background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 
 

Piotr Nowak 

 
 
 
 
 
 
 
 

Montowanie i eksploatacja urządzeń dźwigowych 
i transportowych 723[05].Z2.03 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
mgr inż. Andrzej Świderek 
mgr inż. Marzena Więcek 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inż. Piotr Nowak  
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  723[05].Z2.03 
„Montowanie  i  eksploatacja  urządzeń  dźwigowych  i  transportowych”,  zawartego 
w programie  nauczania  dla  zawodu  monter  –  instalator  urządzeń  technicznych 
w budownictwie wiejskim. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 

 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć  

5.  Ćwiczenia 

11 

5.1. Eksploatacja kołowych środków transportowych 

11 

5.1.1. Ćwiczenia  

11 

5.2. Montaż i eksploatacja przenośników 

15 

5.2.1. Ćwiczenia  

15 

5.3. Montaż i eksploatacja urządzeń załadunkowych 

18 

5.3.1. Ćwiczenia  

18 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

21 

7.  Literatura 

36 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE 
 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla  nauczyciela,  który  będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  szkole  kształcącej  w  zawodzie  monter  –  instalator  urządzeń 
technicznych w budownictwie wiejskim.  

W poradniku zamieszczono: 

 

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,  

 

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć, 

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

 

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia się oraz środkami dydaktycznymi, 

 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego, 

 

literaturę i strony internetowe do wykorzystania przez ucznia w procesie uczenia się. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania:  tekstu  przewodniego, 
dyskusji  dydaktycznej  oraz  ćwiczeń  praktycznych,  dyskusji.  Formy  organizacyjne  pracy 
uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej do zespołowej pracy uczniów. 

Nauczyciel  powinien  być  pomocny  uczniowi  w  doborze  treści  nauczania,  wskazując 

zagadnienia,  zarówno  te  szczególnie  ważne,  jak  i  pomocnicze  –  potrzebne  w  wykonywaniu 
czynności  zawodowych.  Nauczyciel  może  zlecić  wykonanie  wszystkich  ćwiczeń  lub 
wybierać  określone  ćwiczenia  i  przeprowadzić  je  zgodnie  z  zapisanymi  wskazówkami  na 
stanowisku  wyposażonym  w  określone  środki  dydaktyczne.  Nauczyciel  może  również 
przedstawić swoje propozycje i przeprowadzić ćwiczenia. 

W rozdziale 6 zamieszczono zadania testowe oraz: 

 

klucz odpowiedzi,  

 

instrukcję  dla  nauczyciela,  w  której  zawarto  czynności  nauczyciela  podczas 
przeprowadzania sprawdzianu, 

 

instrukcję  dla  ucznia,  w  której  zawarto  czynności  ucznia  podczas  przeprowadzania 
sprawdzianu, 

 

przykładową  kartę  odpowiedzi,  w  której  w  odpowiednich  miejscach  uczeń  wpisuje 
odpowiedzi na pytania. 
W  procesie  sprawdzania  i  oceniania  poziomu  osiągnięć  uczniów  można  stosować 

sprawdziany  ustne  i  pisemne,  oraz  obserwację  czynności  ucznia  podczas  realizacji  ćwiczeń 
i testów  sprawdzających.  Zaleca  się  prowadzenie  badań  diagnostycznych,  kontroli  bieżącej 
i końcowej.  W  ocenie  końcowej,  która  jest  prowadzona  na  zakończenie  realizacji  programu 
jednostki  modułowej,  należy  zastosować  pomiar  dydaktyczny.  Wiadomości  teoretyczne 
niezbędne  do  realizacji  czynności  praktycznych  mogą  być  sprawdzone  za  pomocą  testów 
osiągnięć.  Podczas  obserwacji  czynności  ucznia  w  czasie  wykonywania  ćwiczeń  należy 
zwrócić uwagę na: 

 

wykonywanie  czynności  dotyczących  przygotowania  stanowiska  do  oceny  stanu 
technicznego i obsługi maszyn i urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania ćwiczeń. 
Kontrolę  poprawności  wykonania  zadań  należy  prowadzić  w  trakcie  i  po  realizacji 

ćwiczeń. Podstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest między innymi poprawne 
wykonanie ćwiczeń, zaproponowanych w programie jednostki modułowej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

723[05].Z2.01 

Montowanie i 

eksploatacja maszyn 

i urządzeń stosowanych 

w produkcji roślinnej  

723[05].Z2.03 

Montowanie 

i eksploatacja urządzeń 

dźwigowych 

i transportowych 

723[05].Z2 

Maszyny i urządzenia 

stosowane w produkcji 

rolniczej 

723[05].Z2.02 

Montowanie i 

eksploatacja maszyn 

i urządzeń stosowanych 

w produkcji zwierzęcej 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2.  WYMAGANIA WSTĘPNE 
 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

czytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisu, instrukcji, rysunków, 
szkiców, wykresów, dokumentacji technicznej i technologicznej, 

 

wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym, 

 

rozróżniać  metalowe  i  niemetalowe  materiały  konstrukcyjne  oraz  materiały 
eksploatacyjne, 

 

określać zastosowanie materiałów konstrukcyjnych w budowie maszyn, 

 

dobierać przyrządy pomiarowe, 

 

dokonywać  pomiarów  podstawowych  wielkości  fizycznych  i  geometrycznych  oraz 
interpretować wyniki, 

 

rozróżniać elementy maszyn i urządzeń, 

 

stosować podstawowe wielkości charakteryzujące układy elektryczne, 

 

analizować pracę podstawowych obwodów elektrycznych, 

 

posługiwać się przyrządami pomiarowymi podstawowych wielkości elektrycznych, 

 

określać zastosowanie maszyn i urządzeń elektrycznych w urządzeniach przemysłowych 
i rolniczych, 

 

stosować zasady bezpiecznej obsługi maszyn i urządzeń elektrycznych, 

 

charakteryzować podstawowe procesy starzenia się i zużycia materiałów oraz elementów 
maszyn, 

 

posługiwać się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi, normami i katalogami, 

 

stosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej  oraz 
ochrony środowiska, 

