Najczęściej używane polecenia shella

clear - czyszczenie ekranu
cat nazwa_pliku - wyświetla zawartość pliku
cmp plik1 plik2 - porównuje zawartość dwóch plików
diff plik1 plik2 - stwierdza, czy między zawartością dwóch plików występują
różnice

cd

- zmienia katalog na wskazany

pwd - pokazuje bieżący katalog

ls

- wyświetla zawartość katalogu

cp

- kopiuje pliki i katalogi

mkdir

- tworzenie katalogu

rmdir - usuwanie katalogu
mv - zmiana nazwy pliku lub jego przeniesienie

rm

- usunięcie pliku

find

- służy do wyszukiwania plików spełniających zadane kryteria

whereis

nazwa pliku - lokalizuje źródła, binaria i dokumentację man

ln -s tworzy łącze symboliczne (tzw. link)
date - wyświetla bieżącą datę
cal - wyświetla kalendarz na bieżący miesiąc

ps

- wyswietla informacje o procesach, działających w systemie

kill

- kończy pracę danego procesu

man - np.: man ls - pokaże nam pomoc na temat polecenia ls
info - podręcznik GNU
apropos klucz - przeszukuje bazy z dokumentację pod kątem słów kluczowych
adduser nazwa_konta - założenie nowego konta

chmod

- polecenie służące do zmiany praw dostępu do plików i katalogów

chown nowy_właściciel plik/katalog - polecenie zmiany właściciela pliku lub
katalogu
chgrp nowa_grupa plik/katalog - polecenie zmiany grupy pliku lub katalogu
passwd nazwa_konta - ustawienie hasła dla konta
who - lista użytkowników
w - jak wyżej, jednak informacje są dokładniejsze
du - informuje o wielkości poszczególnych katalogów
df - sprawdza wolne miejsce na dysku

ftp

- File Transfer Protocol - służy do przesyłania plików

wget

- Służy do ściągania plików z sieci

shutdown - restartuje komputer

vi

- edytor tekstu

fdisk

- słuzy do dzielenia dysku na partycje

cd

cd .. - przechodzi do katalogu wyższego,
cd katalog - przechodzimy do katalogu "katalog",
cd / - przejście do katalogu głównego,

Do góry

ls

Parametry:
-a wyświetla wszystkie pliki, łącznie z ukrytymi,
-l wyswietla szczegółowe informacje o prawach dostępu, właścicielu, rozmiarze i
czasie ostatniej modyfikacji,
-n jak wyżej tylko zamiast nazw grup i uzytkowników są podane identyfikatory
liczbowe,
-x formatuje dane w rzędach w poprzek ejranu,
-X sortuje pliki wefług rozszerzenia,
ls -a > zawartosc_katalogu.txt - powoduje zapisanie zawartości katalogu do pliku
zawartosc_katalogu.txt.
ls >> zawartosc_katalogu.txt - dopisanie zawartości katalogu do zawartości pliku
zawartosc_katalogu.txt

Do góry

cp

cp plik1 plik2 - kopiuje plik1 do plik2,
cp plik1 /katalog - kopiuje plik1 do katalogu katalog,
cp -i plik1 plik2 - kopiuje plik1 do plik2, ale jeśli plik2 istnieje pyta czy go
nadpisać,
cp -r kat1 kat2 - kopiuje katalog kat1 i automatycznie tworzy katalog kat2.

Do góry

mkdir

mkdir kat - tworzy katalog o nazwie kat,
mkdir -p kat1/kat2 - tworzy katalog kat1, a w nim kat2,
mkdir kat1 kat2 kat3 - tworzy podane katalogi w bierzącym katalogu.

Do góry

rm

rm * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu (katalogi zostawia),
rm -i * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu z potwierdzeniem (również pyta,
czy skasować katalogi),
rm -f * - usuwa wszystkie pliki z danego katalogu i wyłącza potwierdzenia (nawet
zabezpieczone przed usunięciem, katalogi zostawia),
rm -f - usunięcie plików zabezpieczonych przed kopiowaniem,
rm -r - usunięcie plików również w podkatalogach,
rm -rf - usuwa cały system plików,
rm -R - usówa całą zawartość katalogu (bez potwierdzenia),
rm -R kat1 kat2 ... - usówa podane katalogi wraz z ich zawartością.

Do góry

find

Parametry:
-name wzorzec znajduje pliki, które pasuja do wzorca,
-group grupa znajduje pliki należące do grupy o podanym numerze,
-user użytkownik znajduje pliki należące do uzytkownika o podanym numerze,

-name ".*" - znajduje pliki ukryte,
-name -nouser -o -nogroup - znajduje pliki nie należące do nikogo.

Do góry

whereis

-b - szukaj tylko binariów,
-m - szukaj tylko sekcji dokumentacji man,
-s - szukaj tylko źródeł.

