Rada Polityki Pieniężnej ustaliła następujące stopy procentowe: 4%, 2%, 6%. Nazwij je.

• 4%- referencyjna

• 2%- depozytowa

• 6%- lombardowa

Wykorzystując model IS-LM opisać skutki:
a) Ekspansywnej polityki fiskalnej
b) Restrykcyjnej polityku monetarnej

Ad a)

Ekspansywana polityka fiskalna powoduje zwiększenie stopy procentowej oraz wzrost dochodu narodowego.

Ad 2 )

Restrykcyjna polityka monetarna, powoduje zwiększenie stopy procentowej i równoczesny spadek dochodu narodowego.

Stopa rezerw całkowitych banków komercyjnych wynosi 10%, a stopa ubytku gotówki z systemu bankowego jest równa 20%. Baza monetarna jest równa 100mld zł.

a) Oblicz wielkości podaży pieniądza.
b) Jak zmieni się podaż jeśli bank centralny zmniejszy bazę monetarną o 10 mld zł 5. Graficznie wyjaśnić mechanizm mnożnika wydatków konsumpcyjnych

Zr= 10% = 0,1

Um= 20% = 0,2

B =100 mld zl

m_m = $\frac{\text{Um} + 1}{\text{Um} + \text{Zr}}$

m_m = $\frac{0,2 + 1\ }{0,2 + 0,1}$= $\frac{1,2}{0,3}$= 4

a)

m_m = $\frac{M}{B}$ /*B

M = B* m_m

M= 100 mld * 4 = 400 mld

b)

B’ =100 mld – 10 mld = 90 mld

M’ = B’ *m_m

M’ = 90 mld *4 = 36 mld

400 mld – 360 mld = 40 mld

Odp; Podaz pieniadza spadnie o 40 mld .

W gospodarce z udziałem państwa ksk wynosi 0,9 t=0,2,ksi=0,1. Autonomiczne inwestycje=2000, konsumpcja=5000, wydatki rządowe=1000, podatki=200, export=500.
Jak zmieni się PKB zapewniające równowagę jeśli:

a) Podatki wzrosną o 100
b) Import wzrasta o 500
c) Konsumpcja wzrasta o 1000

ksk= 0,9 Ia= 2000 Ta = 200

t= 0,2 Ca= 5000 Ex= 500

ksi = 0,1 Ga= 1000

y= $\frac{1}{1 - \text{ksk}\left( 1 - t \right) + \ \text{ksi}}$ * ( Ca- ksk * Ta+ Ia +Ga +Ex – In)

y = $\frac{1}{1 - 0,9 - \left( 1 - 0,2 \right) + 0,1\ }$ * ( 5000- 0,9 * 200 + 2000 +1000+ 5000)

y= $\frac{1}{0,38}$ * (8500- 180 ) = $\frac{1}{0,38}$ * 8320 = 21 894,74

a)

y_a = $\frac{1}{0,38}$ * (5000- 0,9 * 300 +2000 +1000 +5000)

y_a = $\frac{1}{0,38}$ * (8500 -270) = $\frac{1}{0,38}$ * 8230 = 21 657,89

21 894,74 – 21 657, 89 = 236,85

Odp = PKB spadnie o 236,85

b)

y_b = $\frac{1}{0,38}$ * ( 5000 – 0,9 *200 +2000 +1000 +500 -500)

y_{b =} $\frac{1}{0,38}$ * ( 8000- 180) = $\frac{1}{0,38}$ * 7820 = 20 578,95

21 894, 74 – 20 578,95 = 1315,79

Odp = PKB spadnie o 1315,

c)

y_c = $\frac{1}{0,38}$ * ( 6000 – 0,9 * 200 +2000 +1000 + 500 )

y_c = $\frac{1}{0,38}$ * 9320 = 24 526, 32

24 526, 32 – 21 894,74 = 2631, 58

Odp= PKB wzrośnie o 2631, 58

WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate) - stopa procentowa, po jakiej banki udzielają pożyczek innym bankom.

Funkcjonuje w odniesieniu do transakcji jednodniowych i tygodniowych:

• ON (ang. overnight) – lokata otwierana w dniu zawarcia transakcji (wysokość rocznej stopy procentowej, jaką banki zapłacą za środki przyjęte na jeden dzień),

• TN (ang. tomorrow/next) – lokata otwierana w pierwszym dniu roboczym po zawarciu transakcji (wysokość rocznej stopy procentowej, jaką banki zapłacą za środki pożyczone od jutra na jeden dzień),

• SW (ang. spot week) – środki pożyczone na jeden tydzień od momentu dostawy, która następuje po dwóch dniach roboczych,

oraz w przeliczeniu na okresy:

• 1 tygodnia (1SW),

• 1 miesiąca (1M),

• 3 miesięcy (3M),

• 6 miesięcy (6M),

• 9 miesięcy (9M),

• 1 roku (12M).

Stopa WIBOR jest wyższa od stopy WIBID, gdyż w przeciwnym wypadku banki traciłyby na pożyczaniu sobie pieniędzy.