 

udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

 

przewidywać  i  wskazywać  zagrożenia  dla  zdrowia  i  życia  ludzkiego  oraz  środowiska 
przyrodniczego. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3.  CELE KSZTAŁCENIA 
 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

 

scharakteryzować środki transportu wewnętrznego i zewnętrznego, 

 

scharakteryzować środki transportu kołowego, 

 

sklasyfikować urządzenia dźwigowe i transportowe, 

 

rozróżnić części składowe urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

przewidzieć  zagrożenia  występujące  podczas  eksploatacji  urządzeń  dźwigowych 
i transportowych, 

 

wskazać  sposoby  eliminowania  zagrożeń  związanych  z  eksploatacją  urządzeń 
dźwigowych i transportowych, 

 

wyjaśnić działanie poszczególnych urządzeń dźwigowych i przenośników, 

 

posłużyć się dokumentacją techniczno-ruchową urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

zaplanować  czynności  związane  z  montażem  i  demontażem  urządzeń  dźwigowych 
i transportowych, 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, 

 

dobrać  materiały,  części  maszyn,  narzędzia  i  sprzęt  do  prac  montażowych 
i demontażowych, 

 

wykonać  podstawowe  operacje  związane  z  montażem  i  demontażem  urządzeń 
dźwigowych i transportowych, 

 

dokonać rozruchu urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

ocenić stan techniczny urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

określić przyczyny niesprawności przenośników bezcięgnowych i cięgnowych, 

 

wykonać konserwacje, regulacje i naprawę urządzeń dźwigowych i transportowych, 

 

oszacować koszty wykonania montażu, naprawy i demontażu urządzeń, 

 

dokonać odbioru robót, 

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpożarowej  oraz 
ochrony środowiska podczas montażu, obsługi i demontażu maszyn i urządzeń. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4.  PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca  

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Monter 

– 

instalator 

urządzeń 

technicznych 

w budownictwie wiejskim 725[05] 

Moduł: 

Maszyny i urządzenia stosowane w produkcji 
rolniczej723[05].Z2 

Jednostka modułowa:  

Montowanie i eksploatacja urządzeń dźwigowych 
i transportowych 723[05].Z2.03 

Temat: Stacjonarne urządzenia przemieszczające. 

Cel 

główny

ukształtowanie 

umiejętności 

klasyfikowania, 

rozróżniania 

urządzeń 

przemieszczających. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

wymienić rodzaje urządzeń przemieszczających, 

 

określić cechy charakterystyczne urządzeń przemieszczających, 

 

rozróżnić urządzenia przemieszczające, 

 

rozróżnić elementy urządzeń przemieszczających, 

 

określić zastosowanie urządzeń przemieszczających. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

wykład konwersatoryjny, 

 

pokaz, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

grupowa. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

plansze dydaktyczne, 

 

tablice poglądowe, 

 

schematy urządzeń przemieszczających, 

 

poradnik dla ucznia, 

 

literatura zgodna z wykazem w poradniku dotycząca środków transportu, 

 

katalogi środków transportowych 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Wprowadzenie. 
2.  Przedstawienie celów zajęć. 
3.  Realizacja tematu: 

 

nauczyciel wyjaśnia zastosowanie oraz klasyfikację urządzeń przemieszczających, 

 

nauczyciel  prezentuje  oraz  omawia  budowę  urządzeń  przemieszczających  i  ich  cechy 
charakterystyczne, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

nauczyciel dzieli  grupę  na dwuosobowe zespoły.  Każdy  zespół  ma dokonać klasyfikacji 
urządzeń  przemieszczających,  przedstawić  ich  cechy  charakterystyczne,  oraz 
zastosowanie, 

 

każdy zespół otrzymuje schemat urządzenia przemieszczającego, 

 

każdy  zespół  na  schemacie  danego  urządzenia  ma  przedstawić  elementy  budowy  oraz 
wyjaśnić zasadę działania, 

 

nauczyciel sprawdza poprawność wykonanego zadania, omawia popełnione błędy. 

4.  Po wykonaniu zadania, uczniowie porządkują swoje stanowisko pracy. 
5.  Przeprowadzenie dyskusji na temat wykonanych ćwiczeń. 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 

Zaplanuj  zestaw  środków  transportowych  do  załadunku,  przewozu,  rozładunku  bel 

słomy z pola do gospodarstwa. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

przeprowadzenie  anonimowej  ankiety  ewaluacyjnej  dotyczącej  sposobu  prowadzenia 
zajęć, trudności podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Scenariusz zajęć 2   
 

Osoba prowadząca  

…………………………………….…………. 

Modułowy program nauczania: 

Monter 

– 

instalator 

urządzeń 

technicznych 

w budownictwie wiejskim 725[05] 

Moduł: 

Maszyny i urządzenia stosowane w produkcji 
rolniczej723[05].Z2 

Jednostka modułowa:  

Montowanie i eksploatacja urządzeń dźwigowych 
i transportowych 723[05].Z2.03 

Temat: Załadunek materiałów ładowaczem czołowym. 

Cel główny: ukształtowanie umiejętności przygotowania ładowacza czołowego do załadunku 

materiałów. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, 

 

wybrać odpowiedni rodzaj chwytaka, 

 

przygotować do załadunku przyczepy korzystając z ładowacza czołowego, 

 

wymienić chwytaki, 

 

obsłużyć ładowacz czołowy. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

dyskusja dydaktyczna, 

 

ćwiczenia praktyczne. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

 

indywidualna. 

 
Czas: 5 godzin dydaktycznych. 
 
