ZDROWIE PROKREACYJNE. NAPROTECHNOLOGY® W DIAGNOZOWANIU I LECZENIU NIEPŁODNOŚCI
Maciej Barczentewicz
lekarz, specjalista ginekolog-położnik
NAPROTECHNOLOGY® W LECZENIU NIEPŁODNOŚCI,
DOŚWIADCZENIA POLSKIE
Na wstępie chciałbym serdecznie podziękować organizatorom za możliwość wystąpienia w tak szacow-
nym gronie słuchaczy i wykładowców. Moje doświadczenie jest skromne, nie można pokusić się jeszcze
o przedstawienie wyników naszej pracy w formie zestawień czy badań, przedstawię raczej pokrótce historię
przybycia NaProTECHNOLOGY do Polski. Chcę zaznaczyć że w swojej ponad 20-to letniej pracy jako
ginekolog nie zajmowałem się dotąd szczególnie leczeniem niepłodności, ani metodami Naturalnego Plano-
wania Rodziny. Pracowałem w oddziale położniczo-ginekologicznym i ambulatoryjnym lecznictwie otwar-
tym z pełnym spektrum praktyki: od cytologii i kolposkopii, przez prowadzenie ciąży i porodów
do leczenia operacyjnego. Metody NPR proponowałem pacjentom jako alternatywę dla antykoncepcji,
ale zawsze z tą uwagą, że najważniejsze, najlepsze jest przyjmować i rodzić dzieci, a nie wszelkimi sposo-
bami unikać poczęcia. Powodem wybrania przeze mnie tej właśnie specjalizacji było doświadczenie Kościo-
ła Katolickiego we Wspólnocie Neokatechumenalnej, a w utwierdzeniu tego wyboru pomagały mi szczegól-
nie książki Profesora Włodzimierza Fijałkowskiego, którego miałem też okazje poznać osobiście.
Na początku mojej pracy w 1989 roku ginekologia przedstawiona mi została, nie jako „specjalność”
ale jako „mentalność” co wiązało się przede wszystkim z wykonywaniem aborcji przez wielu ginekologów,
a także ze stosowaniem innych metod regulacji poczęć i urodzin – sterylizacji chirurgicznej po cięciach
cesarskich, wkładek wewnątrzmacicznych, tabletek hormonalnych (jako antykoncepcja i jako działanie
„po stosunku”) oraz inne sposoby „wywoływania” miesiączek. Leczenie niepłodności to także wielokrotne
przekraczanie granic etycznych – począwszy od zalecenia masturbacji jako jedynego sposobu na badanie
nasienia, poprzez inseminacje, aż do praktyki zabiegów „zapłodnienia w szkle”, „ in vitro”. Koniec wieku
XX-ego przyniósł nowy język w ginekologii i leczeniu niepłodności. Pojawiły się pojęcia: Medycyna
Reprodukcyjna, Medycyna Rozrodu i Techniki Wspomaganego Rozrodu – skojarzenie tych terminów
z hodowlą, zootechniką i weterynarią jest dla wielu osób oczywiste. Ja miałem to szczęście, możliwość
pracy bez konieczności wykonywania zabiegów i czynności, które kłóciły się z moimi zasadami etycznymi
i nie wyobrażałem sobie głębszego wchodzenia w leczenie niepłodności z wyżej wymienionych powodów.
W roku 2004 spotkałem się po raz pierwszy poprzez stronę internetową Instytutu Pawła VI w Omaha
z pojęciem NaProTECHNOLOGY – nauki w ginekologii i położnictwie opartej na innych, niż „mainstream”
źródłach aksjologicznych i sprowadziłem wydany właśnie podręcznik „ The Medical & Surgical Practice of
NaProTECHNOLOGY”. Zobaczyłem komplementarny, pełny system diagnostyczno terapeutyczny, poparty
rzetelnymi badaniami, rewelacyjny podręcznik o ponad 1200 stronach. Niestety szkolenie to nie tylko
książka, ale przede wszystkim kursy, wiedza i praktyka przekazywana osobiście przez zespół Instytutu.
MACIEJ BARCZENTEWICZ
Jak większość z Państwa już wie, wiąże się to z dość wysokimi jak na polskie możliwości kosztami,
nie mogłem w tym czasie wziąć udziału w takich szkoleniach.
Chciałbym pokrótce przedstawić „subiektywną historię” rozwoju NaProTECHNOLOGY w Polsce.
