-równowaga finansowa( gotówkowa,kapitałowa), konstrukcje budżetu gotówki, rachunek przepływów pieniężnych, Kapitał obrotowy netto, Zapotrzebowanie na kap.obr.netto,)
- sposoby przywracania równowagi finansowej, obniżka aktywów obrotowych, wzrost źródeł finansowania( spin off, leasing zwrotny,itp.)
- przyczyny utraty równowagi finansowej
- zarządzanie zapasami,
- cele zarządzania finansami
- struktura kapitałów, średni koszt kap., stopy zwrotu, EVA, model Gordona, Bond+, CAPM
- koszty zapasów, utrzymanie zapasów, model Baumola
- instrumenty zarządzania należnościami
- opusty
- stopy, odsetki proste, zdyskontowane
- ocena ryzyka,
- netting - korzyści istota
- factoring- rodzaje, koszty, korzyści
- forfaiting- korzyści
- zarządzanie gotówką, emisja, koszty emisji, koszty stałe, koszty zmienne
- sekurytyzacja
- kredyty ( w rach. bieżącym i w rach. kredytowym)
- podział zysku.
- produktów bankowych oferowanych Przedsiębiorstwom,
- sposobów uzupełniania niedoboru gotówki,
- cash pooling ( konsolidacja rzeczywista, wirtualna, mieszana) , korzyści cash pooling'u.
Cele zarządzania finansami:
Wiązka celów:
- przetrwanie (jeżeli sprzedaje na tych samych rynkach , te same produkty)
- rozwój (nowe lub unowocześniane produkty, nowe rynki zbytu i kombinacje tych
elementów)
- zysk (Celem jest pomnożenie kapitału właścicieli, każdy kto angażuje gotówkę oczekuje
zysku)
Decyzje finansowe:
Długookresowe(przynoszą skutki w czasie > rok)
- inw w WNIP
- rzeczowe składniki majątku inw finansowe
- inne inwestycje
- podział zysku i polityka dywidend
- podnoszenie kapitałów wł poprzez emisję akcji i zyski zatrzymane
- emisja obligacji
- długoterm. Kredyty i pozyczki
• Krótkookresowe( poniżej 1 roku)
- zarządzanie kapitałem obrot netto (kap. pracujący)
- zarz. Zapasami
- zarz należnościami
- zaraz inw, krótkoterm\
- dobór krótkoterm źródeł finan (kredyty krótkoterm, kt papiery dłużne, kaktoring i forfaiting)
- strategie zarz. Fina ( kt równowaga fin)
Źródłem dopływu środków są dla wieracjolu przedsiębiorstw emisje
krótkoterminowych papierów dłużnych. Emitent zyskuje poprzez:
obniżenie kosztu pozyskania kapitału, w porównaniu z innymi formami,
takimi jak np. kredyt bankowy,
dostosowanie dopływu środków do potrzeb, poprzez elastyczne
kształtowanie kolejnych emisji,
brak konieczności przedstawiania zabezpieczeń, jak przy kredytach,
ograniczenie ryzyka poprzez dywersyfikację inwestorów,
możliwości wcześniejszego odkupienia papierów dłużnych na rynku
wtórnym, w miarę posiadanych wolnych środków pieniężnych,
uniezależnienie rozmiarów pozyskiwanego kapitału od ograniczeń
wynikających z przepisów prawa bankowego, określającego limity
koncentracji kredytów w podmiotach gospodarczych,
promocję firmy i zwiększenie jej wiarygodności na rynku finansowym.
Wykorzystanie emisji papierów dłużnych zmniejsza koszty pozyskania kapitałów, a poprzez
poprawę wyniku finansowego, podwyższa kapitały stałe. Technika rolowania emisji papierów
wartościowych ułatwia utrzymanie płynności finansowej.
INSTRUME POLITYKI KREDYTOWEJ W PRZEDSIEB
Formy płatności, terminy płatności, premie, opusty cenowe (za ilość, sezonowe
funkcjonalne), rabaty, sektory bazujące na tzw. factoringu.
Formy płatności: obrót wekslami, czekami.
Czek papier wartościowy, płatany za okazaniem, obrót czekowy zanika.
Weksel forma zabezpieczenia obrotu, łatwy sposób zaciągnięcia pieniędzy.
Przelewy w systemie bankowym elektroniczny
Terminy płatności: termin gotówkowy przy odbiorze towaru, termin krotki do 5 dni, długi
powyżej 30 dni, standardowy do 30 dni.
Segmentacja terminów – w zależności od klienta czy pierwszy raz czy stały klient.
Gdy jest duże ryzyko to stosujemy przedpłatę. Max poziom zadłużenia w kred kup to 100 000
zl.
Odsetki karne stosowane gdy kontrahent nie płaci w terminie, jest możliwe gdy mamy do
czynienia z silna pozycja firmy. Wyróżniamy: ustawowe wynikają z ustawy, umowne
realizuje je umowa.
Badanie zdolności kontrahenta, dobywa się przez metody: - Punktowe, - zdyskontowane
FACTORING - Kompleksowe narzędzie wspomagające zarządzanie należnościami.
Kiedyś traktowany jako alternatywa kredytu, dziś coraz częściej jest rozwiązaniem dla firm
oczekujących zapewnienia im finansowania, przejęcia ryzyka wypłacalności odbiorcy,
monitorowania spływu należności oraz windykacji
Definicja faktoringu:
Rodzaj działalności finansowej polegającej na wykupie nieprzeterminowanych wierzytelności
przedsiębiorstw, należnych im od odbiorców z tytułu dostaw towarów lub usług, połączony z
finansowaniem klientów oraz świadczeniem na ich rzecz dodatkowych usług.
Trzy podmioty:
- faktor- czyli bank lub inna instytucja finansowa wykupująca wierzytelność,
- faktorant – czyli zbywca wierzytelności (sprzedawca lub dostawca towarów/usług),
- dłużnik faktoringowy – kontrahent faktoranta, zobowiązany z tytułu umowy do spełnienia
na jego rzecz określonego świadczenia
Firma faktoringowa świadczy co najmniej 2z4 czynn
- finansowanie bezspornych i niewymagalnych należ
- przejęcie ryzyka wypłacalności odbiorcy,
- prowadzenie kont rozliczeniowych,
- egzekwowanie należności.
Typowy adresat faktoringu to firma:
- prowadząca sprzedaż z odroczoną płatnością,
- o dużym zapotrzebowaniu na elastyczne fin
- utrzymująca stałą współpracę z odbiorcami,
- realizująca ekspansywną strate zwiększenia obrotów m.in. poprzez stosunkowo długie
terminy płat
Koszty faktoringu:
- Prowizja przygotowawcza za zbadanie wiarygodności kredytowej faktoranta i dłużnika
oraz przygotowanie umowy, (0,1%-3%)
Prowizja faktoringowa, (% lub wartościowa kwota zależna od ilości faktur, może być
również ryczałtowa)
- Koszty finansowania (WIBOR +marża)
- Koszty wynikające z przejęcia ryzyka niewypłacalności dłużnika.