Środki dydaktyczne: 

 

zestaw: ciągnik rolniczy z ładowaczem czołowym, 

 

instrukcja obsługi ciągnika i ładowacza czołowego, 

 

materiał do załadunku, 

 

przyczepa rolnicza. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Wprowadzenie 
2.  Przedstawienie celów zajęć. 
3.  Realizacja tematu: 

 

nauczyciel określa kolejne etapy wykonywania załadunku ładowaczem czołowym, 

 

każdy  uczeń  określa  tok  postępowania  podczas  wykonywania  poszczególnych  etapów 
załadunku, 

 

uczeń  wybiera  odpowiedni  rodzaj  chwytaka  w  zależności  od  rodzaju  materiału  do 
załadowania, 

 

każdy  uczeń  przeprowadza  zgodnie  z  planem  przygotowanie  do  załadunku  ładowacza 
czołowego, 

 

nauczyciel sprawdza poprawność wykonanego zadania, omawia popełnione błędy. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

4.  Po wykonanym zadaniu uczniowie porządkują swoje stanowiska pracy. 
5.  Przeprowadzanie  dyskusji  z  uczniami  na  temat  wykonywanych  ćwiczeń,  trudności 

i ewentualnie popełnianych błędów. 

 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa 

Na  podstawie  różnych  źródeł  informacji  wymień  materiały,  które  mogą  być 

załadowywane ładowaczem czołowym w połączeniu z odpowiednimi chwytakami. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

 

ewaluacja poprzez uzyskanie informacji zwrotnej podczas dyskusji podsumowującej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

5.  ĆWICZENIA 

 
5.1.  Eksploatacja kołowych środków transportowych 

 
5.1.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Określ  rodzaje  transportu  wewnętrznego,  dokonaj  charakterystyki  i  opisz  podstawowe 

środki transportu. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  klasyfikacje  transportu  wewnętrznego,  określić  ich  zastosowanie.  Przed 
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment 
rozdziału „Materiał nauczania”. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2 – osobowe. Uczniowie 
posługując  się  dostępnymi  środkami  dydaktycznymi  określają  rodzaje  transportu 
wewnętrznego,  ich  cechy  charakterystyczne  oraz  zastosowanie.  W  trakcie  ćwiczenia 
nauczyciel  obserwuje  pracę  uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel 
kieruje  dyskusją  na  temat  cech  charakterystycznych  i zastosowania  środków  transportu 
wewnętrznego. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić wyposażenie niezbędne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
3)  zaplanować tok postępowania, 
4)  dokonać analizy katalogów środków transportowych, 
5)  przedstawić  rodzaje  transportu  wewnętrznego  oraz  wymienić  cechy  charakterystyczne 

i zastosowanie urządzeń w nim wykorzystywanych. 

6)  zaprezentować pracę na forum grupy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ćwiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

arkusz papieru, 

 

katalogi środków transportowych, 

 

przybory do pisania, ołówek, linijka, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca środków transportowych. 

 
Ćwiczenie 2 

Wypisz  rodzaje  dokumentacji  eksploatacyjnej.  Przedstaw  zalecaną  dokumentację 

dotyczącą przeglądów technicznych oraz napraw ciągnika lub maszyny rolniczej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  klasyfikacje  dokumentów,  określić  ich  zastosowanie.  Przed  przystąpieniem  do 
wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału 
„Materiał  nauczania”.  Nauczyciel  dzieli  uczniów  na  grupy  2  –  osobowe.  Uczniowie 
posługując  się  dostępnymi  środkami  dydaktycznymi  określają  rodzaje  dokumentów,  ich 
cechy charakterystyczne oraz przeznaczenie. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę 
uczniów, w razie potrzeby udziela im wskazówek. Nauczyciel kieruje dyskusją na temat cech 
charakterystycznych i zastosowania dokumentów. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić wyposażenie niezbędne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
3)  zgromadzić i przeanalizować rodzaje dokumentacji technicznej, eksploatacyjnej, 
4)  przedstawić  przykładowe  wzory  dokumentacji  przeglądów  technicznych  oraz  napraw 

ciągnika lub maszyny, 

5)  zaprezentować pracę na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ćwiczenie, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

arkusz papieru, 

 

dokumentacja techniczna, eksploatacyjna, 

 

przybory do pisania, ołówek, linijka,  

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca dokumentacji esploatacyjnej. 

 
Ćwiczenie 3 

Zidentyfikuj  przedstawione  w  tabeli  rodzaje  przyczep.  Zapisz  w  tabeli  ich  typ,  opisz 

przeznaczenie oraz cechy charakterystyczne. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  rodzaje  przyczep,  ich  przeznaczenie  oraz  cechy  charakterystyczne.  Przed 
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment 
rozdziału „Materiał nauczania”. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2 – osobowe. Uczniowie 
posługując  się  dostępnymi  środkami  dydaktycznymi  określają  rodzaje  przyczep,  ich  typ, 
przeznaczenie oraz cechy charakterystyczne. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę 
uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel  kieruje  dyskusją  na  temat 
rodzajów i zastosowania przyczep. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

3)  przeanalizować tabelę, 
4)  wypełnić tabelę zgodnie z opisem: 
5)  zaprezentować pracę na forum grupy. 
 

Tabela do ćwiczenia 3 

L.p. 

Przyczepa 

Nazwa/typ 

Zastosowanie 

Liczba osi 

Cechy 

charakterystyczne 

1. 

 

 

 

 

2. 

 

 

 

 

3. 

 

 

 

 

 

4. 

 

 

 

 

 

5. 

 

 

 

 

 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna. 
 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

Środki dydaktyczne: 

 

arkusz papieru, 

 

katalogi środków transportowych, 

 

stanowisko komputerowe z dostępem do Internetu, 

 

przybory do pisania, ołówek, linijka, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca środków transportu. 

