PRZEDSIĘBIORCA, PRZEDSIĘBIORSTWO, PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ – ANALIZA POJĘĆ

pojęcie przedsiębiorcy dawniej i dziś
R. Cantillon – przedsiębiorca spełnia istotne funkcje organizatora produkcji, tzn. łączenia i kombinowania różnych przedmiotów i różnych sił będących w zasięgu oddziaływania tego przedsiębiorcy.

Wg J. Schumpetera za przedsiębiorcę powinniśmy uznac tego, kto: tworzy przedsiębiorstwo; wprowadza postęp techniczny; wprowadza nowe wyroby; zdobywa nowe rynki zbytu; podejmuje decyzje organizacyjne dotyczące połączeń produktów itp.

Przedsiębiorca = innowator (Schumpeter),

Przedsiębiorca = właściciel (różni autorzy),

Przedsiębiorca = menedżer (Veblen),

Przedsiębiorca = ryzykant (Knight)

1. czym jest przedsiębiorstwo- odpowiada na potrzeby rynku i je kształtuje. Tworzy nowe produty i przyzwyczaja klientów do ich kupowania.

2. co to jest przedsiębiorczość-podejmowanie inicjatyw w każdej sferze życia przedsiębiorstwa z uwzględnieniem ryzyka

3. przykład osoby przedsiębiorczej- Steve Jobs, Walt Distey

4. co to jest innowacja- obejmuje produkty, technologię, organizację, metody zarządzania itd. Łac.”tworzenie czegoś nowego”, jest to przekształcanie istniejących możliwości w nowe idee i wprowadzanie ich do praktycznego zastosowania

5. przykłady innowacyjności- telefon stacjonarnytelefon komórkowysmartfon, i-phone itd.

6. przedsiębiorca a manager – główne różnice
   Przedsiębiorca- osoba fizyczna lub prawna prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą, odpowiada za swoje poczynania
   Menager- nie działa na własną odpowiedzialność, nie prowadzi własnej działalności gospodarczej

7. cechy wyróżniające osoby przedsiębiorcze
   -pracowitość
   -kteatywność
   -odwaga
   -determinacja
   -ambicja
   -pewność siebie
   -optymizm
   -umiejętność poznania rynku
   -wiedza

8. własny biznes – argumenty „za” i „przeciw”
   *Za:
   -indywidualność działania
   -swoboda podejmowania decyzji
   -satysfakcja
   *Przeciw:
   -praca na własne ryzyko
   -wysokie koszty zatrudnienia pracowników
   -niejasne, absurdalne przepisy prawne
   -wysokie podatki

9. cel przedsiębiorstwa – odniesienie sukcesu w swojej branży, działalność przynosząca zysk, realizacja postawionych celów, pozyskanie nadwyżki ekonomicznej, dobra pozycja na rynku, możliwość pozyskiwania kapitału

10. jakie mogą być główne cele przedsiębiorstwa- działalność przynosząca zysk, możliwość pozyskiwania kapitału, dobra pozycja na rynku

11. przykład przedsiębiorstwa, które realizuje np. cele społeczne- fundacje na rzecz np. poszkodowanych powodzian albo Karitas

12. pojęcie, rodzaje i elementy otoczenia
    Otoczenie zewnętrzne – wszystkie czynniki poza organizacją, które na nią oddziaływają
    Otoczenie wewnętrzne- warunki i siły organizacji
    Otoczenie –wszystko co kształtuje i kreuje organizację, czynniki wewnętrze i zewnętrzne
    Mikrootoczenie- podmiotowe, bezpośrednie otoczenie firmy na którym działa i na które może ona wpływać
    Makrootoczenie- przedmiotowe, do którego pojedyncze przedsiębiorstwa muszą się dostosować

13. co rozumiemy przez pojęcie otoczenia w stosunku do przedsiębiorstwa
    -oddziaływanie otoczenia na przedsiębiorstwo

