background image

w   n u m e r z e

wrzesień 2014

issn 2300-1445

w firmie

P r z y k ł a d y   R o z w i ą z a n i e   p r o b l e m ó w   K o m e n t a r z e   P o r a d y

ontrole

 

K

EwidEncja sPRzEdaży

Za brak ewidencji na kasie fiskalnej  
urząd może nałożyć dodatkową sankcję  

2

dostaRczaniE Pism

Upoważnienie do kontroli powinno być 
doręczone prokurentowi  

3

właściwość miEjscowa

Miejsce zamieszkania lub adres  
siedziby wyznaczają właściwość urzędu  

6

sPRawdzaniE tRansaKcji

Przy kontroli krzyżowej potrzebne są  
nie tylko kopie faktur  

7

UzysKiwaniE infoRmacji

Urząd otrzyma dane o stanie konta  
bez zgody podatnika  

8

zaKREs UPoważniEnia

Zakres kontroli nie może wykraczać  
poza wskazany w upoważnieniu  

1 0

obowiązKi PRacodawcy

Pracodawca powinien zapewnić  
ubrania robocze  

1 1

zaKREs obowiązKów

Pracownikowi nie można dowolnie 
nakładać nowych zadań  

1 2

UdostęPnianiE danych

Pracownik może wystąpić  
o fotokopię swoich dokumentów  

1 3

ochRona danych osobowych

Dokumenty rekrutacyjne można  
trzymać przez kwartał  

1 4

PodRóżE słUżbowE

Wyjazd do pracy za granicą  
nie oznacza podróży służbowej  

1 5

UdostęPnianiE danych

Informacja o wypłatach osób 
zatrudnionych jest objęta tajemnicą  

1 6

Dokończenie na str. 4

Ustalenia kontroli można skutecznie  

kwestionować

Kontrola podatkowa niekoniecznie musi 
się  skończyć  negatywnymi  dla  firmy 
konsekwencjami.  Dotyczy  to  również 
przypadków,  gdy  urzędnicy  stwierdzą 
nieprzestrzeganie przez podatnika prze-
pisów obowiązującego prawa. Sporządzo-
ny przez nich na tę okoliczność protokół 
może być bowiem zgodnie z tymi przepi-
sami skutecznie wzruszony. 

Doręczenie protokołu 

Dokumentem  świadczącym  o  tym,  że 
kontrola się zakończyła, jest sporządzony  
z niej protokół. Jak bowiem wynika z art. 291  
§ 4 Ordynacji podatkowej, kontrolę uwa-
ża się za zakończoną w dniu doręczenia 
takiego protokołu kontrolowanemu. Pod-
stawowym celem jego sporządzenia jest 
udokumentowanie  przebiegu  kontroli 
oraz jej wyników. Nałożony na organ po-
datkowy obowiązek udokumentowania we 
wspomnianym protokole wszystkich czyn-
ności kontrolnych ma służyć zapewnieniu  
realizacji przez niego zasady prawdy obiek-
tywnej, o której mowa w art. 122 tej ustawy. 
W przepisach dokładnie wymieniono ele-
menty, które powinien zawierać protokół 
kontroli. Są to:

• 

wskazanie kontrolowanego,

• 

wskazanie osób kontrolujących,

• 

określenie przedmiotu i zakresu kontroli,

• 

określenie miejsca i czasu przeprowa-
dzenia kontroli,

• 

opis dokonanych ustaleń faktycznych,

• 

dokumentacja dotycząca przeprowa-
dzonych dowodów,

• 

ocena prawna sprawy będącej przed-
miotem kontroli,

• 

pouczenie o prawie złożenia zastrzeżeń 
lub wyjaśnień oraz prawie złożenia ko-
rekty deklaracji,

• 

pouczenie o obowiązku zawiadomienia 
organu podatkowego przez kontrolowa-

nego o każdej zmianie swojego adresu, 
dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia 
zakończenia kontroli podatkowej, jeżeli 
w toku kontroli podatkowej ujawniono 
nieprawidłowości, oraz skutkach nie-
dopełnienia tego obowiązku (art. 290 
§ 2 Ordynacji podatkowej).

Wyliczenie to ma charakter jedynie przy-
kładowy, o czym świadczy użyte w treści 
art. 290 § 2 powołanej ustawy wyrażenie 
,,w szczególności”. Oznacza to, że proto-
kół może zawierać także inne niż wymie-
nione w tym przepisie elementy. 

