystanie mączki rybnej do produkcji pasz :

• Produkcja pełnoporcjowych mieszanek paszowych z pasz zawierających mączki rybne na własny użytek w gospodarstwie nie wymaga zezwolenia jeżeli:

1. gospodarstwo jest zarejestrowane zgodnie z rozp. 183/2005

2. hoduje zwierzęta inne niż przeżuwacze

3. mieszanki paszowe pełnoporcjowe są zużywane wyłącznie na terenie gospodarstwa
4. pasze zawierające mączki rybne stosowane do produkcji zawierają mniej niż 50% surowego białka!!!

Wprowadzanie do obrotu mączek rybnych

• W dokumencie handlowym towarzyszącym przesyłkom pasz zawierających mączkę rybną i na wszelkich opakowaniach zawierających takie przesyłki musi znajdować się wyraźny napis »zawiera mączkę rybną -nie może być stosowany do karmienia przeżuwaczy«."

Wykorzystanie fosforanu dwu - i trójwapniowego do produkcji pasz dla zwierząt hodowlanych innych niż przeżuwacze :

• Specjalne zezwolenie na produkcję pełnoporcjowych mieszanek paszowych z pasz zawierających fosforan dwuwapniowy i fosforan trójwapniowy nie jest wymagane od przygotowujących je na własny użytek w gospodarstwie:

• zarejestrowanych przez właściwy organ;

• hodujących jedynie zwierzęta inne niż przeżuwacze;

• produkujących pełnoporcjowe mieszanki paszowe do użytku jedynie w tym samym gospodarstwie; oraz

• pod warunkiem, że pasze zawierające fosforan dwuwapniowy i fosforan trójwapniowy, stosowane do produkcji zawierają mniej niż 10 % całkowitego fosforu

Etykieta i dokument towarzyszący paszom zawierającym fosforan dwuwapniowy i fosforan trójwapniowy posiadają wyraźny napis "zawiera fosforan dwuwapniowy/trójwapniowy - nie może być stosowany do karmienia przeżuwaczy";

Wprowadzanie do obrotu produktów z krwi

Etykieta, towarzyszący dokument handlowy lub świadectwo zdrowia, w stosownym przypadku, pasz zawierających produkty z krwi lub mączek z krwi posiadają wyraźny napis "zawiera produkty z krwi - do karmienia zwierząt innych niż przeżuwacze" lub "zawiera mączki z krwi - tylko do karmienia ryb", tam gdzie to właściwe;