14. jakie są rodzaje otoczeń i jak wpływają na przedsiębiorstwo
    Mikrootoczenie- - działanie bezpośrednie
    Makrootoczenie- działanie dalsze

15. elementy poszczególnych otoczeń

Mikrootoczenie - konkurentów, klientów, dostawców, regulatorów, siłę roboczą, właścicieli, sojuszników strategicznych

Makrootoczenie - ekonomicznie, technicznie, socjokulturowo, prawno-politycznie, międzynarodowo

1. makrootoczenie – analiza PEST
   -generalna segmentacja otoczenia, Polityczne Ekonomiczne Socjalno-kulturowe Technologiczne

2. otoczenie polityczne, prawne
   polityczne- państwo i inne organy ustawodawcze, krauje zagrożenia lub szanse dla przedsiębiorstw
   prawne- regulują działania firmy w sferze wewnętrznej i zewnętrznej

3. otoczenie ekonomiczne- określa stan gospodarki w którym działa spółka

4. główne wskaźniki makroekonomiczne, umieć krótko scharakteryzować
   *stopa bezrobocia- wielkość statystyczna opisująca nasilenie bezrobocia w danej populacji
   *PKB-produkt krajowy –miernik dochodu krajowego, składają się na niego zagregowane wartości dóbr i usług finalnych wytworzone na terenie całego kraju w określonym czasie
   *PNB- produkt narodowy brutto- miara wartości wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego kraju oraz osoby prawne z siedzibą w danym państwie niekoniecznie działające na jego obszarze
   *Wskaźnik obsługi długu zagranicznego- ile jeszcze musimy spłacić

5. *po co państwa stosują narzędzia polityki celnej- ochrona ekonomiczna i poza ekonomiczna rodzimych inwestorów
   - sprzyjanie uprzemysłowieniu
   -bezpieczeństwo militarne
   -walka z bezrobociem
   -dążenie do zwiększenia dochodów budżetu państwa
   * czym jest cło- opłata pobierana przez państwo za przemieszczanie towarów przez granicę celną
   *jakie narzędzia państwa mogą stosować;
   *czym jest dumping- nieuczciwa konkurencja sprzedaje za granicę swoje produkty po cenie niższej niż cena wytworzenia danego dobra

6. *otoczenie społeczne- panująca moda, styl życia na danym obszarze
   * demograficzne- struktura wiekowa i płci społeczeństwa
   *kulturowe- zwyczaje i kultura na danym obszarze

7. *otoczenie techniczne- wynika z rozwoju technicznego
   *technologiczne- wynika z rozwoju technologicznego

8. *czym są techniki- wytwarzanie zjawisk i przedmiotów nie występujących naturalnie w przyrodzie
   *czym technologie- wiedza o wytwarzaniu z użyciem środków technicznych

9. czym jest makrootoczenie? - zespół warunków ogólnych funkcjonowania przedsiębiorstwa w danym kraju lub regionie, danej strefie klimatycznej oraz układzie polityczno prawnym

10. przykłady „z życia” wpływu danego otoczenia na przedsiębiorstwo
    - McDonalds nie będzie dobrze funkcjonował w krajach muzułmańskich (święte krowy i te sprawy)???

11. *Mikrootocznie- czynniki bezpośrednio wpływające na przedsiębiorstwo
    *podmioty je tworzące- klienci, dostawcy, samorząd terytorialny, konkurencja, pośrednicy

12. czym jest mikrootocznie- czynniki z bliskiego otoczenia przedsiębiorstwa, które na nie bezpośrednio wpływają

13. jakie podmioty wchodzą w relacje z przedsiębiorstwem w otoczeniu mikro
    kopiuj wklej z 28

14. kształtowanie stosunków przedsiębiorstwa z podmiotami występującymi w otoczeniu mikro- poprzez zaufanie, wypłacalność, staż przedsiębiorstwa na rynku, renoma, promocje

