Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa

w Suwałkach

Instytut Politechniczny

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych

Temat ćwiczenia:

Oznaczenie wilgotności naturalnej

Oznaczenie granic: skurczalności, plastyczności i płynności

Stopień plastyczności

Numer ćwiczenia: 10

Laboratorium z przedmiotu:

Mechanika gruntów

Studia stacjonarne

Kod: BS5093

Suwałki 2013

1.WPROWADZENIE - DEFINICJE

1.1. Wilgotność naturalna gruntu w - jest to stosunek masy wody zawartej w próbce m w

do masy szkieletu gruntowego m :

s

m

m

− m

def. w

w

=

100 , % , oblicza się ze wzoru: w

mt

st

=

m

m −

100 , %

m

s

st

t

gdzie: m - masa parowniczki z gruntem wilgotnym, g, mt

m - masa parowniczki z gruntem wysuszonym, g,

st

m - masa pustej parowniczki, g.

t

1.2. Granica skurczalności w - wilgotność grutu spoistego między stanami zwartym i pół-

s

zwartym; przyjmuje się, że jest to wilgotność, przy której grunt pomimo dalszego susze -

nia nie zmienia swojej objętości i jednocześnie jego barwa staje się jaśniejsza.

1.3. Granica plastyczności w - wilgotność gruntu spoistego między stanami półzwartym i p

twardoplastycznym; przyjmuje się, że jest to wilgotność, przy której wałeczek uformo -

wany z gruntu podczas jego wałeczkowania na dłoni pęka po osiągnięciu średnicy 3mm.

1.4. Granica płynności - wilgotność gruntu spoistego między stanami miękkoplastycznym i płynnym.

Metody wyznaczania granicy płynności: a) metoda Casagrande’a - jako wartość granicy płynności w przyjmuje się wilgotność pasty L

gruntowej, w której wykonana bruzda zlewa się na długości 10mm i wysokości 1mm przy 25 uderzeniach miseczki o podstawę,

b) metoda Wasiljewa - jako wartość granicy płynności w przyjmuje się wilgotność pasty L

gruntowej, w którą stożek zagłębia się pod własnym ciężarem na głębokość h=10,0mm w czasie 5 s.

c) metoda penetrometru stożkowego - wartość granicy płynności w oblicza się ze wzoru: L

w = 0 0

, 04 w

3 2

,

,

18 + 0 887 w

3 18 + 3 62

L

gdzie: w - wilgotność pasty gruntowej, odpowiadająca głębokości penetracji h=18,0mm.

18

1.5. Stopień plastyczności I służy do określenia stanów gruntów spoistych. Obliczany jest L

według wzoru:

w − w

−

p

w

w p

I

=

=

L

lub IL

, -

w

−

−

L

w p

w L w p

1.6. Wskaźnik plastyczności I wskazuje ile wody wchłania grunt przy przejściu ze stanu p

półzwartego w stan płynny ( w % w stosunku do masy szkieletu). Stanowi kryterium podziału gruntów na grupy pod względem spoistości. Obliczany jest według wzoru: I

=

−

=

p

w L

w p , % lub I

−

p

w L w p , %

1.7. Stan i konsystencję gruntu spoistego określa się na podstawie wartości stopnia plastyczności I lub I według Tabeli 1.

L

L

1.8. Grunt zalicza się (w zależności od spoistości) do odpowiedniej grupy gruntów

spoistych na podstawie wartości wskaźnika plastyczności Ip lub Ip zaliczyć według Tabeli 2.

1

Tabela 1. Określenie stanu i konsystencji gruntu spoistego na podstawie wartości I L

Wartości I

Wartości w

STAN GRUNTU

Symbol

Konsystencja

L

I

zwarty

zw

ZWARTA

L<0

w≤ws

IL ≤ 0

w

półzwarty

pzw

s<w≤wp

0<IL ≤ 0,25

twardoplastyczny

tpl

0,25<IL ≤ 0,50

wp<w≤wL

plastyczny

pl

PLASTYCZNA

0,50<IL ≤ 1,00

miękkoplastyczny

mpl

IL>1,00

wL≤w

płynny

pł

PŁYNNA

Tabela 2. Grupy gruntów spoistych (ze względu na spoistość) na podstawie wartości I p

GRUPY GRUNTÓW

WSKAŹNIK PLASTYCZNOŚCI [%]

NIESPOISTY

Ip≤1

SPOISTY:

Ip>1

mało spoisty

1<Ip≤10

średnio spoisty

10<Ip≤20

zwięzło spoisty

20<Ip≤30

bardzo spoisty

Ip>30

2. CEL i ZAKRES ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO

Celem ćwiczenia laboratoryjnego jest opanowanie umiejętności określania stanu gruntów spoistych na podstawie stopnia plastyczności, obliczonego z wykorzystaniem zbadanych parametrów geotechnicznych.