 
Ćwiczenie 4 

Wykonaj wymianę uszkodzonego koła w przyczepie na zapasowe. 
 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  sposób  postępowania  oraz  stosowane  urządzenia  w  trakcie  wykonywania 
wymiany koła przyczepy. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni 
przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  „Materiał  nauczania”.  Uczniowie  posługując  się 
dostępnymi  środkami  wykonują  wymianę  przyczepy,  zgodnie  z  omówionym  tokiem 
postępowania.  W trakcie  ćwiczenia  nauczyciel  obserwuje  pracę  uczniów,  w razie  potrzeby 
udziela im wskazówek. Nauczyciel kieruje dyskusją na temat wykonanego ćwiczenia. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić wyposażenie niezbędne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
3)  zaplanować tok postępowania, 
4)  zabezpieczyć klinami przyczepę przed przetaczaniem, 
5)  poluzować śruby mocujące, 
6)  dobrać podnośnik, 
7)  podstawić podnośnik podnieść przyczepę, 
8)  odkręcić koło, zamontować sprawne, 
9)  uporządkować stanowisko pracy, 
10)  przeprowadzić analizę ćwiczenia, 
11)  zaprezentować pracę na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

przyczepa, 

 

koło zapasowe, 

 

podnośnik,  

 

zestaw kluczy monterskich, 

 

kliny zabezpieczające. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.2.  Montaż i eksploatacja przenośników 

 
5.2.1.  Ćwiczenia
 

 

Ćwiczenie 1 

Określ  rodzaje  przenośników.  Scharakteryzuj  ich  budowę,  zastosowanie  oraz  cechy 

charakterystyczne. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić rodzaje przenośników, omówić ich budowę. Przed przystąpieniem do wykonania 
ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  „Materiał 
nauczania”.  Nauczyciel  dzieli  uczniów  na  grupy  2 osobowe.  Uczniowie  posługując  się 
dostępnymi  środkami  dydaktycznymi  określają  rodzaje  przenośników,  przedstawiają  ich 
budowę,  zastosowanie  oraz  cechy  charakterystyczne.  W trakcie  ćwiczenia  nauczyciel 
obserwuje  pracę  uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel  kieruje 
dyskusją na temat zastosowania i cech charakterystycznych przenośników. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
3)  przeanalizować katalogi przenośników, 
4)  sklasyfikować rodzaje przenośników, 
5)  rozróżnić elementy wchodzące w skład każdego z wymienionych urządzeń, 
6)  określić zastosowanie poszczególnych rodzajów przenośników, 
7)  zaprezentować pracę na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

arkusz papieru, 

 

katalogi przenośników, 

 

przybory do pisania, ołówek, linijka, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca przenośników. 

 

Ćwiczenie 2 

Wykonaj okresowy przegląd techniczny i regulacje przenośnika taśmowego. 
 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  budowę  przenośnika  taśmowego  oraz  miejsca  występowania  usterek.  Przed 
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment 
rozdziału „Materiał nauczania”. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2 – osobowe. Uczniowie 
posługując się dostępnymi środkami przeprowadzają analizę stanu technicznego przenośnika 
taśmowego i wykonują regulacje. W trakcie ćwiczenia nauczyciel obserwuje pracę uczniów, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel  kieruje  dyskusją  na  temat 
przeprowadzania  analizy  stanu  technicznego  przenośnika  oraz  interpretacji  uzyskanych 
wyników. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały i narzędzia do wykonania ćwiczenia, 
2)  przeczytać instrukcję obsługi przenośnika,  
3)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
4)  zaplanować tok postępowania, 
5)  dokonać oceny stanu technicznego elementów składowych przenośnika, 
6)  przeprowadzić  smarowanie  zgodnie  z  tabelą  smarowania  zawartą  w  instrukcji 

przenośnika, 

7)  wykonać regulację naciągu taśmy przenośnika. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład konwersatoryjny, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

tekstu przewodniego, 

 

Środki dydaktyczne: 

 

instrukcja obsługi przenośnika, 

 

komplet kluczy, 

 

smarownica na smar stały, 

 

środki smarne, 

 

przenośnik taśmowy, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca przenośników taśmowych. 

 
Ćwiczenie 3 

Wykonaj naprawę, regulacje i konserwację pionowego przenośnika kubełkowego. 
 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  budowę  przenośnika  kubełkowego  oraz  miejsca  występowania  usterek.  Przed 
przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment 
rozdziału „Materiał nauczania”. Nauczyciel dzieli uczniów na grupy 2 -  osobowe. Uczniowie 
posługując się dostępnymi środkami przeprowadzają  analizę stanu technicznego przenośnika 
kubełkowego  i  wykonują  regulacje.  W  trakcie  ćwiczenia  nauczyciel  obserwuje  pracę 
uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel  kieruje  dyskusją  na  temat 
przeprowadzania  analizy  stanu  technicznego  przenośnika  oraz  interpretacji  uzyskanych 
wyników. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)  dokonać analizy zapisów instrukcji przenośnika, 
3)  sprawdzić stan techniczny przenośnika, 
4)  ustalić przyczyny niesprawności, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

5)  wymienić uszkodzone części, 
6)  wykonać regulacje, 
7)  przeprowadzić  smarowanie  zgodnie  z  tabelą  smarowania  zawartą  w  instrukcji 

przenośnika. 
 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład konwersatoryjny, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna, 
 
Środki dydaktyczne: 

 

komplet kluczy, 

 

smarownica na smar stały, 

 

środki smarne, 

 

instrukcja obsługi przenośnika, 

 

przenośnik kubełkowy, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca przenośników kubełkowych. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

5.3.  Montaż i eksploatacja urządzeń załadunkowych 

 
5.3.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj  montaż  ładowacza  czołowego  na  ciągniku  i  przygotuj  go  do  załadunku 

materiałów sypkich. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  sposób  postępowania  oraz  stosowane  urządzenia  w  trakcie  wykonywania 
załadunku  materiałów  ładowaczem  chwytakowym.  Przed  przystąpieniem  do  wykonania 
ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  „Materiał 
nauczania”. Uczniowie posługując się dostępnymi środkami wykonują załadunek materiałów 
sypkich ładowaczem chwytakowym, zgodnie z omówionym tokiem postępowania. W trakcie 
ćwiczenia  nauczyciel  obserwuje  pracę  uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek. 
Nauczyciel kieruje dyskusją na temat wykonanego ćwiczenia. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały, narzędzia i przyrządy do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami BHP,  
3)  zaplanować tok postępowania, 
4)  zamontować ładowacz, 
5)  dobrać i zamocować odpowiedni czerpak do materiałów sypkich, 
6)  wykonać przegląd techniczny ładowacza, 
7)  sprawdź poprawność montażu, 
8)  wykonać próbę pracy, 
9)  uporządkować stanowisko pracy, 
10)  zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład konwersatoryjny, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna, 

 

Środki dydaktyczne: 

 

ciągnik, 

 