15. przykłady „z życia” różnych oddziaływań .
    -klientów na przedsiębiorstwo- klienci zgłaszają zapotrzebowanie na towary
    -konkurencja na przedsiębiorstwo- obniżanie cen danego towaru, promocje
    -dostawcy na przedsiębiorstwo- opóźnienia z dostawą towaru

16. zmienność i złożoność otoczenia- czyli turbulencje w zarządzaniu
    *zmienność- szybkość i intensywność
    *złożoność- ilość elementów

17. jak zmienność otoczenia wpływa na przedsiębiorstwo – przedsiębiorstwo musi nadążyć za wprowadzanymi innowacjami , rozwojem rynku, w zależności od dynamiki rozwoju

18. czym jest złożoność i jak wpływa na przedsiębiorstwo- złożoność to ilość elementów wpływających na otoczenie, im więcej elementów wpływa na przedsiębiorstwo tym ich wpływ jest coraz trudniejszy do przewidzenia

19. rola informacji w życiu przedsiębiorstwa- przedsiębiorstwo potrzebuje informacji aby stać się konkurencyjne i rozwojowe, może uzyskać korzyść z jej sprzedania, wykorzystać w celach innowacyjnych,

20. ZASOBY

21. czym są zasoby w przedsiębiorstwie

22. rodzaje zasobów z przykładami (zadanie na przyporządkowanie przykładów zasobów do rodzajów, np. pracownicy – zasoby ludzkie, kredyt – zasób materialny kapitałowy finansowy)

23. do przykładu konkretnego przedsiębiorstwa np. małego sklepu spożywczego, umieć dopisać zasoby z jakich przedsiębiorstwo korzysta wraz z przykładami, czyli nie wystarczy napisać, że sklep do swojej działalności wykorzystuje zasoby materialne, niematerialne i ludzkie, należy podać przykłady konkretnych zasobów np. w ramach zasobów ludzkich – pracownicy itp. itd.

AKTYWA TRWAŁE

* czy dany zasób jest aktywem (definicja o 4 cechach aktywów);
- majątek, środki gospodarcze, zasoby jednostki i zasoby pozostające pod kontrolą jednostki, które mają przynieść jej korzyści ekonomiczne poprzez:
1)      Składnik aktywów może być wykorzystany do wytwarzania produktów lub usług przeznaczonych do sprzedaży

2)      Zamieniony na inne aktywa

3)      Wykorzystany do uregulowania zobowiązań

4)      Rozdzielony pomiędzy właścicieli jednostki.
* umieć scharakteryzować na przykładzie np. maszyny, auta, akcji
maszyny- wykorzystywanie aktywów do wytwarzania produktów
auta- zamiana na inne aktywa
akcje-zamiana na aktywa

1. bilansowy podział aktywów, czyli co się na nie składa
   *Aktywa trwałe:

-wartości niematerialne i prawne-(prawa autorskie, licencje, koncesje, nabyta wartość firmy)
-rzeczowe aktywa trwałe-( grunty, budynki, lokale, maszyny o użyteczności ekonomicznej powyżej roku, środki trwałe w budowie)
-należności długoterminowe-
-inwestycje długoterminowe-(nieruchomości, prawa autorskie, licencje, koncesje, udziały, akcje, pożyczki długoterminowe)

*Aktywa obrotowe:
-Zapasy (materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary)
-Inwestycje krótkoterminowe-(Krótkoterminowe aktywa finansowe tj. akcje i udziały, krótkoterm. Papiery wartościowe…)
-Należności krótkoterminowe- (należności z tytułu usług i dostaw do12 miesięcy, należności z tytułu podatków, ceł i innych świadczeń, należności dochodzone na drodze sądowej)

1. umieć przyporządkować konkretne aktywa do rodzaju, np.
   budynek – rzeczowe aktywa trwałe
   prawa autorskie- aktywa trwałe prawne