Korzyści faktoringu:
- poprawę płynności finansowej
- elastyczne finansowanie działalności bieżącej uzależnione od poziomu sprzedaży
- możliwość uzyskania upustów u dostawców
- przy faktoringu eksportowym - zminimalizowanie ryzyka kursowego
- przejęcie ryzyka wypłacalności odbiorców; w eksporcie nawet do 100%
- możliwość nawiązania współpracy z nowymi, wiarygodnymi odbiorcami eksportowymi
- możliwość uzyskania gwarancji importowych
-wykorzystywanie sprzętu, wiedzy i doświadczenia factora w prowadzeniu kont odbiorców,
monitowaniu i egzekwowaniu należności
- zdyscyplinowanie współpracy z odbiorcami
Rodzaje faktoringu:
Właściwy (pełny) zbycie wierzytelności w sposób bezwarunkowy. Faktor nabywa
wierzytelność w sposób ostateczny, ponosząc pełne ryzyko wypłacalności dłużnika. Faktoring
właściwy jest droższy, gdyż faktor dolicza do zapłaty koszty związane z ryzykiem
niewypłacalności dłużnika.
Niewłaściwy (niepełny) warunkowe przeniesienie wierzytelności. Faktor nabywa
wierzytelność pod warunkiem, że dłużnik ją zapłaci w przewidzianym terminie. Ryzyko
wypłacalności dłużnika nadal obciąża wierzyciela, czyli faktoranta. Gdy dłużnik nie spełni
świadczenia wobec faktora przysługuje mu wtedy roszczenie regresowe w stosunku do
faktoranta o zwrot wypłaconej kwoty
Pozostałe rodzaje faktoringu
Ze względu na sposób zawiadomienia dłużnika:
- Jawny (otwarty, notyfikowany)
- Półjawny (półotwarty)
- Cichy
Ze względu na sposób finansowania
- Zaliczkowy
- Przyspieszony
- Wymagalnościowy
Ze względu na rodzaj finansowanych należności
- Krajowy
- Zagraniczny
Meta faktoring
Faktoring powierniczy
Faktoring a kredyt bankowy
KREDYT BANKOWY
- Firma musi posiadać odpowiednie zabezp ( rzeczowe lub poręczenia). Ich brak utrudnia
uzyskanie kredytu.
- Stałe obciążenie Firmy z tytułu zadłużenia - spłaty rat kredytu i odsetek.
- Odsetki za spóźnienie w spłatach kolejnych rat w całości obciążają kredytobiorcę.
FAKTORING
- Zabezpieczenie stanowią wierzytelności handlowe, weksel własny in blanco,
pełnomocnictwo do rach
- Brak zadłużenia - koszty faktoringu to prowizja i oprocentowanie. Udzielone firmie
finansowanie spłacane jest przez jego odbiorców.
- Odsetki za opóźnienia w spłatach obciążają opieszałego odbiorcę, a nie Firmę - i w całości
Firmie.
Długoterminową formą finansowania dostawców jest zbliżony do faktoringu
forfaiting. Polega on na zakupie przez instytucję forfaitingową średnio- lub długoterminowej
pieniężnej wierzytelności handlowej przed terminem jej płatności, z pobraniem na rzecz
forfaitera odsetek dyskontowych i z całkowitym przejęciem przez niego ryzyka wypłacalności
dłużnika. Wierzytelności zbywane w ramach forfaitingu, to wierzytelności już istniejące,
niewymagalne i bezsporne. Na koszty forfaitingu składają się:
1. dyskonto (stopa dyskontowa jest umowna i może być podawana jako marża ponad
LIBOR, EURIBOR),
2. marża instytucji forfaitingowej,
3. opłaty dodatkowe za wycofanie się z umowy jednej ze stron oraz opłaty z tytułu
dni respektowych (w których pomimo wymagalności należności, nie ma wpływu
środków pieniężnych).
Na koszty forfaitingu składa się również prowizja przygotowawcza za zbadanie
wiarygodności kredytowej forfetysty (dłużnika) i przygotowanie umowy oraz prowizja za
zawarcie umowy o linię skupu wierzytelności, liczona od ustalonego limitu i pobierana
niezależnie od odsetek dyskontowych.
W praktyce najczęściej występuje forfaiting tajny, najrzadziej zaś forfaiting
otwarty. Przy forfaitingu tajnym dłużnik nie zostaje powiadomiony o zawarciu umowy. W
przypadku forfaitingu otwartego ma miejsce powiadomienie dłużnika o zawarciu umowy
niezwłocznie po jej podpisaniu.
Forfaiting przeznaczony jest zasadniczo na potrzeby finansowania działalności
handlowej w wymiarze międzynarodowym. Jego adresatami są przede wszystkim
przedsiębiorstwa eksportowe (wierzyciele) oraz importerzy jako dłużnicy.
Wymienione metody przyspieszania konwersji należności na gotówkę,
wykorzystywaną do regulowania zobowiązań powodują ubytek przychodów ze sprzedaży,
który powinien być tutaj rozumiany jako koszt pozyskania, tą drogą, kapitału. Ubytek ten to
koszt kredytu handlowego odkupionego od odbiorcy, bądź od pośrednika finansowego w
obrocie. Odsetki zaś od tak pozyskanego kapitału mają formę odsetek zdyskontowanych. Nie
są one jednak ewidencjonowane w kosztach finansowych. Natomiast poprzez ubytek
przychodów ze sprzedaży pogarszają wyniki finansowe firm.
KOSZTY ZAPASÓW:
- koszt finansowania zapasów- jest to koszt odsetek w przypadku gdy zapasy są
finansowane kredytem lub kapitałem pochodzącym z emisji obligacji. To także koszty
utraconych możliwości –do ich obliczenia przyjmuje się stopę procentową bonów
skarbowych lub rentowność przedsięwzięcia podjętego gdyby kapitał został uwolniony z
zapasów. Kf = Zw*i , zw-wartość zapasów, i-stopa %
- koszty magazynowania- na te koszty składają się:
-amortyzacja składników majątku trwałego zaangażowanego w magazynach
-koszt wynagrodzeń pracowników magazynowych
- zużycie materiałów, paliw i energii służące realizacji funkcji magazynowych
- inne koszty rodzajowe, np. podatek od nieruchomośc
- koszty przeładunku zapasów- powstają w związku z koniecznością dostarczenia zapasów
do wydziałów produkcyjnych i obejmują koszty płac pracowników i koszty utrzymania i
konserwacji urządzeń mech.(np. przenośniki taśmowe, wózki widłowe)
-koszty ubezpieczenia- ubezpieczenie zapasów od powodzi, pożarów, kradzieży i innych
zdarzeń losowy
- koszty zużycia i starzenia się zapasów- zmiany cech fizykochem.mogą prowadzić do
częściowej lub całkowitej utraty wartości użytkowej zapasów
- całkowite kosz zapas ponoszone przez przeds skła z:
-łącznych kosztów utrzymania zapasów
- łącznych kosztów zamówienia zapasów
METODY OPTYMALIZACJI
Model Baumola- można go wykorzystać gdy:
-wielkość popytu jest stała i rozłoż równom w czasie
-czas dostawy jest stały i znany
-koszty zamówienia zapasów są stałe dla każdej zamówionej partii zapasów
-koszty magazynowania są znane i zależą liniowo od śr. Poziomu zapasów
-zamówienia realizowane są na bieżąco
-nie ma ograniczeń powierzchniowych
- produkty są zamawiane w partiach
- nie ma możliwości wyczerpania się zapasów
EOQ=
--liczba dostaw w ciągu roku: Z/Q
-liczba dni cyklu: 360/ (Z/Q)
-zużycie dzienne: Z/360
-przeciętny stan zapasów: Q/2
-minimalny poziom zapasów: ilość dni wyprze*Z/360
-koszt utrzymania: Ku=Kk*Cj*Q/2
-koszt zamówienia: Kz= Ks*Z/Q
- koszt całkowity Kc= Ku+Kz
Model dwuskładnikowy z zapasem bezpieczeństwa
Ku= Kk*Cj*(Q/2+Zb)
Model uwzględniający opusty cenowe
System just-in-time
Outsourcing zapasów(Outsourcing oznacza przekazanie funkcji wykonywanej dotychczas
przez pracowników danego przedsiębiorstwa firmie zewnętrznej czyli tzw. usługodawcy,
niezwiązanemu bezpośrednio
Renta dożywotnia – równe płatności wypłacane w nieskończoność w równych odstępach
czasu (w praktyce w nieokreślonym dłuższym okresie). PVP = A * ( 1 / k )
Do czego służy model Gordona?
