Co to jest regulamin pracy i kiedy należy go przygotować?

Regulamin pracy jest to akt, który ustala organizację i porządek w procesie pracy oraz związane z tym prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników.

Kiedy należy przygotować regulamin pracy?

Regulamin pracy wprowadza się, jeżeli w zakresie organizacji i porządku w procesie pracy nie obowiązują w zakładzie pracy postanowienia układu zbiorowego pracy lub gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników.

Regulamin ustala pracodawca w porozumieniu z zakładową organizacją związkową. W razie nie uzgodnienia treści regulaminu w porozumieniu z zakładową organizacją związkową w ustalonym przez strony terminie, a także w sytuacji gdy
u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, regulamin pracy ustala sam pracodawca.

Celem regulaminu pracy jest skonkretyzowanie zasad dotyczących organizacji procesu pracy, które ułatwiają jej należyty przebieg oraz skonkretyzowanie, zgodnie z potrzebami danego zakładu pracy, praw i obowiązków zarówno pracodawcy jak
i pracowników.

Regulamin pracy powinien w szczególności określać:

• organizację pracy,

• warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu,

• wyposażenie pracowników w narzędzia, materiały, odzież i obuwie robocze, a także w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej,

• systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy,

• porę nocną - obejmuje ona 8 godzin między 21:00 i 7:00,

• termin, miejsce, czas i częstotliwość wypłaty wynagrodzenia,

• wykazy prac wzbronionych pracownikom młodocianym oraz kobietom,

• rodzaje prac i wykaz stanowisk pracy dozwolonych pracownikom młodocianym
  w celu odbywania przygotowania zawodowego,

• obowiązki dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, w tym także sposób informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą,

• przyjęty u danego pracodawcy sposób potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy,

• informacje o karach stosowanych z tytułu odpowiedzialności porządkowej pracowników.

W nowelizacji, która weszła w życie 1 stycznia 2004 r. uchylono przepis, który zobowiązywał pracodawców, którzy nie mają obowiązku ustanawiania regulaminu pracy do poinformowania pracowników na piśmie m.in. o obowiązujących normach czasu pracy, czy też terminach dni wolnych od pracy, wynikających z rozkładu czasu pracy w pięciodniowym tygodniu pracy itd. Obecnie ten obowiązek nie istnieje.

Pamiętaj, że:

• Pracodawca jest obowiązany zapoznać pracownika z treścią regulaminu pracy przed rozpoczęciem przez niego pracy,

• Regulamin pracy nie może być sprzeczny z przepisami prawa wyższego rzędu,
  a więc z kodeksem pracy i innymi ustawami,

• Regulamin pracy wchodzi w życie po upływie 2 tygodni od dnia podania go do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy np. przez wywieszenie go na tablicy ogłoszeń.

• Obowiązywanie w danego pracodawcy zakładowego lub ponadzakładowego układu zbiorowego albo zatrudnianie mniej niż 20 pracowników nie wyklucza wprowadzenia regulaminu. Jednakże w takim przypadku regulamin nie może być mniej korzystny od zakładowego/ponadzakładowego układu zbiorowego pracy.