2. funkcje aktywów trwałych
   -produkcyjne- pośrednio lub bezpośrednio wykorzystywane w obrocie towarowym lub produkcji
   -nieprodukcyjne-nie służą do produkcji np. mieszkania, ośrodki wypoczynkowe, środki wykorzystane na cele szkoleniowe

3. *amortyzacja- proces zużycia fizycznego majątku trwałego-wynik użytkowania i postępu technologicznego
   * jak działa- tracenie z czasem sprzętu na wartości
   * co nie podlega amortyzacji-eksponaty muzealne, dzieła sztuki, grunty z których nic się nie wydobywa

AKTYWA OBROTOWE

1. charakterystyka aktywów obrotowych, czyli co składa się na aktywa obrotowe
   -Zapasy (materiały, półprodukty i produkty w toku, produkty gotowe, towary)
   -Inwestycje krótkoterminowe-(Krótkoterminowe aktywa finansowe tj. akcje i udziały, krótkoterm. Papiery wartościowe…)
   -Należności krótkoterminowe- (należności z tytułu usług i dostał do i 12 miesiąca)

2. *co to są
   -należności krótkoterminowe- należności z tytułu usług i dostaw do 12 miesięcy, podatki, cła i inne świadczenia
   -inwestycje krótkoterminowe-krótkoterminowe aktywa- akcje i udziały, krótkoterminowe papiery wartościowe
   -zapasy- materiały, półprodukty, produkty gotowe, towary

3. *na czym polega zarządzanie zapasami – maksymalna redukcja zapasów i optymalizacja przepływów materiałowych
   * należnościami-zapobieganie powstawaniu przeterminowanych należności ich odzyskiwanie
   *środkami pieniężnymi-polega na przygotowaniu, podejmowaniu i realizacji decyzji finansowych dotyczących efektywnego pozyskiwania, gromadzenia i wykorzystywania zasobów pieniężnych dla maksymalizacji wartości rynkowej przedsiębiorstwa

4. jakie są funkcje majątku obrotowego
   -zapewnienie ciągłości i stabilności procesów zaopatrzenia, zbytu i produkcji

5. analiza wskaźnikowa, czyli część analizy finansowej, która dostarcza informacji o operacjach gospodarczych , funkjonowaniu przedsiębiorstwa oraz jego kondycji finansowej

6. co to jest płynność- zdolność firmy do spłacania bieżących zobowiązań oraz dokonywania zakupu dóbr i usług

7. co to jest nadpłynność-nadmierny zasób środków pieniężnych, któ®y w żaden sposób nie jest inwestowany w żadne przedsięwzięcia, obniża rentowność w firmie

8. umieć ocenić sytuację przedsiębiorstwa na podstawie podanych wartości wskaźników-analiza wskaźnikowa http://analizafinansowafirmy.bugs3.com/analiza-wskaznikowa-rentownosci-i-plynnosci-finansowej.html
   - minimalny poziom: 0,70,
   - wystarczający poziom: od 0,70 do 0,99,
   - zadowalający poziom: od 1,00 do 1,19,
   - pożądany poziom: od 1,20 do 1,50.

9. *płynność bieżąca-
   *szybka-
   *bardzo szybka-
   *umieć policzyć-

10. interpretacja (!!!) wskaźników płynności

ZUŻYCIE MAJĄTKU

1. rodzaje (fizyczne i moralne)
   *zużycie fizycznezużycie substancji materialnej z której dany składnik jest zbudowany w skutek zużycia lub zestarzeniem się zasobów
   * zużycie moralne= ekonomiczneutrata wartości użytkowych składników, związana z postępem technicznym, nawet jeśli nie zostały jeszcze użyte pod względem fizycznym