Metoda Gordona czyli model stałego wzrostu dywidendy służy do szacowania kosztu
kapitału własnego.
Model Gordona – model stałego wzrostu dywidendy, koncepcja zdyskontowanych
przepływów środków pieniężnych – DCF.
Wymień główne założenia w modelu Gordona.
Metoda opiera się na założeniu, że wartość akcji jest równa wartości przyszłych dywidend.
Przyjmuje się ponadto, że firma będzie się rozwijać i że to tempo rozwoju będzie stałe. W
związku z tym występuje również stałe tempo wzrostu dywidendy. Nie ma daty kończącej
działalność spółki akcyjnej.
Przyjmując powyższe założenia wzór na koszt kapitału własnego wg metody Gordona
przyjmuje następującą postać:
ks = D1 / P0 + oczekiwane g.
Gdzie:
D1 - oczekiwana dywidenda, która ma być wypłacona na końcu pierwszego roku,
P0 - bieżąca cena akcji,
g - oczekiwane tempo wzrostu dywidend.
Dlaczego w modelu Gordona występuje dodatkowo „oczekiwane g”?
Ponieważ zakładamy, że będzie występować stały wzrost dywidendy, a tempo wzrostu
dywidendy jest równe tempu wzrostu zysku netto.
Co jest odpowiednikiem PVP, An oraz k w modelu Gordona?
W modelu Gordona odpowiednikiem An (płatności okresowe) jest D1 (oczekiwana
dywidenda), PVP (wartość obecna) – P0 (bieżąca cena akcji), a k (stopa dyskontowa) – ks
(koszt kapitału własnego).
Sposoby przywracania krótkoterminowej równowagi finansowej
W przedsiębiorstwach można wykorzystać wiele metod, sposobów i technik
przywracania krótkoterminowej równowagi kapitałowej. Odnoszą się one do:
ograniczenia zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto,
uzupełnienia poziomu kapitału obrotowego netto,
doboru instrumentów przywracania równowagi przy uwzględnieniu
kosztów kapitału i dostępności tych rozwiązań dla firmy.
Takie podejście do równoważenia poziomu i zapotrzebowania na kapitał obrotowy
netto można określić mixem finansowym. Jest on najczęściej stosowany w praktyce
gospodarczej.
W ujęciu bilansowym sposoby przywrócenia równowagi finansowej sprowadzają
się do:
1. zmniejszenia poziomu aktywów bieżących, a zatem ich źródeł
finansowania,
2. podnoszenia poziomu finansowania aktywów firmy źródłami
krótkoterminowymi, co wyeliminuje zapotrzebowanie na źródła
długoterminowe,
3. podniesienia kapitałów stałych,
4. uwolnienia kapitałów stałych zamrożonych w aktywach.
Zostały one przedstawione na schemacie 1.
Wymienione techniki prowadzą do zmian w poziomie i strukturze majątkowej i
kapitałowej przedsiębiorstwa, a zatem wpływają na jego wartość, gdyż wycenie podlegają
przyszłe korzyści osiągane ze zmian w tej strukturze (aspekt dochodowy). Wybór właściwego
sposobu przywracania równowagi będzie podporządkowany nadrzędnemu celowi pomnażania
bogactwa właścicieli.
Racjonalizację poziomu zapasów surowców i materiałów można uzyskać
poprzez outsourcing, dostawy komisowe, uruchomienie własnych składów celnych przy
dostawach z importu, optymalizację partii dostawy, wykorzystanie rabatów „za ilość”,
zapewnienie dywersyfikacji dostaw. Systematycznej kontroli poddawane muszą być zapasy
produkcji w toku, aby nadmiernie nie aktywować w nich kosztów w celu krótkookresowej
poprawy wyniku finansowego. Wzrost zapasów pociąga za sobą wzrost kosztów finansowych
oraz zmiany w poziomie i strukturze zadłużenia, co może prowadzić do ograniczenia kapitału
pożyczkowego na rozwój.
W celu przyspieszenia konwersji należności na gotówkę przedsiębiorstwo może
zaproponować odbiorcom wyrobów i usług opusty „za płatność”. Są one formą pozyskania
kredytu handlowego od odbiorcy. W zamian za obniżkę ceny zbytu przedsiębiorstwo
uzyskuje środki znacznie szybciej i może je przeznaczyć na terminowe regulowanie swoich
zobowiązań.
Najszerszy zakres korzystania z kredytu handlowego występuje w przypadku
przedpłat i zaliczek. Te dwie formy są w praktyce gospodarczej traktowane jako synonimy.
Ich funkcja finansowa jest jednakowa, zaś sens ekonomiczny różny. Przedpłaty są typową
formą kredytowania firmy przez odbiorcę i mają substytucyjny charakter w relacji do kredytu
bankowego bądź emisji krótkoterminowych papierów dłużnych. Zaliczki natomiast
dodatkowo są formą zapewnienia zbytu zamówionych produktów w warunkach
ograniczonego na nie popytu. Służą one do częściowego finansowania cyklu operacyjnego,
gdy jest on wyjątkowo długi np.: budowa statków, realizacja obiektów budowlanych.
W praktyce, przedsiębiorstwa oferują opusty za płatność gotówkową w momencie
transakcji oraz za przyspieszenie płatności -liczone najczęściej- od daty wystawienia faktury.
Mamy wówczas do czynienia z tzw. terminem kasowym wynoszącym od 7 do 10 dni.
Przedsiębiorstwa w Polsce rzadziej niż zachodni konkurenci stosują opusty za przyspieszenie
płatności liczone jednak od terminu, na które ta płatność przypada. Udzielenie opustu na
warunkach 2/10 EOM net Z oznacza, że dostawca udziela 2% rabatu wszystkim tym
odbiorcom, którzy uregulują płatność na 10 dni przed upływem terminu płatności. Ma to
skłonić odbiorcę do zaniechania dobrowolnego przedłużania terminu płatności i powstawania
należności przeterminowanych. Taką formę opustów stosuje się zwłaszcza wtedy, gdy
odbiorcy mają zwyczaj nie płacić w terminie a firma nie może naliczyć karnych odsetek, gdyż
nie ma takiego zwyczaju w branży, bądź konkurencja jest na tyle silna, że uniemożliwia
wykorzystanie restrykcyjnych instrumentów polityki kredytu kupieckiego.
