KATEGORIE SLOWOTWORCZE

KATEGORIE SLOWOTWORCZE

 nazwy zdrobniałe i pieszczotliwe (deminutiva), tworzone od rzeczowników najczęściej formantami:    

-ek, -ka, -ko, -ik, -yk np.: piesek, rączka, drzewko, fotelik, talerzyk;

 nazwy zgrubiałe (augmentativa), często o ujemnym zabarwieniu emocjonalnym,

-sko, -isko, -ysko,-idło, -ydło, np.: babsko, kocisko, ptaszysko, powieścidło, sztuczydło;

 nazwy miejsc, w których coś się robi, znajduje lub sprzedaje:

-nia, -arnia, -alnia, -ownia, -nik, -nica, -ownica, -isko, np.:

portier > portiernia (miejsce pracy portiera)
pracować > pracownia (miejsce, gdzie się pracuje)
kawa > kawiarnia (miejsce, gdzie podaje się kawę)
palić > palarnia (miejsce, gdzie się pali)
przechować > przechowalnia (miejsce, gdzie można coś przechować)
przędza > przędzalnia (miejsce, gdzie wyrabia się przędzę)
kocioł > kotłownia (miejsce, gdzie są kotły)
śmieć > śmietnik (miejsce na śmieci)
cukier > cukiernica (pojemnik na cukier)
piasek > piaskownica (miejsce z piaskiem)
jadać > jadalnia (miejsce, gdzie się jada)
kąpać się > kąpielisko (miejsce, gdzie się kąpie)

nazwy wykonawców czynności i zawodów:

-nik, -owiec, -arz, -ak, -ista, -acz, -iciel, -ca, -ec, np.:

huta > hutnik (pracownik huty)
pracować > pracownik (ten, kto pracuje)
stocznia > stoczniowiec (pracownik stoczni)
stół > stolarz (wyrabia stoły)
pisać > pisarz (ten, kto pisze)
śpiewać > śpiewak (ten, kto śpiewa)
ryba > rybak (ten, kto łowi ryby)
felieton > felietonista (autor felietonów)
badać > badacz (ten, kto bada)
donosić > donosiciel (ten, kto donosi)
kłamać > kłamca (ten, kto kłamie)
jeździć > jeździć (ten, kto jeździ)

 nazwy mieszkańców miast, wsi, osiedli, regionów, krajów, kontynentów:

-ak, -anin, -ik, -czyk, -ańczyk, -ec, -in, np.:

Gdańsk > gdańszczanin Austria > Austriak
Pomorze > Pomorzanin Anglia > Anglik

Austria > Austriak Wietnam > Wietnamczyk
Korea > Koreańczyk Ukraina > Ukrainiec
Litwa > Litwin

 nazwy żeńskie tworzone od odpowiedników męskich:

-ka, -nica, -ica, -owa, -yni, np.:

malarz > malarka
kot > kocica
uczeń > uczennica
krawiec > krawcowa
zdobywca > zdobywczyni

 nazwy narzędzi tworzone od czasowników:

-ak, -acz, -aczka, -nik, -alnik, -arka, -ałka, np.:

czerpać > czerpak
obcinać > obcinacz
polewać > polewaczka
dozować > dozownik
powiększać > powiększalnia
wiercić > wiertarka
grzać > grzałka

 nazwy nosicieli cech, osób lub rzeczy, tworzone przede wszystkim od przymiotników:

-ec, -ek, -ka, -ak, -ik, -as, np.:

głupi > głupiec
śmiały > śmiałek
ciężarowy > ciężarówka
ponury > ponurak
nieszczęsny > nieszczęśnik
gruby > grubas

 nazwy cech tworzone od przymiotników formantami:

-ość, -ota i formantem zerowym, np.:

stały > stałość,
głuchy > głuchota,
czarny > czerń.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kategorie słowotwórcze rzeczownika, Rozrywka, FILOLOGIA POLSKA, FILOLOGIA POLSKA, PIERWSZY ROK - dru
kategorie slowotworcze rzeczownikow odrzeczownikow, Pomoce , sprawdziany szk.podst
Kategorie słowotwórcze rzeczowników(1), Język polski
3 Kategorie Wyd i Podatkowe
kategorie syntaktyczne
Pedagogika opiekuńcza wykład (kategorie opieki)
1 Profilaktyka spoleczna pojecie, poziomy, kategorie, strategieid 9645 ppt
kategorie malych firm
wZ 1 2009 2Procesy kategoryzacji w spostrzeganiu społecznym
Wymogi kategoryzacyjne dla hoteli 4 gwiazdkowych
Religia i ateizm w kategoriach etycznych, Etyka i filozofia
skaładnia-kategoria czasu, Gramatyka opisowa
Kategorie geotechniczne posadowienia
Środki słowotwórcze (zdrobnienie, zgrubienie) (definicja słownikowa) (1)
Ćwiczenie 1 WPISAĆ WYR W KATEGORIĘ
Gramatyka kategorialna
Sławiński-O kategorii podmiotu lirycznego - notatka, POLONISTYKA, LITERATUROZNAWSTWO, Antropologiczn

więcej podobnych podstron