Załączane dokumenty

Jako dokument podsumowujący i kończący 
kontrolę podatkową wspomniany proto-
kół należy odróżnić od protokołów spo-
rządzanych z poszczególnych czynności 
podejmowanych w toku tej kontroli, które 
mogą stanowić załączniki do niego. W tym 
charakterze powinny być do niego dołą-
czone protokoły z czynności podjętych  
w  czasie  trwania  kontroli  podatkowej, 
dotyczące np. przeprowadzonych dowo-
dów, zeznań świadków, opinii biegłych 
czy oględzin. W protokole kontroli mogą 
być zawarte również ustalenia dotyczące  
badania ksiąg w zakresie ich rzetelności.  
W tym przypadku nie sporządza się odręb-
nego protokołu badania ksiąg (art. 290 
§ 5 Ordynacji podatkowej). 
Z orzecznictwa sądowego wynika, że prze-
pis art. 215 Ordynacji podatkowej, który 
uprawnia organ podatkowy do prostowa-
nia w drodze postanowienia (z urzędu lub 
na żądanie strony) błędów rachunkowych 
oraz innych oczywistych omyłek – wolno 
stosować także do protokołów kontroli. 
Zaakcentował to WSA w Warszawie w wy-
roku z 19 marca 2004 r. (sygn. akt III SA 
2616/02). 

Podatnik nie musi bezwarunkowo zgodzić się z wynikami kontroli, która odbyła 

się w jego firmie. Może złożyć wyjaśnienie oraz zastrzeżenia. Ma na to 14 dni od 

otrzymania protokołu z kontroli.

NY 18d.indd   1

14-08-18   20:57

background image

2

Ewidencja sprzedaży

Wydawca: Norbert Pawlikowski

Redaktor: Bogdan Świąder

Druk: Paper&Tinta

Nakład: 350 egz. 

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 

e-mail: cok@wip.pl

NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264 

– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, 

Sąd Gospodarczy XIII 

Wydział Gospodarczy Rejestrowy 

Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

Fiskus rozszerza swoje  

uprawnienia kontrolne 

bogdan świąder

redaktor prowadzący

Kontrole podatkowe i skarbowe to jeden 
z  elementów,  które  są  nierozerwalnie 
związane z prowadzeniem działalności 
gospodarczej. Oprócz nich przedsiębiorca 
musi się liczyć z kontrolami, które mogą 
przeprowadzać inne podmioty publiczne. 
Instytucji, które weryfikują działalność 
gospodarczą  jest  tyle,  że  jeśli  skumu-
lowałoby się to w jednym dniu, to funk-
cjonowanie firmy byłoby sparaliżowane. 
Przepisy, które określają zasady ich prze-
prowadzania zostały umieszczone w kilu 
ustawach, ale na szczęście są też podob-
ne reguły, które określają uprawnienia 
przedsiębiorcy. 
Właściciel firmy nie musi bezwarunkowo 
zgodzić się z wynikami kontroli. Może zło-
żyć wyjaśnienie oraz zastrzeżenia. Niestety  
już wiadomo, że w tym roku nastąpi no-
welizacja  ordynacji  podatkowej,  której 
celem ma być bardziej efektywny pobór 
podatków.  Urzędnicy  fiskalni  uzyskają 
nowe uprawnienia, rozszerzony zostanie 
zakres czynności sprawdzających oraz 
zwięk szenie dostępu do tajemnicy bankowej.
Oznacza to, że kontrolujący będą mieli 
więcej narzędzi do weryfikacji obowiąz-
ków podatkowych.  

Zapraszamy do korzystania 

z Telefonicznego Pogotowia 

Księgowego 

Dyżury odbywają się 
w godz. 11.00–13.00. 
Najbliższe  dyżury  ekspertów  z  zakresu 
VAT, PIT i CIT oraz rachunkowości odbędą 
się 3 i 10 września 2014 r., a VAT, PIT, CIT  
17 i 24 września 2014 r. pod numerem tel.  
22 318 07 36.

Za brak ewidencji na kasie fiskalnej urząd 

może nałożyć dodatkową sankcję 

Problem 

Przedsiębiorca prowadzi sprzedaż towarów w sklepie stacjonarnym 

oraz przez Internet (na aukcjach). Z rozliczenia wynikła nadwyżka VAT, więc 

podatnik wystąpił o jej zwrot. Urząd skarbowy zarządził kontrolę w zakresie VAT. 