Procedura emisji
Emitent- firma potrzebująca gotówki zleca agencji emisji emisje papierow i sprzedanie
inwestorom
Gwarant emisji gwarantuje zabezpieczenie płynności
Gwarantem może być bank(mala emisja), konsorcjum bankowe(np. skumulowane 3 banki
pod wiodącym jednym bankiem np. emisja browarow),
Koszty emisji
wartość nominalna
- dla inwestorow jest dyskonto- koszty obsługi emisji i prowizji ponoszone na rzecz biura
maklerskiego
- dyskonto zazwyczaj jest na bazie rentowności bonow skarbowych + marza lub
WIBOR+marza
- Marza wynosi od 0,7% do 1,5%
Koszty obslugj emisji i prowizja
1) koszty stale
2) koszty ponoszone w okresie przygotowania i prowizji emisji( prowizja przetargow)
SEKURYTYZACJA
Sekurytyzacja aktywów polega na emisji papierów wartościowych, najczęściej obligacji lub
krótkoterminowych papierów dłużnych zabezpieczonych na strumieniach gotówki
generowanych przez różne, sekurytyzowane typy aktywów. Inaczej ujmując, proces
sekurytyzacji umożliwia zamianę wybranych grup aktywów (najczęściej należności), w
których jest zamrożona gotówka, na aktywa generujące gotówkę, którą można wykorzystać
do finansowania działalności przedsiębiorstwa. Jest to wiec sposób bezpośredniego
pozyskiwania kapitałów na rynkach finansowych w drodze emisji papierów z pominięciem
tradycyjnego finansowania pośredniego.
W procesie sekurytyzacji biorą udział takie podmioty,
- przedsiębiorstwo potrzebujące środków, czyli inicjator (aranżer, kreator)
- inicjator procesu,
- doradca,
- emitent — podmiot specjalnego przeznaczenia, partnerzy swapowi,
- agencje ratingowe,
- podmioty udzielające zabezpieczeń,
- gwarant i dystrybutor emisji,
- inwestorzy
Inicjator transakcji musi dokładnie określić cele, jakie chciałby oraz preferencje
potencjalnych inwestorów i wymogi stawiane przez różne instytucje biorące udział w
transakcji. Wraz z zespołem doradczym dokonuje on wyboru uczestników transakcji, ustala
strukturę procesu sekurytyzacji oraz określa rodzaj jednostki emitującej papiery wartościowe.
Inicjator bardzo często występuje także w roli administratora procesu sekurytyzacji, czyli
podmiotu odpowiedzialnego za administrowanie sekurytyzowanymi aktywami. Prowadzi on
wówczas dalsze monitorowanie oraz obsługę spłat zobowiązań swoich dłużników z
sekurytyzowanych aktywów, aż do zakończenia proc
Niekiedy adm. jest wyspecjalizowany podmiot profesjonalnie świadczący usługi, dotyczące
administr aktywami. Może to być np. bank lub inny podmiot.
Doradca pełni w procesie kluczową rolę, gdyż do jego zadań należy zaplanowanie,
organizacja i utworzenie całej struktury sekurytyzacyjnej. Funkcję tę spełnia zazwyczaj
wyspecjalizowana duża kancelaria prawnicza albo bank inwestycyjny. Doradca jest
podmiotem dającym rękojmię należytego prowadzenia spraw przez jednostkę specjalnego
przeznaczenia (SPV).
Emitent czyli podmiot specjalnego przeznaczenia. Jest to zazwyczaj spółka celowa utworzona
przez inicjatora lub doradcę specjalnie i wyłącznie na potrzeby sekurytyzacji. Spółka celowa
jest odpowiedzialna z jednej strony za nabycie aktywów będących przedmiotem transakcji od
inicjatora procesu, z drugiej zaś za wykonanie zobowiązań na rzecz końcowych inwestorów
Gwarancja
1.zewnetrzna
2.wewnetrzna- wydziel pieniadze na koncie np. na skup papierow
Korzyści:
- poprawa płynności aktywów obrotowych
- pozyskanie środków na finansowanie operacyjnej działalności poza strukturam
- ułatwienie zarządzania rożnymi rodzajami ryzyka, na jakie są narażone spółki;
- poprawa wiarygodności kredytowej spółki,
- częściowe uniezależnie spółki od kredyt przez banki,
- obniżenie średniego ważonego kosztu kapitału (WACC), co wpłynie na poprawę
efektywności
- możliwość pozyskania kapitału bez konieczności ujawniania danych o firmie,
- możliwość pozyskania środków na finansowanie operacyjnej działalności w warunkach, gdy
nie będą one dostępne z innych źródeł.
Wymienione korzyści finansowe mogą wystąpić równolegle, gdyż istnieją między nimi ścisłe
powiązania, ale i mogą się pojawić pojedynczo. Będzie to zależeć od organizacji i przebiegu
procesu sekurytyz
SPOSOBY PRZYWRACANIA KRÓTKOTERM RÓWNOWAGI FIN
W przedsiębiorstwach można wykorzystać wiele metod, sposobów i technik przywracania
krótkoterm równowagi kap. Odnoszą się one do:
- ograniczenia ZKON
- uzupełnienia poziomu kapitału obrotowego netto,
- doboru instrumentów przywracania równowagi przy uwzględnieniu kosztów kapitału i
dostępności tych rozwiązań dla firmy.
Takie podejście do równoważenia poziomu i ZKON można określić mixem fin. Jest on
najczęściej stosowany w praktyce gospodarczej.
I. Metody ograniczania ZKON
Przyjmując jako kryterium działania kreowanie wartości firmy poprzez generowanie zysku,
zarząd przedsiębiorstwa musi poszukiwać najtańszych, dostępnych sposobów utrzymania
równowagi finansowej. Generalnie przyjmuje się, że źródła długoterminowe są droższe od
źródeł krótkoterminowych, gdyż premia za ryzyko przy tych pierwszych jest zazwyczaj
wyższa, zabezpieczenia są ostrzejsze i bardziej kosztowne, ciągłość korzystania ze źródeł
długoterminowych podnosi średnią stopę procentową, a ponadto są one mniej dostępne i
niższa jest ich elastyczność niż źródeł krótkoterm
1. Sposoby zmniejszenia poziomu aktywów bież
Każde obniżenie poziomu tych aktywów zmniejsza zapotrzebowanie na kapitał finansujący
je. Podobnie im wyższa będzie płynność aktywów bieżących wyrażona czasem ich konwersji
na gotówkę, tym mniejsze będzie zapotrzebowanie na kapitał obrotowy netto. Aktywa bieżące
obniżamy poprzez:
- racjonalizację zapasów,
- opusty cenowe za przyspieszenie płatności faktury
- skrócenie term płatności faktur za dost wyr i usług
- kompensaty,
- dyskonto wierzytelności przez banki,
- obrót wierzytelnościami.
- factoring i forfaiting.
-upłynnienie instrumentów finansowych
- sekurytyzacja aktywów
2. Zwiększenie zobowiązań krótkoterminowych
Wzrost zobowiązań o okresie wymagalności poniżej jednego roku osiągnąć można poprzez:
- zaciąganie kredytów krótkoterminowych,
- emisję krótkoterminowych papierów dłużnych,
- wykorzystanie przedpłat i zaliczek,
- wynegocjowanie dłuższych terminów płatności zobowiązań wobec dostawców,
- szersze wykorzystanie weksli w obrocie,
- odroczenie płatności podatków i składek ZUS,
- skorzystanie z Funduszu Gwarant Świad Prac
II. Zwiększenie kapitału obrotowego netto
3. Podnoszenie kapitałów stałych
Zwiększenie kapitałów stałych można uzyskać poprzez:
-zatrzymanie zysków wygospodarowanych poprzez właściwą politykę dywidend,
- zaciągnięcie długoterminowych kredytów bank
- emisję obligacji zwykłych lub zamiennych na akcje,
- konwersję długów na akcje,
- układ sądowy,
- emisję akcji zamiennych na obligacje,
- podniesienie kap wł poprzez emisję nowej serii akcji, skierowanej na rynek lub do inwestora
strategicznego.