Do góry

ps

Parametry:
-a wyświetla wszystkie procesy,
-u wyświetla nazwę użytkownika oraz czas rozpoczęcia procesu,
-x wyświetla procesy nie powiązane z żadnym terminalem,
-r nie wyświetla informacji o procesach, które aktualnie nie działają,
- l - dokładniejsze wypisanie stanów procesów,
OPIS KOLUMN:
PID - identyfikator procesu
TTY - terminal do ktorego jest podlaczony proces
STAT - stan procesu (W=czekajacy, R=wykonywany lub gotowy do wykonania
S=uśpiony, Z=zabity ale wciaz przebywajacy w systemie)
TIME - czas jego wykonywania
COMMAND lub CMD - nazwa programu ktory wykonuje proces
UID - nazwa uzytkownika ktory jest wlasciciele procesu
PPID - proces nadrzedny ktory utworzyl dany proces
C lub CP - wykorzystanie procesora - urzywane do szeregowania procesow
PRI - priorytet
NI - wartoscuzywana do obliczania priorytetu
ADDR - adres procesu
SZ - rozmiar procesu w blokach
WCHAN - zdarzenie na ktore oczekuje proces

Do góry

kill

kill identyfikator_procesu - zakonczenie procesu
kill -9 identyfikator_procesu - zakonczenie procesow ktore ignoruja zwykla
komende kill
kill -v nazwaprocesu - zabjia proces po podaniu jego nazwy

Do góry

chmod

u/g/o/a +/- r/w/x plik/katalog

u - właściciel, g - grupa, o - inni użytkownicy, a - wszyscy
r - zezwolenie na odczyt, w - zapis, x - uruchomienie
Innymi sposobem ustawiania praw dostępu to ustawianie ich za pomocą liczb
ósemkowych.
Cyframi od 0-7 ustawiamy odpowiednio:
0 to ( --- ) brak praw dostępu

1 to ( --x ) wykonywanie
2 to ( -w- ) zapis
3 to ( -wx ) zapis i wykonywanie
4 to ( r-- ) odczyt
5 to ( r-x ) odczyt i wykonywanie
6 to ( rw- ) odczyt i zapis
7 to ( rwx ) odczyt, zapis, wykonywanie
wydając polecenie chmod podajemy 3 liczby, które oznaczają w kolejności: prawa
dostępu właściciela, grupy i innych.

Do góry

ftp

get plik - pobranie pliku z innego kompa
mget plik - pobranie wielu plikow
put plik - wyslanie pliku do innego kompa
mput plik - wyslanie wielu plikow
bye - zamkniecie polaczenia z innym kompem
ls - spis plikow na drugim kompie
lcd - zmiana katalogu na kompie lokalnym
cd - zmiana katalogu na drugim kompie
binary - tryb przeslania plikow binarnych
ascii - tekstowy tryb przeslania (z tlumaczeniem znakow konca wiersz)

Do góry

wget

-b - ściąganie w tle,
-q - eliminacja komunikatów,
-c - kontynuowanie ściągania częściowo ściągniętego pliku z FTP,
--follow-ftp - ściąganie plików za linkami FTP ze stron WWW,
--passive-ftp - uruchomienie pasywnego FTP (czasem potrzebne do obejścia
firewalla)
-r - rekursywne pobieranie plików ze stron WWW
(pozwala na zapis całej strony WWW na dysk),
-l głębokość - ustawienie głębokości ściągania plików z WWW,
-H - ściąganie plików z innych serwerów przy rekursywnym pobieraniu,
-D lista,domen - lista domen oddzielana przecinkami, z których można ściągać
pliki przy rekursywnym pobieraniu,
-A lista,rozszerzen - lista akceptowanych rozszerzeń przy r.s. - np.
gif,png,jpg,jpeg,htm,html,
-R lista,rozszerzen - lista NIE akceptowanych rozszerzeń przy r.s.,
-k - konwertowanie linków do postaci relatywnej (zalecane!).

Do góry

vi

VI jest bardzo popularnym edytorem obecnym we wszystkich systemach
unixowych. Jednak początkującym uzytkownikom może wydać się dziwna jego
popularność. Obsługuje się za pomocą wiersza poleceń, ma on dwa tryby pracy:
tryb poleceń oraz tryb wstawiania. Uruchamiamy go poleceniem vi, lub vi

/ścieżka_do_pliku/plik. Chcąc wprowadzić tekst wciskamy klawisz "i", aby zapisać
plik wciskamy "Esc", nastepnie ":sav" nazwa_pliku.txt. Inne komendy to:
:e - open
:enew - new
:w - save
:sav - save as
:close - close
:wqa - save-exit
:qa! - exit
ggVG - select all
"+y - copy
"+x - cut
"+P - paste
10x - usunie 10 znaków pod kursorem
10X - usunie 10 znaków na lewo od kursora
10dd - wycina do schowka 10 wierszy od kursora w dół
10yy - kopiuje do schowka 10 wierszy od kursora w dół
p - wklejenie zawartości schowka na lewo od kursora
P - wklejenie zawartości schowka na prawo od kursora
:set number - numerowanie wierszy
:set no number - nie ponumerowane wiersze
u - cofnięcie skutków ostatniego polecenia

Do góry

fdisk

Uruchamiamy go poleceniem fdisk /dev/urządzenie.
Dyski IDE są oznaczone jako hda,hdb, natomiast SCSI to sda, sdb.
Więc aby zainstalować linuxa na IDE: fdisk /dec/hda.

-a ustawianie aktywnej partyji
-d usuwanie partycji
-l lista dystępnych typów partycji
-m pomoc
-t zmiana typu partycji
-w zapisywanie zmian i wyjście z fdiska
-q nie zapisanie zmian i wyjście z fdiska
-p wyświetlenie aktualnych partycji
-n dodanie nowej parycji