Na pewno nie będzie to obraz pełny, nie o wszystkich zaangażowanych osobach i wydarzeniach wiem,
i za tych pominiętych chciałbym z góry przeprosić. W maju 2007 pani magister Janina Filipczuk, farmaceu-
ta, a jednocześnie certyfikowany instruktor i nauczyciel Creighton Model Fertility Care System (który jest
podstawą NaProTECHNOLOGY) zaprosiła jako wykładowców na Kongres Medycyny Ekologicznej
w Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie profesora Thomasa Hilgersa z żoną Susan oraz profesora Jose-
pha Stanforda z Salt Lake City. Były to pierwsze wykłady na temat NaProTECHNOLOGY w Polsce
i pierwsza możliwość osobistego poznania jej twórców. W konferencji wzięli udział dr Maria Szczawińska
– przewodnicząca sekcji ginekologii Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich, dr Piotr Klimas, który
wkrótce miał rozpocząć szkolenie w Omaha, mgr Maria Środoń i Maciej Barczentewicz. W październiku
2007 na Międzynarodowej Konferencji "Ginekologia - etyczna czyli ludzka" organizowanej przez Matercare
Polska – Profesora Bogdana Chazana i panią Marię Środoń wystąpił Phil Boyle przedstawiając NaPro-
TECHNOLOGY i swoje doświadczenia z Irlandii. Z inicjatywy pana Profesora Chazana sprowadzono
pewną ilość podręczników NaPro do wykorzystania przez polskich lekarzy. W tym roku pierwsza instruk-
torka z Warszawy pani Agnieszka Pietrusińska rozpoczęła szkolenie w USA.
Od tej pory za sprawą pana Profesora Bogdana Chazana, pani Marii Środoń i państwa Agnieszki
i Michała Pietrusińskich NaProTECHNOLOGY stawało się słowem znanym wśród coraz szerszego grona
zainteresowanych, pojawiały się coraz liczniejsze publikacje w czasopismach specjalistycznych NPR
i w mediach katolickich.
W listopadzie 2007, również z powodu przetaczających się przez media kolejne dyskusje o ustanawianiu
regulacji prawnych dotyczących metod wspomaganego rozrodu (zwłaszcza in vitro) oraz możliwości finan-
sowania ich przez ubezpieczenie zdrowotne, powstała idea założenia fundacji, która zajęłaby się problemami
leczenia niepłodności w tym NaProTECHNOLOGY. Inspiracją dla poszukiwań jest dla nas nauczanie
Kościoła Katolickiego, zawsze bardzo jasne, a również dziedzictwo nauczania Sługi Bożego Jana Pawła II.
Fundacja Instytut Leczenia Niepłodności Małżeńskiej im. Jana Pawła II została założona aktem
notarialnym w kwietniu 2008, wcześniej zwróciła się do ks. Arcybiskupa Metropolity Lubelskiego Józefa
śycińskiego z prośbą o błogosławieństwo dla swoich poszukiwań i prac związanych z utworzeniem ośrodka
leczenia i profilaktyki niepłodności, szkoleń w zakresie NaProTECHNOLOGY oraz pomocy dla małżeństw
w budowaniu postaw otwartości na życie.
18 kwietnia 2008 r. - dr Ewa Ślizień Kuczapska, dr Anna Dzioba i Maciej Barczentewicz wzięli udział
w konferencji „Infertility and Miscarriage Conference for Healthcare Professional”; Galway Clinic, Doughi-
ska, w Irlandii, zorganizowanej z okazji 10-tej rocznicy powstania ośrodka kierowanego przez dr Phil’a
Boyle’a. Świętowało wtedy również ze swoimi rodzicami ponad 800 dzieci urodzonych dzięki NaPro.
Była to kolejna sposobność, aby spotkać prof. Hilgersa i jego najbliższych współpracowników.
Niedługo później, 24 i 25 maja 2008 razem z ks. Sławomirem Laskowskim pracującym na Białorusi,
Fundacja zorganizowała w Homlu (Białoruś) konferencję „Ginekologia i położnictwo, a Nauka Kościoła
Katolickiego” z udziałem wykładowców z Polski i Białorusi, dla ok. 40-tu słuchaczy: białoruskich lekarzy,
ginekologów
i
innych
specjalistów.
Wykładowcami
byli:
ks.
prof.
Bogumił
Gacka,
s. dr Elżbieta Woźna, Maciej Barczentewicz, s. Barbara Sajnok. Przedstawiliśmy tam po raz pierwszy
NaProTECHNOLOGY na Białorusi.
