Pierwotniaki

Pierwotniaki-organizmy jednokomórkowe, mikroskopijnej wielkości , obejmujące ponad 30 tys. gatunków,samodzielny organizm spełniający wszystkie funkcje życiowe.Podział pierwotniaków:-wiciowe;dzielące się na wiciowce(Euglena,świdrowiec śpiączki,rzęsistek pochwowy) i sporowce (zarodziec malarii)-zarodziowe (pełzak,otwornice,radiolarie).-orzęski(pantofelek,trąbik,wirczyk)Środowisko i tryb życia-Większość pierwotniaków żyje w wodzie, zarówno morskiej jak i słodkiej. Formy osiadłe(stentor),pływające(pantofelek,euglena).-Inna grupa p. żyje w płynach ustrojowych zwierząt i ludzi(pasożyty-Zarodziec malarii,pełzak czerwonki i rzęsistek pochwowy =>u ludzi | u zwierząt =>świdrowiec zarazy stadniczej)*Jeśli pierwotniaki nie mają dostarczonej odpowiedniej ilości wody to wpadają w stan anabiozy(życie utajone)*Budowa1.Komórka pierwotniaka pokryta jest błoną cytoplazmatyczną, która może być poj. lub złożona-zarodziowe(pełzak czyli ameba) - błona komórkowa jest niczym nie wzmocniona i nie usztywniona.-wiciowce (euglena) - błona kom. jest usztywniona , zawiera białkowe pasy włókien-orzęski(pantofelek) - błonę kom. wzmacniają białkowe pasma włókien poprzecznych,wzdłużnych,ukośnych i warstwa pęcherzyków nad nimi.2.Pierwotniaki mogą mieć jedno jądro komórkowe lub wiele takich samych jąder. Wyjątek stanowią orzęski mające 2 różne jądra kom.duże(makronukleus)steruje procesami życiowymi,-małe(mikronukleus) przekazuje informacje genetyczne.3.Osmoregulacja i wydalanie U pierwotniaków w procesie wydalania produktów przemiany materii i osmoregulacji biorą udział wodniczki tętniące.4.Odżywianie-Większość pierwotniaków jest heterotrofami;ale z wiciowców Eugleniny mają zdolnośc do wytwarzania chloroplastów. Reszta chołoty jest cudzożywna. W procesach odżywiania i usuwania nie strawionych resztek pokarmu uczestniczą wodniczki pokarmowe. 3 sposoby przyjmowania pokarmu:-fagocytoza (pobiera większe cząstki)-pinocytoza (pobiera poj. cząstki substancji wielkocząsteczkowych np. białka-wchłanianie (pobieranie subs. odż. przez błonę kom.5.OddychaniePierwotniaki wolno żyjące oddychają tlenowo, a wymiana gazowa odbywa się całą powierzchnią ciała.Pasożyt- beztlenowo.6.RozmnażaniePierwotniaki rozmnażają się bezpłciowo przez podzial poprzeczny(orzęski) lub podłużny(wiciowce). W wynkiu podziału powstają 2 nowe organizmy. U orzęsków zachodzi koniugacja podczas której dochodzi jedynie do wymiany informacji genetycznej.7.Znaczenie pierwotniaków-stanowią pokarm dla zwierząt wodnych-oczyszczają wodę-biorą udział w trawieniu celulozy-są przyczyną chorób jako pasożyty-tworzą skały wapienne(pancerzyki otwornic)-p. słodkowodne są wykorzystywane jako bioindykatory do ocenu stanu czystości wód-jako tani i łatwo dostępny obiekt badań do szeregu procesów biologicznych