- wykorzystanie funduszy venture capital
Jednym ze sposobów uzupełnienia brakujących firmie kapitałów może być wykorzystanie
technologii venture capital czyli wykorzystanie kapitału podwyższonego ryzyka. Inwestycja
venture capital dokonywana jest najczęściej poprzez nabycie akcji lub udziałów, w drodze
podwyższenia kapitału zakładowego. Może ona przybrać formę bezpośrednią bądź pośrednią.
Inwestycja bezpośrednia polega na nabyciu akcji lub udziałów bezpośrednio przez
inwestorów – kapitałodawców – bez pośrednictwa funduszy. Zdecydowana większość
transakcji venture capital przybiera postać finansowania pośredniego, w ramach którego
kapitał wnoszony jest do przedsiębiorstwa za pośrednictwem funduszy. Kapitałodawcami
mogą być banki, przedsiębiorstwa, instytucje publiczne, fundusze emerytalne oraz
towarzystwa ubezpieczeniowe.
4. Uwalnianie kapitału stałego zamrożonego w aktywach stałych.
Do podstawowych technik pozwalających ograniczyć kapitałowe zaangażowanie
przedsiębiorstwa w aktywach stałych można zaliczyć:
- wydzierżawienie zbędnego majątku,
- sprzedaż posiadanych aktywów fin ,np. nier, które są formą lokat - firma kupiła by zarobić
na tym.
- sprzedaż wyodrębnionych aktywów rzeczowych,
- sprzedaż i leasing zwrotny wydzielonych akt spółki,
- utworzenie spółki córki i przekazanie jej części aktywów, a następnie sprzedaż w niej
udziałów.
Duże przedsiębiorstwa dla przywrócenia równowagi kapitałowej tworzą spółki „córki”.
Firma „matka” tworząc nową spółkę córkę, przekazuje jej część aktywów oraz zobowiązań.
Istnieje wiele powodów takiego postępowania. Obok potrzeby zmniejszenia poziomu
aktywów zamrażających kapitały, ograniczenia dywersyfikacji działalności, gamy
wytwarzanych produktów, istotną kwestią jest wykorzystanie tej techniki dla poprawy
równowagi kapitałowej. Inwestorzy zewnętrzni chętniej wchodzą do firm
zrestrukturyzowanych. Spółka córka jest mniejsza i zorientowana na węższy obszar
działalności.
Przyczyny utraty równowagi finansowej:
Kryzys wzrostu (przeinw, brak źródeł na bieżącą dział)
Błędy w zarządzaniu cyklem operacyjnym
Stary produkt (firma nie ma śr aby stworzyć nowy pro
Błędy w zarządzaniu kosztami
Kryzys przedsiębiorstwa wynikający z utraty równowagi finansowej( spada sprzedaż, bonie ma pieniędzy na surowce, rosną koszty stałe, zapotrzebowanie na kapitał rośnie).
Czy istnieje optymalna struktura kapitału?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Powodem tego jest jednoczesny wzrost
stopy zwrotu i ryzyka związanego z niebezpieczeństwem niewypłacalności poprzez wzrost
zadłużenia. Firma korzystając z zadłużenia zwiększa stopę zwrotu dla akcjonariuszy, jak
również zwiększa ryzyko swej działalności (ryzyko, że nie podoła płacić odsetek i zostanie
postawiona w stan upadłości.
Omów aspekt teoretyczny i praktyczny
Teoretycznie – jest to punkt w którym marginalne korzyści podatkowe równe są marginalnym
kosztem przewidywania zagrożeń finansowych.
Praktycznie jest bardzo trudno wyznaczyć punkt optymalnej struktury kapitału.
Rozważając aspekt teoretyczny zakładamy, że nie występują podatki. Należy zauważyć, że w
miarę wzrostu udziału kapitału obcego w finansowaniu działalności, akcjonariusze będą
oczekiwać wyższej stopy zwrotu, związanej z wyższym ryzykiem działalności
przedsiębiorstwa. Ta oczekiwana wyższa stopa zwrotu przez akcjonariuszy nie spowoduje
jednak wzrostu wartości przedsiębiorstwa, gdyż przeciwdziała temu wzrost ryzyka. Wartość
przedsiębiorstwa nie zmieni się.
W praktyce występują jednak podatki. Spółka poprzez wzrost udziału kapitału obcego
zwiększa oszczędności podatkowe, które mogą spowodować, że wartość przedsiębiorstwa
zwiększy się, ale będzie wzrastała tylko do momentu, w którym przyrost wartości z tytułu
dodatkowych korzyści podatkowych będzie przewyższał spadek wartości przedsiębiorstwa z
tytułu dodatkowych kosztów trudności finansowych. W pewnym punkcie owe korzyści
zrównają się z kosztami potencjalnych zobowiązań finansowych. Dalszy wzrost długu
powoduje spadek wartości rynkowej przedsiębiorstwa.
Jakie czynniki należy zbadać wyznaczając w praktyce strukturę kapitału?
1)Przewidywaną stopę zwrotu przyszłych przychodów ze sprzedaży
2)stabilność przyszłych przychodów ze sprzedaży
3)poziom, strukturę i przewidywane zmiany konkurencji w branży
4)Charakterystykę aktywów firmy
5)stosunek właścicieli i kierownictwa firmy do ryzyka
6)stosunek instytucji finansowych do branży i konkretnej firmy.
Dopiero zbudowanie gruntownej wiedzy w powyższym zakresie w powiązaniu z
fundamentalnymi zasadami zarządzania strategicznego przedsiębiorstwem, a w tym polityki
finansowej pozwalają kierownictwu firmy podjąć uzasadnioną i racjonalną decyzję dotyczącą
struktury kapitału.
Co się dzieje, gdy spółka zwiększa udział kapitału obcego?
Przy zwiększeniu udziału kapitału obcego w spółce np. przy zaciągnięciu kredytu, pojawiają
się dodatkowe koszty, którymi są odsetki. Jednocześnie gdy stopa odsetek płaconych jest
niższa od stopy zyskowności majątku, to zwiększa się stopa kapitałów własnych i obcych, a
co za tym idzie przy zwiększeniu ryzyka, zwiększa się też stopa zwrotu dla firmy. Przy
zwiększonym udziale kapitału własnego, powiększony zysk dzielilibyśmy na zwiększoną
ilość osób, z których każdy oczekiwałby wyższej stopy zwrotu.
Przy rozszerzeniu działalności:
Firma powinna poszukiwać struktury kapitału umożliwiającej maksymalizację zyskowności
własnego kapitału, przy zachowaniu płynności finansowej i zdolności do obsługi zadłużenia
długoterminowego. Nie zawsze firma ma możliwość doprowadzenia do optymalnej struktury
kapitału, gdyż zależy to od posiadanej elastyczności finansowej. Elastyczność polega na
możliwości wyboru kapitału obcego (np. wyboru tańszego, łatwiej dostępnego kredytu)
STOPA ZYSKOWNOŚCI WŁASNEGO KAPITAŁU WZRASTA W MIARĘ
ZWIĘKSZANIA UDZIAŁÓW OBCYCH W FINANSOWANIU MAJĄTKU GDY STOPA
ODSETEK PŁACONYCH JEST MNIEJSZA OD ZYSKOWNOŚCI MAJĄTKU
OSIĄGANEGO PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWO.