NAPROTECHNOLOGY W LECZENIU NIEPŁODNOŚCI, DOŚWIADCZENIA POLSKIE
39
W czerwcu 2008 r. już znacznie większe grono polskich lekarzy, pod przewodnictwem pana profesora
Michała Troszyńskiego wzięło udział w dwóch konferencjach w Rzymie − 2008 Annual Scientific Forum
International Institute of Restorative Reproductive Medicine i 27th Annual Meeting of The American
Academy of FERTILITYCARE Professionals “CELEBRATING THE 40TH ANNIVERSARY
OF HUMANAE”. Pośród uczestników z Polski byli m.in. dr Elżbieta Woźna, dr Piotr Klimas,
dr Tomasz Dmochowski, dr Magdalena Szymańska, dr Marek Ślusarski, dr Tomasz Jakubiak, dr Jerzy
Rodzeń, dr Urszula Sieradzka, dr Ireneusz Oppman, dr Daria i Marcin Wesołowscy, dr Maria Konecka, dr
Jolatna i Tadeusz Wasilewscy i dr Cezary Grygoruk.
W czasie pobytu w Rzymie mieliśmy możliwość spotkania i rozmowy z Arcybiskupem Henrykiem Hose-
rem, sekretarzem pomocniczym watykańskiej Kongregacji Ewangelizacji Narodów oraz o. Wojciechem
Giertychem OP, Teologiem Domu Papieskiego. Prezes Fundacji odwiedził również Papieską Radę
ds. Świeckich z przewodniczącym jej kardynałem Stanisławem Ryłko.
We wrześniu 2008 dr Anna Dzioba, dr Daria i Marcin Wesołowscy i Maciej Barczentewicz rozpoczęli
szkolenie w ramach Pope Paul VI Institute MEDICAL CONSULTANT TRAINNIG PROGRAMME
2008/2009 w Galway, Irlandia – z zakresu NaPro Technology.
Maciej Barczentewicz wziął udział w Sympozjum „Metody naturalnego planowania rodziny
− szansa rozwoju człowieka czy moralny balast przeszłości?” które odbyło się w Katolickim Uniwersytecie
Lubelskim Jana Pawła II 9-go grudnia 2008 r. Po sympozjum wydano książkę „Naturalne Planowanie
Rodziny w ujęciu wybranych dyscyplin naukowych” z rozdziałem autorstwa Prezesa Fundacji
„NaProTECHNOLOGY jako narzędzie do diagnostyki i leczenia niepłodności i innych chorób”.
Na przełomie listopada i grudnia 2008 z inicjatywy Fundacji, w Lublinie odbył się pierwszy w Polsce
kurs NaProTECHNOLOGY i Modelu Creighton’a, przeprowadzony przez Janinę Filipczuk z Toronto
oraz współpracujących z nią wykładowców: dr Teresa McKenna z Kanady, Kathy Rivet i Phyllis White
z USA i Margaret Neale z Wielkiej Brytanii. Uczestniczyło w nim 6-u lekarzy: dr Adam
Kuźnik, dr Leszek Lachowicz, dr Grażyna Pachecka, dr Aleksandra Baryła, dr Tadeusz Wasilewski,
dr Bernadeta Milej - Siostra Agostina, i 20-tu instruktorów z całej Polski: Agnieszka Ostrowska, Ewa
Jurczyk, Katarzyna Morzy, Malgorzata Pezda, Tomasz Rychły, Paulina Michalska, Anna Orkisz, Mirosława
Szymaniak, Piotr Michalski, Beata Anna Helizanowicz, Marta Wierzbicka-Kuczaj, Agnieszka Japola-
Jankowska , Iwona Koprowska, Agata Szadkowska, Edyta Kopera, Izabela Salata, Agnieszka Juszczyk,
Natalija Lovric (jedna z instruktorek przyjechała z Chorwacji), Małgorzata Mąsiorska, Katarzyna
Kaszo-Stanik.
Powyższy cykl szkoleń składa się z trzech etapów, łącznie obejmujących 13 miesięcy szkolenia,
zakończonych egzaminem praktycznym i teoretycznym (cykl rozpoczął się w 2008 roku i był kontynuowany
w 2009 oraz 2010 roku). W grudniu 2008 uruchomiono stronę internetową Fundacji: www.leczenie-
nieplodnosci.pl.
Dnia 21 lutego 2009 r. w Dąbrowicy koło Lublina odbyło się Spotkanie dla Małżeństw Bezdzietnych
zorganizowane przez archidiecezjalnego duszpasterza małżeństw bezdzietnych oraz Instytut Leczenia
Niepłodności Małżeńskiej im. Jana Pawła II. Przedstawiono dwa wykłady: o leczeniu niepłodności
(M.Barczentewicz) i NaPro (dr Anna Dzioba).
