NIEWYDOLNOŚĆ NEREK JAKO STAN ZAGROŻENIA ŻYCIA.
Prawidłowa objętość moczu wydalanego w ciągu doby około 1500ml.
Skąpomocz – oliguria, objętość wydalanego moczu na dobę poniżej 500ml.
Bezmocz – anuria, objętość wydalanego moczu na dobę poniżej 100 ml. Lub całkowity brak wydzielania moczu.
Wielomocz – poliuria diureza powyżej 2000ml.
Ostra niewydolność nerek- to gwałtowne pogorszenie się czynności nerek, prowadzące do gromadzenia w ustroju produktów przemiany azotowej( kreatyniny i mocznika).
Przyczyny – są trzy główne mechanizmy prowadzące do niewydolności nerek;
Przyczyny przednerkowe –niewydolność powstaje w następstwie zmniejszonego przepływu krwi przez miąższ nerki np. krwotok, silne odwodnienie, niewydolność mięśnia sercowego.
Przyczyny nerkowe – są związane z bezpośrednim uszkodzeniem miąższu nerek w wyniku procesów chorobowych przebiegających w nerkach np. ostre śródmiąższowe zapalenie nerek, kłębuszkowe zapalenie nerek, ostra martwica cewek.
Przyczyny pozanerkowe – np. nefropatia zaporowa, choroba musi dotyczyć obu nerek lub niedrożność spowodowana zmianami w świetle układu moczowego.
Objawy kliniczne:
Chorzy mogą nie mieć żadnych dolegliwości lub odczuwać zmęczenie, osłabienie, duszność.
Dolegliwości czasami wynikają z chorób współtowarzyszących.
Do objawów OUN należą zmiana stanu psychicznego i zaburzenia świadomości.
Do objawów sercowo- naczyniowych należą dolegliwości związane z zastoinowa niewydolnością krążenia oraz zaburzenia rytmu pojawiające się wtórnie do hipokaliemii.
Objawy hematologiczne czasami występuje niedokrwistość ( częściej jest objawem przewlekłej niewydolności nerek).
Do objawów metabolicznych należą
Ocena stany chorego:
Wywiad i badanie przedmiotowe.
Badania laboratoryjne:
Morfologia, stężenie elektrolitów w surowicy krwi,
Stężenie mocznika i kreatyniny w surowicy krwi,
Stężenie glukozy, wapnia, fosforu w surowicy krwi,
Badsanie ogólne moczu lub moczu na posiew.
EKG wykonuje się w przypadku hiperkaliemii.
Leczenie doraźne dializa jest wskazana u chorych, gdy stwierdza się kwasicę, hiperkaliemię, objawy nocznicy.
Leczenie ostateczne zależy od przyczyny wywołującej.
Przyczyny przednerkowe - należy wyrównać objętość pływów poprzez płynoterapię oraz wlew dopaminy w małych dawkach ( 1-3 mikrogram | kg .m.c.) co porawia przepływ krwi przez nerki.
Przyczyny nerkowe – leki moczopędne – furosemid w skojarzeniu z wlewem z dopaminy w małych dawkach.
Przyczyny pozanerkowe – wprowadzenie cewnika Foleya do pęcherza moczowego lub cewnika szynującego ( stentu) w przypadku zatkania cewki moczowej.
Przewlekła niewydolność nerek to postępujące w ciagu miesięcy pogorszenie się ich czynności w wyniku chorób przewlekłych takich jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, kłębuszkowe zapalenie nerek, wady wrodzone.
Objawy:
Ze strony OUN – zmęczenie, splątanie, demencja, drgawki, śpiączki.
Ze strony układu sercowo-naczyniowego – dolegliwości związane z zastoinową niewydolnością krążenia, obrzęk płuc, nadciśnienie tętnicze.
Objawy z przewodu pokarmowego – nudności, wymioty, brak łaknienia, objawy typowe dla wrzodu trawiennego.
Objawy układu nerwowo- mięśniowego – obwodowa neuropatia, grubo faliste drżenie rąk.
Do objawów hematologicznych należą niedokrwistość i zaburzenia hemostazy.
Objawy skórne – bladość i świąd skóry.
Zaburzenia metaboliczne; hiperpotasemia, hiperkalcemia, kwasica metaboliczna i inne zaburzenia metaboliczne.
Leczenie : za pomocą dializ pozaotrzewnowych lub otrzewnowych lub przeszczepienie nerki.
Mocznica jest spowodowana zatruciem ustroju skutek niewydolności i ich upośledzonej sprawności w usuwaniu wraz z moczem substancji azotowych, produktów rozpadu białka będących zbędnymi produktami przemiany materii, których poziom we krwi wzrasta. Wytwarza się kwasica metaboliczna jako skutek nadmiaru jonów wodorowych.
Objawy kliniczne patrz objawy przewlekłej niewydolności nerek.
Mocznica może doprowadzić do stanu śpiączki mocznicowej, w której następuje śmierć.
W okresie mocznicy należy wyrównać gospodarkę wodno- elektrolitową i kwasowo- zasadową oraz wymuszanie diurezy poprzez diuretyki np. Furosemid. Jeśli te możliwości są wyczerpane należy stosować dializę.