ładowacz czołowy, 

 

zestaw narzędzi monterskich, 

 

instrukcja obsługi ładowacza czołowego, 

 

materiały sypkie do załadunku, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca ładowaczy czołowych 

 
Ćwiczenie 2 

Przygotuj ładowacz chwytakowy do załadunku materiałów objętościowych. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  sposób  postępowania  oraz  stosowane  urządzenia  w  trakcie  wykonywania 
załadunku  materiałów  ładowaczem  chwytakowym.  Przed  przystąpieniem  do  wykonania 
ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni  fragment  rozdziału  „Materiał 
nauczania”. Uczniowie posługując się dostępnymi środkami wykonują załadunek materiałów 
objętościowych  ładowaczem  chwytakowym,  zgodnie  z  omówionym  tokiem  postępowania. 
W trakcie  ćwiczenia  nauczyciel  obserwuje  pracę  uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im 
wskazówek. Nauczyciel kieruje dyskusją na temat wykonanego ćwiczenia. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały i narzędzia potrzebne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z przepisami BHP, 
3)  zaplanować tok postępowania, 
4)  wykonać przegląd techniczny ładowacza, 
5)  wykonać adaptację ładowacza chwytakowego, 
6)  dokonać analizy ćwiczenia, 
7)  wykonać próbę pracy, 
8)  zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

wykład konwersatoryjny, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna. 

 

Środki dydaktyczne: 

 

ciągnik, 

 

ładowacz chwytakowy, 

 

instrukcja obsługi ładowacza chwytakowego, 

 

zestaw narzędzi monterskich, 

 

materiały objętościowe do załadunku, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca ładowaczy chwytakowych. 

 
Ćwiczenie 3 

Zidentyfikuj  rodzaje  wózków  widłowych  zawartych  w  tabeli.  Wpisz  do  tabeli  ich  typ 

oraz cechy charakterystyczne. 

 
Wskazówki do realizacji 
Ćwiczenie  należy  poprzedzić  krótkim  wykładem  wprowadzającym.  Należy  uczniom 

przedstawić  rodzaje  wózków  widłowych,  ich  przeznaczenie  oraz  cechy  charakterystyczne. 
Przed  przystąpieniem  do  wykonania  ćwiczenia  uczniowie  powinni  przeczytać  odpowiedni 
fragment  rozdziału  „Materiał  nauczania”.  Nauczyciel  dzieli  uczniów  na  grupy  2 osobowe. 
Uczniowie  posługując  się  dostępnymi  środkami  dydaktycznymi  określają  rodzaje  wózków 
widłowych,  ich  typ,  oraz  zastosowanie.  W  trakcie  ćwiczenia  nauczyciel  obserwuje  pracę 
uczniów,  w razie  potrzeby  udziela  im  wskazówek.  Nauczyciel  kieruje  dyskusją  na  temat 
rodzajów i zastosowania wózków widłowych. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zgromadzić materiały potrzebne do wykonania ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp i ergonomii pracy, 
3)  wypełnić tabelę, 
4)  zaprezentować pracę na forum grupy. 

 

Lp. 

Rysunek 

Nazwa/typ 

Zastosowanie 

Inne 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

tekstu przewodniego, 

 

ćwiczenia praktyczne, 

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna, 

 

Środki dydaktyczne: 

 

arkusz papieru, 

 

katalogi wózków widłowych 

 

przybory do pisania, ołówek, linijka, 

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca wózków widłowych. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

6.  EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

 

 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test 1 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Montowanie  i  eksploatacja 
urządzeń dźwigowych i transportowych”  

Test składa się z 20 zadań jednokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 4, 6, 8, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 2, 3, 5, 7, 9, 12 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

– 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

– 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  16  zadań,  w  tym  co  najmniej  3  z  poziomu 
ponadpodstawowego, 

– 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 
Klucz  odpowiedzi: 1.
 b, 2. b, 3. a, 4. d, 5. b, 6. c, 7. c, 8. a, 9. b, 10. b, 11. b, 
12. c, 13. b, 14. c, 15. b, 16. c, 17. b, 18. b, 19. d, 20. a. 
 
Plan testu  
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Wyjaśnić pojęcie transport wewnętrzny 

Określić odległość wystawania ładunku 
poza obrys pojazdu 

PP 

Scharakteryzować środki transportu 
wewnętrznego 

PP 

Rozróżnić urządzenia transportu 
wewnętrznego 

Scharakteryzować budowę przenośnika 
pneumatycznego 

PP 

Rozróżnić rodzaje przenośnika 

Określić budowę przyczepy ciężarowej 

PP 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

Rozróżnić rodzaje zaczepów 

Określić budowę zaczepu 

PP 

10  Rozróżnić urządzenie przemieszczające  

11 

Określić przeznaczenia przenośnika 
łańcuchowo-listwowego w przyczepie 

12  Określić budowę nośnika bel 

PP 

13  Rozróżnić rodzaje chwytaków 

14  Rozróżnić zastosowanie chwytaków 

15 

Określić dopuszczalną wysokość pojazdu 
z ładunkiem 

16  Rozróżnić rodzaj przyczepy  

17 

Rozróżnić oznaczenia symboli gniazda 
przyczepy 

18  Rozróżnić elementy wózków widłowych 

19 

Określić maksymalną ładowność wózka 
gospodarczego 

20 

Określić maksymalną ładowność skrzyni 
zawieszanej 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

Przebieg testowania  

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
3.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
4.  Zapoznaj uczniów z instrukcją przed rozpoczęciem testu. 
5.  Wyjaśnij cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
6.  Jeśli są jakieś wątpliwości co do zrozumienia instrukcji wyjaśnij wątpliwości. 
7.  Pamiętaj o czasie przeznaczonym na rozwiązanie testu i nie przekraczaj go. 
8.  Dokonaj analizy czynników testu. 
 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 35 min. 

Powodzenia! 

 

 
Materiały dla ucznia:

 

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Określenie: ,,transport wewnętrzny” oznacza 

a)  przewóz materiałów na zakrytych platformach, skrzyniach ładunkowych. 
b)  przewóz ładunków w obrębie gospodarstwa. 
c)  transport materiałów we wnętrzu środka transportowego. 
d)  przewóz materiałów w opakowaniach. 
 