Sekcja Ginekologiczna przy Katolickim Stowarzyszeniu Lekarzy Polskich, Szpital im. św. Rodziny
w Warszawie, MaterCare Polska, Fundacja śycie i Płodność oraz Instytut Studiów nad Rodziną
w Łomiankach w dniach 21-22 marca 2009 zorganizowały konferencję „NaProTECHNOLOGY wyzwania
MACIEJ BARCZENTEWICZ
medyczne i etyczne we współczesnej ginekologii” wśród wykładowców byli: prof. dr hab. Michał Troszyń-
ski, ks. abp Henryk Hoser, dr Piotr Klimas, mgr Janina Filipczuk, dr Tadeusz Wasilewski,
ks. bp Stanisław Stefanek, prof. dr hab. Bogdan Chazan, mgr Maria Środoń i dr Phil Boyle.
Łącznie w Konferencji uczestniczyło ok. 500 osób 84 lekarzy, w tym 44 lekarzy – ginekologów Ogólno-
polskiej Sekcji Ginekologiczno-Położniczej Katolickiego Stowarzyszenia Lekarzy Polskich 230 studentów,
w tym 25 studentów medycyny oraz 170 studentów Instytutu Studiów nad Rodziną oraz 185 pozostałych
uczestników.
W maju 2009 dr Anna Dzioba, dr Daria i Marcin Wesołowscy –dalsze szkolenie w Pope Paul VI Institute
MEDICAL CONSULTANT TRAINNIG PROGRAMME 2008/2009 w Omaha w USA.
Prezes Fundacji wygłosił w następujące prelekcje i wykłady prezentujące NAPro:
• 24 stycznia 2009 udział w panelu dyskusyjnym o medialnych manipulacjach wokół legalizacji
„ in vitro” Toruń WSKSIM,
• 25 kwietnia 2009 w Częstochowie podczas 73 Akademickiej Pielgrzymki na Jasną Górę pod
hasłem “śycie świadectwem wiary” - wykład “Cud życia”,
• 29 i 30 kwietnia 2009 r. na Sesji Duszpasterskiej Kapłanów Archidiecezji Łódzkiej ” Wokół
instrukcji DIGNITAS PERSONAE” - wykład “Metoda in vitro w świetle nauk medycznych”,
• 16 maja 2009r. na konferencji „Dziś i jutro małżeństwa i rodziny” organizowanej przez Instytut
Akcji Katolickiej Archidiecezji Lubelskiej oraz Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Archidiecezji
Lubelskiej – wykład: „Płciowość w służbie życia: NaProTechnology”.
W czerwcu 2009 odbyła się druga część szkolenia dla instruktorów Creighton Model w Lublinie.
Rozpoczęto przygotowania (konferencja prasowa w KAI) do konferencji z udziałem prof. Hilgersa.
W lipcu 2009 na zlecenie Biura Analiz Sejmowych Maciej Barczentewicz przedstawił opinię
“NaProTechnology – skuteczność i możliwości jej wykorzystania w Polsce”.
Międzynarodowa konferencja “NaProTechnology — Lublin 2009”.odbyła się w dniach 12 i 13 września
2009 w Lublinie. Wykładowcy to Susan K. Hilgers, prof. Thomas W. Hilgers, dr Philip Boyle, prof. Joseph
Stanford, dr Mark Stegman, prof Bogdan Chazan, prof Jan Oleszczuk, abp Henryk Hoser. Wsród przybyłych
gości: prof. Przemysław Oszukowski, prof. Krzysztof Kula i prof. Jolanta Słowikowska-Hilczer. W konfe-
rencji wzięło udział ok. 300 osób, w tym ponad 150 lekarzy z całej Polski, z Białorusi, z Niemiec i z Ukra-
iny. Odbyła się konferencja prasowa z udziałem prof. Hilgersa. Konferencji towarzyszyło zakończenie
szkolenia polskich lekarzy rozpoczętego w grudniu 2008 – wydanie dyplomów Instytutu Pawła VI
i Creighton University w Omaha.
