Fotografia od A do Z: Ogniskowa

2 grudnia 2010, 13:23

Autor: Tomasz Waryszak
czytano: 31024 razy

Przedstawiamy słownik terminów fotograficznych:
Fotografia od A do Z. Słownik przeprowadzi
Czytelników przez najważniejsze pojęcia, pozwoli
poznać i uzupełnić wiedzę z zakresu fotografii
oraz jej praktyczne wykorzystania.

Dziś hasło: Ogniskowa. Zapraszamy do lektury.

Ogniskowa (odległość ogniskowa) – wyrażana w milimetrach odległość pomiędzy ogniskiem układu
optycznego, a punktem głównym układu optycznego.

W   przypadku   obiektywów,   za   ogniskową   przyjmuje   się   odległość   pomiędzy   punktem   głównym
obrazowym   układu   (miejscem,   od   którego   zaczynają   się   skupiać   promienie   światła),   a   ogniskiem
obrazowym, czyli  punktem  skupienia światła przechodzącego przez układ, przy założeniu, że ostrość
ustawiona jest na nieskończoność.

Ogniskowa wyraża zdolność układu soczewek do skupiania światła. Im mniejsza wartość ogniskowej,
tym silniej skupiane są promienie świetlne przez układ optyczny obiektywu.

Ogniskowa - odległość pomiędzy punktem głównym O soczewki lub układu soczewek, a ogniskiem
obrazowym F'

Kąt   widzenia  obiektywu   jest   zależny   od   jego  ogniskowej   oraz   od   rozmiaru   elementu   światłoczułego
(pola   obrazowego),   na   który   rzutowany   jest   obraz.   Im   większa   ogniskowa,   tym   kąt   widzenia   jest
mniejszy.   W   przypadku   matrycy   natomiast,   im   większa   jest   jej   przekątna,   tym   kąt   widzenia   jest
również większy. Należy dodać, że każdy obiektyw projektowany jest  dla danego rozmiaru elementu
światłoczułego. O ile możliwe jest zastosowanie obiektywu z matrycą mniejszą niż przewiduje to jego
konstrukcja, to w przypadku użycia go w połączeniu z większym sensorem, pole obrazowe nie będzie
wypełnione w całości.

Fotografia od A do Z: Ogniskowa

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-ogniskowa-22176.html...

1 z 7

2015-08-15 16:06

Wzór na kąt widzenia obiektywu:

gdzie d – przekątna matrycy, F – ogniskowa obiektywu

Ze względu na wartość ogniskowej, obiektywy dzieli się na:

szerokokątne – czyli takie, których ogniskowa jest mniejsza od przekątnej elementu
światłoczułego, dla którego zostały zaprojektowane.
teleobiektywy – posiadają ogniskową dłuższą niż przekątna matrycy lub filmu.
obiektywy standardowe – w ich przypadku ogniskowa jest w przybliżeniu równa przekątnej
elementu światłoczułego. Konstrukcja taka charakteryzuje się kątem widzenia zbliżonym do
pojedynczego ludzkiego oka (około 50 stopni).

Obiektywy, które mają na stałe określony parametr ogniskowej, nazywa się stałoogniskowymi. Oprócz
nich występują obiektywy zmiennoogniskowe, które pozwalają na korzystanie z pewnego zakresu
ogniskowych (np. 18–55 mm).

W praktyce wartość ogniskowej, uzupełniona o wielkość matrycy, mówi nam, jak duży wycinek
widzianej sceny pokazywany jest przez układ aparatu z obiektywem.

Kąty widzenia dla różnych ogniskowych obiektywu podłączonego do sensora obrazowego 36 x 24 mm.

Historycznie najpopularniejszym rozmiarem elementu rejestrującego światło była, a w fotografii
profesjonalnej wciąż jest, klatka filmu 36 x 24 mm o przekątnej 43 mm, czyli tzw. "pełna klatka". Z
tego też względu, w przypadku optyki rzutującej obraz dla innego rozmiaru matryc czy filmów, przyjął
się zwyczaj podawania oprócz rzeczywistej ogniskowej również jej ekwiwalentu (odpowiednika) dla
pełnej klatki.

Pokolenia fotografów używających aparatów pełnoklatkowych, przyzwyczaiły się, że np. 50 mm to
obiektyw standardowy, a 135 mm to umiarkowany, dobry do portretu teleobiektyw. Jednak dla innych
popularnych obecnie rozmiarów matryc, takich jak APS-C albo 4/3, te same obiektywy rzutują obraz o
zupełnie innym charakterze. Przykładowa "pięćdziesiątka" po podłączeniu do Olympusa systemu 4/3
okazuje się teleobiektywem portretowym.

W   przypadku   używania   aparatów   o   niestandardowych   rozmiarach   elementu   rejestrującego   światło,
podawany   ekwiwalent   ogniskowej   dla   pełnej   klatki   pozwala   w   łatwy   sposób   zaklasyfikować   dany
obiektyw  i   porównać  go z  innymi  konstrukcjami.  Każdy aparat   o innym  niż  36  x  24  mm  rozmiarze
matrycy   posiada  parametr  nazywany   mnożnikiem   ogniskowej   (ang.   crop   factor)   zwany   też   cropem,
który pozwala przeliczać na pełnoklatkowy ekwiwalent ogniskowe przeznaczonych do niego obiektywów.

[converttable start="1" end="0" type="vertical"]

Porównanie ujęć

Fotografia od A do Z: Ogniskowa

http://www.swiatobrazu.pl/fotografia-od-a-do-z-ogniskowa-22176.html...

2 z 7

2015-08-15 16:06