SZCZEGÓŁOWA UPRAWA ROŚLIN WYKŁAD

1T: PRODUKCJA ROŚLINNA W KRAJU I NA ŚWIECIE (1.10.2012)

Najwięcej uprawia się zbóż ok. 71% w Polsce, niektóre zboża można uprawiać w monokulturze ale nie mogą przekroczyć 76%

PRODUKTYWNOŚĆ to intensywność z jaką rośliny gromadzą energię w postaci substancji organicznej

PRODUKCYJNOŚĆ to całkowita ilość biomasy wyprodukowana przez rośliny

PLENNOŚĆ to zdolność do wytwarzania plonu ( użytecznej biomasy) w t/ha

WIERNOŚĆ PLONOWANIA zdolność do powatarzania plonowania w różnych latach i warunkach

UBYTKI są to naturalne straty związane z procesami dizjologicznymi rośliny

STRATY nie związane z naturalnym funkcjonowaniem organizmu (kradzierz itp.)

2T: ZNACZENIE GOSPODARCZE ROŚLIN ZBOŻOWYCH (1.10.2012)

25 milionów ton rocznie zbóż

PRZEZNACZENIE : na pasze 62%, spożycie 22% materiał siewny 7%, przemysł farmaceutyczny, browarniczy 4%, straty 5%

PRZECIĘTNE PLONY ZBÓŻ przeciętne zasiewy 3,5t

SKŁAD CHEMICZNY ZIARNA ZBÓŻ PRZECIĘTNY 15% woda, 85%sucha masa ( 65%węglowodany, 13%białko, 2%tłuszcze, ok. 2%włókno, ok. 2%popiół

KIERUNKI WYKORZYSTANIA piekarnictwo cukiernictwo- żyto pszenica, browarnictwo jęczmień pszenica, gorzelnictwo, makarony, kasze gryka, jęczmień,

PODZIAŁ ZBÓŻ a. właściwe : pszenica ozima i jara, żyto ozime i jare, jęczmień, owies, pszenżyto. B. rzekome: gryka, proso, sorgo, ber, kukurydza

UDZIAŁ POSZCZEGÓLNYCH GATUNKÓW ZBÓŻ: 30%pszenica 22%żyto, 16,6% mieszanki, 12,5% jęczmień, 9,5% pszenżyto, 6,5%owies, 2,6%kukurydza

3 T: BUDOWA MORFOLOGICZNA ZBÓŻ (1.10.2012)

Budowa ziarniaka: łupina owocowo nasienna, warstwa aleuronowa, bielmo, brutka, zarodek, tarczka

1. Okrywa owocowo nasienna. 2. Warstwa aleuronowa. 3. Bielmo. 4. Zarodek

BUDOWA ZBÓŻ system korzeniowy, korzenie przybyszowe,

Pędy zarodkowe od 5-8 jęczmień,Od 4-6 żyto, od3-5 pszenżyto, od 3-4owies, od 4-5 pszenica

ŹDŹBŁO SKŁADA SIĘ Z węzłów i międzywięźli zakończone kwiatostanem w postaci kłosa lub wichy. Z węzłów wyrastają liście

SŁABE ŹDŹBŁO to wyleganie może być korzeniowe źdźbłowe lub kłosowe. Niebezpieczne jest to co w fazie początkowej wzrostu rośliny. Warunki sprzyjające wyleganiu błędy rolnika zbyt gęsty siew dużo nawozu zła ochrona chwasty choroby.

KRZEWISTOŚĆ zdolność do wytwarzania większej ilości pędów ogólna liczba wszystkich wytworzonych źdźbeł produkcja zakończona kłosem

4 T: fazy rozwojowe zbóż (8.10.2012)
a)Etapy podziemne: fizyczny wchłonięcie wody, etap biochemiczny, etap morfologiczny (zaczynają wyrastać korzonki liścia)
b) wschody: szpilkowanie ( filetowo- czerwony, pszenica- bladozielony, pszenżyto- brazowozielony, owies- jasno zielony, jęczmień- błękitno zielony, piórkowanie- wyrasta pierwszy liść właściwy
krzewienia (jesienni i wiosenne, przeważają wiosenne, właściwym okresem jest gdy ma 4-6 liści gdy przechodzi w okres zimowania strzelania w źdźbło- faza intensywnego strzelania w źdźbło
kłoszenia- proces jonizacji proces działania niskich temperatur roślina pobudza się do rozwoju generatywnego, jonizacja i światło 2 czynniki rośliny dnia długiego, najwięcej rośliny dnia krótkiego- proso, pomidor kwitnienia- samopylne i obcopylne, obcopylne to żyto, kukurydza pozostałe zboża to samopylne dojrzewania- (embriogeneza) dojrzałość mleczna 50% to woda, dojrzałość pełna od 20-15% wody, dojrzałość martwa poniżej 15%