Stawki IBOR czyli interbank offered rate (międzybankowa stawka referencyjna) ustalane są w różny sposób na różnych rynkach. Łączy je wspólna, obowiązująca praktyka polegająca na tym, że zawsze jest wyodrębniona grupa banków, które kwotują stawki referencyjne na rynku pieniężnym na okresy od jednego dnia to jednego roku. Z punktu widzenia kredytobiorcy najważniejsze są stawki jednomiesięczne, trzymiesięczne i sześciomiesięczne gdyż w oparciu o te okresy najczęściej udzielany jest kredyt. Stawki dla kredytów denominowanych w walutach kwotowane są na rynku londyńskim i europejskim. Fixing odbywa się o godzinie jedenastej czasu GMT i wtedy wybrana grupa banków podaje stawki, po jakich jest skłonna zaoferować środki na dany okres. W normalnych warunkach rynkowych stawki LIBOR (Londyn Interbank Offered Rate)  podlegają dwóm głównym prawom. Po pierwsze - im dłuższy okres, tym stawka powinna być wyższa odzwierciedlając tym samym ryzyko udzielenia pożyczki na dłuższy okres. Po drugie - stawki LIBOR powinny, choć w części, oddawać oczekiwania na ruch stóp na rynku międzybankowym. Przy silnym oczekiwaniu na obniżki stóp procentowych krzywa złożona z kwotowań powinna być opadająca. Sytuacje na rynku dobrze oddaje różnica pomiędzy stawką WIBOR 3M, a stawką 3M OIS’s opartego o stawkę POLONIA. OIS (overnight index swap) to swap, w którym stałą stawkę porównujemy ze stawką POLONIA, czyli średnią ważoną z zawartych w ciągu dnia transakcji pożyczek pieniądza na jeden dzień, czyli transakcji O/N (overnight). Ponieważ stawki transakcji O/N dzięki interwencjom banków centralnych trzymają się generalnie w okolicy stawek referencyjnych ustalonych przez te banki, można uznać, że OIS-y są dobrym miernikiem oczekiwań na zmiany stóp procentowych oczyszczonym z efektu kryzysu kredytowego. Różnica w stawkach będzie miarą awersji do pożyczania pieniędzy na rynku międzybankowym. Banki w takiej sytuacji przedkładają chęć zysku z obniżenia stóp procentowych nad ryzyko udzielenia pożyczki na dłuższy okres. Jeśli rynek oczekuje podwyżek stóp procentowych to stawki będą rosły proporcjonalnie do oczekiwań i krzywa będzie miała rosnący charakter, a jej nachylenie będzie duże. Warto tutaj dodać, że dla banku stroma krzywa jest bardzo korzystna. Bank finansuje się tanio na przykład WIBOREM 3M, a kredyty opiera na stopie WIBOR 6M inkasując różnicę w oprocentowaniu do swojego portfela. W sytuacji dostępu do taniego pieniądza bank może jeszcze bardziej skrócić okres finansowania jednak wtedy ponosi duże ryzyko, że nie będzie w stanie uzyskać finansowania z rynku w sytuacji, gdy będzie ono najbardziej potrzebne. Ten właśnie scenariusz ziścił się w przypadku kilku banków  hipotecznych m.in. Nordhern Rock. Dla klienta oczywiście sytuacja odwrotna jest korzystniejsza. Poza tym wydaje się, że warto mieć oparty WIBOR o jak najkrótszą stawkę. Stawka kwotowana na polskim rynku, czyli WIBOR ( Warsaw Interbank Offered Rate) różni się od tej podawanej w Londynie. Stawkę WIBOR kwotuje 11 banków - dilerów rynku pieniężnego wyłonionych w konkursie przez Narodowy Bank Polski. Kryteria wyboru - to udział w obrocie na polskim rynku instrumentami cashowymi, a także instrumentami pochodnymi. Banki kwotują o godzinie 11:00 dwie stawki. Stawkę, po której przyjmą depozyty i stawkę, po której są skłonne pożyczyć pieniądze. Spread, czyli różnica między tymi stawkami jest ściśle ograniczona i wynosi dla transakcji powyżej 1M 20 punktów bazowych. Ponadto stawka WIBOR w Polsce jest stawką transakcyjną, co oznacza, że po zakwotowaniu banki przez krótki okres powinny zawierać transakcje po zaproponowanych przez siebie cenach. Z kwotowań tych 11 banków wyciągana jest średnia i w ten sposób kreowana jest stawka WIBOR.

Keynesowe podjescie do bezrobocia

Bezrobocie keynesowskie jest to bezrobocie wynikające z niedostatecznego popytu globalnego. Nazywane jest również bezrobociem cyklicznym, ponieważ jego wielkość zmienia się wraz z cyklem koniunkturalnym (bezrobocie koniunkturalne). Pojawia się w sytuacji, kiedy gospodarka wchodzi w okres recesji, której jedną z oznak są na przykład problemy przedsiębiorstwa ze sprzedażą wyprodukowanych towarów, skutkuje to spadkiem produkcji oraz redukcją zatrudnienia. Wraz ze spadkiem popytu na pracę spadają jej ceny, jednak wiele osób chętnych podjąć zatrudnienie za oferowaną stawkę płacy realnej nie będzie mogło jej znaleźć (bezrobocie przymusowe). Wielkość produkcji determinowana stopą zatrudnienia oraz popytem konsumpcyjnym będzie spadała dopóki płace i ceny osiągną nowy poziom równowagi długookresowej. Wraz z poprawą koniunktury, a co za tym idzie, ze wzrostem produkcji stopa bezrobocia będzie spadać. John Maynard Keynes uważał, że gospodarka nie jest w stanie sama ustabilizować poziom zatrudnienia, dlatego państwa powinno przeciwdziałać mu łagodząc cykle koniunkturalne poprzez pobudzanie popytu globalnego.