HISTORIA CHOROBY
Katedra i Klinika Dermatologii
UMK CM w Bydgoszczy
Imię i nazwisko chorego: Beata Borzych
Data urodzenia: 02.06.1996
Adres: ul. 3 Maja 31, Chojnice
Data przyjęcia do Kliniki: 29.09.2008
Rozpoznanie wstępne: Łysienie plackowate uogólnione
WYWIAD
Pacjentka lat 12 przyjęty do szpitala dnia 29.09.2008 roku z powodu utraty owłosienia na skórze owłosionej całego ciała, ognisk wyłysienia w obrębie owłosionej skóry głowy oraz utraty brwi i rzęs.
Na początku 2006 roku pacjentka zauważyła utratę owłosienia na owłosionej skórze głowy. Pierwsze ognisko wyłysienia zlokalizowane było w okolicy czołowej, było ono owalne o średnicy kilku centymetrów. Następnie kolejne ogniska o podobnej wielkości pojawiły się w okolicy skroniowej i potylicznej. Zmianom tym towarzyszył nieznaczny świąd. Trwało to około kilku dni. Na przełomie stycznia i lutego 2008 pacjentka z powodu nasilenia zmian była hospitalizowana. Podczas pobytu włączona została fotochemoterapia po której nastąpiła poprawa trwająca około miesiąc, włosy odrosły, po czym znowu nastąpiło wyłysienie. Po wyjściu ze szpitala w domu pacjentka stosowała Loxon oraz cygnolinę. Pacjentka jest pod kontrolą Poradni Psychologicznej, przyjmowała leki, których nazw nie pamięta. Na początku września 2008 zauważyła nasilenie zmian, powiększenie się ognisk wyłysienia w obrębie owłosionej skóry głowy oraz utrata owłosienia meszkowego na całym ciele oraz utraciła brwi i rzęsy.
Wiosna 2008 roku pacjentka chorowała na świerzb. Nie zgłasza żadnych chorób towarzyszących.
Jest uczennicą szóstej klasy szkoły podstawowej. Prowadzi aktywny tryb życia.
Ze względu na stan psychiczny na chorobę wywiad socjalny nie został przeprowadzony.
Rodzice nie chorują, siostra ojca ma łuszczycę. Rodzeństwo w wieku 15, 11, 7 i 2 lata również nie choruje.
BADANIE
Stan pacjentki ogólny dobry, przytomna, świadoma, zorientowana, co do miejsca i czasu, z logicznym kontaktem słownym. Rozwój psychomotoryczny adekwatny do wieku. Ułożenie ciała jest dowolne, sposób poruszania się prawidłowy. Budowa ciała prawidłowa, normosteniczna. Tkanka podskórna rozmieszczona symetrycznie i prawidłowo.
Skóra w miejscach nie zmienionych chorobowo barwy bladoróżowej, elastyczna, ocieplona odpowiednio i równomiernie. Na prawym guzie czołowym znajduje się blizna długości około 1 cm. i szerokości kilku mm. Na skórze szyi znajdują się nieliczne, niewielkie znamiona barwnikowe.
W obrębie owłosionej skóry głowy obecne ogniska wyłysienia, utrata owłosienia meszkowego całej skóry owłosionej, utrata brwi i rzęs. Węzły chłonne dostępne badaniu palpacyjnemu niewyczuwalne. Obrzęków nie stwierdzam. Układ kostno- stawowy prawidłowo rozwinięty. Ruchomość bierna i czynna w stawach w prawidłowym zakresie.
Czaszka średniowymiarowa, symetryczna, prawidłowo wysklepiona, uciskowo i opukowo niebolesna, punkty wyjścia gałęzi n. V i VII uciskowo niebolesne.
Gałki oczne prawidłowo osadzone ,symetryczne, ruchome w pełnym zakresie, szpary powiek symetryczne, skóra powiek bez wykwitów, spojówki bladoróżowe, wilgotne, twardówki białe. Narząd łzowy uciskowo niebolesny.
Źrenice równe, okrągłe, prawidłowo reagują na światło, zbieżność i nastawność, objawy oczne ujemne.
Nos prawidłowo wykształcony, osadzony, symetryczny, drożny, bez patologicznej wydzieliny.
Małżowiny uszne prawidłowo wykształcone i osadzone, skóra otaczająca niezmieniona. Skrawek ucha niebolesny dotykowo.
Wargi różowe i wilgotne, prawidłowo zabarwione. Błona śluzowa jamy ustnej różowa, wilgotna, bez wykwitów. Ujścia ślinianek niezmienione. Obecny ząb trzonowy górny, lewy na podniebieniu twardym. Brak ubytków próchnicowych. Napięcie i ruchomość podniebienia prawidłowa. Łuki podniebienne przy fonacji napinają się prawidłowo. Tylna ściana gardła niezmieniona, bez nalotów, migdałki bez zmian, ślinianki nie powiększone. Język prawidłowo ruchomy, obłożony białym nalotem.