Kolejne prezentacje NaProTECHNOLOGY: 17 października 2009 r. w Grodnie podczas Sympozjum
“Niepłodność małżeńska – aktualny problem społeczny. Kościół w trosce o rodziny na Białorusi”. Wykład:
“NaProTechnology nowa nauka o zdrowiu prokreacyjnym kobiety”. 21 listopada 2009 r. w Katowicach
na Konferencji Naukowo – Szkoleniowej „Niepłodność – trudny problem zdrowia publicznego”
pod Patronatem Honorowym Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego
prof. dr hab. n. med. Ryszarda Poręby. Wykład: „NaProTechnologia – czy właściwy wybór?”. 6 lutego
2010 r. w Lublinie podczas Międzynarodowej Konferencji Naukowej na Uniwersytecie Medycznym
„Bioetyka w Praktyce Medycznej”. Wykład: “Naprotechnology – jako praktyka ginekologiczno-położnicza
zgodna z etyką, wbrew „mainstreamowi” medycyny reprodukcyjnej”.
12 lutego 2010, w Moskwie na posiedzeniu Komisji ds. Bioetyki Patriarchatu Moskiewskiego
Maciej Barczentewicz zaprezentował NaProTechnology i przedstawił główne tezy dokumentów
NAPROTECHNOLOGY W LECZENIU NIEPŁODNOŚCI, DOŚWIADCZENIA POLSKIE
41
Magisterium Kościoła katolickiego: Humane vitae, Donum vitae, Dignitas personae. Wystąpienie wzbudziło
żywe zainteresowanie słuchaczy, wśród których znaleźli się lekarze – członkowie prawosławnej komisji
bioetycznej, w tym kierujący komisją, a sam będący lekarzem − abp Konstantin Gorianow. Głos w dyskusji
zabierali obecni ginekolodzy, położnicy i lekarze innych specjalności. Podkreślono zgodność z nauczaniem
bioetycznym rosyjskiego prawosławia.
17 lutego 2010 r. w Siedlcach podczas konferencji w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym “Płodność
małżeńska w różnych aspektach, możliwości leczenia”. Wykład: „Etyczna praktyka w leczeniu niepłodno-
ści”.
6 marca 2010 r. w Gdańsku na Konferencji Naukowej na Uniwersytecie Gdańskim “Bioetyka u począt-
ków życia człowieka”. Wykład: “NaproTechnology – etyczna, twórcza i pozytywna nauka i praktyka
w ginekologii i w leczeniu niepłodności”.
24 kwietnia 2010r. na warsztatach dla dziennikarzy pod patronatem Rzecznika Prasowego Episkopatu
ks. Józefa Klocha , Katolickiej Agencji Informacyjnej i Polskiej Agencji Prasowej „Media i bioetyka
– dziennikarze w służbie prawdy”.
Wykład – „Niepłodność trzeba leczyć czyli Napro nie jest szarlatanerią”.
Chciałbym zaznaczyć że wykładów przedstawiających NaProTECHNOLOGY za sprawą pracy
dr Klimasa, prof Chazana, innych lekarzy szkolących się i wielu instruktorów modelu Creighton było
w latach 2009/2010 znacznie więcej. Dr Tadeusz Wasilewski wielokrotnie dzieląc się swoimi doświadcze-
niami z pracy w klinice in vitro oraz jej poniechania, podkreśla wartość NaProTECHNOLOGY jako etycznej
metody leczenia niepłodności.
Staraniem prof. Bogdana Chazana i dr Piotra Klimasa w szpitalu Świętej Rodziny w Warszawie
na ul. Madalińskiego przygotowano możliwość leczenia chirurgicznego według procedur proponowanych
przez NaProTECHNOLOGY. Zakupiono laser do waporyzacji endometriozy, dr Piotr Klimas,
dr Tomasz Jakubiak i dr Maciej Gawlak odbyli szkolenie w Omaha w zakresie wykorzystania techniki
laserowej w leczeniu niepłodności. Szpital Św Rodziny jest jedynym ośrodkiem w Polsce w którym
|przeprowadza się operacje laparoskopii bliskiego kontaktu z wykorzystaniem lasera.
W 2009 i 2010 w Omaha (USA) i w Galway (Irlandia) kolejne grupy lekarzy i instruktorów z Polski
rozpoczęły szkolenie.
W 2010 roku odbywały się spotkania lekarzy i instruktorów z całej Polski: 16 stycznia w Olsztynie
k/Częstochowy i 19 czerwca w Dąbrowicy k/Lublina.
25 marca 2010 r. w święto Zwiastowania Pańskiego odbyła się uroczysta inauguracja i poświęcenie
Przychodni Specjalistycznej Macierzyństwo i śycie. Uroczystość zaszczycił obecnością metropolita lubelski
abp Józef śyciński. Obecni byli również inni znakomici goście, przyjaciele i współpracownicy Fundacji
oraz Przychodni Macierzyństwo i śycie.