Efekt dźwigni finansowej.
zarządzanie kapitałem obrotowym netto
Majątek obrotowy – to składniki majątkowe o krótkotrwałym użytkowaniu (mniej niż 1 rok)
podlegające zmianą w trakcie procesu produkcyjnego.
Składniki majątku obrotowego:
-zapasy (materiały, towary, produkty gotowe, półprodukty, produkty w toku.
-należności i roszczenia.
-środki pieniężne
-papiery wartościowe przeznaczone do obrotu.
KON (kapitał obrotowy netto)
1.Majątek obrotowy pomniejszony o zobowiązania krótkoterminowe
2.Część majątku obrotowego, która jest finansowana kapitałem stałym
Obliczanie KON
KON = Majątek obrotowy – zobowiązania krótkoterminowe
KON = Kapitał stały (kapitał własny + zobowiązania długoterminowe) – majątek trwały
Zakres zarządzania KON
1.Wielkość i struktura majątku obrotowego
2.Sposób finansowania majątku obrotowego
Cele zarządzania jako całości
1.utrzymanie płynności finansowej przedsiębiorstwa
2.optymalizacja wielkości i struktury majątku obrotowego z punktu widzenia minimalizacji
kosztów ich uzyskania
3.kształtowanie struktury źródeł finansowania sprzyjających minimalizacji kosztów
finansowania majątku obrotowego.
Cykl netto i cykl brutto są to pojęcia związane z krążeniem kapitału obrotowego, służą do
oceny zarządzania kapitałem obrotowym w przedsiębiorstwie.
CYKL BRUTTO – czyli od gotówki do gotówki to pełny okres od momentu wydatkowania
środków pieniężnych na zakup czynników produkcji do uzyskania środków pieniężnych ze
sprzedaży wyrobów gotowych i usług.
CYKL BRUTTO KAPITAŁU OBROTOWEGO = OUZ + OSN
CYKL NETTO – to okres na który muszą być zaangażowane środki pieniężne (własne i
obce) poza zobowiązaniami na finansowanie majątku obrotowego.
CYKL NETTO KAPITAŁU OBROTOWEGO = OUZ + OSN – ORZ
Zależność:
Cykl brutto jest dłuższy od cyklu netto ponieważ składnikiem cyklu netto są zobowiązania.
Wysokość różnicy zależy w głównej mierze od średniego stanu zobowiązań , regulacja
których powoduje odpływ gotówki. Obrazuje on ile czasu upływa od momentu wypływu
gotówki przeznaczonej na regulowanie zobowiązań do momentu przepływu gotówki z
należności. Im średni czas regulowania jest dłuższy tym mniejsze jest zapotrzebowanie na
dodatkowe środki pieniężne.
Im krótszy jest cykl środków pieniężnych (netto) tym korzystniej dla firmy, oznacza, że
pieniądze zainwestowane w aktywa bieżące szybko wracają do firmy i mogą być ponownie
wykorzystane.
Kapitał obrotowy netto – jest to różnica między aktywami bieżącymi, a zobowiązaniami
krótkoterminowymi.
KON = Z + N + G – Zo
Gdzie:
KON – kapitał obrotowy netto
Z – zapasy
N – należności
G – gotówka
Zo – zobowiązania
Stopa dochodu – jest to oczekiwana stopa zwrotu przewidywana przez inwestora, możliwa
do osiągnięcia dzięki inwestycji.
Ryzyko – prawdopodobieństwo, że nastąpi jakieś zdarzenie powodujące, że nie osiągniemy
oczekiwanej stopy dochodu.
Zwiększenie stopy dochodu uzależnione jest od zarządzania finansami w przedsiębiorstwie.
Zarządzanie finansowe składa się z:
1.Analizy i planowania (określenie zapotrzebowania)
2.Decyzji inwestycyjnych (alokacja kapitału w aktywa)
3.Decyzje o strukturze kapitału (z czego finansować inwestycje)
4.Zarządzanie zasobami kapitałowymi (zarządzanie kapitałem obrotowym)
Celem zarządzania finansami w przedsiębiorstwie jest nie tylko zharmonizowanie środków
obrotowych z bieżącymi zapasami, czyli zapewnienie wypłacalności firmy, ale przede
wszystkim maksymalizacja rynkowej wartości przedsiębiorstwa.
Utrzymanie kapitału obrotowego netto na odpowiednim poziomie jest warunkiem
właściwego prowadzenia działalności przedsiębiorstwa.
Wysoki poziom kapitału obrotowego netto warunkuje zdolność firmy do finansowania jej
bieżących zobowiązań.
W celu utrzymania równowagi finansowej przez przedsiębiorstwo niezbędne jest pełne
pokrycie majątku trwałego stabilnymi źródłami finansowania, nie wymagającymi szybkiego
zwrotu, a więc kapitałami stałymi.
Kapitały stałe (pasywa) – są to: kapitał własny i zobowiązania długoterminowe.
Stan KON informuje o stopniu w jakim bieżące aktywa przeważają nad bieżącymi
pasywami. Aktywa i pasywa w bilansie wyrażają w sumie globalnej ten sam zespół środków
gospodarczych ułożony jednak według różnych kryteriów podziału.
Ogólna suma aktywów równa się ogólnej sumie pasywów – jest to równowaga bilansu.
Zwiększenie udziału kapitału stałego w finansowaniu aktywów zawiera element ryzyka i
dlatego może stanowić niebezpieczeństwo dla oczekiwanej stopy dochodu.
W ten sposób mogą powstawać zapasy należności lub magazynowe, co spowoduje
„zamrożenie” środków pieniężnych w aktywach.
A więc polityka w zakresie alokacji kapitałów w aktywa, a tym samym zwiększenia KON
powinna być bardzo wyważona.
Cash flow pokazuje godpodarke zarzadzania srodkami pieniężnymi.
Srodki pieniężne sa elementem inwestycji krótkoterminowych (aktywa obrotowe)
Inwestycje krótkoterminowe:
-czysta gotowka
- substytuty
- papiery wartościowe
Nadpłynność- upychanie pieniędzy w inne inwestycje (np.papiery wartościowe )
Firma może inwestowac w aktywa trwale, zwiększyć działalność inwestycyjna.
Zarzadzanie srodkami pieniężnymi ma na celu optymalizacje gotowki- utrzymywanie
gotowki na racjonalnym poziomie.