Szyja o prawidłowej ruchomości, symetryczna, mięśnie bez zaników. Gruczoł tarczowy nie powiększony.
Klatka piersiowa prawidłowo wysklepiona, symetryczna, ruchomość oddechowa prawidłowa, na ucisk i dotyk niebolesna , brak widocznych cech duszności wciągania przestrzeni międzyżebrowych i dołków nadobojczykowych. Oddech regularny o częstości 16/min. Drżenie głosowe prawidłowe. Nad płucami stwierdza się odgłos opukowy jawny. Szmer pęcherzykowy fizjologiczny.
Okolica przedsercowa prawidłowo wysklepiona, uderzenie koniuszkowe niewidoczne, tętnień patologicznych nie stwierdza się. Akcja serca miarowa, z częstością 84/min. tony serca czyste, prawidłowo akcentowane. Tętno na obwodzie zgodne z akcją serca. Ciśnienie tętnicze wynosiło 90/60 mm Hg.
Brzuch wysklepiony w poziomie klatki piersiowej, symetryczny. Miękki, niebolesny, brak patologicznych oporów. Odgłos opukowy bębenkowy, perystaltyka wzmożona. Wątroba nie powiększona, śledziona niewyczuwalna.
Narządy płciowe odpowiednie do płci i wieku.
Objaw Goldflama obustronnie ujemny.
W zakresie układu kostno-stawowego zmian nie stwierdza
OPIS ZMIAN SKÓRNYCH
Zmiany skórne dotyczą owłosionej skóry całego ciała, owłosionej skóry głowy oraz płytek paznokciowych. Na skórze owłosionej głowy widoczne owalne, dobrze odgraniczone ogniska wyłysienia o średnicy około 6 cm. Zlokalizowane są w okolicy czołowej, skroniowej i potylicznej. Skóra objęta wyłysieniem bogata w liczne, czarne, punkcikowate nowo powstałe włosy. Skóra głowy o nierównej, chropowatej powierzchni. Na szczycie głowy widoczna złuszczająca się zmiana o wielkości 3 × 2 cm.
Zmiany skórne są uogólnione- brak włosów meszkowych na całym ciele oraz brwi i rzęs.
Zmiany zlokalizowane na płytkach paznokciowych mają charakter punkcikowatych wgłębień oraz podłużnych pobruzdowań. Płytki paznokciowe są ścieńczałe o nierównych, poszarpanych brzegach.
Zmiany w obrębie paznokci palców stóp wykazują zażółcenie, wolny brzeg płytki jest poszarpany.
Na skórze lewego uda po stronie wyprostnej widoczne różowe grudki tworzące zmianę o średnicy ok. 2 cm.
RÓŻNICOWANIE
Trichotillomania - w tym przypadku włosy przerzedzone są nierównomiernie, nie ma wyraźnego odgraniczenia ognisk wyłysień
Łysienie polekowe, toksyczne (np. zatrucie talem)- zmiany szerzą się bardzo szybko i zajmują cała skórę głowy, ogniska wyłysienia nie są wyraźnie odgraniczone
Łysienie kiłowe- o charakterze dużego stopnia przerzedzenia, również zmiany mniej wyraźnie odgraniczone. Układ ognisk wyłysienia jest symetryczny. Stwierdza się poza tym inne objawy kiły wtórnej.
LECZENIE
Fotochemoterapia- 8-metoksypsoralen (lub 5-metoksypsoralen) podaje się doustnie w dawce
0,8 mg/kg. masy ciała na 2 godz. Przed naświetlaniem długimi promieniami nadfioletowymi UVA o długości fal 360-365 nm. Naświetlanie przeprowadza się 2-3 razy tygodniowo, stosując zwiększoną dawkę od 0,25 do 1,5 J/cm2. Kursy naświetlań można powtarzać przy kolejnych nawrotach, aż do sumarycznej dawki 100-245 J/cm2.
Cygnolina, która ma działanie drażniące oraz immunomodujące. Leczenie rozpoczyna się 0,5% preparatem cygnoliny stosowanym przez 30 min. Okres można przedłużyć do 60 min. zwiększając jednocześnie stężenie cygnoliny do 2%.
Kortykosteroidy - wywierają niespecyficzny efekt immunomodulacyjny i hamują reakcję zapalną. U dzieci leczenie rozpoczyna się od miejscowego stosowania leków pod okluzją. Jednak nie zawsze jest ono skuteczne, dlatego też zaleca się podawanie doogniskowe kortykosteroidów. Najczęściej stosuje się triamcinolon w stężeniu 2,5-10 mg/ml.
Minoksidil - roztwór 2-5 %
Cyklosporyna u osób dorosłych