Zażądał danych dotyczących transakcji, które nie były jednak dokumentowane 

paragonem z kasy fiskalnej.  

Jakie konsekwencje poniesie podatnik za brak dokumentacji? Jaki okres wstecz 

może obejmować kontrola? 

odpowiada ekspert

marcin zawadzki

doradca podatkowy 

w Ernst & Young

Występując o zwrot nadwyżki VAT, podat-
nicy często muszą liczyć się z ryzykiem 
kontroli  badającej  zasadność  zwrotu. 
Trzeba pamiętać, że kontrolujący będą 
ustalać poprawność rozliczeń zarówno 
po stronie VAT naliczonego, jak i VAT na-
leżnego.
Podejmując decyzję o żądaniu zwrotu VAT, 
warto wstępnie zweryfikować, czy w rozli-
czeniach za okres zwrotu nie znalazły się 
jakieś błędy mogące zaważyć na zasad-
ności i kwocie zwrotu.
Jeśli podatnik prowadzi sprzedaż towa-
rów dla osób fizycznych w systemie sta-
cjonarnym oraz wysyłkowym, to jednym  
z jego podstawowych obowiązków jest fiska-
lizacja tej sprzedaży. O ile w przypadku 
sprzedaży  prowadzonej  przez  Internet  
(w systemie wysyłkowym) istnieją opcje 
pozwalające „uwolnić” się od konieczności 
rejestrowania na kasie fiskalnej każdej 
sprzedaży  (wynika  to  z  możliwości  za-
stosowania zwolnienia przedmiotowego  
z obowiązku fiskalizacji), o tyle w przypad-
ku sprzedaży stacjonarnej takie „uwolnie-
nie” się jest dużo trudniejsze. W praktyce 
tylko nieliczne stacjonarne sklepy ofe-
rujące towary na rzecz osób fizycznych 
nie rejestrują tej sprzedaży za pomocą  
kas.

w a ż n e

Kontrole u podatników sprzedających towary 

i usługi stacjonarnie na rzecz osób fizycznych 

dotyczą prawidłowości wydawania paragonów 

fiskalnych.

Jeśli kontrolujący ustalą, że całość lub 
część obrotu zrealizowanego przez podat-
nika na rzecz osób fizycznych nie została 
zewidencjonowana za pomocą kasy reje-
strującej, to może to rodzić dwa rodzaje 

ryzyka dla podatnika. Po pierwsze, kon-
trolujący będą starać się zweryfikować, 
czy  jakaś  część  sprzedaży  nie  została  
w ogóle zadeklarowana do celów VAT. Jeśli 
tak było, to kontrolujący mogą wskazać 
na  zaniżenie  obrotu  opodatkowanego 
VAT  (co  prawdopodobnie  będzie  pod-
stawą do prowadzenia dalszego postę-
powania). Po drugie, organ może podjąć 
decyzję o wszczęciu odrębnego postępo-
wania celem określenia dodatkowego zobo-
wiązania po stronie podatnika. 

P a m i ę t a j

organ podatkowy może prowadzić postępo-

wanie kontrolne za te okresy, które nie uległy 

jeszcze przedawnieniu. 

W przypadku stwierdzenia, że podatnik 
narusza obowiązek fiskalizacji, naczel-
nik urzędu skarbowego (względnie or-
gan kontroli skarbowej) ustala za okres 
do momentu rozpoczęcia prowadzenia 
ewidencji obrotu i kwot VAT należnego 
przy zastosowaniu kas rejestrujących 
dodatkowe  zobowiązanie  podatkowe  
w wysokości odpowiadającej 30% kwo-
ty VAT naliczonego przy nabyciu towa-
rów i usług (chyba że podatnikiem jest 
osoba fizyczna ponosząca za ten sam 
czyn odpowiedzialność karną skarbo-
wą). Dlatego też jeśli zostanie wszczę-
te  odrębne  postępowanie  związane  
z brakiem fiskalizacji, to może ono ob-
jąć okres objęty przedawnieniem, w ra-
mach którego powinna być prowadzona 
fiskalizacja sprzedaży i były ponoszone 
wydatki obciążone VAT. W efekcie po-
stępowania zostanie określona kwota 
VAT naliczonego, związanego z niezewi-
dencjonowaną sprzedażą, co przełoży 
się na wysokość dodatkowego zobowią-
zania.

