Rzeczpospolita 14.08.07 Nr 189
Porady
JAK ZAKOŃCZYĆ NIECHCIANĄ WSPÓŁPRACĘ
Odstąpić od umowy, rozwiązać ją, a może wypowiedzieć?
Jedna z naszych czytelniczek prowadzi wraz z mężem firmę świadczącą usługi porządkowe. Niezadowoleni ze współpracy z jednym klientem chcą ją zerwać. W umowie znajduje się jednak przepis, w myśl którego "odstąpienie jest możliwe za porozumieniem stron w ciągu jednego miesiąca".
- Czy to uniemożliwia nam jednostronną rezygnację ze współpracy? Jeden miesiąc należy rozumieć jako miesiąc kalendarzowy czy 30 dni? - pytają czytelnicy DOBREJ FIRMY.
Przywołane postanowienie umowne jest z całą pewnością napisane niefachowo. Odstąpienie ze swej istoty polega bowiem na złożeniu oświadczenia woli przez jedną, a nie obie strony kontraktu. Ten, kto od umowy odstępuje, daje w ten sposób do zrozumienia, że nie chce być dłużej związany jej postanowieniami. Skutek odstąpienia jest taki, że umowę uważa się za niezawartą.
Natomiast unicestwienie umowy mocą zgodnego oświadczenia woli obu jej stron określane jest mianem rozwiązania, a nie odstąpienia. W tej sytuacji konieczna będzie wykładnia postanowień umowy - w celu ustalenia, co strony chciały osiągnąć w momencie jej zawarcia. Do rozważenia są tu przynajmniej trzy możliwości.
Po pierwsze, strony nie chciały, żeby od umowy dało się odstąpić, ale jedynie ją rozwiązać.
Po drugie, dopuszczały możliwość odstąpienia.
Po trzecie wreszcie, chciały dopuścić - nie znając właściwej terminologii - wypowiedzenie umowy. Od odstąpienia różni się ono tym, że wywołuje skutek na przyszłość, a nie wstecz.
Najbardziej prawdopodobna wydaje się pierwsza opcja. Warto jednak pamiętać, że polski ustawodawca niechętnym okiem patrzy na umowy, które miałyby wiązać strony wiecznie. Na uwagę zasługuje tu w szczególności przepis, zgodnie z którym zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa po wypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminów umownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takich terminów - niezwłocznie po wypowiedzeniu.
Jeśli więc w umowie podpisanej przez czytelniczkę nie ma mowy o czasie, na jaki została zawarta, wypowiedzenie będzie możliwe. I to - jeśli w branży usług porządkowych czy na terenie, na którym działa czytelniczka, nie obowiązują jakieś szczególne terminy - ze skutkiem natychmiastowym.
Jeśli zaś umowę zawarto na jakiś z góry określony czas, wypowiedzenie jej nie będzie w zasadzie możliwe. Wyjątkowo tylko umowę taką może rozwiązać - w ściśle określonych przypadkach - sąd.
Co do terminu, o który pyta czytelniczka, to należy brać pod uwagę miesiąc kalendarzowy. Zgodnie z prawem bowiem, jeśli termin oznaczony jest w miesiącach, kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Jeśli więc np. "odstąpienie" - w sensie, jaki nadali mu czytelniczka i jej kontrahent - nastąpiło 14 maja, to ostatnim dniem, w którym umowa obowiązuje, będzie 14 czerwca.
p.wrz.
Podstawa prawna: art. 112, art. 365 1, art. 395 kodeksu cywilnego