Ćw z kinezjologii 09.11.2011 Bożena Kowalczyk

Układ mięśniowy

Cechą odróżniającą tkankę mięśniową od innych tkanek to jej kurczliwość. Mięsień kurcząc się zmniejsza swą długość, ale zwiększa tym samym swoją grubość (przekrój poprzeczny)

Rodzaje mm:

-gładkie (zbudowane z gładkich włókien, budujących ściany narządów wewnętrznych)

-poprzecznie prążkowane

-mięsień sercowy

Ogólna budowa mięśnia:

1)Brzusiec-kurczliwa masa mięśniowa o ciemnoczerwonym zabarwieniu

2)Ścięgno-występują na obu końcach brzuśca, niekurczliwe pasma

-m prosty, płaski, pierzasty, półpierzasty, wrzecionowaty, wielogłowy, dwubrzuścowy

Kształt mm:

-długie (mm kończyn)

-krótkie (mm otaczające kręgosłup)

-szerokie (w ścianach jamy brzusznej, klp, miednicy)

-okrężne

Podział mm szkieletowych:

-anatomiczny (mm głowy, szyi, karku, tułowia, kkg, kkd)

-czynnościowy (zg, prost, odw, przyw)

Miocyt- jednostka strukturalna tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej.

Skład:

-cytoplazma/sarkoplazma

-liczne jądra

-włókienek kurczliwych miofibrylii

Prążek anizotropowy (A)

Prążek izotropowy (J)

Sarkomer- jest jednostką budowy włókienka kurczliwego

Akton- część mięśnia lub wiązka, która działa w jednym kierunku

M jednoaktonowy (naprężacz powięzi szerokiej)

M dwuaktonowy (dwugłowy ramienia)

M wieloaktonowy (pośladkowy wielki)

Rodzaje skurczów mm poprzecznie- prążkowanych:

-pojedyncze- wywołany przez pojedynczy impuls nerwowy lub elektryczny, trwa od kilku do kilkudziesięciu mili sekund po skurczu następuje rozkurcz mięśnia; odstępy między impulsami są duże, większe niż czas trwania całego pojedynczego skurczu;

-tężcowe- impulsy docierają do mięśni w trakcie jego rozkurczania, następują jego kolejne skurcze;

Pojedyncze:

-izotoniczny (zmienia się długość mm przy stałym poziomie napięcia mm)

-izometryczny (długość mm jest stała, wzrasta napięcie)

-auksonotniczny (zmienia się długość i napięcie)

Tężcowe:

-zupełny (M cały czas jest w okresie skurczu)

-niezupełny (częściowy rozkurcz m między bodźcami)

Jednostka motoryczna- jedna komórka nerwowa, biegnąca do m i wszystkie komórki mięśniowe przez nią unerwione.

Rodzaje pracy mm:

-dynamiczna (bieg, chód, skok)-mm powodują zmianę położenia jednej części ciała względem drugiej

-statyczna (stanie na baczność)-wzmożona przemiana materii w mm podczas działania stabilizującego

3 formy działania mm:

-koncentryczne- moment siły mięśniowej jest większy od momentu sły oporu mięsni lub zespół wykonuje swoją nominalną funkcję (zginacz-zgina itp)

-ekscentryczne- moment siły mięśniowej jest mniejszy od momentu siły oporu, ruch jest zgodny z kierunkiem działania siły oporu;

-stabilizująca- moment siły mięśniowej jest równy momentowi siły oporu, dochodzi do zmian kątowych w stawach;

Elementy w dźwigni:

-pkt podparcia (oś obrotu)- wokół którego sztywny drążek obraca się (stawy)

-ramię siły (wysiłku)- odległość między pkt podparcia a pkt przyłożenia siły zewnętrznej

-ramię oporu (ciężaru)- odległość między pktem podparcia a pktem w którym działa opór (ciężąr) siła zewnętrzna

Rodzaje dźwigni:

a)Dwustronna

-równoległa

-szybkościowa

-oszczędnościowa

b)Jednostronna- oba ramienia sił leżą po tej samej stronie pktu podparcia

-II typu- ramie działania siły mięśniowej jest zawsze krótsze od ramienia obciążenia

-III typu- w których ramię przyłożenia siły mięśniowej jest dłuższe od ramienia siły obciążenia

Formy współpracy mięśni:

-agonistyczne- mm współdziałają ze sobą

-synergistyczne- mm których działanie jest od siebie zależne, asystują mm agonistycznym

-antagonistyczne

Taśmy mięśniowe- mm wielostawowe, biorące udział w ruchach złożonych, wpływają na lepszą koordynację i płynność ruchów

Rodzaje taśm:

-powierzchowna tylna

-funkcjonalna tylna- odpowiada układowi tylnemu skośnemu. Wł. Mm pośladkowego wielkiego mieszają się z powięzią piersiowo- lędźwiową i wł. M najszerszego grzbietu strony przeciwnej; napięcie tej taśmy powoduje zwiększenie kompresji stawu krzyżowo-biodrowego, odgrywa dużą rolę podczas ruchów skrętnych

-funkcjonalna przednia- częściowo odpowiada ona układowi, gdzie występują mm skośne brzucha

-spiralna- od kresy karkowej górnej i kończy się w tym samym pkcie