Podstawa prawna

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku 

od towarów i usług (tekst jedn.: dz.U. 

z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja  

podatkowa (tekst jedn.: dz.U. z 2012 r. 

poz. 749 ze zm.).

NY 18d.indd   2

14-08-18   20:57

Kup książkę

background image

3

dostarczanie pism

Upoważnienie do kontroli powinno być doręczone prokurentowi

Problem 

Urząd skarbowy planuje przeprowadzić kontrolę podatkową  

w spółce. Okazało się, że cały zarząd spółki został odwołany. Ustanowiony 

jest kurator sądowy w celu powołania nowych władz. Z zapisów w Krajowym 

Rejestrze Sądowym wynika, że spółka ma prokurenta. Komu należy doręczyć 

upoważnienie do przeprowadzenia kontroli: kuratorowi czy prokurentowi? 

odpowiada urząd

izba skarbowa w warszawie 

Wszczęcie kontroli podatkowej, w tym 
doręczenie kontrolowanemu lub osobie,  
o której mowa w art. 281a ustawy Ordyna-
cja podatkowa, upoważnienia do przepro-
wadzenia kontroli zostało uregulowane  
w Dziale VI Ordynacji podatkowej. Natomiast 
kwestie ustanowienia kuratora i udzielenia 
prokury regulują przepisy Kodeksu cywil-
nego i Kodeksu postępowania cywilnego.
Na podstawie informacji zawartych w za-
pytaniu nie jest możliwe udzielenie jed-
noznacznej odpowiedzi na pytanie, komu 
należy doręczyć upoważnienie do prze-
prowadzenia kontroli podatkowej – pro-
kurentowi czy kuratorowi. 
Należy przeanalizować wiele czynników.  
W pierwszej kolejności należałoby ustalić, 
jaki jest zakres uprawnień kuratora okre-
ślony w zaświadczeniu wydanym przez 
sąd. Ponadto zasadne byłoby ustalenie 
rodzaju udzielonej prokury oraz spraw-
dzenie, czy nie zaistniały przesłanki po-
wodujące wygaśnięcie prokury.

odpowiada ekspert

szymon dalc

doradca podatkowy

Dalc & Ochocki – Doradcy sp. z.o.o.

Gdy mimo wcześniejszego wezwania lub 
zastosowania kary grzywny osoba prawna 
nie wykonuje lub nie może wykonywać 
przewidzianych w ustawie o KRS obowiąz-
ków, sąd rejestrowy na podstawie art. 26 
ustawy o KRS może powołać kuratora. 
Kurator ma obowiązek niezwłocznie prze-
prowadzić czynności wymagane do wybo-
ru lub powołania władz osoby prawnej. 
Zdarza się jednak, iż mimo działania kura-
tora nie dojdzie do wyboru lub powołania 
władz spółki w terminie 3 miesięcy od 
dnia ustanowienia kuratora albo wybrane 
lub powołane władze nie wykonują nało-
żonych na nie obowiązków. 
Zdarza się, że osoba prawna w ogóle nie 
może prowadzić swoich spraw z braku po-
wołanych do tego organów, np. z powodu 
rezygnacji lub odwołania zarządu i niepo-

wołania przez wspólników nowego. W ta-
kim przypadku, podobnie jak w sytuacji 
opisanej powyżej, ale na podstawie art. 42  
Kodeksu cywilnego, sąd ustanawia dla 
niej kuratora, który powinien postarać się 
niezwłocznie o powołanie organów osoby 
prawnej, a w razie potrzeby o jej likwidację.
W każdym z powyższych przypadków pod-
stawowym celem działania kuratora jest 
doprowadzenie do niezwłocznego powoła-
nia organów osoby prawnej. W razie zaś gdy  
osiągnięcie tego nie jest niemożliwe, wów-
czas celem działania kuratora powinno być  
doprowadzenie do likwidacji osoby prawnej. 

w a ż n e

Przed doręczeniem upoważnienia do kontroli 

należy sprawdzić, jaki jest zakres uprawnień 

kuratora określony przez sąd.