Koszty utraconych możliwości= za duze utrzymywanie pieniędzy w przedsiębiorstwie
Aspekty utrzymywania gotowki w przedsiębiorstwie
A, transakcyjny- utrzymujemy by firma działała bież
B, ostroznosciowy
C, spekulacyjny- opcja do wykorzystaniami możemy spłacić np. zadłużenie nie ponosimy
kosztow obsługi zadłużenie w pryszlosci
Nadmiar pieniędzy = koszty utraconych możliwości = to co mamy na rachunku bankowym –
to co gotowka moglaby zapracowac
Model Baumola:
-koszty utraconych możliwości
-koszty związane z kosztami tanzakcji
Do zaradzania gotowka stosuje się narzędzia :
1.preliminarz obrotow gotówkowych (budzet gotowki, budzet wpływów i wydatkow)
Ile wolnej gotwki trzymac ustalamy modelem
Budzet gotowki sporzadza się metoda kroczaca
1.element- wpływy ze sprzedazy= przychody ze sprzedazy – rozbieżność czasowa miedzy
wariantem- wystawieniem rachunku- a otrzymaniem jej
-biezace
-sprzed m-sc
- sprzed 2 m-cy
- sprzed 3 m-cy
- starsze niż 3 m-ce
Wydatki
1.Na pokrycie kosztow wytworzenia
-zakupy materiałów
- zakupy energii i paliw
-place
-ubezpieczenia i inne narzuty na place
- usługi obce
1. Wydatki finansowe
- odsetki od kredytow
- ubezpieczenia
- raty kredytow
- raty księgowe
- wyplata dywidend
- podatki (w ciezar kosztow, dochodowe, pośrednie)
Co firmy robia z duza gotowka?
- placa dywidende nadzwyczajna
- inwestuja
Wydatki inwestycyjne
- zakup maszyn, urządzeń
- budynki i budowle
Metoda krocząca
Nie zamyka się preliminarza na koniec roku- dobudowuje się miesięcznie
Do preliminarza głównego firmy opracowuje się operacyjny preliminarz gotowki
Operacyjny- bardzo krotki
Niedobor gotowki
A, kredyty bankowe
B, przesuniecie w czassie wydatkow np.. na walnych zgromadzeniach- decyduje kiedy placi
się dywidende, na maxa odsuwa się termin jej płatności – restrukturyzacja wydatkow
C, factoring, forfaiting
D, emisja krótkoterminowych papierow wartościowych
E, sekurytyzacja papierow
F, kredyty bankowe
- overdraft- limit wydatkow
- kredyty dyskontowe- pod dyskonto weksli i czekow
- kredyty obrotowe
- linie kredytowe
- linie factoringowe
Kryteria doboru źródeł
1.dostępność danego źródła
2.koszty
Nadmiar gotowki
a) overnight- lokata nocna od 16 albo od 17 do 7 rano, gotowka pracuje i banki kupuja
pieniadze nna calym swiecie- musza trzymac rezerwy, kupuja gotowke w systemie
międzynarodowym
b) „call 48h”- konto na zawolanie- nie okresla się czasu lokaty- 48 h wczesniej okresla
firma kiedy chca ta gotowke pobrac
c) Bony skarbowe
d) Bony komercyjne przedsiębiorstwa??
e) Lokaty (zazwyczaj sztywne- tracimy odsetki)
f) Akcje - rzadko się lokuje gotowke na m-sc w akcje, sa to instrumenty długoterminowe
KON, ZKON
W krótkim okresie, równowaga finansowa może być rozpatrywana od strony:
kapitałowej – wówczas stan równowagi oznacza, że poziom posiadanego kapitału
obrotowego netto jest równy zapotrzebowaniu na ten kapitał,
gotówkowej – gdy wpływy środków pieniężnych pozwalają na pokrycie wszystkich
wymagalnych, w danym okresie, wydatków.
W pierwszym podejściu, podstawowym wymogiem utrzymania równowagi finansowej
przez przedsiębiorstwo jest pokrycie aktywów trwałych stabilnymi źródłami finansowania.
Chodzi tu o fundusze, które nie wymagają szybkiego zwrotu oraz pokrycie takiego poziomu
aktywów bieżących tymi kapitałami, aby pozostałe aktywa, podlegające konwersji na
gotówkę, wystarczyły na terminowe regulowanie zobowiązań krótkoterminowych. Istotnym
warunkiem równowagi w tej sytuacji będzie optymalny poziom środków pieniężnych. Ich
niedobór zachwieje zdolnością do terminowego regulowania zobowiązań, zaś nadmiar będzie
powodował powstawanie kosztów utraconych możliwości, co obniży stopę zwrotu z
kapitałów własnych.
Zależności między poziomem kap obrot netto a zapotrzebowaniem na ten kapitał można
więc wyrazić
- stan równowagi kapitał obrotowy netto = ZKON
- niedobór kapitału obrotowego netto
kapitał obrotowy netto < ZKON
- nadmiar kapitału obrotowego netto
kapitał obrotowy netto > ZKON
Aktywa stałe = Aktywa trwałe + Należności z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy
Aktywa bieżące= Aktywa obrotowe - Należności z tytułu dostaw i usług powyżej 12
miesięcy
Kapitał stały(pasywa stałe) = Kapitały własne + rezerwa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego + pozostałe rezerwy długoterminowe + zobowiązania długoterminowe +
zobowiązania z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności powyżej 12 mies.+ ujemna
wartość firmy oraz inne rozliczenia międzyokresowe długoterminowe
Krótkoterminowe źródła finansowania (bieżące pasywa) = Rezerwy krótkoterminowe +
zobowiązania krótkoterminowe pomniejszone o zobowiązania powyżej tytułu dostaw
powyżej usług powyżej terminie wymagalności powyżej 12 miesięcy + rozliczenia
międzyokresowe krótkoterminowe
Wykorzystując bilans analityczny możemy ustalić kapitał obrotowy netto według formuły:
KON = Kapitał stały – Aktywa stałe lub
KON = Aktywa bieżące – Zobowiązania bieżące
Kapitał obrotowy netto stanowi tę część kapitałów stałych , która jest zaangażowana w
operacyjnej działalności przedsiębiorstwa.
Zadaniem kapitału obrotowego netto w przedsiębiorstwie jest zmniejszenie ryzyka
wynikającego z mniejszej płynności części aktywów bieżących (zapasów, należności) lub też
wynikającego ze strat związanych z tymi środkami, np. trudnością sprzedaży wytworzonych
produktów. Stanowi on pewnego rodzaju bufor bezpieczeństwa ułatwiający przedsiębiorstwu
zachowanie płynności finansowej.
KON może w praktyce osiągnąć różny poziom.
Dodatni poziom KON oznacza, że część aktywów bieżących przedsiębiorstwa jest
finansowana źródłami długoterminowymi i z tego powodu pozostaje w ciągłej jego
dyspozycji w obrotowej działalności przeds
W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo nie posiada KON a całe aktywa stałe są finansowane
kapitałami stałymi, zaś aktywa bieżące kapitałami krótkoterminowymi mamy do czynienia z
tzw. zerowym KON. Taka sytuacja ma bardziej teoretyczne niż praktyczne znaczenie,
aczkolwiek okresowo stan kapitału obrotowego netto może być zbliżony do zera.
W przypadku, gdy aktywa stałe są wyższe niż kapitał stały przedsiębiorstwo nie posiada
KON, a część aktywów długoterm jest finansowana źródłami krótkoterm. Taką sytuację
określa się mianem ujemnego KON.
W celu ustalenia krótkoterm równowagi kapitałowej oprócz poziomu KON trzeba ustalić
zapotrzebowanie na ten kapitał W praktyce stosuje się, w tym celu następującą formułę:
ZKON = KON - saldo netto środków pieniężnych
Saldo netto środków pieniężnych stanowi różnice między środkami pieniężnymi posiadanymi
na dany moment a środ pozyskanymi. Ich dawcami mogą być:
- banki - udzielające kredytów i pożyczek krótkoterm
- inwestorzy – nabywający krótkoterm papiery wartoś
- odbiorcy – wpłacający zaliczki na dostawy
W sytuacji występowania w przedsięb zobowiązań przeterminowanych, poziom
zapotrzebowania na kapitał obrotowy netto wzrasta o ich kwotę. Zapotrzebowanie na KON
oblicza się wówczas według zmodyfikowanej formuły.
