Regulacja przyrządów celowniczych pm-84 (84P).

Regulacja w płaszczyźnie pionowej

W celu przesunięcia średniego punktu trafienia (ŚPT) w płaszczyźnie pionowej należy dokonać regulacji muszki. Pełny obrót muszki (o 360⁰ ) powoduje przesunięcie ŚPT o 90 mm na odległości 50 m.

Regulacja w płaszczyźnie poziomej

W celu przesunięcia średniego punktu trafienia (ŚPT) w płaszczyźnie poziomej należy dokonać regulacji celownika. Pełny obrót osi celownika w prawo (wkręcanie), powodujący przesuwanie celownika w lewo, przesuwa ŚPT o 62 mm na odległości 50 m.

Regulacja przyrządów celowniczych karabinu wyborowego SWD.

W karabinie wyborowym SWD przesunięcie ŚPT wykonuje się poprzez regulację muszki. Podobnie jak w karabinkach, wkręcanie lub wykręcanie muszki powoduje przesunięcie ŚPT na tarczy w płaszczyźnie pionowej. W celu przesunięcia ŚPT w płaszczyźnie poziomej należy przesunąć osłonę muszki. Dla ułatwienia na podstawie muszki (od strony wylotu lufy) naniesiona jest podziałka, przy czym przesunięcie osłony muszki o jedną kreskę powoduje przesunięcie ŚPT o 10 cm na odległości 100 m (odległość między kolejnymi kreskami podziałki wynosi 0,6 mm).

Rys. 3. 2. 9. Zespół muszki karabinu wyborowego SWDZałącznik nr 9. Posługiwanie się przyrządem PRB-1.

Regulacja celownika pm-63.

W pistolecie maszynowym wz. 63 podczas przystrzeliwania broni regulujemy celownik. Podobnie jak w pistoletach, regulacji w płaszczyźnie poziomej dokonuje się poprzez przesunięcie podstawy celownika a w płaszczyźnie pionowej poprzez wymianę celownika. Po przystrzelaniu należy zapunktować podstawę celownika na zamku i nanieść ryskę, tak jak w pistoletach.

Grupa	Wymiar „a”
1	18,1 - 0, 033
2	18,15 - 0, 033
3 (remontowa)	18,2 - 0, 033

Rys. 3. 2. 6. Podstawa celownika pm-63 z tabelą grup podstawy.

Rys. 3. 2. 7. Czynności po przesuwaniu (wymianie) celownika pm-63.

Grupa	Wymiar „h1”	Wymiar „h2”
1	4,25 - 0,05	4,58 - 0,05
2	4,50 - 0,05	4,87 - 0,05
3	4,75 - 0,05	5,15 - 0,05

Rys. 3. 2. 8. Celownik pm-63 z tabelą grup wysokości.

.

5. Przystrzeliwanie karabinka-granatnika wz.74

oraz 40 mm granatnika lekkiego wz.83.

Warunki przystrzeliwania

Rodzaj naboju	balistyczny
Liczba nabojów	4 (z jednej partii)
Odległość przystrzeliwania	100 m
Celownik	100
Postawa strzelecka	leżąca z podpórką
Długość linii celowniczej	83 mm
Współczynnik K	0, 008
Tarcza	patrz rys. 3.5.2.
Rozrzut	koło o średnicy 60 cm
Odchylenie ŚPT od PK	30 cm
Przesunięcie szczerbinki o jedną ryskę	przesunięcie ŚPT o 50 cm
Wkręcenie (wykręcenie) muszki o jeden obrót	przesunięcie ŚPT o 94 cm

Przystrzeliwanie granatników prowadzić do tarczy przedstawionej poniżej, wykonanej ze sklejki. Punktem celowania jest środek krzyża, który powinien znajdować się na wysokości oczu strzelca.

Rys. 3. 5. 2. Tarcza do przystrzeliwania 40 mm granatników.

3. 
   
   Określanie kierunku przesunięcia przyrządów celowniczych.

4. Obliczenie wielkości przesunięcia przyrządów celowniczych.

Obliczenie współczynnika przesunięcia .

AB - długość linii celowniczej

BC - odległość strzelania

CD - odchylenie ŚPT od PK w dowolnej płaszczyźnie(pionowej lub poziomej)

BE - szukane przesunięcie muszki

Z podobieństwa trójkątów ABE i ACD wynika:

wiadomo, że długość linii celowania jest znikomo mała w stosunku do odległości strzelania, w związku z tym można przyjąć, że:

stąd otrzymujemy:

przy czym podczas przystrzeliwania danej broni, iloraz długości linii celowniczej przez odległość strzelania jest wielkością stałą:

Do obliczenia wielkości przesunięcia muszki BE (celownika) można by posłużyć się wyprowadzonym wzorem (1). Z praktyki wiadomo jednak, że odchylenie ŚPT od PK na tarczy (CD) mierzy się w centymetrach, natomiast przesunięcie muszki należy obliczyć w milimetrach. W związku z tym, aby wzór umożliwiał operowanie na różnych jednostkach miary i jednocześnie zachował swój matematyczny sens, należy prawą stronę równania pomnożyć dziesięciokrotnie:

gdzie przyjęto, że wielkość zwana jest współczynnikiem

przesunięcia

Ostatecznie przesunięcie muszki (celownika) obliczamy ze wzoru:

gdzie:

BE - przesunięcie muszki (celownika) [mm];

CD - odchylenie ŚPT od PK na tarczy [cm];

K - współczynnik przesunięcia [wielkość bezwymiarowa]

PRZYKŁAD

ŚPT odchylił się od PK na tarczy 5 cm w górę i 7 cm w prawo. Obliczyć przesunięcie muszki karabinka AKM dla którego współczynnik przesunięcia K=0,038.

Rozwiązanie

Przesunięcie muszki w płaszczyźnie poziomej wynosi:

BE = 0,038 • 7 = 0,27 [mm]

Przesunięcie muszki w płaszczyźnie pionowej należy obliczyć nie w milimetrach, ale w obrotach muszki. Z warunków przystrzeliwania (załącznik nr 2) wiadomo, że jeden pełny obrót muszki powoduje przesunięcie ŚPT na tarczy o 20 cm. W związku z tym liczbę obrotów muszki należy obliczyć jak poniżej:

Odpowiedź: muszkę należy wykręcić o ¼ obrotu i przesunąć w prawo

o 0,27mm.

oznaczenie grupy

wymiarowej

znak odbioru kontroli technicznej

podstawa muszki

osłona muszki

muszka

h₂

h₁

Rys. 3. 3. 1. Określanie kierunku przesunięcia przyrządów celowniczych

Wkręcić muszkę

lub

wstawić wyższy celownik

Wykręcić muszkę

lub

wstawić niższy celownik

Przesunąć muszkę w lewo

lub

przesunąć celownik w prawo

Przesunąć muszkę w prawo

lub

przesunąć celownik w lewo

ŚPT

PK

ŚPT

PK

ŚPT

PK

ŚPT

PK

Rys. 3. 4. 1. Obliczanie współczynnika przesunięcia.

D

C

B

A

E

200 cm

30 cm

200 cm

30 cm

3 cm

Rys. 3. 5. 1.

40 mm nabój balistyczny

1

23

25

27

29

28

30

24

26

27

---