2.  Przewożony  ładunek  nie  może  wystawać z  tyłu pojazdu  (poza  jego  obrys)  na  odległość 

większą niż 
a)  1,5 m. 
b)  2 m. 
c)  2,5 m. 
d)  3 m. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

3.  Środek transportu nie zaliczany do transportu wewnętrznego kołowego to 

a)  wózek widłowy. 
b)  wózek gospodarczy. 
c)  taczka. 
d)  wózek akumulatorowy. 

 

4.  Urządzenie przemieszczające nie zaliczane do transportu wewnętrznego to 

a)  kolejka. 
b)  przenośnik taśmowy. 
c)  przenośnik pneumatyczny. 
d)  skrzynia zawieszana. 
 

5.  W przenośniku pneumatycznym na rysunku cyfry 1, 2, 3 oznaczają kolejno 

a)  1 – cyklon, 2 – dmuchawa, 3 – kosz zasypowy. 
b)  1 – dmuchawa, 2 – kosz zasypowy, 3 – cyklon. 
c)  1 – kosz zasypowy, 2 – dmuchawa, 3 – cyklon. 
d)  1 – dmuchawa, 2 – cyklon, 3 – kosz zasypowy. 

 

 

6.  Na rysunku przedstawiono 

a)  przenośnik pasowy. 
b)  przenośnik rolkowy. 
c)  przenośnik taśmowy. 
d)  przenośnik gumowy. 
 

 

 

7.  Na  rysunku  poniżej  przedstawiono  budowę  przyczepy  ciężarowej.  Cyfry:  1,  2,  3,  4 

oznaczają odpowiednio 
a)  dolny pierścień obrotnicy, rama, górny pierścień obrotnicy, dyszel. 
b)  górny pierścień obrotnicy, dolny pierścień obrotnicy, dyszel, rama. 
c)  dolny pierścień obrotnicy, górny pierścień obrotnicy, dyszel, rama. 
d)  dolny pierścień obrotnicy, rama, dyszel, górny pierścień obrotnicy. 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

8.  Na rysunku poniżej przedstawiono przykładowy zaczep ciągnika. Jest to 

a)  zaczep polowy. 
b)  zaczep transportowy. 
c)  zaczep dolny. 
d)  sprzęg do trzypunktowego układu zawieszenia. 
 

 

 

9.  Na  rysunku  poniżej  przedstawiono  pewien  rodzaj  zaczepu.  Cyfry  1,  2,  3  oznaczają 

odpowiednio 
a)  hak zaczepu, dźwignia blokująca, belka wspornika. 
b)  hak zaczepu, belka wspornika, dźwignia blokująca. 
c)  dźwignia blokująca, belka wspornika, hak zaczepu. 
d)  belka wspornika, dźwignia blokująca, hak zaczepu. 
 

 

 

10.  Przenośnik stosowany do przenoszenia materiałów sypkich w poziomie lub pod kątem do 

30

°

, o wadze do 50 kg, to 

a)  przenośnik kubełkowy. 
b)  przenośnik taśmowy. 
c)  przenośnik ślimakowy. 
d)  przenośnik pneumatyczny. 
 

11.  Przenośnik łańcuchowo – listwowy w przyczepie zbierającej służy do 

a)  podnoszenia ładunku z podłoża. 
b)  przemieszczania ładunku wewnątrz skrzyni. 
c)  wyłącznie do rozładunku. 
d)  wyłącznie do zagęszczania ładunku w skrzyni, 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

12.  Na rysunku poniżej przedstawiono budowę przykładowego nośnika bel. Cyfry 1, 2, 3, 4 

oznaczają odpowiednio: 
a)  łapa, siłownik hydrauliczny, korpus, ramię. 
b)  ramię, łapa, siłownik hydrauliczny, korpus. 
c)  korpus, ramię, łapa, siłownik hydrauliczny. 
d)  ramię, łapa, korpus, siłownik hydrauliczny. 
 

 

 

13.  Chwytak przedstawiony na rysunku poniżej to 

a)  widły do palet. 
b)  widły drapakowe. 
c)  czerpak kiszonki. 
d)  ładowacz do bel. 

 

14.  Chwytak przedstawiony na rysunku poniżej wykorzystywany jest do 

a)  słomy i siana. 
b)  roślin okopowych. 
c)  obornika. 
d)  bel. 

 

 

15.  Zgodnie  z  prawem  ruchu  drogowego  wysokość  pojazdu  z  ładunkiem  nie  może 

przekraczać” 
a)  2,5 m. 
b)  4 m. 
c)  dwukrotnej wysokości burty skrzyni ładunkowej. 
d)  trzykrotnej wysokości burty skrzyni ładunkowej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

16.  Odmiana  przyczepy  jednoosiowej  posiadająca  dwie  osie  kół  usytuowane  bezpośrednio 

jedna za drugą w tylnej części przyczepy, nosi nazwę 
a)  super duo. 
b)  dublet. 
c)  tandem. 
d)  bliźniak. 

 

17.  Na rysunku poniżej przedstawiono gniazdo przyczepy. Oznaczenia 44L, R, 10, 54 oznaczają 

odpowiednio 
a)  zacisk  rezerwowy,  masa  pojazdu,  prawy  kierunkowskaz,  prawe  światło  pozycyjne 

oraz oświetlenie tablicy rejestracyjnej. 

b)  lewy kierunkowskaz, zacisk rezerwowy, masa pojazdu, światło stop. 
c)  lewy  kierunkowskaz,  zacisk  rezerwowy,  masa  pojazdu,  oświetlenie  tablicy 

rejestracyjnej. 

d)  lewy  kierunkowskaz,  zacisk  rezerwowy,  oświetlenie  tablicy  rejestracyjnej,  światło 

stop. 

 

 

18.  Element  wchodzący  w  skład  wózka  widłowego  opisany  jako:  „jest  on  zamocowany 

pionowo  z  przodu  wózka,  w  przypadku,  gdy  jego  konstrukcja  umożliwia  podnoszenie, 
opuszczanie i pochylanie ładunku” to 
a)  przeciwwaga. 
b)  maszt. 
c)  widły. 
d)  rampa. 