2. *czym jest remont-przywrócenie wartości użytkowej np. budynku
   *naprawa- przywrócenie wartości użytkowej uszkodzonemu obiektowi np. wiertarka
   *konserwacja-utrzymanie rzeczy w stanie sprawności technicznej i niedopuszczenie do awarii np. budynek, maszyny rolnicze
   *modernizacja- trwałe unowocześnienie, udoskonalenie np. wgranie nowego systemu komputerowego
   umieć podać przykład; i w drugą stronę – na podstawie przykładu umieć odpowiedzieć na pytanie czy został przeprowadzony remont, konserwacja czy modernizacja

ZADANIA

1. obliczenie wartości składnika aktywów na postawie podanych danych z bilansu, np. należy obliczyć wartość należności krótkoterminowych

2. przyporządkować aktywa trwałe do trwałych a obrotowe do obrotowych

3. obliczanie kapitału obrotowego netto (kapitału pracującego) metodą kapitałową i majątkową

4. analiza wskaźnikowa na podstawie podanych powyżej wskaźników płynności

ZASOBY NIEMATERIALNE

1. cechy zasobów niematerialnych??
   - w przyszłości mogą przynieść korzyści majątkowe
   -jest możliwość wiarygodnej ich wyceny

2. rodzaje, w szczególności: + przykłady
   * patenty- ograniczone w czasie prawa właściciela rozwiązania technicznego do korzystania z niego w celach zarobkowych, np.klocki LEGO
   *licencje-umowa lub dokument prawny upoważniający do korzystania tego, czego ta licencja dotyczy. Uwzględnia warunki korzystania np. antywirusy Kaspersky
   * koncesje-określa warunki i czas prosperowania działalności na którą jest wydawana, jest to pozwolenie na prowadzenie działalności ściśle określonej w koncesji np. sprzedawanie alkoholu i wyrobów tytoniowych
   *prawa autorskie- prawo własności intelektualnej, przedmiotem prawa jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze np. filmiki E-trapeza
   *know-how- termin określający konkretną wiedzę techniczną z danej dziedziny, umiejętność wykonania lub wyprodukowania czegoś, kompetencję, biegłość np. sposoby na……….y………….
   *reputacja przedsiębiorstwa- opinia, renoma, dobre imię przedsiębiorstwa np.Nike
   *znak towarowy- prawnie chroniony element wyróżniający na rynku, może nim być wyraz, rysunek, logo, kolor…np. McDonalds
   *wartość firmy – powstanie wyłącznie w przypadku przejęć, jest to różnica między ceną sprzedaży a realną wartością aktywów netto np. ………………….. ????

3. *kompetencje-wiedza teoretyczna i umiejętność praktyczna do wykonywania niektórych zadań potwierdzona dokumentem
   *kwalifikacje-zestaw wiedzy i umiejętności do realizacji zadań w pewnym zakresie potwierdzone dokumentem
   *umiejętności- predyspozycje do wykonywania danego zadania

4. *wzór użytkowy-nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotów o trwałej postaci np. rower, pudełko na cukierki, stolik, zapalniczka, monitor
   *wzór przemysłowy- wygląd produktu np. ikony Windows’a

5. znaczenie zasobów niematerialnych w działalności przedsiębiorstwa
   -kultura wewnątrz firmy
   -relacje między pracownikami
   -slogan np.informatyczny

-strój pracowników
-nietypowe przestrzenie firmy np. Google
-wyjazdy
-integracja pracowników poza firmą
wszystko to kreuje przedsiębiorstwo, wyrabia mu dobrą lub złą renomę

1. podział na dobra niematerialne urzeczywistniane przez ludzi i przez przedsiębiorstwo
   Przedsiębiorstwo: licencje, patenty, znaki towarowe, prawa autorskie, lokalizacja
   Ludzie: klienci, pracownicy, kultura, wiedza, doświadczenie, kwalifikacje

2. Kultura organizacyjna
   *istota-normy społeczne i systemy wartości stymulujące pracowników, właściwy klimat organizacyjny, sposób zarządzania, podzielane znaczenia i symbole, schematy poznawcze, wymogi zachowania.

