Prawo Jednej Ceny

Stwierdza ono, że na konkurencyjnym rynku pozbawionym kosztów transportu oraz oficjalnych barier handlowych, takich jak np. cła, identyczne dobra sprzedawane w dwóch różnych krajach muszą być sprzedawane po tej samej cenie, kiedy ceny stosowane w tych krajach wyrażone są w jednej walucie. Zasada ta wiąże ceny dóbr krajowych z kursami walutowymi.

Prawo jednej ceny można zapisać formalnie wzorem:

Pⁱ_US = (E_$/€) x (Pⁱ_E) gdzie

Pⁱ_US -cena dobra „i” w USA w dolarach

E_$/€ -kurs walutowy

Pⁱ_E -cena dobra „i” w Europie w euro

Parytet Siły Nabywczej

Teoria parytetu siły nabywczej (PPP - purchasing power parity) stwierdza że kurs między walutami 2 krajów jest równy relacji poziomów cen w tych krajach. Krajowa siła nabywcza waluty danego kraju znajduje odzwierciedlenie w nominalnej cenie referencyjnej koszyka dóbr i usług. Teoria PPP stwierdza zatem, że spadek krajowej siły nabywczej będzie się wiązał z proporcjonalną deprecjacją waluty krajowej i odwrotnie.

P_US = (E_$/€) x (P_E) gdzie

P_US -cena referencyjnego koszyka dóbr w USA w dolarach

E_$/€ -kurs walutowy

P_E -cena referencyjnego koszyka dóbr w Europie w euro

Empiryczne dowody PPP i Prawa Jednej Ceny

Wszystkie wersje teorii PPP, a zwłaszcza zmiany w krajowych poziomach cen zwykle mówią niewiele o zmianach poziomów kursów walutowych. Po porównaniu międzynarodowych cen obszernych koszyków dóbr zauważamy że PPP w wersji absolutnej daleko odbiega od rzeczywistości. Ceny identycznych koszyków dóbr po przeliczeniu na wspólną walutę są w różnych krajach bardzo odmienne. Nawet prawo jednej ceny nie potwierdza się w ostatnich analizach danych dotyczących cen z rozbiciem na typy towarów.

Koncepcja parytetu siły nabywczej a współczesna gospodarka

We współczesnej gospodarce koncepcja parytetu siły nabywczej nie sprawdza się. Głównym powodem jest to, że w przeciwieństwie do założeń teorii na pewno istnieją koszty transportu i ograniczenia w handlu. Bariery handlowe mogą uniemożliwić wymianę handlową niektórymi dobrami i usługami. Oprócz tego kosztom transportu i innym barierom w handlu mogą towarzyszyć monopolistyczne i oligopolistyczne praktyki na rynkach dóbr, co jeszcze bardziej osłabia związek między cenami podobnych dóbr sprzedawanych w różnych krajach. Kolejnym powodem jest to że dane o inflacji podawane w różnych krajach opierają się na różnych koszykach konsumpcyjnych. Nie ma więc powodów aby zmiany kursów walutowych odzwierciedlały różnice w oficjalnych miarach inflacji nawet gdy nie ma barier handlowych i wszystkie produkty podlegają wymianie międzynarodowej.

Model kursów walutowych w okresie długim

Na skutek połączenia teorii PPP i modelu popytu i podaży pieniądza otrzymamy teorię współzależności kursów walutowych w długim okresie. Teoria ta nazywana jest również „podejściem monetarnym do kursu walutowego”, ponieważ czynniki które nie wpływają na popyt i podaż nie odgrywają w niej bezpośredniej roli. Podejście monetarne traktujemy jako długookresowe, gdyż zakłada ono brak sztywności cen, która wydaje się ważna w wyjaśnianiu krótkookresowych wydarzeń makroekonomicznych. Podejście monetarne zakłada że ceny mogą się dostosowywać natychmiast, aby utrzymać pełne zatrudnienie oraz PPP.

Realny kurs walutowy

Realny kurs wymiany między walutami dwóch krajów jest miarą cen dóbr i usług w jednym kraju wyrażonych w cenach dóbr i usług drugiego kraju. Realny kurs walutowy nigdy się nie zmienia, a przynajmniej nie na stałe. Są one definiowane na podstawie nominalnych kursów walutowych oraz poziomu cen. O wzroście realnego kursu np. dolar/euro możemy mówić gdy siła nabywcza dolara w odniesieniu do europejskich dóbr i usług spada do siły nabywczej dolara odnośnie do amerykańskich dóbr i usług.

Zauważalne są pewne powiązania między rynkiem pieniężnym i rynkiem produktów, a kursem waluty w długim okresie

Zmiana	Wpływ na długookresowy nominalny kurs walutowy dolar/euro
Rynek pieniężny: 1. Wzrost poziomu amerykańskiej podaży pieniądza 2. Wzrost poziomu europejskiej podaży pieniądza 3. Zwiększenie stopy wzrostu amerykańskiej podaży pieniądza 4. Zwiększenie stopy wzrostu europejskiej podaży pieniądza Rynek dóbr: 1. Wzrost popytu na produkcję amerykańską 2. Wzrost popytu na produkcję europejską 3. Wzrost podaży produktu w USA 4. Wzrost podaży produktu w Europie	↔Wzrost proporcjonalny( nominalna deprecjacja dolara) ↔Spadek proporcjonalny( nominalna deprecjacja euro) ↔Wzrost ( nominalna deprecjacja dolara) ↔Spadek ( nominalna deprecjacja euro) ↔Spadek ( nominalna aprecjacja dolara) ↔Wzrosr ( nominalna aprecjacja euro) ↔Niejednoznaczny ↔Niejednoznaczny

Nominalna deprecjacja- spadek siły nabywczej waluty; następuje wzrost konkurencyjności eksportu i spadek konkurencyjności importu. Wzrost poziomu cen.

Nominalna aprecjacja- wzrost siły nabywczej waluty; odwrotnie do deprecjacji spadek poziomu cen.

Niejednoznaczny- kurs walutowy nie zmienia się pod wpływem zaburzeń na jednym rynku (w tym przypadku rynku dóbr) lecz jego wahania powstają także pod wpływem reperkusji na innych rynkach.

---