 

19.  Dopuszczalna ładowność wózka gospodarczego wynosi 

a)  100 kg. 
b)  200 kg. 
c)  250 kg. 
d)  300 kg. 

 

20.  Dopuszczalna ładowność skrzyni zawieszanej wynosi 

a)  550 kg. 
b)  600 kg. 
c)  650 kg. 
d)  700 kg. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ............................................................................... 
 

Montowanie i eksploatacja urządzeń dźwigowych i transportowych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

Test 2 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  Montowanie  i  eksploatacja 
urządzeń dźwigowych i transportowych  

Test składa się z 20 zadań jednokrotnego wyboru, z których: 

 

zadania 1, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

 

zadania 2, 3, 7, 9, 13, 12 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

dopuszczający – co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dostateczny – co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

 

dobry –co najmniej 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

 

bardzo  dobry  –  co  najmniej  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 
ponadpodstawowego. 

 
Klucz  odpowiedzi: 1.
 b, 2. b, 3. a, 4. d, 5. b, 6. c, 7. c, 8. a, 9. b, 10. b, 11. b,  
12. c, 13. b, 14. c, 15. b, 16. c, 17. b, 18. b, 19. d, 20. a. 
 
Plan testu  
 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Scharakteryzować pojęcie transport 
zewnętrzny 

Określić pojęcie „skrzynia zawieszana” 

PP 

Scharakteryzować środki transportu 
wewnętrznego 

PP 

Rozróżnić klasyfikacje ciągników 
rolniczych 

Określić sposób łączenia przyczep 

Rozróżnić rodzaje przyczep 

Scharakteryzować działanie przyczepy 
zbierającej 

PP 

Rozróżnić rodzaje hamulców 
w przyczepach 

Scharakteryzować dopuszczalną wysokość 
pojazdu z ładunkiem 

PP 

10 

Określić zastosowanie przenośnika 
taśmowego  

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

11 

Określić przeznaczenie przenośnika 
łańcuchowo-listwowego w przyczepie 

12  Scharakteryzować budowę nośnika bel 

PP 

13  Ustalić sposób naprawy taśmy przenośnika 

PP 

14  Określić warunki montażu przenośnika 

15 

Określić dopuszczalną wysokość pojazdu z 
ładunkiem 

16 

Rozróżnić zasady bezpiecznej pracy 
przenośnika taśmowego 

17  Określić sposób załadunku słomy 

18  Określić elementy wózków widłowych 

19 

Określić zasady bezpiecznej pracy 
środkami technicznymi podczas prac 
załadunkowych 

20 

Określić zasady poruszania się wózkiem 
widłowym na nieznanym podłożu. 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

Przebieg testowania  

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
3.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
4.  Wyjaśnij cel stosowania testu. 
5.  Zapoznaj uczniów z instrukcją przed rozpoczęciem testu. 
6.  Jeśli są jakieś wątpliwości co do zrozumienia instrukcji wyjaśnij wątpliwości. 
7.  Pamiętaj o czasie przeznaczonym na rozwiązanie testu i nie przekraczaj go. 
8.  Dokonaj analizy uzyskanych wyników. 
 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań.  Do  każdego  zadania  dołączone  są  4  możliwości  odpowiedzi. 

Tylko jedna jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce 

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie 
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Jeśli udzielenie odpowiedzi  będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż  jego rozwiązanie 

na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Na rozwiązanie testu masz 35 min. 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia:

 

– 

instrukcja, 

– 

zestaw zadań testowych, 

– 

karta odpowiedzi. 

 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 
1.  Określenie: ,,transport zewnętrzny” oznacza 

a)  przewóz materiałów na odkrytych platformach, skrzyniach ładunkowych. 
b)  przywóz  materiałów  do  gospodarstwa  spoza  jego  terenu  a  także  wywóz  ładunków 

poza teren gospodarstwa. 

c)  przewóz towarów na zewnątrz obiektów znajdujących się na trenie gospodarstwa. 
d)  przewóz materiałów luzem tzn. bez opakowań. 

 
2.  Nazwa środka transportowego: ,,skrzynia zawieszana” wynika z jej zawieszenia na 

a)  podsufitowej prowadnicy szynowej. 
b)  trzypunktowym układzie zawieszenia ciągnika. 
c)  zawiesiu transportowym szyny prowadzącej. 
d)  cięgnach kolejki podwieszanej. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32 

3.  Wózek gospodarczy to środek transportowy przeznaczony do transportu 

a)  wewnętrznego w gospodarstwie. 
b)  bel sprasowanej słomy z pola. 
c)  obornika na pole. 
d)  zewnętrznego w gospodarstwie. 

 
4.  Ze względu na rodzaj mechanizmów jezdnych ciągniki rolnicze dzielą się na 

a)  dwukołowe i czterokołowe. 
b)  podsiębierne i nadsiębierne. 
c)  drogowe i polowe. 
d)  kołowe i gąsienicowe. 

 
5.  Dwuosiowa  przyczepa  rolnicza  w  czasie  jazdy  po  polu  powinna  być  sprzęgana 

z ciągnikiem rolniczym za pomocą zaczepu 
a)  sztywnego. 
b)  transportowego. 
c)  dolnego. 
d)  polowego. 

 
6.  Przyczepa jednoosiowa typu tandem posiada 

a)  podwójną skrzynię ładunkową. 
b)  możliwość dwustronnego rozładunku. 
c)  dwie osie kół usytuowane w bezpośrednio jedna za drugą w tylnej części przyczepy. 
d)  podwojoną ładowność. 
 

7.  Rozładunek przyczepy zbierającej odbywa się najczęściej przy użyciu 

a)  wywrotnicy mechanicznej. 
b)  układu hydraulicznego przechylającego skrzynię przyczepy. 
c)  podłogowego przenośnika łańcuchowo-listwowego. 
d)  chwytaka hydraulicznego. 

