13. Helena Radlińska „ Pedagogika społeczna”
cz. IV.
2. Zagadnienia opieki społecznej.
3. Rozważania. Pomoc, ratownictwo, opieka
TEZA: Zadanie pomocy, ratownictwa i opieki wiążą się wzajemnie ze sobą, co powoduje, że są jednym z zagadnień, które rozwiązuje polityka społeczna.
Opieka społeczna jest jedną z form współdziałań społecznych. Cechą opieki jest przejęcie przez opiekuna odpowiedzialności za losy „podopiecznego”. Ta cecha opieki nakłada wielką odpowiedzialność za jej wykonawców. Opieka wyodrębniona została z szerszej całości pomocy. Jest systemem pomocy stosowanej wobec członków społeczeństwa, niezdolnych do samodzielnej egzystencji materialnej. Najczęstszą przyczyną potrzeby opieki są schorzenia, brak sprawności i wykształcenia, samotność. Opieka jest bez silna wobec pomocy medycyny ( przychodnie, domy wypoczynkowe) i higieny, wychowania i organizacji życia społecznego. Jeśli chodzi o opiekę z wychowaniem występuje ona w opiece nad dziećmi. Wychowanie polega na pielęgnowaniu rozwoju, na uczeniu sztuki odszukiwania i wyboru wartości, na wzbogacaniu wiedzy, na wyrabianiu sprawności w kierowaniu sobą i wykonywaniu pracy, kompensacja braków. W organizacji życia społecznego opieka łączy się z przezornością. Podopieczni usamodzielniają się, uzyskując świadczenia ubezpieczalni.
Pomoc społeczna zapewnia możność utrzymania i podnoszenia kultury, spożytkowania wszystkich sił ludzkich. Pomaga rozwojowi jednostek i wzrostowi wszystkiego, co zostało uznane za dobro. Jedną z dziedzin pomocy jest zapobieganie skrzywieniom rozwoju i wytwarzanie warunków, które ułatwiają rozwój. Pomoc liczy się ze świadomym uczestnictwem, ze współpracą pomagających i korzystających z pomocy w pełni za siebie odpowiedzialnych. Pomoc czasem naśladuje opiekę w sposobie indywidualizowania, koniecznego w poradnictwie. Pomoc dostarcza podniet i materiałów rozwojowi jednostek i grup oraz wzrostowi wszystkiego, co zostało uznane za dobro. W samopomocy zrzesza świadomych, ufających w swe siły.
Ratownictwo zjawia się w chwilach klęski: powodzi, pożaru, nagłej utraty środków lub wytrącenia poza środowisko. Ratunek przychodzi najczęściej z zewnątrz np. ratowanie dobytku. Ratownictwo bywa nazywane pomocą doraźną. Ratownictwo w razie głodu czy miejscowego braku produktów dostarcza pożywienia niezbędnego do przetrwania klęski. Wymaga warunków natychmiastowego działania. Stwierdza istnienie potrzeby i możliwości ratunku, który niesie zagrożenie. Konieczne jest szerokie przygotowanie działaczy pełnych inicjatywy, sprawnych i odpowiedzialnych. Wychowanie instruktorów powinno wykształcić wyobraźnię społeczną, która pozwoli zorientować się w różnych sytuacjach. Istotna jest również tutaj działalność ochotnicza ( skupianie sił i środków, docieranie w głąb życia).