Do zasadniczych warunków decydujących o statyce narządów płciowych należą:

Umocowanie macicy, a w szczególności sprawność czynnościowa dna miednicy

• Stopień napięcia mięśniówki macicy wpływający na jej kształt i ustawienie.

• Budowa i położenie sąsiednich narządów miednicy mniejszej

• Wielkość ciśnienia wewnątrz brzusznego i kierunek sił działających na narządy płciowe

• Ogólnoustrojowe procesy biologiczne wpływające na napięcie mięśni i elastyczność tkanki łącznej.

Prawidłowe położenie macicy

• Macica w prawidłowym położeniu znajduje się w centralnej części miednicy mniejszej, a jej długa oś jest bardzo zbliżona do osi miednicy. Określa się to jako położenie macicy pośrodkowe i osiowe

• Przodozgiecie - anteflexio - oś trzonu macicy i oś szyjki macicy tworzą kąt rozwarty ku przodowi i dołowi. Trzon macicy jest zgięty ku przodowi w stosunku do szyjki macicy

• Przodopochylenie - anteversio - trzon macicy jest pochylony ku przodowi przylegając swoją przednią powierzchnia do pęcherza moczowego.

• Anatomowie używają określenia prawidłowe, zasadnicze położenie macicy.

Czynniki utrzymujące narządy płciowe w prawidłowym położeniu

• Aparat podporowy

• Dno miednicy , tworzące zaporę nośną zamykającą od dołu jamę brzuszną

• Dno miednicy pełni funkcje statyczne i dynamiczne

• funkcje statyczne - dno miednicy stanowi dolne zamkniecie jamy brzusznej i przeciwdziałanie wypełniającemu ją słupowi trzew. w działaniu statycznym dna miednicy czynnikami wspomagającymi są napięcie powłok brzusznych oraz przepony

• funkcje dynamiczne - liczne funkcje ujawniające się w zakresie czynności przepony miednicowej i moczowo-płciowej a szczególnie mięśnia dźwigacza odbytu oraz oraz mięśni zwieraczy

• Mięsień dźwigacz odbytu współdziała z mięśniami ściany brzucha i bierze udział w wytwarzaniu tłoczni brzusznej.

• Dno miednicy tworzą elementy powięziowo - kostne objęte ramą kostno - więzadłową wychodu miednicy.

• W mianownictwie anatomicznym dno miednicy określa się jako krocze

• W mianownictwie klinicznym krocze to pomost tkankowy rozpięty między odbytem a narządami płciowymi zewnętrznymi.

• Punktami zmniejszonego oporu dna miednicy są otwory przez które przechodzi odbytnica, pochwa i cewka moczowa

Aparat zawieszający macicę

• Część środkowa -ligamentum cardinale -więzadło główne

• Część przednia - ligamentum vesicouterinum - więzadło pęcherzowo - maciczne

• Część tylna -ligamenta rectouterina- więzadła odbytniczo-maciczne

• Ligamenta rotunda- więzadła obłe

Zmiany położenia macicy w stosunku do płaszczyzn poziomych

• Obniżenie narządów płciowych -descensus genitalium

• Wypadanie narządów płciowych prolapsus genitaliu

Stopnie obniżenia narządów

• Io - macica w całości jest przemieszczona ku dołowi, część pochwowa poniżej linii międzykolcowej, jednak pozostaje w pochwie

• IIo- Trzon macicy w pochwie, część pochwowa szyjki macicy widoczna w szparze sromowej

• IIIo Trzon macicy, szyjka macicy i znaczny odcinek przedniej i tylnej ściany pochwy znajdują się przed sromem

• Jatrogenne zmiany położenia macicy

• Wynicowanie macicy

• Obniżenie i wypadanie narządów płciowych to kolejne fazy tego samego procesu

• Przepuklina, wrota utworzone przez patologicznie rozszerzoną szczelinę płciową, poprzez którą ulega wypadnięciu część zawartości jamy brzusznej

• Wewnętrzna część worka przepuklinowego - załamki otrzewnowe, pęcherzowo -maciczny i odbytniczo- maciczny

• Zewnętrzną część worka przepuklinowego tworzy wynicowana pochwa

• Może też być przepuklina częściowa przedniej i tylnej ściany pochwy-Cystocele i rectocoele

• Obniżenie przedniej ściany pochwy wiąże się często z obniżeniem się pęcherza moczowego i cewki moczowej- Cystocoele, urethrocoele i uretrocystocoele

Etiologia

Niewydolność przepony miednicowej i moczowo - płciowej

2.Menopauza

3.Choroby wyniszczające

4.Niedobory w żywieniu

5.Ciężka praca fizyczna , dźwiganie ciężarów

6.Zaburzenia unerwienia przepony moczowo - płciowej na przykład wrodzony rozszczep kręgosłupa

7.Otyłość

Zapobieganie

• Unikanie otyłości

• Sport i ćwiczenia fizyczne

• Regularne opróżnianie pęcherz moczowego i przewodu pokarmowego

• Dieta wysokobłonnikowa

• Znieczulenie okołoporodowe

• Nacięcie krocza

• Wczesne uruchomienie po porodzie

Leczenie

Operacyjne

-celem jest odtworzenie prawidłowych warunków anatomicznych w miednicy, bez zaburzenia ich funkcji.

Wybór metody - decydują następujące elementy

-stopień niewydolności przepony moczowo - płciowej

-stopień niewydolności przepony miednicowej

-stopień obniżenia narządów płciowych

U kobiet planujących potomstwo zabieg powinno się odroczyć do zakończenia fazy prokreacyjnej

Rodzaje operacji

• Operacja Manczesterska

• Wycięcie macicy przez pochwę z plastyka pochwy

• Operacja sp. Neugebauer - La Forte

• Operacje brzuszne zawieszające macicę - Ventrofixatio

• Operacje taśmowe

• Plastyka przednia i tylna krocza

• Urethropexio

Dno miednicy zamykają grupy mięsni pokrywające się

• I przepona miednicy

- Mięśnie dźwigacze odbytu i guziczne

• II przepona moczowo - płciowa

- Mięśnie poprzeczne krocza głębokie

• III

- Do mięśni dna miednicy nalezą ponadto miesień zwieracz zewnętrzny odbytu, opuszkowo- gąbczasty oraz kulszowo-jamisty