Temat nr 39
Zastosowanie niwelacji trygonometrycznej do przeniesienia wysokości przez duże przeszkody wodne.
Stosując funkcje trygonometryczne otrzymujemy przybliżone wzory na wysokość punktu B (Poprawki wynikające z zakrzywienia powierzchni Ziemi i refrakcji atmosferycznej redukują się).
HB = HA + i + dtanβ − h1
HB′=HA + i + dtanα − h2
Po porównaniu stronami otrzymujemy wzór na odległość do naszego celu:
$$d = \frac{h_{1} - h_{2}}{\tan\beta - \tan\alpha}$$
(TUTAJ MIAŁ JAKIEŚ ZASTRZEŻENIA CO DO DOKŁADNOŚCI TAKIEGO WYZNACZENIA ODLEGŁOŚCI, ALE OSTATECZNIE ZATWIERDZIŁ.)
Przyjmując, że mα = mβ błąd pomiaru odległości wyraża się wzorem:
$$m_{d} = m_{\alpha}\sqrt{2}\frac{d^{2}}{h}$$
Wpływ krzywizny powierzchni odniesienia i refrakcji wyraża się wzorem:
$$\frac{d^{2}}{2R}(1 - k)$$
gdzie: d – odległość stanowiska do celu
R – promień Ziemi
k – współczynnik refrakcji
Wyznaczmy teraz wzór na różnicę wysokości za dużą przeszkodą wodną:
mamy:
kąt pionowy – β
odległość - d
poprawkę ze względu na zakrzywienie powierzchni Ziemi i refrakcję atmosferyczną - $\frac{d^{2}}{2R}(1 - k)$
Wzór przyjmie postać:
$$H = d\tan\beta + \frac{d^{2}}{2R}\left( 1 - k \right) + i - s$$
gdzie: d – odległość stanowiska do celu
β - kąt pionowyR – promień Ziemi
k – współczynnik refrakcji
i – wysokość instrumentu
s – wysokość celu.