Oznaczanie wilgotności (w) wykonuje się dla próbek NW wszystkich rodzajów gruntów.

Oznaczanie granicy skurczalności (ws) wykonuje się dla próbek NW i NNS gruntów spoistych. Oznaczenie granicy plastyczności (wp) wykonuje się dla próbek NW i NNS

wszystkich gruntów spoistych. Oznaczanie granicy płynności (wL lub w ) wykonuje się dla L

próbek NW wszystkich gruntów spoistych.

Pojęć IL lub IL nie należy stosować w przypadku gruntów małospoistych.

3. METODYKA BADAŃ - według PN-88/B-04481

3.1. Wilgotności gruntu metodą suszenia - p-t 5.1.

3.2. Granicy skurczalności - p-t 5.4.

3.3. Granicy plastyczności - p-t 5.5.

3.4. Granicy płynności - p-t 5.6.

a) metodą Casagrande’a - p-t 5.6.2.

b) metodą Wasiljewa - p-t 5.6.3.

c) metodą penetrometru stożkowego - p-t 5.6.4.

4. WYMAGANIA BHP

- należy pozostawić porządek na stanowisku badawczym.

2

5. SPRAWOZDANIA STUDENCKIE

5.1. Cel i zakres ćwiczenia laboratoryjnego

W ćwiczeniu laboratoryjnym badane są parametry geotechniczne gruntu spoistego, potrzebne do określenia stanu gruntu spoistego na podstawie obliczonego stopnia plastyczności I określenia spoistości gruntu na podstawie obliczonego wskaźnika L

plastyczności Ip.

5.2. Opis stanowiska badawczego i przebieg realizacji eksperymentu

- należy zaplanować i wypisać kolejność czynności oraz symbol wyniku, otrzymanego z danej czynności.

5.3. Zestawienie wyników badań

5.3.1. Badanie makroskopowe rodzaju gruntu:

..............................................................................................................................................

..............................................................................................................................................

I =...........÷.............. Ilość wałeczkowań X=..............................

p

stan:...................................................... I =...........÷................

L

5.3.2. Tabela zawierająca wyniki badań próbki gruntu pobranego w terenie: Wilgotność gruntu

WILGOTNOŚĆ

GRANICA

NATURALNA w

PLASTYCZNOŚCI w

p

Numer parowniczki

masa parowniczki

mt

[ g ]

masa parown. z gruntem wilgotnym

mmt

[ g ]

masa parown. z gruntem wysuszonym mst

[ g ]

masa wody w próbce

mmt-mst [ g ]

masa szkieletu gruntowego

mst-mt

[ g ]

wilgotność gruntu

W

[%]

Wynik badania

[%]

w =

w =

p

GRANICA PŁYNNOŚCI w według CASAGRANDE’A L

Liczba uderzeń

N

u

Numer parowniczki

masa parowniczki

mt

[ g ]

masa parown. z gruntem wilgotnym

mmt

[ g ]

masa parown. z gruntem wysuszonym mst

[ g ]

masa wody w gruncie

mmt-mst [ g ]

masa szkieletu gruntowego

mst-mt

[ g ]

wilgotność gruntu

W

[%]

3

5.3.3. Sporządzić wykres zależności N = f ( w) w skali (na druku wg PN-88/B-04481

u

Tablica I-8, str.56),

Wyznaczyć z wykresu wilgotność pasty gruntowej przy 25 uderzeniach czyli granicę płynności w L .

5.3.4. Obliczyć wartości IL oraz Ip .

5.4. Wnioski

- Na podstawie wartości IL określić stan i konsystencję gruntu spoistego według Tabel 1 i 2.

- Na podstawie wartości Ip określić grupę gruntu ze względu na spoistość

- Porównać orientacyjne wartości Ip i IL otrzymane z badań makroskopowych z wynikami badań laboratoryjnych.

6. LITERATURA

PN-88/B-04481 Grunty budowlane. Badania próbek gruntu.

PN-B-02481:1998 Geotechnika. Terminologia podstawowa, symbole literowe i jednostki miar.

Myślińska E.: Laboratoryjne badania gruntów. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1992.

Pisarczyk S., Rymsza B.: Badania laboratoryjne i polowe gruntów. Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1988.

Steckiewicz R., Karska Z.: Laboratorium z mechaniki gruntów. Wydawnictwa Politechniki Białostockiej, 1981.

4