Natura
Do naturalnych zanieczyszcze艅 powietrza zalicza si臋:
-py艂y i gazy pochodz膮ce z wybuch贸w wulkan贸w
-aerozole i gazy emitowane z powierzchni w贸d i ocean贸w
-popio艂y pochodzenia ro艣linnego powstaj膮ce podczas po偶ar贸w las贸w i step贸w oraz wypalania trawy
-aerozole powsta艂e w wyniku reakcji chemicznych gaz贸w uwalnianych w procesach rozk艂adu materii organicznej
-gazy powstaj膮ce na skutek wy艂adowa艅 elektrycznych i spalania si臋 meteoryt贸w
-cz膮stki ro艣linne(zarodniki, grzyby, py艂ki kwiatowe) i organizmy 偶ywe (wirusy, bakterie, pierwotniaki)
Wybuchy wulkan贸w - powoduj膮 katastrofalne zmiany. Stanowi膮 ogromne zagro偶enie zar贸wno dla zdrowia, jak i 偶ycia cz艂owieka. Powoduj膮 tak偶e nieodwracalne zmiany w 艣wiecie przyrody- zwierz臋ta i ro艣liny gin膮 pod wp艂ywem erupcji wulkanu. Przede wszystkim powoduj膮 jednak zniszczenia na du偶膮 skal臋. Bywa, 偶e ca艂e miasta zostaj膮 zasypane popio艂em wydobywaj膮cym si臋 z wn臋trze wulkanu, zmieszanym z deszczem. Ponadto przyczyniaj膮 si臋 do powstania lawin i sp艂yw贸w b艂otnych, topnienia 艣niegu, kt贸ry pokrywa ich zbocza.
Wietrzenie chemiczne, dekompozycja 鈥 procesy chemicznego rozk艂adu, w trakcie kt贸rych dochodzi do rozpuszczania i uwalniania sk艂adnik贸w oraz syntezy nowych minera艂贸w b膮d藕 pozostawiania trwa艂ych produkt贸w ko艅cowych rozpadu. Wietrzenie chemiczne jest g艂贸wnie spowodowane procesami rozpuszczania, hydratacji, hydrolizy, utleniania, redukcji i uw臋glanowienia (karbonatyzacji) przebiegaj膮cymi g艂贸wnie pod dzia艂aniem wody, tlenu, dwutlenku w臋gla, kwas贸w humusowych i bakterii.
- cz膮stki soli z wody morskiej
- odchody zwierz臋ce
-wymywanie sk艂adnik贸w gleby
- powodzie
- naturalne uwalnianie si臋 ropy naftowej
-erozje ska艂- rozpad ska艂 w skutek dzia艂ania energii s艂onecznej, wody, powietrza i innych organizm贸w
呕R脫D艁A ZANIECZYSZCZE艃 POWIETRZA
a) 藕r贸d艂a naturalne, do kt贸rych nale偶膮:
- wulkany (ok. 450 czynnych), z kt贸rych wydobywaj膮 si臋 m.in. popio艂y wulkaniczne i gazy (CO2 , SO2, H2S - siarkowod贸r i in.);
- po偶ary las贸w, sawann i step贸w (emisja CO2, CO i py艂u);
- bagna wydzielaj膮ce m.in. CH4 (metan), CO2, H2S, NH3;
- gleby i ska艂y ulegaj膮ce erozji, burze piaskowe (globalnie do 700 mln. t py艂贸w/rok );
- tereny zielone, z kt贸rych pochodz膮 py艂ki ro艣linne.
|
---|
![]() |
|
---|
Morza i oceany
Zawiesina kropel i cz膮stek soli morskiej w powietrzu (tzw. aerozol marygeniczny) powstaje wskutek rozbryzgiwania si臋 fal morskich przy du偶ej pr臋dko艣ci wiatru (powstaj膮 wtedy jedne z najwi臋kszych cz膮stek aerozoli, zazwyczaj wzbogacone chlorkiem sodu). Emisje aerozoli do atmosfery z ocean贸w wynosz膮 oko艂o 1,3 mld ton rocznie!
Oto par臋 najwa偶niejszych i najgro藕niejszych skutk贸w powstawania dziury ozonowej:
-pierwszym i podstawowym skutkiem oddzia艂ywania dziury ozonowej na Ziemi臋 jest globalne ocieplenie czyli znaczna zmiana warunk贸w klimatycznych w r贸偶nych cz臋艣ciach Ziemi, zjawisko zwane efektem cieplarnianym prowadzi do topnienia g贸rskich lodowc贸w oraz do og贸lnych zaburze艅 klimatu, na przyk艂ad przechodzenia z mro藕nych zim do upalnego lata bez przej艣ciowych p贸r roku;聽
-promieniowanie ultrafioletowe przedostaje si臋 do wody, powoduj膮c tym samym niszczenie 偶ycia organizm贸w wchodz膮cych w sk艂ad planktonu, czego skutkiem jest brak po偶ywienia dla wielu gatunk贸w ryb i ssak贸w, kt贸rym zagra偶a wygini臋cie;聽
-organizmy najbardziej wra偶liwe i nara偶one na promieniowanie ultrafioletowe to ro艣liny, poprzez szkodliwe dzia艂anie promieniowania zostaje uszkodzony chlorofil ro艣linny, co w nast臋pstwie prowadzi do wygini臋cia ro艣lin;聽
-je偶eli wygin膮 ro艣liny, zagro偶one b臋d膮 r贸wnie偶 gatunki zwierz膮t ro艣lino偶ernych, co w nast臋pstwie 艂a艅cucha pokarmowego poci膮gnie za sob膮 zwierz臋ta mi臋so偶erne oraz populacj臋 ludzk膮;