Każda osoba niepełnosprawna musi przejść odpowiednie etapy swojej choroby. Od choroby poprzez rehabilitację szpitalną i dopiero do rehabilitacji aktywnej lub też sportu wyczynowego.
CELE SPORTU I CECHY SPORTU OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Wiktor Dega:
Kontynuacja procesu rehabilitacji- wykorzystywanie takich dyscyplin sportu aby były one zgodne z danym programem rehabilitacji. Dyscypliny na wózkach u osób po urazie rdzenia kręgowego. Współczesny sport wyczynowy nie realizuje tych zasad. Osoba niepełnosprawna powinna uprawiać sport zgodny z ogólnym planem i postępem rehabilitacji wytwarzającym możliwości kompensacyjne i adaptacyjne.
Bezpieczny- przepisy i zasady powinny być tak skonstruowane aby skutki urazu mogły być zminimalizowane. Na bezpieczeństwo składają się także inne aspekty: osoba prowadząca zajęcia powinna mieć odpowiednie uprawnienia a sprzęt powinien być odpowiednio dobrany i oznaczać się dobrą jakością (jakość kul, wózków i innego zaopatrzenia ortopedycznego. Powinien także być zachowany odpowiedni dobór zawodników.
Powszechny- konkurencje sportowe powinny być ogólnodostępne dla wszystkich osób niepełnosprawnych.
Cele sportu wg Lorenzena:
Leczniczy- kształtowanie cech fizycznych i motorycznych, poprawa kondycji ogólnej
Biologiczny
Anatomiczno- fizjologiczny
Higieniczno- zdrowotny- higiena sfery fizycznej i psychicznej, motywacja do działania
Wychowawczo- psychologiczny
Ekonomiczny- osoba niepełnosprawna przestaje być tylko biorcą, przez aktywność sportową zwiększa się jej motywacja do działania i niejednokrotnie osoba niepełnosprawna staje się wówczas także aktywna zawodowo
Estetyczny
Hedonistyczny- czerpanie przyjemności ze sportu i sukcesów przez osobę niepełnosprawną
Społeczny- adaptacja do społeczeństwa, akceptacja ze strony otoczenia i podziw dla osiąganych sukcesów
Organizacje w sporcie osób niepełnosprawnych:
Międzynarodowy Komitet Olimpijski
- Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski- zrzesza osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu
- Międzynarodowe Olimpiady Specjalne- zrzesza osoby z niepełnosprawnością intelektualną
Międzynarodowa Federacja Sportu Niepełnosprawnych
Międzynarodowa Organizacja Sportu i Rekreacji z MPD
Międzynarodowa Federacja Sportu na wózkach
Międzynarodowa Organizacja Sportu Niewidomych
Międzynarodowa Federacja Sportu Osób Niepełnosprawnych Intelektualnie
Międzynarodowy Komitet Sportu Głuchych
Organizacje w Polsce:
Polski Komitet Paraolimpijski
Olimpiady Specjalne Polska
MKOL i MKPar mają zbliżone kalendarze.
Polski Związek Sportu Osób Niepełnosprawnych START
Około 45 jednostek organizacyjnych. Zrzesza około 5000 zawodników:
pływanie
lekkoatletyka
podnoszenie ciężarów
tenis stołowy
szermierka
łucznictwo
strzelectwo
narciarstwo zjazdowe i biegowe
biatlon
siatkówka na siedząco
koszykówka na wózkach
goal ball
taniec na wózkach
kolarstwo
Zrzesza osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu.
Polskie Towarzystwo Społeczno Sportowe „Sprawni Razem”
Zrzesza sportowców z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim.
Polski Związek Sportowy Głuchych
Zrzesza osoby z wadą słuchu. Jest jedną z najstarszych organizacji. Ma 4 jednostki organizacyjne (Gdańsk, Poznań, Warszawa, Kraków). Wszystkie dyscypliny
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Sportu i Turystyki Niewidomych i Niedowidzących CROSS
Dyscypliny:
goal ball
kolarstwo tandemowe
lekkoatletyka
pływanie
narciarstwo
kajakarstwo
taniec sportowy
Dyscypliny z przewodnikiem
Polski Związek Tenisa na Wózkach
Drogi sport, elitarny.
Stowarzyszenie Grupa Aktywnej Rehabilitacji
Ma największe spektrum działania. Prowadzi obozy rehabilitacyjne z podjęciem tematyki sportów wyczynowych. Zrzesza osoby z przerwaniem rdzenia kręgowego: nabyte, dzieci i osoby dorosłe z przepukliną oponowo- rdzeniową.
Nastawienie na funkcjonalność, adaptację. Trenerami są osoby poruszające się na wózkach.
Cele organizacji:
przygotowanie reprezentacji narodowej do igrzysk
propagowanie i promowanie igrzysk
rozpowszechnianie i rozwijanie sportu niepełnosprawnych
Sport osób niepełnosprawnych intelektualnie:
Olimpiady Specjalne
w stopniu głębokim, z niepełnosprawnościami sprzężonymi
MATP- Program różnych konkurencji dostosowanych dla osób z niepełnosprawnością głęboką. Jest dyscypliną olimpijską.