 
8.  W  obecnie  produkowanych  przyczepach  rolniczych  powszechnie  stosowany  jest  układ 

hamulcowy 
a)  pneumatyczny, zasilany z układu sprężonego powietrza ciągnika. 
b)  hydrauliczny z własną pompą i układem wspomagania. 
c)  mechaniczny ze wspomaganiem serwomechanizmem. 
d)  hydrauliczny tarczowy. 

 

9.  Zgodnie  z  prawem  ruchu  drogowego  wysokość  pojazdu  z  ładunkiem  nie  może 

przekraczać 
a)  2,5 m. 
b)  4 m. 
c)  dwukrotnej wysokości burty skrzyni ładunkowej. 
d)  trzykrotnej wysokości burty skrzyni ładunkowej. 

 
10.  Przenośnik taśmowy umożliwia transport materiałów sypkich 

a)  wyłącznie w poziomie. 
b)  w poziomie i pod kątem do około 30°. 
c)  w poziomie i pod kątem do 90°. 
d)  poziomo i pionowo. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33 

11.  Transport pionowy umożliwia przenośnik 

a)  hydrauliczny. 
b)  kubełkowy. 
c)  wstrząsowy. 
d)  taśmowy. 
 

12.  W przenośniku pneumatycznym strumień powietrza wytwarzany jest przez 

a)  sprężarkę śrubową. 
b)  kompresor pneumatyczny. 
c)  wentylator przenośnika. 
d)  dyfuzor pneumatyczny. 

 
13.  W przypadku zerwania się taśmy przenośnika taśmowego 

a)  należy ją bezwzględnie wymienić na nową. 
b)  można  ją  ponownie  złączyć  wulkanizując,  zszywając  lub  stosując  spinacze 

metalowe. 

c)  dopuszcza się jej naprawę, ale wyłącznie poprzez wulkanizację. 
d)  można ją doraźnie naprawić, ale powinna być niezwłocznie wymieniona. 

 

14.  Odległość  przenośnika  nie  obudowanego  od  przedmiotów  stałych  (ścian,  słupów, 

budynków), stanowisk pracy, dróg transportowych i komunikacyjnych, powinna 
a)  wynosić co najmniej 2 m. 
b)  być nie mniejsza niż szerokość przenośnika. 
c)  wynosić co najmniej 1 m. 
d)  być nie mniejsza niż podwojona szerokość przenośnika. 

 

15.  Przenośnik  nie  obudowany  przechodzący  nad  stanowiskami  pracy  lub  drogami 

komunikacyjnymi powinien posiadać 
a)  sygnalizację akustyczną i świetlną. 
b)  urządzenie do zatrzymywania spadającego ładunku. 
c)  hamulec bezpieczeństwa. 
d)  odrzutnik ładunków. 
 

16.  Transport osób na taśmie przenośnika taśmowego 

a)  jest  dopuszczalny  tylko  przy  wykonywaniu  napraw,  jeżeli  wykonuję  je  osoby 

wykwalifikowane i stosują ochrony osobiste. 

b)  dozwolony podczas wymiany lub naprawy taśmy. 
c)  jest bezwzględnie zabroniony. 
d)  dozwolony, jeżeli nie ma równocześnie ładunku na taśmie. 

 

17.  Załadunek balotów sprasowanej słomy lub siana ładowarką chwytakową 

a)  nie jest możliwy. 
b)  jest możliwy po zamontowaniu specjalnego chwytaka (ładowacza) do bel. 
c)  jest możliwy, ale tylko na wysokość do 2 m. 
d)  jest możliwy, ale tylko na przyczepy niskopodwoziowe. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34 

18.  Zmiana funkcji użytkowej wózka widłowego podnośnikowego odbywa się poprzez 

a)  wymianę podwozia. 
b)  zamontowanie odpowiedniego chwytnika. 
c)  zmianę kierunku obrotów zespołu podnoszącego. 
d)  przesterowanie dźwigni wyboru ładunku. 

 
19.  Osoby  wykonujące  prace  załadunkowe  z  użyciem  sprzętu  technicznego  jako  środków 

ochrony indywidualnej powinny używać przede wszystkim 
a)  okulary lub gogle chroniące oczy operatora. 
b)  masek lub półmasek z pochłaniaczem spalin silnikowych. 
c)  skórzanych lub lateksowych rękawic ochronnych. 
d)  hełmów chroniących głowę przed urazami. 

 
20.  Przed  wjazdem  wózkiem  widłowym  podnośnikowym  na  nieznane  podłoże  należy 

bezwzględnie ustalić 
a)  dopuszczalną nośność podłoża. 
b)  czy nawierzchnia nie jest pyląca. 
c)  czy nawierzchnia nie powoduje iskrzenia. 
d)  czy koła jezdne wózka nie ulegną zmoczeniu. 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko ............................................................................... 
 

Montowanie i eksploatacja urządzeń dźwigowych i transportowych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

11 

 

12 

 

13 

 

14 

 

15 

 

16 

 

17 

 

18 

 

19 

 

20 

 

Razem: 

 

 

background image

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36 

7.  LITERATURA 
 

1.  Bocheński C. Praca zbiorowa.: Naprawa maszyn i urządzeń rolniczych. WSiP, Warszawa 

1997 

2.  Buliński J., Miszczak M.: Podstawy mechanizacji rolnictwa. WSiP, Warszawa 1996 
3.  Grzegórzki Z. Wypisy wybrane.: Pojazdy silnikowe. WSiP, Warszawa 1997 
4.  Kuczewski J., Majewski Z.: Eksploatacja pojazdów rolniczych. WSiP, Warszawa 1999 
5.  Kuczewski J., Majewski Z.: Podstawy eksploatacji maszyn rolniczych. WSiP, Warszawa 

1998 

6.  Rychter T.: Mechanik pojazdów samochodowych. WSiP, Warszawa 2006 
7.  Waszkiewicz C.: Maszyny i urządzenia rolnicze. WSiP, Warszawa 1998 
 
Czasopisma: 
– 

Mechanik 

– 

Przegląd Mechaniczny 

 
 
Literatura metodyczna 
1.  Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 
3.  Plewka  Cz.:  Metodyka  nauczania  teoretycznych  przedmiotów  zawodowych.  Cz.  1  i  2. 

ITeE, Radom 1999