* cechy

-zrozumienie misji i strategii organizacji

-integruje pracowników

-umożliwia polepszenie sposobów działania

-określa sposób uzyskania autorytetu

-określa jak i kiedy można krytykować osoby sprawujące władzę, ich decyzje i pomysły
*rodzaje wg. Scheina

-Widoczny, uświadomiony-artefakty, kultura, wzory zachowań, symbole, ceremonie

-Częściowo widoczny i uświadomiony- normy, wartości, zakazy i ideologie

-Niewidoczny i nieuświadomiony- światopogląd, stosunki międzyludzkie, aktywność
* przykłady artefaktów- (Artefakt- sztuczny wytwór danej kultury najbardziej rzucający się w oczy)
-fizyczne-wszystkie przedmioty materialne np. dress-code (sposób ubierania się pracowników)
-behawioralne-zachowania np. podawanie ręki
-językowe-slogan

ZASOBY LUDZKIE

1. zasoby ludzkie – indywidualni pracownicy lub dział przedsiębiorstwa zajmujący się motywowaniem, rekrutacją, szkoleniami oraz zwalnianiem pracowników (HR)

2. cel planowania zatrudnienia w skali mikro i makro

3. czynniki wpływające na popyt i podaż zatrudnienia
   *Popyt zależy od wykształcenia ludzi, proponowanego stanowiska, proponowanych zarobków w stosunku do pracy
   *Podaż zależy od ilości osób w wieku produkcyjnym oraz posiadanych przez uczestników rynku pracy źródeł pozyskiwania pieniędzy

4. *fluktuacja zatrudnienia –przemieszczanie się wewnątrz przedsiębiorstwa, przychodzenie i odchodzenie z pracy pracowników
   *dlaczego występuje- z przyczyn dobrowolnych (lepsza posada w innej firmie, zła atmosfera w pracy itd.) lub niedobrowolnych (zwolnienie, likwidacja stanowiska, śmierć pracownika, zwolnienie dyscyplinarne, emerytura lub renta, rezygnacja pod przymusem
   *jakie zawody mają największą fluktuację- dziennikarze, osoby na stanowiskach związane z finansami, pracownicy robót drogowych
   * wady: strata dobrych pracowników, strata pieniędzy i czasu,
   *zalety: dobór odpowiednich pracowników, zwiększa motywację pracownika przeniesionego na wyższe stanowisko

5. *Rekrutacja-proces zatrudniania pracowników, 1 etap poszukiwania pracowników na rynku, ogólny
   *selekcja – Proces wyboru pracownika poprzez "odsiew" kandydatów ubiegających się o stanowisko, etap po rekrutacji, bardzo szczegółowy

6. rodzaje rekrutacji
   -bierne- sam pracodawca nie podejmuje żadnych działań. Potencjalni kandydaci sami przysyłają cv
   -aktywne pośrednie- pracodawca szuka pracowni poprzez firmy zewnętrzne takie jak pośrednictwo pracy
   -aktywne bezpośrednie- dni kariery, targi pracy, ogłoszenia w gazetach i mediach
   *ze względu do kogo:
   -ogólna-kierowana do szerokiego grona odbiorców

-segmentowa-poszukiwanie pracowników w gronie ekspertów w danej dziedzinie
*ze względu gdzie:
-wewnętrzna-przejście pracownika w przedsiębiorstwie na stanowisko wyższe lub równorzędne
-zewnętrzna-szykanie pracowników poza organizacją

1. ocena pracowników –
   * cele:
   produkcyjno-ekonomiczne zwiększenie wydajności pracownika i jakość pracy
   społeczneutożsamia pracowników z organizacją, kształtuje postawy
   instrumentalnepomaga w określeniu postępu pracowników i rejestrowaniu osiągnięć
   *wiarygodność oceny
   -jest subiektywna
   -pracownicy często jej nie akceptują
   -na podstawie fałszywej oceny zachowania pracownika
   -niespójny system ocen