Stężenie normalne roztworu to:
ilość gramorównoważników substancji rozpuszczonej w 1000 ml roztworu.
Gramorównoważnik chemiczny:
to taka liczba gramów danego pierwiastka lub związku chemicznego, która łączy się z 1 gramoatomem wodoru lub wypiera go ze związku chemicznego.
Podstawowe zasady obliczania gramorównoważników związku chemicznego:
Gramorównoważnik kwasu= masa cząsteczkowa kwasu / ilość at. H w cząsteczce np.: H2SO4 - 98g /2=49g
Gramorównoważnik zasady== masa cząsteczkowa zasady / ilość grup OH w cząsteczce np.: NaOH- 40g/1=40g
Gramorównoważnik soli== masa cząsteczkowa soli / iloczyn ilości jonów jednego rodzaju i bezwzględna wartość ładunku elektrycznego jonu np.: CaCO3- 100g/2=50g
Gramorównoważnik utleniacza lub reduktora = masa molowa utleniacza lub reduktora / ilość oddanych lub pobranych elektronów
Gramorównoważnik utleniacza lub reduktora to masa substancji oddającej lub pobierającej liczbę Avogadra elektronów.
Przykład 5
Oblicz gramorównoważnik kwasu fosforowego H3PO4
Rozwiązanie:
Masa molowa H3PO4 wynosi:
3+31+16∗4=98g/mol
ponieważ w cząsteczce kwasu są 3 atomy wodoru, więc gramorównoważnik kwasu obliczamy dzieląc masę cząsteczkowa przez 3 :
gramorównoważnik kwasu fosforowego wynosi 32,7 g
Przykład 6
Oblicz wartość gramorównoważnika wodorotlenku wapnia Ca(OH)2
Rozwiązanie:
Masa molowa Ca(OH)2 wynosi 74g/mol
gramorównoważnik Ca(OH)2 obliczamy dzieląc masę molową przez 2, ponieważ w cząsteczce są dwie grupy wodorotlenowe:
gramorównoważnik wodorotlenku wapnia wynosi 37 g
Przykład 7
Oblicz gramorównoważniki soli a) FeCl2 i b) K2SO4
Rozwiązanie:
a) - masa molowa FeCl2 wynosi
55,8g +2∗35,5g=126,8g
Cząsteczka soli zawiera 3 jony Cl-, więc gramorównoważnik soli obliczamy dzieląc masę cząsteczkowa przez 2 :
b) masa molowa K2SO4 wynosi 174g
Cząsteczka soli zawiera 2 jony K-, więc gramorównoważnik soli obliczamy dzieląc masę cząsteczkowa przez 2 :