Uprawnienia kuratora są więc ściśle okre-
ślone i ograniczone do czynności niezbęd-
nych do osiągnięcia celu, w jakim został 
powołany. Kurator powołany na podstawie  
przepisów art. 42 Kodeksu cywilnego czy 
na podstawie art. 26 ustawy o KRS nie 
jest uprawniony do zastępowania orga-
nów spółki wobec osób trzecich ani do 
sprawowania zarządu majątkiem tej osoby. 
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego 
prokura jest pełnomocnictwem udzielo-
nym przez przedsiębiorcę podlegającego 
obowiązkowi  wpisu  do  rejestru  przed-
siębiorców, obejmującym umocowanie 
prokurenta do czynności sądowych i po-
zasądowych, jakie są związane z prowa-
dzeniem  przedsiębiorstwa.  Całkowicie 
odmienną rolę w spółce spełnia prokurent. 
Prokury  nie  można  ograniczyć,  chyba 
że  przepis  szczególny  stanowi  inaczej  
– art. 109 § 2 Kodeksu cywilnego. Z kolei 
z przepisów art. 205 ksh wynika, że jeżeli 
zarząd osoby prawnej jest wieloosobowy, 
sposób reprezentowania określa umowa 
spółki. W przypadku gdy umowa spółki 
nie zawiera żadnych postanowień do skła-
dania oświadczeń w imieniu spółki, wyma-
gane jest współdziałanie dwóch członków 
zarządu albo jednego łącznie z prokuren-
tem. Oświadczenia składane spółce oraz 
doręczenia pism spółce mogą być jednak 
dokonywane wobec jednego członka za-
rządu lub prokurenta. 
Z  przedstawionego  stanu  faktycznego 

nie wynika, czy spółka jest postawiona 
w stan likwidacji lub została ogłoszona jej 
upadłość. Odwołanie zarządu nie skutkuje  
automatycznym  odwołaniem  prokury, 
która wygasłaby np. wskutek wykreśle-
nia przedsiębiorcy z rejestru, ogłoszenia 
upadłości, otwarcia likwidacji lub prze-
kształcenia przedsiębiorcy. Skoro prokura  
jest  ujawniona  w  Krajowym  Rejestrze 
Sądowym, to należy przyjąć, że nie została  
odwołana ani nie wygasła. Wobec tego 
upoważnienie do przeprowadzenia kontroli  
powinno  być  doręczone  prokurentowi. 
Dla właściwej oceny sytuacji należałoby 
zapoznać się z umową spółki w zakresie 
regulacji dotyczących zarządu i uprawnień 
prokurenta, aby rozstrzygnąć, czy może 
on składać oświadczenia woli w imieniu 
spółki, czy też jest uprawniony tylko do 
odbioru doręczanych i składanych spółce 
pism lub oświadczeń. Ustalenia te będą 
istotne dla dalszych czynności kontrolnych.
Gdyby okazało się, że prokurent umoco-
wany jest tylko do przyjmowania pism  
i oświadczeń składanych spółce, organ 
podatkowy powinien wystąpić do sądu  
z wnioskiem o wyznaczenie kuratora do 
celów kontroli podatkowej z uwagi na to, 
iż niemożliwe będzie jej prowadzenie. 

P a m i ę t a j

jeżeli prokurent umocowany jest tylko do przyj-

mowania pism i oświadczeń składanych spółce, 

organ podatkowy powinien wystąpić do sądu 

z wnioskiem o wyznaczenie kuratora do celów 

kontroli podatkowej.

Jak zauważył WSA w Gliwicach w wyroku  
z 22 września 2009 r. (sygn. akt I SA/Gl  
350/09),  przepis  art.  138  par.  3  jest 
przepisem bezwzględnie obowiązującym, 
który obliguje organ do złożenia wniosku 
o ustanowienie kuratora w każdym przy-
padku, gdy zaistnieją przesłanki w nim 
opisane, niezależnie od wcześniejszego 
powołania kuratora do innych celów i po-
stępowań. 

Podstawa prawna

Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywil-

ny (tekst jedn.: dz.U. z 2014 r. poz. 121). 

Ustawa z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym  

Rejestrze sądowym (tekst jedn.: dz.U. 

z 2013 r. poz. 1203 ze zm.).

Ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spó-

łek handlowych (tekst jedn.: dz.U. z 2013 r. 

poz. 1030).

Ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – ordynacja  

podatkowa (tekst jedn.: dz.U. z 2012 r. 

poz. 749 ze zm.).

NY 18d.indd   3

14-08-18   20:57

Kup książkę