Wykład 22.02.2012 KZCh
Od objawu do rozpoznania
Zdrowie- całkowity fizyczny, psychiczny i społeczny dobrostan człowieka będący wynikiem interakcji jednostki i środowiska.
W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do „prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego”, a także wymiar duchowy.
Zdrowie jako:
-wynik-współczesne pojęcie systemu ochrony zdrowia jest konsekwencją globalnej koncepcji zdrowia, wg LaLonda:
4 czynniki: biologiczne (genetyczne 20%),styl życia, środowisko fizyczne, organizacja opieki medyczne (11%)
Podstawowe uwarunkowania zdrowia: + polityka zdrowotna
- proces
Homeostaza – zdolność organizmu do efektywnej obrony przed stresorami w celu przywrócenia i utrzymania wewnętrznej równowagi.
-wartość
Symtomatologia = semiologia
- nauka o objawach choroby
- objawy po ocenie ich wartości diagnostycznej stanowią punkt wyjścia dla ustalenia rozpoznania i stopnia ciężkości choroby
Semiotyka- dział medycyny omawiający metody wykrywania objawów choroby.
-wywiad lekarski
-badanie przedmiotowe
-badanie dodatkowe
Objawy przedmiotowo-obiektywne
Objawy, które znajduje lekarz podczas badania chorego: oglądanie, obmacywanie, osłuchiwanie
-wyniki badań dodatkowych, np. cukromocz, niedokrwistość, migotanie przedsionków.
Objawy obiektywne
- często określane nazwiskiem autora lub autorów, które ktoś po 1 raz opisał; np. objaw Blumberga, Babińskiego, Cheyne-Stokesa
-podobieństwo do zjawisk występujących w naturze
Wartość diagnostyczna objawów:
Objawy patognomoniczne – patognostyczne: rzadko występują; guzki dnawe, plamki Koplika, wymioty późne
Wiodące-kardynalne, charakterystyczne, podstawowe: bóle dołem brzucha, które nasilają się pod koniec oddawania moczu – zap.pecherza
Wieloznaczne- przygodne, niecharakterystyczne, dodatkowe, uboczne: osłabienie, brak łaknienia
Wywiad lekarski:
Dane osobowe: nazwisko i imię, płeć, wiek, data przyjęcia do szpitala
Główne dolegliwości: przyczyna zgłoszenia się do szpitala, ważniejsze zauważone przez chorego dolegliwości….
Dotychczasowy przebieg choroby: określenie czasu początku choroby, częstotliwość występowania dolegliwości, dotychczasowa opieka lekarska
Dolegliwości ze strony pozostałych układów i narządów
Dotychczasowe leczenie: stosowane leki, systematyczność przyjmowania
Przebyte choroby i operację, hospitalizacje.
Wywiad ginekologiczny: przybliżony czas 1 miesiączki, liczba ciąży, porody, charakt.krwawień, ostatnia miesiączka
Wywiad socjalny: warunki mieszkaniowe, miejsce zamieszkania, praca zawodowa
Wywiad rodzinny: wiek i stan zdrowia: rodziców, rodzeństwa, dzieci.
Uczulenia: leki, jedzenie, substancje chemiczne, pyłki roślinne, inne
Szczepienia
Używki: alkohol, narkotyki, papierosy
Choroba z punktu widzenia:
- patologa
- lekarza – objawy subiektywne, obiektywne, wyniki badań dodatkowych
-chorego – zespół objawów prowadzących do ograniczenia sprawności fizycznej, psychicznej
Przebieg choroby:
- okres utajenia – dla chorób zakaźnych okres wylęgania; od zadziałania czynnika chorobotwórczego do wystąpienia objawów,
-okres zwiastunów – prodromalny –
-okres jawny : podmiotowe(odczuwalne przez pacjenta), przedmiotowe (widoczne), ogólne, miejscowe. Przebieg tego okresu zależy od reakcji ustroju na bodziec. Pod względem nasilenia procesu chorobotwórczego dzielimy na: ostre, półostre, przewlekłe
-zejście choroby: powrót do zdrowia, przejście w postać przewlekła, wyzdrowienie z upośledzeniem sprawności, śmierć
Ocena stanu odżywienia: wywiad żywieniowy, stan kliniczny pacjenta, badania antropometryczne, biochemiczne, immunologiczne.
Badanie ogólnolekarskie – oględziny zewnętrznych powierzchni ciała ,włosów, twarzy, oczu ,warg, języka, zębów, dziąseł, skóry, paznokci, szyi itp. Wynik tego badania odnoszone do cech uznanych za prawidłowe, powinny wykryć ewentualne kliniczne objawy niedoborów żywieniowych.
Podstawowe rozmiary ciała:
- wysokość
- masa ciała
- BMI
Warunki subiektywne – nawiązanie psychicznego kontaktu z pacjentem w celu uzyskania pełnej współpracy w czasie badania.
Plan badania:
- ogólne
-obserwacja stanu ogólnego pacjenta – zachowanie, kontakt, poziom osobistej higieny, mimika twarzy, sposób siedzenia, chodzenia, pozycja ciała, charakter i adekwatność reakcji na otoczenia i pytania, uzewnętrznienie pobudzenia psychicznego i ruchowego lub spowolnienie
-zmierzenie wzrostu i mc
- określenie wskaźników życiowych- częstotliwość tętna i oddechów, temperatura ciała i ciśnienie tętnicze krwi
-zaburzenia przytomności
-stany przebiegające z krótkotrwałą utrata przytomności- TIA; zaburzenia czynności układu krążenia,: omdlenie, zapaść ortostatyczna, zespół MAS (na chwile utrata przytomności), napadowy częstoskurcz komorowy, niektóre wady serca, choroba wieńcowa, nadciśnienie zespół płucno-sercowy
-stany przebiegające z długotrwałą utratą przytomności:
-pierwotne zmiany umiejscowione w mózgu: krwotok do mózgu, zator lub zakrzep tętnic mózgu, krwotoki pod- i nadtwardówkowe, podpajęczynkowe, zapalenie opon mózgowych, mózgu, guzy mózgu, udar słoneczny i cieplny
-poza mózgiem: zaburzenia przemiany materii: śpiączka cukrzycowa (wysoki), hipoglikemiczna, wątrobowa; śpiączka mocznicowa, choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego: śpiączka w przełomie nadnerczowym, tarczycowym; ostre choroby zakaźne, ostre zatrucia
CHÓD:
-przyczyny: ból, zmiany kostne, stawowe, mięśniowe, przyczyny neurogenne i psychogenne, protezy
Układ ciała w pozycji leżącej:
- wysokie uleżenie – pozycja siedząca- duszność pochodzenia sercowego
- poziome ułożenie – duszność pochodzenia płucnego
-ortopnoe- pozycja siedząca z podparciem
-opisthonus – wygięcie kręgosłupa ku przodowi- pacjent opiera się na łóżku tylko potylicą i pośladkami.
-pozycja skulona – bóle w obrębie jamy brzusznej
Typy budowy:
- asteniczny ,leptosomiczny
-atletyczny
-Pykniczny(krępy)
Objawy życiowe:
-tętno- na tętnicy promieniowej; miarowość, częstość, wypełnienie, wysokość, chybkość
-częstość oddechów
-ciśnienie tętnicze
-temperatura ciała
-badanie skóry: barwa (bladość/zaczerwienienie) ,napięcie, sprężystość, cechy i rodzaj zmian ogniskowych, stopień wilgotności,