ZKON = KON - saldo netto środków pieniężnych + zobowiązania przeterm
ZKON = (zapasy + należności + rozliczenia międzyokresowe) – zobowiązania bieżące (bez
kredytów, emisji papierów dłużnych i zaliczek od odbiorców) + zobowiązania
przeterminowane
Przedsiębiorstwo posiada krótkoterminową równowagę gotówkową, gdy wpływy i
wydatki równoważą się dla przyjętego do zarządzania nią przedziału czasowego. Stan
równowagi gotówkowej i jego zachwianie możemy zapisać formułą:
- Wpływy =<> Wydatki
INSTRUMENTY POLITYKI KREDYTU KUPIECKIEGO:
• Terminy płatności faktur
Najkrótszy termin: Przedpłata, Płatność kasowa ( w dniu wystawienia faktury – do 7 dni –
termin kasowy)
Krótki term. – do 14 dni
Średni – 21
Standardowy – 30
Długo – powyżej 30
Formy płatności: przelew, czeki, weksle, kompensaty (tylko do 12 tys. Euro)
Karne odsetki
Ustawowe – mogą dot. Zob. wobec instytucji publiczno prawnych z tyt. zob wobec
kontrahentów
Umowne – w podmiotach powiązanych kapitałowo mogą być rażąco wysokie
Limity kredytu kup
Opusty cenowe, funkcje: marketingowa, finansowa (sezonowa – obniżka poza sezonem
konsumpcji oraz funkcjonalna)
Zabezpieczenia
Koszt kredytu kupieckiego
2/3 net 60 – 2% upustu do 3 dni wystawienia faktury z 60 dni
K = (D/1-D)*(365/nk) D- dyskonto, nk – ilość dni kred
ref – opoc efektywne ref = ((1+ rn/n)^n) - 1
Koszt efektywny K = (((1 + D/(1-D))^(365/nk))- 1
Dyskonto zerowe : D = 1/ (1+(365/(nk+K)))
CYKLE
Cykl zapasow=( poziom zapasow/przychody ze sprzedazy) *ilość dni sprzedazy w okresie
Cykl należności=(poziom należności/przychdy ze sprzedazy)*ilość dni sprzedazy w okresie
Cykl zobowią=(poziom zobowiązań/przychody ze sprzedazy)*ilość dni sprzedazy w okresie
Cykl operacyjny= cykl zapasow+cykl należności
Cykl konwercji gotowki(w pzrblizeniu ZKOn)= cykl operacyjny- cykl zobowiązań
Kon= AB-PB
ZKOn=Kon+kredyt- zw krotkotermin+zobowiązania przeterminowane
Dotychczas dość często wykorzystywaną formą przyspieszenia konwersji
należności na gotówkę była kompensata.. Stanowi ona formę rozliczeń bezgotówkowych
między kontrahentami i umożliwia dokonanie rozliczeń należności i zobowiązań w
warunkach braku płynnych środków. Kompensaty mogą mieć formę towarową lub
gotówkową. Nabywanie długów firm w celu wybrania towaru za wierzytelności jest obecnie
rzadką formą rozliczeń. Podobnie ograniczony charakter mają kompensaty finansowe. Mogą
one mieć charakter kompensat wzajemnych (dwustronnych) oraz kompensat wielostronnych.
Kompensaty dwustronne (potrącenia) dokonywane są głównie między podmiotami
gospodarczymi o silnych powiązaniach kooperacyjnych, ale mogą również dotyczyć
podmiotów o bardzo słabej kondycji finansowej. W kompensatach wielostronnych
uczestniczą minimum trzy podmioty gospodarcze. Liczba podmiotów kompensujących nie
jest ograniczona przepisami prawnymi, stąd niekiedy „łańcuch kompensacyjny” może
obejmować kilka firm. Przeprowadzenie kompensaty wielostronnej jest zadaniem
skomplikowanym i wymagającym od przeprowadzającego wiedzy nie tylko prawnej, ale
także o rynku, na którym działa kontrahent.
Kompensaty mogą być przeprowadzane przez samą firmę lub przez
wyspecjalizowane jednostki gospodarcze. Na rynku funkcjonują firmy, które zajmują się
wyłącznie organizowaniem kompensat, lecz częściej firmy te prowadzą również inne usługi
w obszarze obrotu wierzytelnościami, takie jak: zbieranie informacji o dłużnikach,
windykacja wierzytelności, skup wierzytelności, doradztwo w sprawach restrukturyzacji
zadłużenia i innych aspektów polityki finansowej przedsiębiorstwa.
Monitorowanie krótkoterminowej równowagi gotówkowej
Przedsiębiorstwo posiada krótkoterminową równowagę gotówkową, gdy wpływy i
wydatki równoważą się dla przyjętego do zarządzania nią przedziału czasowego. Stan
równowagi gotówkowej i jego zachwianie możemy zapisać formułą:
Wpływy = Wydatki
Wpływy < Wydatki
Wpływy > Wydatki
Jeśli zostaje zachwiana równowaga gotówkowa wpływy krótkookresowe w monitorowanym
przedziale czasowym są bądź to mniejsze niż wydatki, co oznacza niedobór środków na
pokrycie wydatków bądź większe, co oznacza kumulowanie się wolnej gotówki na koncie i
ponoszenie kosztów utraconych możliwości. Utrzymanie równowagi gotówkowej narzuca
konieczność nie tylko monitorowania jej stanu, ale przede wszystkim prognozowania
przepływów gotówkowych. Znajomość przyszłych potrzeb ułatwi pozyskanie gotówki,
obniży koszty finansowe pokrycia jej niedoboru oraz zapobiegnie utracie zdolności do
terminowego regulowania zobowiązań.
Do krótkookresowego sterowania przepływami środków pieniężnych wykorzystuje się
preliminarz obrotów gotówkowych, określony też budżetem wpływów i wydatków.
Sporządza się go metodą kroczącą, najczęściej na okres półroczny. Polega ona na tym, że na
koniec minionego miesiąca dobudowuje się kolejny miesiąc przepływów. Przykładowo, jeśli
budżet był sporządzany na okres od początku stycznia do końca czerwca, to po skończonym
podokresie na koniec stycznia planuje się wpływy i wydatki dla miesiąca lipca. Z
doświadczeń praktycznych wynika, że przyjęcie półrocznego okresu dla budżetowania
wpływów i wydatków pozwala na optymalizację kosztów uzupełnienia niedoborów środków
pieniężnych oraz na maksymalizację korzyści z posiadania wolnej gotówki.
Preliminarz obrotów gotówkowych pozwala na określenie niedoboru środków bądź ich
nadmiaru w krótkim okresie czasu. Poprzez oszacowanie wpływów określa się wszystkie
źródła dopływu środków pieniężnych w krótkim okresie czasu. Natomiast poprzez określenie
wydatków ustala się poziom wypływu środków. Porównanie wpływów i wydatków ułatwia
zachowanie zgodności między tymi kategoriami.
do upadłości.